Μαζική διαμαρτυρία του κλάδου στις 10 Φεβρουαρίου για τα λουκέτα που πολλαπλασιάζονται ελλείψει μέτρων.
Την ερχόμενη Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου ο κλάδος της εστίασης, με απόφαση της πανελλήνιας ομοσπονδίας του, σχεδιάζει μια εναλλακτική κινητοποίηση – «ενδεδειγμένη για εποχές όπου ο κορονοϊός περιορίζει τις διαδηλώσεις» όπως μας είπε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργος Καββαθάς. Οι επιχειρηματίες εστίασης σε όλη την Ελλάδα θα συγκεντρωθούν στις έδρες των σωματείων τους, θα μαζέψουν σε ένα μεγάλο κουτί τα κλειδιά των μαγαζιών τους και θα τα στείλουν στην Αθήνα, από όπου ο πρόεδρος, το ΔΣ και ίσως αντιπρόσωποι της ΠΟΕΣΕ από όλη την Ελλάδα θα πάνε και θα τα καταθέσουν στο Μαξίμου. Με αυτό τον τρόπο ο κλάδος της εστίασης θα διαμαρτυρηθεί για τα λουκέτα που πολλαπλασιάζονται στα μαγαζιά λόγω της έλλειψης επαρκών μέτρων στήριξης.
Το ότι στον κλάδο της εστίασης θα είχαμε τα πρώτα μαζικά λουκέτα από την πανδημία ήταν γνωστό από τον Σεπτέμβριο. Οπως ανέφερε σε έκθεσή της η Εθνική Τράπεζα, η εστίαση αποτελούσε τον μόνο κλάδο που βρισκόταν από τότε στη διακεκαυμένη ζώνη, καθώς είχε υποστεί μεγάλες πτώσεις τζίρου και αντιμετώπιζε τις αναλογικά υψηλότερες και πιο επείγουσες από κάθε άλλον κλάδο ανάγκες ρευστότητας. Ειδικώς μάλιστα στην εστίαση, ανέφερε η έκθεση της Εθνικής, υπήρχε τεράστιο χρηματοδοτικό κενό καθώς αποτελούνταν από μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις με αδύναμη οικονομική θέση και κακή πρόσβαση στις τράπεζες, που κατά συνέπεια δεν διέθεταν αποθέματα ταμειακών διαθεσίμων, δεν μπορούσαν να πάρουν δάνεια από τα προγράμματα ΤΕΠΙΧ ΙΙ και κρατικής εγγυοδοσίας και τα κρατικά μέτρα στήριξης δεν έφταναν για να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους.
Τα μαζικά λουκέτα του Γενάρη
Με την έλευση του 2021 η πρόβλεψη επαληθεύτηκε. Τον Γενάρη, εκεί που άλλοτε τα μαγαζιά ήταν γεμάτα κόσμο, εμφανίστηκαν πωλητήρια και ενοικιαστήρια: δεκάδες τα λουκέτα στο Γκάζι, το Κολωνάκι, στου Ψυρρή, στην Κηφισιά, την Ερυθραία, αλλά και στα Λαδάδικα και στην Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης, καθώς και σε πολλές επαρχιακές πόλεις: Ηράκλειο, Χανιά, Παλιά Πόλη Ρόδου κ.λπ.
Και όμως έως τα τέλη του Γενάρη, παρά τα λουκέτα και παρότι η εστίαση συμπλήρωνε έξι μήνες κλειστή με κρατική εντολή, έκανε ελάχιστη φασαρία. Πώς ξεσπάθωσε έτσι μετά;
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΕΣΕ Γ. Καββαθά, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η πέμπτη επιστρεπτέα που είχε διαφημιστεί από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα ως ειδικά στοχευμένη για τη στήριξη της εστίασης, αλλά αντί γι’ αυτό έδωσε ψίχουλα της τάξης των 4.500 ευρώ ως ενίσχυση στο 60% των επιχειρήσεων εστίασης ενώ έκοψε το υπόλοιπο 40%.
