Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επιστημόνων Επικοινωνίας, Δημοσιογραφίας, ΜΜΕ και Πολιτισμού με επιστολή του προς την Υπ. Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, απαντά σε πρότερη επιστολή της ΕΣΗΕΑ προς την ίδια υπουργό σχετικά με τα κριτήρια καθορισμού προσόντων διορισμού δημοσιογράφων σε φορείς του δημοσίου.
Στην εν λόγω επιστολή η ΕΣΗΕΑ ζητά εν ολίγοις να επιτρέπεται σε δημοσιογράφους που δεν έχουν σχετικό πτυχίο επικοινωνίας να μπορούν να διοριστούν σε θέσεις του δημοσίου. Μάλιστα προς ενίσχυση της θέσης αναφέρει χαρακτηριστικά πως πολλοί αξιόλογοι συνάδελφοι δημοσιογράφοι διαπρέπουν ενώ έχουν μόνο απολυτήριο Λυκείου ή έχουν πτυχίο από άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα, όπως π.χ. νομικής.
Ο Σύλλογος χαρακτηρίζει την επιστολή της ΕΣΗΕΑ ως «βαθιά συντεχνιακή» και δηλώνει την ρητή του αντίδραση στα αιτήματα της, προκρίνοντας σειρά επιχειρημάτων. Εξηγούν πως δεν μπορεί οποιοσδήποτε εμπειροτέχνης δημοσιογράφος -δηλαδή κάποιος που δεν έχει πτυχίο επικοινωνίας ή έχει πτυχίο αλλά σε μη σχετικό τομέα- να βαφτίζεται «επιστήμονας της επικοινωνίας» και ζητούν να μην αλλάξει το ισχύον νομικό πλαίσιο, εφόσον είναι πιθανό να επηρεάσει και «άλλες επαγγελματικές κατηγορίες να ζητήσουν ανάλογες εξαιρέσεις, προκειμένου να ενταχθούν σε Πανεπιστημιακούς Κλάδους χωρίς καν πτυχίο ή με μη σχετικό πτυχίο».
Ολόκληρη η ανακοίνωση του Πανελλήνιου Συλλόγου Επιστημόνων Επικοινωνίας:
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
με το Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθμ. 85/2022 «Καθορισμός προσόντων διορισμού σε φορείς του Δημοσίου (Προσοντολόγιο-Κλαδολόγιο)», αποκαταστάθηκε μια διάκριση που επί δεκαετίες υφίσταντο οι απόφοιτοι των Πανεπιστημιακών Τμημάτων Επικοινωνίας της χώρας, καθώς για πρώτη φορά μετά από 30 και πλέον χρόνια λειτουργίας των Πανεπιστημιακών Τμημάτων Επικοινωνίας, Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, Δημοσιογραφίας, Πολιτισμού και Ψηφιακών Μέσων (στο εξής Τμήματα Επικοινωνίας), το εν λόγω επιστημονικό πεδίο απέκτησε αυτοτελή Κλάδο και συγκεκριμένα τον Κλάδο υπ’ αριθμ. 8 της Κατηγορίας Β (Τομέας Διοίκησης και Οικονομίας), στο εξής Κλάδος Β8:«ΠΕ Επικοινωνίας, Ενημέρωσης και Δημοσίων Σχέσεων».
Πρόκειται για τον Κλάδο ο οποίος αντιστοιχεί στο επιστημονικό αντικείμενο που θεραπεύουν τα Πανεπιστημιακά Τμήματα Επικοινωνίας της χώρας και συγκεκριμένα: το Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ – Ε.Κ.Π.Α, το Τμήμα Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού – Πάντειο Πανεπιστήμιο, το Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ – Α.Π.Θ., το Τμήμα Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων – Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και το Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας – Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Τα Πανεπιστημιακά αυτά Τμήματα εξασφαλίζουν στους φοιτητές και στους αποφοίτους τους υψηλό επίπεδο επιστημονικών γνώσεων, έχοντας περάσει με απόλυτη επιτυχία διαδικασίες εξωτερικής αξιολόγησης και πιστοποίησης τόσο των προπτυχιακών όσο και των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών τους. Αποφοιτούν δε επιστήμονες με εξειδίκευση στην Επικοινωνία, τη Δημοσιογραφία, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τον Πολιτισμό και τα Ψηφιακά Μέσα.
Με απορία, λοιπόν, αλλά και έκπληξη διαβάσαμε την επιστολή της ΕΣΗΕΑ προς εσάς με τίτλο «Επιστολή σχετικά με τον καθορισμό των προσόντων διορισμού δημοσιογράφων στο Δημόσιο».
Με την παραπάνω επιστολή, η ΕΣΗΕΑ σας ζητά ευθέως να αγνοήσετε επί της ουσίας την ύπαρξη των Πανεπιστημιακών Τμημάτων που θεραπεύουν το επιστημονικό αντικείμενο της Επικοινωνίας και των συναφών με αυτή επιστημονικών πεδίων, προσφέροντας τη δυνατότητα σε άτομα χωρίς πτυχίο ή με πτυχίο μη σχετικό με το εν λόγω αντικείμενο να συμμετέχουν σε διαδικασίες επιλογής για θέσεις στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, που άπτονται του Κλάδου Β8: «ΠΕ Επικοινωνίας, Ενημέρωσης και Δημοσίων Σχέσεων». Με τον τρόπο αυτό η ΕΣΗΕΑ, όχι μόνο ζητά να επιτελεστεί μια αδικία σε βάρος των χιλιάδων επιστημόνων του εν λόγω Κλάδου και αποφοίτων των ως άνω Πανεπιστημιακών Τμημάτων, αλλά ουσιαστικά «βαφτίζει» επιστήμονα της επικοινωνίας, κάθε εμπειροτέχνη δημοσιογράφο χωρίς πτυχίο ή με κάποιο άλλο μη σχετικό πτυχίο.
