Πανδημία εργατικών δυστυχημάτων – Η τρομακτική διάσταση του φαινομένου

Μόνο σοκ μπορεί να προκαλέσει το γεγονός ότι η Ελλάδα έκλεισε το 2024 με 150 εργατικά δυστυχήματα, ενώ στις πρώτες 47 μέρες του 2025 έχουν χάσει τη ζωή τους 23 άνθρωποι. Αυτή είναι η νέα κανονικότητα που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Μητσοτάκη στους χώρους εργασίας. Συνάνθρωποί μας σχεδόν καθημερινά πηγαίνουν στις δουλειές τους και δεν επιστρέφουν στα σπίτια τους.

Οι θάνατοι εργαζομένων στους χώρους εργασίας έχουν λάβει μορφή πανδημίας, με την κυβέρνηση να αδιαφορεί ολοφάνερα για την τρομακτική διάσταση του φαινομένου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζόμενων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ), το 2022 καταγράφηκαν 104 εργατικά δυστυχήματα, το 2023 ο αριθμός ανέβηκε στα 179 και το 2024 έκλεισε με 150 εργατικά δυστυχήματα.

Ο Ιανουάριος έσπασε κάθε ρεκόρ

Ανησυχητική είναι η εικόνα του φετινού Ιανουαρίου. Τον πρώτο μήνα του 2022 έχασαν τη ζωή τους τέσσερις εργαζόμενοι, το ίδιο διάστημα την επόμενη χρονιά έντεκα, ενώ αντίστοιχα πέρυσι σκοτώθηκαν τέσσερις. Οι 18 απώλειες όμως εν ώρα εργασίας, αριθμός με τον οποίο έκλεισε ο Ιανουάριος του 2025, τρομάζει τον Ανδρέα Στοϊμενίδη, πρόεδρο της ΟΣΕΤΕΕ, ο οποίος εξηγεί μιλώντας στο Documento: «Θα είμαι ειλικρινής μαζί σας. Δεν μας επιτρέπει τίποτε να αισιοδοξούμε. Ο Ιανουάριος αποδεικνύει αυτό το οποίο έχουμε τονίσει πολλάκις, ότι τα εργατικά δυστυχήματα ολοένα θα αυξάνονται. Οι ρυθμοί εργασίας ολοένα εντατικοποιούνται χωρίς να υπάρχει κάποιο σχέδιο από την πολιτεία. Η εκτίμησή μας είναι πως οδηγούμαστε σε μια κλιμάκωση άνευ προηγουμένου. Οι αριθμοί το αποδεικνύουν περίτρανα. Ετησίως το να αγγίζουμε τον τριψήφιο αριθμό εργατικών δυστυχημάτων και πλέον αποτελεί παγιωμένη κατάσταση».

Τον Φεβρουάριο που διανύουμε έχουν σημειωθεί ήδη πέντε εργατικά δυστυχήματα, με ένα έκτο να διερευνάται ακόμη από την ΟΣΕΤΕΕ, και ο πρόεδρος της ομοσπονδίας είναι ξεκάθαρος:

«Τα περισσότερα είναι στον αγροτικό και τον κατασκευαστικό κλάδο. Οπως έχω ξανατονίσει, αυτοί οι δυο κλάδοι αποτελούν ένα πεδίο αόρατο για την πολιτεία. Είναι φοβερό ότι κανείς δεν ασχολείται με αυτούς, ενώ το έχουμε τονίσει από το 2019 σε όλους τους υπουργούς Υγείας. Πέρυσι χάνονταν στον αγροτικό και κατασκευαστικό κλάδο κατά μέσο όρο περίπου τέσσερις εργαζόμενοι ανά μήνα».

Κανένας έλεγχος από την Επιθεώρηση Εργασίας

Η δήθεν αναβάθμιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας σε ανεξάρτητη αρχή έχει οδηγήσει στην παντελής υποστελέχωσή του. Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας ακόμη αποτελούν ανάμνηση. Εχουμε βγει από τα μνημόνια –όπως διατείνονται οι κυβερνήσεις– και η εργασιακή κανονικότητα δεν έχει επανέλθει έξι χρόνια μετά.

Την ανεπάρκεια των ελεγκτικών μηχανισμών αναλύει ο Ανδρ. Στοϊμενίδης: «Οι ελεγκτικές αρχές δεν μπορούν να λειτουργήσουν και να αντιμετωπίσουν την κλιμάκωση των εργατικών δυστυχημάτων. Είχαμε αναγνωρίσει το πρόβλημα της ανεξαρτητοποίησης του ΣΕΠΕ από το υπουργείο Εργασίας. Εκτιμήσαμε ότι ο μοναδικός σκοπός ήταν η απέκδυση της πολιτικής ευθύνης από το υπουργείο Εργασίας. Δημιουργήθηκε μια αρχή ανεξάρτητη πλην υποστελεχωμένη, χωρίς τεχνολογική ενίσχυση και έλεγχο από τους κοινωνικούς εταίρους. Ηταν προφανές πως δεν μπορούσε να σταματήσει αυτή την πανδημία εργατικών δυστυχημάτων».

Τι κι αν η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία έχουν χαρακτηριστεί από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα; Tο ζήτημα είναι… εκτός ύλης για το υπουργείο Εργασίας. Ως θέμα στις συσκέψεις του υπουργείου στο οποίο προΐσταται η Νίκη Κεραμέως έχει συζητηθεί μόλις δύο φορές, ενώ σπάμε το ένα μακάβριο ρεκόρ μετά το άλλο. Οπως εξηγεί ο Ανδρ. Στοϊμενίδης, «από τον Νοέμβριο του 2023 έχει αναγγελθεί η αναθεώρηση του κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία. Εχουν γίνει μόλις δύο τυπικές συζητήσεις στις συνεδριάσεις υπό τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Εργασίας το τελευταίο τρίμηνο του 2023».

Διαβάστε επίσης:

Μετά από αντιδράσεις η έκτακτη «Σύνοδος Κορυφής» της Ε.Ε. για την Ουκρανία έγινε «προπαρασκευαστική»