O Τομέας Υγείας της ΚΟ σε συνεργασία με το Τμήμα Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ συγκρότησαν Παρατηρητήριο της ανταπόκρισης του Συστήματος Υγείας στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Στόχος είναι η συστηματική παρακολούθηση των εξελίξεων στην καθημερινή λειτουργία των δημόσιων δομών υγείας, η ανάδειξη προβλημάτων, ελλείψεων, ανεπαρκειών ή λαθών στη γρήγορη και αποτελεσματική εφαρμογή των συστάσεων της ειδικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, που εισηγείται στο Υπουργείο Υγείας και την κυβέρνηση τα ενδεικνυόμενα κάθε στιγμή μέτρα.
Με βάση την εικόνα που έχει το Παρατηρητήριο από όλη τη χώρα, τα κρίσιμα προβλήματα του Δημόσιου Συστήματος Υγείας για την ανταπόκριση του στις ανάγκες της πανδημίας είναι:
• Η ανεπάρκεια των μέσων ατομικής προστασίας (απλές και ειδικές μάσκες , γάντια γυαλιά , αντισηπτικά υγρά , ποδιές, στολές κλπ) των εργαζομένων στα νοσοκομεία και στις υπόλοιπες δημόσιες δομές υγείας. Μέχρι στιγμής δεν έχει βελτιωθεί η κατάσταση , παρά τις διαβεβαιώσεις των υπευθύνων. Το Υπουργείο Υγείας οφείλει να διασφαλίσει με κάθε τρόπο την επάρκεια αυτών των ζωτικής σημασίας υλικών για την προστασία των εργαζομένων του ΕΣΥ και τη δυνατότητα τους να ανταποκριθούν με υψηλό ηθικό και αίσθημα ασφάλειας στις απαιτήσεις αυτής της δύσκολης μάχης. Κάθε καθυστέρηση, κάθε ολιγωρία, κάθε ανεπάρκεια σ’ αυτό το πεδίο εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για το Δημόσιο Σύστημα Υγείας και τους ανθρώπους του.
• Η πολύ καθυστερημένη ενίσχυση του ΕΣΥ με επιπλέον ιατρικό και νοσηλευτικό-παραϊατρικό προσωπικό. Δεν υπάρχει ακόμα σαφής εικόνα για το αν οι 500 εργαζόμενοι (100 επικουρικοί γιατροί + 400 λοιπό επικουρικό προσωπικό) που δήλωσε ο Υφυπουργός Υγείας ότι έχουν προσληφθεί, έχουν αναλάβει εργασία και σε ποια νοσοκομεία, κλινικές, τμήματα, ΜΕΘ. Θεωρούμε ότι χρειάζεται αναλυτική ενημέρωση σε καθημερινή βάση για την ενίσχυση του ΕΣΥ με προσωπικό ανά ΥΠΕ, νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας, καθώς και συστηματική αναφορά για το πόσα νέα δημόσια κρεβάτια εντατικής θεραπείας έχουν προστεθεί στο ΕΣΥ.
