Λίγο πριν από την έκτη ολυμπιάδα της ζωής του, ο 44χρονος πρωταθλητής του πινγκ πονγκ θυμάται το αβάσταχτο «γαμώτο» της καριέρας του, προ τριετίας στο Τόκιο
Ο Παναγιώτης Γκιώνης ετοιμάζεται για την έκτη ολυμπιάδα της καριέρας του, στην τρυφερή ηλικία των 44 ετών. Πτυχιούχος οδοντίατρος στην άλλη του ζωή («θέλει σταθερό χέρι και ο τροχός, όπως το πινγκ πονγκ»), κουβαλάει ένα άθλημα στις πλάτες του εδώ και δύο δεκαετίες. Πανηγύρισε τους θριάμβους του Παναθηναϊκού στο μπάσκετ, ανυπομονεί να συναντήσει τον Γιάννη Αντετοκούνμπο και τον Στεφ Κάρι στο Παρίσι, έχει στο παλμαρέ του ευρωπαϊκά μετάλλια από το 2013 στο ατομικό και το ομαδικό, βγάζει το παντεσπάνι του στην Εσπερία, αλλά τις νύχτες θυμάται το Τόκιο και χάνει τον ύπνο του. Ο αλησμόνητος αγώνας του με τον Νοτιοκορεάτη Τζέουνγκ Γιουνγκ-σικ, όπου σπαταλήθηκαν οκτώ ματς-μπολ και μαζί η πρόκριση για τους 16 του ολυμπιακού τουρνουά, στοιχειώνει τα όνειρά του. «Είναι το αβάσταχτο “γαμώτο” της ζωής μου» εξομολογείται στο Documento.
Συγγνώμη, δεν σε ενοχλεί αυτός ο ηλικιακός ρατσισμός; Ολοι για την ηλικία σου έγραψαν όταν προκρίθηκες στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Οχι, δεν με ενοχλεί. Πολλοί βέβαια θα νομίζουν ότι το πινγκ πονγκ είναι πολύ εύκολο εφόσον μπορεί να κάνει πρωταθλητισμό ένας 44χρονος. Εγώ ξέρω ότι έχω μοχθήσει, έχω πονέσει σε όλο μου το σώμα. Δεν είναι βέβαια σαν τη σκοποβολή, που μπορείς να συνεχίσεις μέχρι προχωρημένη βιολογικά ηλικία. Πριν από δύο χρόνια έπαθα μερική ρήξη αχίλλειου τένοντα και ο κ. Σκορδής με προειδοποίησε ότι ο πανδαμάτωρ δεν αστειεύεται. «Φιλαράκο, χρειάζεται διαχείριση για να μην πάθεις χειρότερα. Μόνο μία προπόνηση και όχι πάνω από ένα ματς την ημέρα». Το κουβαλούσα τέσσερα πέντε χρόνια το πρόβλημα, με πόνους και τενοντοπάθειες. Σκέφτηκα να τα παρατήσω μόλις τραυματίστηκα, αλλά ο προπονητής μου Κώστας Βατσακλής μου συνέστησε υπομονή. Δεν είχα και κάτι καλύτερο να κάνω. Εάν πάθαινα ολική ρήξη, μάλλον θα είχα αποσυρθεί. Εάν ήμουν ποδοσφαιριστής, δεν θα άντεχα. Βλέπω και τον Κριστιάνο που συνεχίζει στα 40 του. Το πινγκ πονγκ είναι πιο χομπίστικο άθλημα, λιγότερο επίπονο.
Μοιάζει περισσότερο με παιχνίδι δηλαδή;
Οχι, καμία σχέση. Εννοείται ότι μπορεί να παίξει οποιοσδήποτε σε επίπεδο αρχάριου, αλλά για πρωταθλητισμό απαιτούνται δύναμη, φυσική κατάσταση, αντανακλαστικά, σκέψη, τρομερή πνευματική ετοιμότητα. Και πάνω απ’ όλα ταχύτητα. Βλέπω παλαιούς αγώνες στο βίντεο και η διαφορά είναι τεράστια. Εάν καθίσεις να δεις πινγκ πονγκ στην τηλεόραση, δεν καταλαβαίνεις τα φάλτσα και την ταχύτητα. Θα ζαλιστούν τα μάτια σου όταν καθίσεις στο επίπεδο του τραπεζιού. Ενας φίλος μού ζήτησε να παίξουμε αντίπαλοι και δεν ακούμπησε την μπάλα! Οχι πόντο, αλλά ούτε βήμα δεν θα προλάβεις να κάνεις εσύ ο πρωτάρης. Αντίστοιχα βέβαια κι εγώ δεν θα προλαβαίνω ούτε να δω το μπαλάκι αν παίξω κόντρα στον Τσιτσιπά. Δεν έχουν την παραμικρή ομοιότητα το πινγκ πονγκ με το τένις. Απλώς παίζονται και τα δύο με ρακέτα και το ένα είναι μικρογραφία του άλλου.