Οι θέσεις στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα τις οποίες η ΕΣΗΕΑ επικαλείται είναι θέσεις γραφείων τύπου, δημοσίων σχέσεων και ενημέρωσης, θέσεις δηλαδή που άπτονται του επιστημονικού αντικειμένου της Επικοινωνίας, το οποίο και θεραπεύουν τα ανωτέρω Τμήματα. Οι εν λόγω θέσεις, δεν είναι θέσεις που αφορούν δημοσιογράφους, διότι αυτοί που θα απασχοληθούν σε αυτές δεν θα επιτελέσουν δημοσιογραφικά καθήκοντα (π.χ. δημοσιογραφική έρευνα), καθώς η πλειονότητα των φορέων του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα δεν αποτελούν Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (με την εξαίρεση των ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΕΡΤ, καθώς και των ραδιοτηλεοπτικών επιχειρήσεων των ΟΤΑ).
Εν προκειμένω, μέσω της επιστολής της, η ΕΣΗΕΑ φαίνεται να συγχέει το επιστημονικό πεδίο της Επικοινωνίας, και τα διαφορετικά υποπεδία που εντάσσονται σε αυτό όπως οι δημόσιες σχέσεις, η δημοσιογραφία, η πολιτική επικοινωνία, η διαπροσωπική επικοινωνία κ.α., με τη δημοσιογραφία. Με βάση την επιστημονική ανάπτυξη και θεωρητική και ερευνητική τεκμηρίωση των ανωτέρω πεδίων, προκύπτει ότι η δημοσιογραφία αποτελεί υποπεδίο της Επικοινωνίας και όχι το αντίθετο.
Η δημιουργία αυτού του θεμελιώδους γνωσιακού υπόβαθρου αποτελεί και βασικό σκοπό των Πανεπιστημιακών Τμημάτων Επικοινωνίας τόσο της Ελλάδας, όσο και του εξωτερικού. Με άλλα λόγια, μία/ένας δημοσιογράφος χωρίς επιστημονική κατάρτιση στο πεδίο της Επικοινωνίας δεν διαθέτει την απαραίτητη γνωσιακή βάση για να φέρει εις πέρας καθήκοντα επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων. Την ίδια στιγμή, μία/ένας απόφοιτη/ος των Τμημάτων Επικοινωνίας διαθέτει όλα τα γνωσιακά εφόδια προκειμένου να ανταπεξέλθει σε καθήκοντα που εμπίπτουν στο επιστημονικό πεδίο της Επικοινωνίας, της δημοσιογραφίας συμπεριλαμβανομένης.
Επιπρόσθετα, η θέση που εκφράζει η ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ είναι προβληματική, γιατί πουθενά στον κόσμο το να είναι κάποια/ος επαγγελματίας, μέλος μιας συνδικαλιστικής ένωσης, όπως η ΕΣΗΕΑ, δεν του προσδίδει «αυτόματα» προσόντα επιστημονικού επιπέδου. Αντίστοιχα, ούτε η μακροχρόνια επαγγελματική εμπειρία δύναται από μόνη της να προσδώσει κατάρτιση επιστημονικού επιπέδου σε οποιαδήποτε/οποιονδήποτε επαγγελματία.
Όλα τα παραπάνω είναι αυτονόητα και ισχύουν σε όλους τους επιστημονικούς κλάδους. Το σκεπτικό λοιπόν της ΕΣΗΕΑ είναι ιδιαιτέρως προβληματικό καθώς ζητάει την παραγνώριση όλων των παραπάνω.
Πέραν τούτου όμως το σκεπτικό αυτό είναι προβληματικό και ως προς το ότι μπορεί στο μέλλον και άλλες επαγγελματικές κατηγορίες να ζητήσουν ανάλογες εξαιρέσεις, προκειμένου να ενταχθούν σε Πανεπιστημιακούς Κλάδους χωρίς καν πτυχίο ή με μη σχετικό πτυχίο.
Δεν πιστεύουμε ότι μια τέτοια αβάσιμη επιστολή θα φέρει κάποιο αποτέλεσμα. Ωστόσο ως Σύλλογος των Επιστημόνων της Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε δεν μπορούμε παρά να στηρίξουμε εμφατικά την απαρέγκλιτη εφαρμογή του ισχύοντος νομικού πλαισίου για όλες τις περιπτώσεις θέσεων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, που άπτονται του γνωστικού μας αντικειμένου. Απαιτούμε, ο Κλάδος Β8 «ΠΕ Επικοινωνίας, Ενημέρωσης και Δημοσίων Σχέσεων», ο οποίος είναι πλέον θεσμοθετημένος, να μην παραμείνει ένας τυπικός τίτλος, αλλά να έχει ουσιαστική και αποκλειστική ισχύ, σύμφωνη με το πνεύμα του Προσοντολογίου-Κλαδολογίου.
Θεωρούμε πως η ασφάλεια δικαίου, αποτελεί ελάχιστο εχέγγυο αξιοκρατίας και προόδου σε κάθε επαγγελματικό και επιστημονικό τομέα.
Με εκτίμηση,
Το Διοικητικό Συμβούλιο