«Ο πέμπτος κύκλος επιστρεπτέας ήταν καταστροφή» σημειώνει ο πρόεδρος του ΠΟΕΣΕ. «Για να καταλάβετε, από την τέταρτη επιστρεπτέα η εστίαση είχε πάρει 340 εκατ. ευρώ, από την πέμπτη όμως πήρε μόλις 180 εκατ. ευρώ. Τι να καλύψουν οι 4.500 ευρώ που κατά μέσο όρο δόθηκαν και μόνο στους μισούς όταν η ελάχιστη μηνιαία δαπάνη ακόμη και της πιο μικρής επιχείρησης είναι 3.000 ευρώ; Πώς να καλύψουν δαπάνες Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου όπου τα καταστήματα, αν και κλειστά, πλήρωναν το 60% των ενοικίων;».
Χάπενινγκ, τόνοι κατά κυβέρνησης και αγωγές
Ετσι έπεσε η ιδέα να οργανωθεί μια μεγάλη κινητοποίηση της εστίασης σε πανελλαδική βάση στις 10 Φεβρουαρίου. Η ειρωνεία και η προκλητικότητα του Αδωνη Γεωργιάδη στη συνέχεια, που έσπευσε να δηλώσει ότι παραλαμβάνει προσωπικά τα κλειδιά της εστίασης, επέτεινε το κλίμα και άνοιξε τον ασκό του Αιόλου, ξεσηκώνοντας κύμα αντιδράσεων. Κάποιες από αυτές πήραν τη μορφή χάπενινγκ, όπως π.χ. το βίντεο «Η εστίαση πέθανε» που δημιούργησε ο Σύλλογος Καταστηματαρχών Εστίασης και Αναψυχής Νομού Αχαΐας, το οποίο έγινε βάση αναφοράς για αντικυβερνητικά σχόλια σε υψηλούς τόνους.
Αλλες πήραν τη μορφή πρωτοβουλιών για άσκηση αγωγών κατά του ελληνικού δημοσίου, με το σκεπτικό ότι αν και υποχρέωσε την εστίαση και τη διασκέδαση να παραμείνουν κλειστές, παρέχει μέτρα στήριξης ανεπαρκή ως προς το μέγεθος της ζημιάς που οι επιχειρήσεις υφίστανται, άρα διακυβεύει τη βιωσιμότητά τους. Μια παρόμοια κίνηση έχει ξεκινήσει από την πρωτοβουλία Κύκλος Επαγγελματιών Εστίασης, η οποία φέρεται να έχει συγκεντρώσει 40 αιτήματα επιχειρήσεων και να τα έχει δώσει σε ομάδα δικηγόρων προκειμένου να κατατεθούν αγωγές κατά του δημοσίου στα διοικητικά δικαστήρια και να διεκδικηθούν αποζημιώσεις.
Δεν θα κοπάσουν οι αντιδράσεις
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η ουσία είναι ότι οι αντιδράσεις στην εστίαση δεν κοπάζουν. Και δεν κοπάζουν γιατί σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για τις κάλυψη των παγίων δαπανών στη Βουλή, η εστίαση με 80.000 επιχειρήσεις – εργοδότες και 330.000 εργαζόμενους είναι σε οριακή πλέον κατάσταση: με τη μέση μείωση του κύκλου εργασιών το 2020 να έχει ξεπεράσει το 50%, με 4 στις 10 επιχειρήσεις να έχουν μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα, με 2 στις 10 καθόλου διαθέσιμα και με το 16% να έχει διαθέσιμα που επαρκούν μόλις για έναν μήνα.
Παράλληλα, πρόσθεσε ο κ. Καββαθάς, περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις έχουν οφειλές προς το δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες και τους προμηθευτές και με βάση πρόσφατες έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθήνας, μία στις δύο εκφράζει τον φόβο ότι θα βάλει λουκέτο μες στο επόμενο εξάμηνο. Αν ωστόσο 40.000 επιχειρήσεις εστίασης βάλουν λουκέτο, 150.000 άνθρωποι θα βρεθούν άνεργοι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κοινωνική συνοχή.
*Από την έντυπη έκδοση του Documento #221 (7/2/21)