Τι πρέπει να έχει πάνω απ’ όλα ένας καλός αθλητής του πινγκ πονγκ;
Καλή ψυχολογία. Πνευματική ετοιμότητα. Στο ατομικό άθλημα δεν υπάρχει συμπαίκτης για να σε ξελασπώσει. Είσαι αβοήθητος και πρέπει μόνος σου να βγεις από το λούκι όταν θολώσεις. Πολλοί παίκτες με ξεχωριστό ταλέντο μένουν στάσιμοι λόγω φόβου. Στα δύσκολα τρέμει το χέρι τους.
Το δικό σου το χέρι πότε το ένιωσες να τρέμει;
Μόνο στο Τόκιο, όταν είδα να πλησιάζει η νίκη που θα μου έδινε την πρόκριση στους 16. Εκείνη τη μέρα έκανα την υπέρβαση της ζωής μου. Οταν όμως προηγήθηκα 10-4 και τον είδα να μειώνει σε 10-7 με κάποια ρίσκα που του βγήκαν έπεσε κουρτίνα μπροστά στα μάτια μου. Η λαχτάρα της νίκης με γέμισε άγχος. Θόλωσα και, κυριολεκτικά, έτρεμα. «Δεν ξέρω τι να κάνω» είπα στον προπονητή μου στο τάιμ άουτ. Είχα πάθει κοκομπλόκο. Και φαντάσου ότι είχα την πείρα για να διαχειριστώ τέτοιες καταστάσεις. Εάν ήταν απλό τουρνουά και όχι Ολυμπιακοί Αγώνες, θα τον είχα κερδίσει. Το Τόκιο είναι το μεγάλο «γαμώτο» της καριέρας μου, παρόλο που και στο Λονδίνο το 2012 έφτασα ένα ματς-μπολ από τους 16.
Σε έβλεπε η μισή Ελλάδα εκείνη τη νύχτα.
Δεν το περίμενα, γιατί το ματς άρχιζε στις 5 το πρωί. Και δεν γνωρίζαμε καν αν θα το έδειχνε η ΕΡΤ. «Ξυπνήστε και αν το δείξει το έδειξε» έλεγα στους φίλους μου, χα χα. Ηταν ισχυρό κίνητρο για μένα η χαρά αυτού που σηκώθηκε μέσα στη νύχτα για να με δει. Ευτυχώς στο Παρίσι δεν θα υπάρχει η διαφορά της ώρας.
Υποθέτω ότι σου στοίχισε πολύ η ήττα στο Τόκιο, έτσι όπως ήρθε.
Ωρες ολόκληρες δεν μιλούσα σε κανέναν και κοιτούσα το κενό. Μέσα στο πούλμαν αισθανόμουν κάτι σαν πένθος. Σαν να είχε πεθάνει κάποιος δικός μου άνθρωπος. Ο προπονητής μου τα ίδια. Πήγα στο ολυμπιακό χωριό, απενεργοποίησα το τηλέφωνο και κλείστηκα μόνος στο δωμάτιό μου. Με έψαχναν, δεν με έβρισκαν και νόμιζαν ότι κάτι έπαθα. Σιγά σιγά συνήλθα, αλλά τον εαυτό μου τον ξαναβρήκα έπειτα από πολλές μέρες. Εκανα εκπληκτική εμφάνιση εκείνη τη μέρα, έφτασα στα όριά μου.
Και πώς ακριβώς συνέβη αυτή η υπέρβαση;
Παρόλο που ένιωθα ενοχλήσεις στον αχίλλειο και σωματικά δεν ήμουν σε τέλεια κατάσταση, ένιωθα μια παράξενη διαύγεια. Το τραπέζι μού φαινόταν πιο μεγάλο. Οταν θέλεις κάτι πάρα πολύ σου συμβαίνουν περίεργα πράγματα. Το έβλεπα και στα μάτια του αντιπάλου μου ότι είχε φοβηθεί. Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να το εκμεταλλευτώ. Το λάθος μου στο φινάλε ήταν ότι περίμενα να χάσει μόνος του το ματς…
Μοιάζεις σαν να τον ξαναζείς τώρα που μιλάμε αυτό τον αγώνα.
