Πέθανε σε ηλικία 88 ετών ο Πάπας Φραγκίσκος, στην κατοικία του στο Casa Santa Marta, σύμφωνα με ανακοίνωση του Βατικανού. Ο θάνατος του πάπα Φραγκίσκου σηματοδοτεί την έναρξη των επίσημων διεργασιών για την εκλογή του νέου ποντίφικα.
Διαβάστε επίσης: Πέθανε ο Πάπας Φραγκίσκος
View of St. Peter's Square following Pope Francis’ death https://t.co/PEJU0kOTSe
— Reuters (@Reuters) April 21, 2025
Τον θάνατό του ακολουθεί ένα αυστηρά καθορισμένο πρωτόκολλο που έχει εξελιχθεί κατά τη διάρκεια των αιώνων, με ορισμένες μάλιστα παραδόσεις του Βατικανού να χρονολογούνται από την αρχαία Ρώμη.
Στο τέλος αυτής της διαδικασίας, θα εκλεγεί ο νέος ηγέτης της Καθολικής Εκκλησίας σε μία εκλογική διαδικασία γεμάτη ένταση, με προοδευτικούς και συντηρητικούς καρδιναλίους να διεκδικούν τον έλεγχο ενός θεσμού με πάνω από ένα δισεκατομμύριο πιστούς παγκοσμίως.
Η επιβεβαίωση του θανάτου του Πάπα είναι παραδοσιακά καθήκον του camerlengo (ανώτερος αξιωματούχος του Βατικανού). Αυτή τη στιγμή, το αξίωμα κατέχει ο ιρλανδικής καταγωγής Καρδινάλιος Κέβιν Φάρελ.
Αν ακολουθηθεί η παράδοση, ο Φάρελ θα επισκεφθεί τη σορό του Πάπα Φραγκίσκου στο ιδιωτικό του παρεκκλήσι και θα φωνάξει το όνομά του για να τον «ξυπνήσει».
Αν ο Ποντίφικας δεν ανταποκριθεί, σύμφωνα με την παράδοση, το δαχτυλίδι του – το οποίο χρησιμεύει ως σφραγίδα για τα επίσημα παπικά έγγραφα – καταστρέφεται ή παραμορφώνεται, σηματοδοτώντας το τέλος της θητείας του και τα παπικά διαμερίσματα σφραγίζονται.
Η περίοδος πένθους
Ο θάνατος του Πάπα ακολουθείται από εννέα ημέρες πένθους, γνωστές ως Novendiale, μία παράδοση με ρίζες στη ρωμαϊκή αρχαιότητα. Η Ιταλία, επίσης, κηρύσσει συνήθως εθνικό πένθος.
Το σώμα του Πάπα θα ευλογηθεί, θα ντυθεί με παπικά άμφια και θα εκτεθεί στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου για δημόσιο προσκύνημα. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, μεταξύ αυτών ξένοι ηγέτες και επίσημοι, θα στηθούν στην ουρά για να αποτίσουν φόρο τιμής.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Αγία Έδρα εισέρχεται σε μία μεταβατική φάση που ονομάζεται sede vacante (“η έδρα είναι κενή”), κατά την οποία η διακυβέρνηση της Εκκλησίας περνά προσωρινά στο Κολλέγιο των Καρδιναλίων (Το Κονκλάβιο) αν και καμία σημαντική απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί μέχρι να εκλεγεί νέος Πάπας.
Το τελετουργικό της ταφής
Η κηδεία του Πάπα πιθανότατα θα γίνει στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, με χιλιάδες πενθούντες να συρρέουν στο Βατικανό. Η τελετή θα προεδρεύεται από τον κοσμήτορα του Κολλεγίου των Καρδιναλίων, τον 91χρονο Ιταλό Τζιοβάνι Μπατίστα Ρε.
Παραδοσιακά, ο Πάπας θάβεται στις σπηλιές του Βατικανού, κάτω από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, όπου βρίσκονται σχεδόν 100 παπικές ταφές, συμπεριλαμβανομένης αυτής του προκατόχου του Φραγκίσκου, Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ’, ο οποίος παραιτήθηκε το 2013 και πέθανε το 2022.