• Η έλλειψη σχεδιασμού για μόνιμες προσλήψεις. Είναι επείγουσα ανάγκη η άμεση προκήρυξη 4000 μόνιμων γιατρών-νοσηλευτών-λοιπού προσωπικού για τα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας όλης της χώρας, γιατί μόνο έτσι θα υπάρξει ανταπόκριση στην πρόσκληση για 2000 συμβασιούχους. Η «ένεση» αυτή ανθρώπινου δυναμικού στο ΕΣΥ θα πρέπει να συνεχιστεί και τα 2 επόμενα χρόνια (2021-2022) με 2500 μόνιμες προσλήψεις εργαζομένων/έτος με βάση τον κανόνα 1:1, έτσι ώστε να αναπληρωθεί η απώλεια προσωπικού λόγω συνταξιοδοτήσεων και να καλυφθούν με μόνιμο τρόπο οι ανάγκες που σήμερα καλύπτουν οι επικουρικοί γιατροί και το λοιπό επικουρικό προσωπικό, καθώς και οι συμβασιούχοι του ΟΑΕΔ. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε την απαράδεκτη καθυστέρηση στην προκήρυξη ακόμα και των 1350 μόνιμων θέσεων νοσηλευτών-λοιπού προσωπικού που υπήρχε έγκριση (ΠΥΣ) από την προηγούμενη κυβέρνηση και το ίδιο το Υπουργείο Υγείας έχει εξαγγείλει εδώ και 2 μήνες! Αν όχι τώρα, πότε θα δρομολογηθούν οι αναγκαίες μόνιμες προσλήψεις στο ΕΣΥ ;
• Η μη ενσωμάτωση των δημόσιων δομών ΠΦΥ (Κέντρα Υγείας αστικού και αγροτικού τύπου, ΤΟΜΥ, Περιφερειακά Ιατρεία) στο συνολικό σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Είναι θετικό που χθες υπήρξε για 1η φορά ανακοίνωση για 6 Κέντρα Υγείας «αναφοράς» στο Λεκανοπέδιο που θα συνδράμουν στο έργο των νοσοκομείων. Αυτό πρέπει να γενικευθεί σε όλη τη χώρα, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα . Δεν έχουμε την πολυτέλεια σήμερα να μην αξιοποιούμε αποδοτικά στη μάχη κατά του κοροναϊού όλο το διαθέσιμο ιατρικό και νοσηλευτικό δυναμικό του ΕΣΥ .
• Η μη ανάπτυξη υπηρεσιών κατ’ οίκον φροντίδας ευπαθών ομάδων. Απαιτείται ενίσχυση με επαγγελματίες υγείας του Προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» και των δομών ΠΦΥ ή των τμημάτων των νοσοκομείων που ήδη παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες. Στην κατεύθυνση αυτή μπορεί επίσης να αξιοποιηθεί το θεσμικό πλαίσιο που είχε δημιουργήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για τις Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ), μέσω χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, με στελέχωση από ομάδα επαγγελματιών υγείας και με στόχο την ολοκληρωμένη υγειονομική φροντίδα πρωτοβάθμιου χαρακτήρα σε ομάδες του πληθυσμού που αντιμετωπίζουν δυσκολίες μετακίνησης και πρόσβασης σε δημόσιες δομές ή σε ευάλωτες ομάδες που πρέπει να προφυλάξουμε από τον κίνδυνο της επαφής με τον ιό . Η κατ’ οίκον φροντίδα δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στη λήψη δειγμάτων για εργαστηριακό έλεγχο του κοροναϊού.
• Η έλλειψη στοχευμένων μέτρων για ομάδες του πληθυσμού ειδικής ευαλωτότητας, όπως είναι οι πρόσφυγες-μετανάστες, οι Ρομά, οι φυλακισμένοι, οι άστεγοι, οι τοξικοεξαρτημένοι, οι φιλοξενούμενοι σε γηροκομεία ή προνοιακά ιδρύματα, που ζουν σε συνθήκες μαζικής διαβίωσης και συγχρωτισμού ή ανεπάρκειας μέσων προστασίας και τήρησης στοιχειωδών κανόνων ατομικής ς υγιεινής. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να δημιουργηθούν, λόγω της πανδημίας, συνθήκες «κοινωνικού δαρβινισμού» και «φυσικής επιλογής» όσων είναι πιο ισχυροί και ανθεκτικοί.
• Η οριακή δυνατότητα των Εργαστηρίων του ΕΣΥ και των Πανεπιστημίων για το δωρεάν διαγνωστικό έλεγχο της λοίμωξης από κοροναϊό σε όσους ασθενείς, επαγγελματίες υγείας ή άτομα από το γενικό πληθυσμό απαιτείται , με βάση τα κλινικά και επιδημιολογικά κριτήρια που έχει ορίσει η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων. Χρειάζεται η ενίσχυση και αξιοποίηση όλων των δημόσιων εργαστηρίων των νοσοκομείων, των Ιατρικών Σχολών και των Ερευνητικών Ιδρυμάτων που έχουν πιστοποιημένη εμπειρία στις μοριακές τεχνικές (real time PCR) και η διασφάλιση επάρκειας αντιδραστηρίων , με στόχο τη μέγιστη δυνατή διενέργεια αξιόπιστων εξετάσεων μέσα από το δημόσιο σύστημα .