Μας έδωσαν το DVD μετά τον αγώνα και το κοιτάξαμε λίγο στο αεροπλάνο της επιστροφής, ακριβώς για να δούμε αν είχα κάνει κάποιο τραγικό λάθος τακτικής. Γενικά δεν ξαναβλέπω τις ήττες μου, παρά μόνο αν θέλω να μελετήσω κάποιον αντίπαλο. Τελικά δεν εντόπισα κάποιο σφάλμα. Απλώς φοβήθηκα τη νίκη όταν το 10-4 έγινε 10-7 και 10-8 απέναντι σε έναν τρομερό αντίπαλο. Εάν ξαναπαίζαμε δέκα φορές μεταξύ μας, θα με νικούσε και τις δέκα και σχετικά εύκολα! Θα μου έπαιρνε πολλή ώρα για να κερδίσω έστω έναν πόντο…
Τα μικρά θαύματα τα φέρνει το κορμί, το μυαλό ή η ψυχή;
Και τα τρία μαζί. Ωστόσο υπέρβαση γίνεται μόνο όταν το λέει η ψυχή σου. Αυτή μέτρησε πολύ και στο φετινό προολυμπιακό τουρνουά, σε συνδυασμό με την πείρα που έχω συσσωρεύσει. Ειδάλλως δεν θα άντεχα να δώσω και να κερδίσω εφτά τόσο απαιτητικούς αγώνες σε αυτή την ηλικία. Στον τελικό μάλιστα ένιωσα ενόχληση στον αχίλλειο. Μου φάνηκε ότι κάτι άκουσα και με έλουσε κρύος ιδρώτας. Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα ότι θα έμενα δυο τρεις μήνες έξω και θα έχανα τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η ίδια η πρόκριση δεν ήταν υπέρβαση;
Βεβαίως, γιατί προερχόμουν από μια δύσκολη διετία με τραυματισμούς. «Μην παίξεις σε τουρνουά, παρά μόνο σε μεμονωμένα ματς» με συμβούλευε ο γιατρός. Ηταν ο προπονητής μου αυτός που με παρότρυνε να δοκιμάσω. Οταν είδα ότι άντεχα την καθημερινή πίεση και ξαναβρήκα ρυθμό μπήκα στο τριπάκι της πρόκρισης. Η διαδικασία ήταν επίπονη, γιατί είχα και τις υποχρεώσεις με τον σύλλογό μου στην Πολωνία.
Τι θα είναι «μετάλλιο» για σένα στο Παρίσι;
Τι άλλο; Η πρόκριση στους 16 που μου ξέφυγε δύο φορές. Για να φτάσω μέχρι εκεί θα πρέπει να νικήσω δύο ανώτερους αντιπάλους. Και 17ος να βγω θα είναι τεράστια επιτυχία, πόσο μάλλον 9ος. Ο κόσμος βέβαια δεν το καταλαβαίνει και κοιτάζει μόνο τα μετάλλια. Δεν είναι εύκολο να κάνεις όνειρα σε αυτό το άθλημα. Τα δικά μου φτερά θα κοπούν μόνο αν κληρωθώ με Κινέζο.
Αυτοί είναι η ανώτερη φυλή του πινγκ πονγκ, σωστά;
Στην Κίνα ξεκινάνε το πινγκ πονγκ από ηλικία πέντε ετών και το θεωρούν εθνικό άθλημα. Βγάζουν κάθε χρόνο 3.000 παιδιά με κορυφαίους προπονητές και κατόπιν διαλέγουν τους καλύτερους. Η δική μας δεξαμενή είναι 50 παιδιά ετησίως. Εάν εμείς βγάζουμε τρεις τέσσερις παίκτες, οι Κινέζοι βγάζουν χίλιους. Και εγώ αν ασχολιόμουν με το πινγκ πονγκ οκτώ ώρες την ημέρα από ηλικία οκτώ ετών, θα γινόμουν πρωταθλητής κόσμου στα 16 μου. Μετράει φυσικά και η νοοτροπία τους. Το Ελληνάκι αν του πεις να γίνει στρατιώτης, θα πάθει τραλαλά και θα καταλήξει στο Δαφνί.
Ετοιμάζεσαι για την έκτη ολυμπιάδα της καριέρας σου, με αφετηρία το 2004. Είναι τελικά σημαντικότερη η διάρκεια ή το πυροτέχνημα της μίας φοράς; Θα αντάλλασσες έξι ολυμπιακές συμμετοχές με ένα μετάλλιο;
Ναι, πολύ ευχαρίστως, χα χα! Δεν υπάρχει κάτι πιο τιμητικό από ένα ολυμπιακό μετάλλιο. Το 2004, στην πρώτη μου φορά, μπήκα να παίξω με κομμένα τα πόδια. Πάντοτε έχω τρακ στους Ολυμπιακούς Αγώνες, με εξαίρεση ίσως το Τόκιο, που έγινε κεκλεισμένων των θυρών. Εκεί είναι που θέλω να δείξω τι αξίζω, αλλά και να ξεπεράσω τον εαυτό μου. Η συμβουλή μου στα νέα παιδιά για το Παρίσι είναι: «Ξέχνα ότι είσαι στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μην το σκέφτεσαι γιατί θα αγχωθείς. Ζήσε την ατμόσφαιρα και την αίγλη χωρίς να έχεις απαιτήσεις για αποτέλεσμα. Και μία νίκη μόνο αν κάνεις, έχεις πετύχει κάτι».