Ωστόσο, ο Φραγκίσκος δήλωσε το 2023 ότι επέλεξε τη Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε (Santa Maria Maggiore) στη Ρώμη ως τελευταία του κατοικία, καθιστώντας τον τον πρώτο Πάπα εδώ και έναν αιώνα που θάβεται εκτός Βατικανού.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Πάπας θάβεται σε τρία φέρετρα: ένα από κυπαρίσσι, ένα από ψευδάργυρο και ένα από φτελιά, τοποθετημένα το ένα μέσα στο άλλο. Ο Πάπας Φραγκίσκος, όμως, έχει ζητήσει να ταφεί σε ένα μόνο φέρετρο κατασκευασμένο από ξύλο και ψευδάργυρο.
Οι διαδικασίες διαδοχής του
Δύο με τρεις εβδομάδες μετά την κηδεία του Πάπα, το Κολέγιο των Καρδιναλίων θα συνέλθει στην Καπέλα Σιξτίνα για να πραγματοποιήσει το Κονκλάβιο, την άκρως μυστική διαδικασία εκλογής νέου Πάπα.
Τι είναι το παπικό κονκλάβιο;
Η διαδικασία για την επιλογή του επόμενου πάπα, μετά τον θάνατο ή την παραίτηση ενός πάπα, ονομάζεται παπικό κονκλάβιο. Το παπικό κονκλάβιο χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες διασφαλίζοντας ότι ο επόμενος διάδοχος στον θρόνο του Αγίου Πέτρου και επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας επιλέγεται μέσω «προσευχής και καθοδήγησης από το Άγιο Πνεύμα».
Τι είναι το Κολέγιο των Καρδιναλίων;
Οι καρδινάλιοι είναι οι αρχαιότεροι κληρικοί (ιερείς) στην Καθολική Εκκλησία κάτω από τον πάπα. Αν και ιστορικά ήταν ο τοπικός κλήρος της Ρώμης, σήμερα είναι επίσκοποι σημαντικών «εδρών» (επισκοπών) από όλο τον κόσμο ή επικεφαλής τμημάτων του Βατικανού ή κάποιοι ιερείς ή επίσκοποι τους οποίους ο πάπας επιθυμεί προσωπικά να τιμήσει. Είναι αναγνωρίσιμοι από τα διακριτικά κόκκινα άμφια τους και αποτελούν το «Κολέγιο των Καρδιναλίων».
Οι πόρτες σφραγίζονται και κλειδώνονται
Την ημέρα της ψηφοφορίας, η Καπέλα Σιξτίνα, με τη φημισμένη οροφή της ζωγραφισμένη από τον Μιχαήλ Άγγελο, σφραγίζεται και οι καρδινάλιοι, οι οποίοι έχουν δώσει όρκο εχεμύθειας, κλειδώνονται μέσα.
Ποιος επιλέγει τον επόμενο πάπα;
Μόνο οι καρδινάλιοι κάτω των 80 ετών έχουν δικαίωμα ψήφου. Περίπου 120 θα ψηφίσουν μυστικά για τον υποψήφιο που επέλεξαν, γράφοντας το όνομά τους σε ένα ψηφοδέλτιο και τοποθετώντας το σε ένα δισκοπότηρο στην κορυφή της Αγίας Τράπεζας.
Εάν κανένας υποψήφιος δεν λάβει την απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3, πραγματοποιείται άλλος ένας γύρος ψηφοφορίας. Μπορεί να υπάρξουν έως και τέσσερις γύροι ανά ημέρα.
Μόλις καταμετρηθούν τα ψηφοδέλτια, καίγονται σε μία σόμπα μέσα στην Καπέλα Σιξτίνα, η οποία έχει εγκατασταθεί εκ των προτέρων από τους πυροσβέστες του Βατικανού. Μία δεύτερη σόμπα καίει μια χημική ουσία που στέλνει ένα σήμα καπνού μέσω μιας καμινάδας στον έξω κόσμο: Μαύρος καπνός σημαίνει ότι δεν έχει επιλεγεί νέος πάπας, λευκός καπνός σημαίνει ότι έχει.
Μόλις εκλεγεί, ο νέος Πάπας εμφανίζεται στο μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου και ανακοινώνεται: «Habemus papam – Έχουμε Πάπα».
Διαβάστε επίσης:
NYT: Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ εμπλέκεται και σε δεύτερη παραβίαση κανόνων ασφαλείας
Καιρός: Παραμένει το ανοιξιάτικο σκηνικό – Πότε ερχεται πτώση της θερμοκρασίας
Sunday Times: Η Ελλάδα είναι μία από τις πιο διεφθαρμένες χώρες της Ευρώπης
Οι άνθρωποι της Blue Skies και της ΝΔ