• Ο κίνδυνος υποβάθμισης της συστηματικής παρακολούθησης και καλής ρύθμισης των ασθενών με χρόνια και σοβαρά νοσήματα, λόγω της αναστολής μεγάλου μέρους της τακτικής δραστηριότητας των δημόσιων δομών υγείας. Δεν πρέπει η αναγκαία εγρήγορση για την αντιμετώπιση περιστατικών με κοροναϊό να οδηγήσει σε υποχώρηση της φροντίδας προς τις υπόλοιπες ομάδες ασθενών και σε ανεπαρκή ανταπόκριση του ΕΣΥ σε άλλα έκτακτα ή επείγοντα περιστατικά που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή συμπολιτών μας.
• Οι μεγάλες ουρές αναμονής και η συνεχόμενη ταλαιπωρία των ασφαλισμένων στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ για την προμήθεια Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ), παρά τις μεγαλοστομίες της κυβέρνησης για την εξάλειψη τους. Απαιτείται ενίσχυση του προσωπικού τους αυτήν την περίοδο, τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας και διευκόλυνση των ασθενών με συνταγές πολύ μεγαλύτερης διάρκειας
• Οι αυξανόμενες ελλείψεις απλών αλλά ζωτικής σημασίας φαρμάκων στην αγορά που επιβάλλουν απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών τους από τον ΕΟΦ . Δεν μπορούμε εν μέσω πανδημίας να αφήνουμε την αγορά να «αυτορυθμιστεί» αλλά να ενισχύουμε μέτρα κρατικού παρεμβατισμού και διασφάλισης της πρόσβασης όλων των πολιτών σε ένα μείζον κοινωνικό αγαθό όπως το φάρμακο.
• Η έλλειψη αίματος για την κάλυψη των αναγκών της χώρας, ιδιαίτερα των πολυμεταγγιζομένων ατόμων, λόγω της μειωμένης προσέλευσης εθελοντών αιμοδοτών αυτή την περίοδο. Η ενίσχυση των αποθεμάτων σε αίμα πρέπει να γίνει μέσα από τη συνεχή ευαισθητοποίηση των πολιτών και την αξιοποίηση χώρων που μπορεί να διαθέσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση για την οργάνωση της εθελοντικής αιμοδοσίας εκτός των Αιμοδοσιών των νοσοκομείων.
Θεωρούμε ότι το Υπουργείο Υγείας και η κυβέρνηση οφείλουν να βελτιώσουν τα αντανακλαστικά τους μπροστά στην υγειονομική κρίση που είναι σε εξέλιξη, να αντιμετωπίσουν με μεγαλύτερη επάρκεια τα παραπάνω προβλήματα και ελλείψεις, να βελτιώσουν τις συνθήκες ασφαλούς παροχής υπηρεσιών και το ηθικό των εργαζομένων στο ΕΣΥ, να ενισχύσουν τη διαφάνεια στη διαχείριση των επειγουσών αναγκών σε προσωπικό και προμήθειες υλικών μέσω μιας διακομματικής επιτροπής, να σταματήσουν έγκαιρα κινήσεις επιχειρησιακών αυτοσχεδιασμών σε διάφορα νοσοκομεία που δεν έχουν τη συναίνεση των ανθρώπων της «πρώτης γραμμής» και, τέλος, να «παγώσουν» αυθαίρετες και ρεβανσιστικές μετακινήσεις προϊσταμένων στα νοσοκομεία, καθώς και την τακτική της επαναφοράς εργολαβικών συνεργείων σε κρίσιμους τομείς όπως η καθαριότητα, η σίτιση και η φύλαξη των νοσοκομείων.
Θα συνεχίσουμε με σοβαρότητα και υπευθυνότητα να επικαιροποιούμε και να εντοπίζουμε προβλήματα και ακάλυπτες ανάγκες στο σύστημα υγείας , επιδιώκοντας τη συμβολή μας στη δρομολόγηση και επίσπευση λύσεων που θα βελτιώσουν την ανταποκρισιμότητα του ΕΣΥ στην πανδημία.