Παίζεις σε ομάδες του εξωτερικού από τα 21 σου χρόνια. Στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Τσεχία, τώρα την Πολωνία. Είναι ωφέλιμο να διώχνεις την Ελλάδα από μέσα σου;
Δεν θα έφτανα ούτε στο 10% των δυνατοτήτων μου αν δεν έπαιζα με τους κορυφαίους. Αρχικά τους έβλεπα σαν θεούς, αλλά σιγά σιγά κατάλαβα ότι μπορούσα να τους αντιμετωπίσω. Κάθε ματς ήταν σχολείο. Καλά καλά δεν το πίστευα αυτό που ζούσα. Ερχόταν πέντε έξι χιλιάδες κόσμος για να μας δει και συνεχώς τραβούσα βίντεο με το κινητό. Ολα είναι επαγγελματικά και οργανωμένα. Πλέον ζω στην Πολωνία περίπου 90-100 ημέρες τον χρόνο. Τα χρήματα που βγάζω είναι αρκετά για μια αξιοπρεπέστατη ζωή και έχω άλλα δύο χρόνια συμβόλαιο. Διεθνώς, μόνο οι παίκτες του Top 10 βγάζουν χρήματα συγκρίσιμα με των ποδοσφαιριστών. Εγώ βρίσκομαι στο νούμερο 104, αλλά έχω φτάσει μέχρι το 17 της παγκόσμιας κατάταξης.
Προτιμάς, ωστόσο, τη ζωή στην Ελλάδα.
Ε ο Ελληνας θέλει και τις παρέες του και τη λιακάδα του και το φρέντο εσπρέσο του. Δεν συγκρίνεται η ζωή εδώ με καμία άλλη χώρα. Το ιδανικό για μένα θα ήταν να είχαμε και στη χώρα μας επαγγελματικό πρωτάθλημα όπως το πολωνικό. Και όχι μόνο με Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό. Να πηγαίναμε να παίξουμε στην Πάτρα και να μας περιμένει πέντε χιλιάδες κόσμος. Στην Ελλάδα υπάρχει φλόγα, υπάρχουν και νέα ταλέντα, αλλά οι αθλητές αναγκάζονται στα 28 τους να στραφούν αλλού για να εξασφαλίσουν το προς το ζην. Στο μεταξύ, εμείς στο πινγκ πονγκ έχουμε το δικαίωμα να αγωνιζόμαστε παράλληλα και σε πρωταθλήματα άλλων χωρών. Κάνουμε αρπαχτές, σαν τους DJs, χα χα! Εκεί πληρωνόμαστε με το κομμάτι.
Τι χαρακτήρας είναι ο μέσος παίκτης του πινγκ πονγκ; Νευρόσπαστο, υποθέτω.
Οχι, το ακριβώς αντίθετο! Οι περισσότεροι είμαστε ήρεμοι και κουλ. Εάν νευριάζεις και σπας τη ρακέτα σου με κάθε πόντο που κερδίζει ο αντίπαλος, έχεις χάσει το μυαλό σου. Μόνο πέντε στους εκατό είναι νευρικοί σαν τον Μεντβέντεφ και τον Ρούμπλιεφ στο τένις. Τους βλέπω στα αποδυτήρια, που δεν μπορούν ούτε να αναπνεύσουν. Εγώ δεν τσακώνομαι ποτέ, δεν μου αρέσουν οι καβγάδες. Ακόμη και στο Τόκιο, που κάποια στιγμή εκτόξευσα τη ρακέτα μου από τα νεύρα, άλλος στη θέση μου θα την έσπαγε στο κεφάλι του!
Η ρακέτα είναι τελικά ο καλύτερός σου φίλος;
Εννοείται, είναι το συντροφάκι μου. Παίζω με την ίδια ρακέτα εδώ και πολλά χρόνια. Προμηθεύομαι τα καλύτερα λάστιχα, την ξανακολλάω. Οταν φθείρεται της κάνω σέρβις. Δεν είμαστε σαν το τένις, όπου οι πρωταθλητές έχουν άλλη ρακέτα σε κάθε αγώνα. Οταν αποσυρθώ θα την τοποθετήσω τιμητικά σε μια βιτρίνα…
Διαβάστε επίσης: