Ο Αντρέι Μπάμπις, ο δισεκατομμυριούχος πρωθυπουργός της Τσεχίας, βρίσκεται υπό πίεση να εξηγήσει γιατί χρησιμοποίησε ένα περίπλοκο σχήμα εταιρειών για την αγορά μιας πολυτελούς βίλας αξίας €15 εκατομμυρίων στο νότο της Γαλλίας.
Η διαρροή των εγγράφων αποκαλύπτει ότι το 2009, ο μεγιστάνας με μια σειρά από κρυφά δάνεια μέσω τριών εταιρειών πέρασε €15 εκατομμύρια για την αγορά της βίλας. Η πορεία των χρημάτων ξεκίνησε από μια υπεράκτια εταιρεία με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους, την Blakey Finance Limited, έπειτα πέρασαν από μια επιχείρηση ονόματι Boyne Holding LLC στην Ουάσινγκτον και κατέληξαν στην θυγατρική της SCP Bigaud στο Μονακό. Σύμφωνα με τα έγγραφα, ο Μπάμπις χρησιμοποίησε την παναμέζικη νομική εταιρεία Algocal για να δημιουργήσει και τις τρεις εταιρείες μέσα στο ίδιο έτος.
Από την στιγμή που τα χρήματα κατέληξαν στην εταιρεία στο Μονακό, χρησιμοποιήθηκαν για να αγοράσει μια έπαυλη κοντά στην Κυανή Ακτή. Το πολυτελές θέρετρο συμπεριλαμβάνει έναν ιδιωτικό κινηματογράφο, μια πισίνα, ένα σφαιριστήριο κι ένα κελάρι για κρασιά, όπως και μια κρεβατοκάμαρα με δύο μπάνια…
Η μεταφορά χρημάτων στο εξωτερικό ή η χρήση υπεράκτιων εταιρειών για την αγορά ακινήτων δεν είναι παράνομη και μερικές φορές γίνεται για νόμιμους λόγους απορρήτου ή ασφάλειας. Η αρχική πηγή των κεφαλαίων είναι άγνωστη ωστόσο, όπως και το γιατί ο Μπάμπις επέλεξε μια τόσο περίπλοκη δομή για να χρηματοδοτήσει μια αγορά που θα μπορούσε να είχε πραγματοποιήσει άμεσα. Οι συναλλαγές δεν προσέφεραν στον Μπάμπις κανένα προφανές φορολογικό όφελος, δήλωσαν οι ειδικοί. Ωστόσο ο πρωθυπουργός δεν φαίνεται να έχει δηλώσει την ιδιοκτησία της έπαυλης ή τις εταιρείες στο τσεχικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
Η αποκάλυψη ότι ο Μπάμπις ελέγχει ένα πολύπλοκο σχήμα εταιρειών έρχεται καθώς αντιμετωπίζει τη βάσανο των εκλογών στην Τσεχία αυτή την εβδομάδα. Αυτό αποτελεί το τελευταίο επεισόδιο σε μια σειρά από σκάνδαλα που βαραίνουν τον Τσέχο πρόεδρο. Ο Μπάμπις είναι ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στην Τσεχία, με περιουσία που εκτιμάται στα €3,16 δις. Οι προηγούμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες προκάλεσαν διαμαρτυρίες και σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα σκάνδαλα, η άνοδος και το παρελθόν του
Ο Μπάμπις φέρεται να χρησιμοποίησε κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης παράτυπα, που διοχετεύθηκαν μέσω της γεωργικής και χημικής εταιρείας Agrofert για την κατασκευή της Φωλιάς του Πελαργού: ένα συγκρότημα ξενοδοχείων, εστιατορίων, κέντρων αναψυχής και συνεδρίων που βρίσκεται στην ύπαιθρο της Βοημίας περίπου 65 μίλια νότια της Πράγας. Το σκάνδαλο αυτό έχει οδηγήσει στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις από τη Βελούδινη Επανάσταση του 1989 και την πτώση του κομμουνισμού, με τους πολίτες να ζητούν την παραίτησή του.
Η πιο πρόσφατη σύγκρουση του πρωθυπουργού με την ΕΕ ήρθε αφού τοποθέτησε την τεράστια εταιρεία Agrofert σε δύο καταπιστευματικά ταμεία. Ένας έλεγχος της ΕΕ διαπίστωσε ότι διατηρούσε «άμεση» και «έμμεση» επιρροή στα δύο ταμεία. Ως αποτέλεσμα, «όλες οι επιχορηγήσεις» που χορηγήθηκαν στην Agrofert από τον Φεβρουάριο του 2017 παραβίασαν το νόμο σύγκρουσης συμφερόντων, είπε η ΕΕ, απειλώντας την διακοπή των πληρωμών.
Ο Μπάμπις είχε δηλώσει στο παρελθόν ότι χρησιμοποίησε ιδιωτικές αποταμιεύσεις από την εποχή που εργαζόταν στην Ελβετία για να αγοράσει την πρώην κρατική Agrofert με άλλους εταίρους, σύμφωνα με την οργάνωση Διεθνούς Διαφάνειας στην Τσεχία. Ο Μπάμπις την μετέτρεψε σε έναν όμιλο τουλάχιστον 300 εταιρειών, που δραστηριοποιούνται σε τομείς από τρόφιμα έως κλινικές γονιμότητας.
Η ικανότητα του Μπάμπις να αγοράζει δημόσιες εταιρείες που πωλήθηκαν σε μετακομμουνιστικές ιδιωτικοποιήσεις ενισχύθηκε από το καθεστώς του ως υπαλλήλου της Petrimex, μιας κρατικής εταιρείας ενέργειας με έδρα το Μαρόκο. Μπορεί να έχει βοηθηθεί περαιτέρω, λένε ορισμένοι παρατηρητές, από τον εικαζόμενο ρόλο του ως πληροφοριοδότη στη Státní Βezpečnost (StB), την μυστική αστυνομία της εποχής της κομμουνιστικής εποχής, που πιστεύεται ότι τον στρατολόγησε το 1982, δίνοντάς του τη δυνατότητα να εργαστεί στο εξωτερικό ως κρατικός εμπορικός αντιπρόσωπος. Ο Μπάμπις έχει αρνηθεί τους ισχυρισμούς, αλλά αυτοί επιβεβαιώθηκαν από ένα δικαστήριο στη γενέτειρά του τη Σλοβακία.