Φέρνουν στρατιώτες για να αντιμετωπίσουν την υποστελέχωση, ενώ η υγεία τουριστών και ντόπιων το καλοκαίρι πέφτει στη μαύρη τρύπα του γκρεμισμένου από την κυβέρνηση ΕΣΥ
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη από την πανδημία και ύστερα, σαν άλλος Νέρωνας, αφήνει τη δημόσια υγεία να τυλιχτεί στις φλόγες της διάλυσης του ΕΣΥ και της υποστελέχωσης όλων των δομών του. Αναπόσπαστο κομμάτι του είναι και το Εθνικό Κέντρο Αμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ), το οποίο αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες όλης της χώρας.
Εντονη αγωνία για το ΕΚΑΒ εξέφρασε δημόσια πριν από λίγες μόλις ημέρες και μια γιατρός της Μυτιλήνης στον υπουργό Υγείας Αδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος είχε το θράσος να αποκαλέσει «κάφρους» τους διαμαρτυρόμενους εργαζόμενους του ΕΣΥ. «Είμαστε αυτοί που μαζί με τους εκαβίτες βλέπουμε τι γίνεται κάθε ημέρα. Βλέπουμε να έρχονται οι φαντάροι που δεν έχουν καμιά εκπαίδευση. Δεν είμαστε κάφροι, κ. υπουργέ» είπε χαρακτηριστικά κατά το επεισόδιο στα εγκαίνια του νέου κτιρίου του ΕΚΑΒ στη Μυτιλήνη.
Ολα στην τύχη και αυτό το καλοκαίρι
Πέρυσι μια 51χρονη τουρίστρια από την Τσεχία έχασε τη ζωή της στη Θάσο λόγω καθυστέρησης του ασθενοφόρου· σημειωτέον ότι στο νησί υπάρχει μόνο ένα ασθενοφόρο.
Ενα χρόνο μετά τίποτε δεν έχει αλλάξει. Αντί προσλήψεων ή έστω μονιμοποιήσεων των 830 επικουρικών διασωστών του ΕΚΑΒ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, για να βγει η καλοκαιρινή περίοδος, παρατείνει με τον ν. 5059/2023 έως τις 30 Σεπτεμβρίου την πράξη νομοθετικού περιεχομένου (ΠΝΠ) που βάζει στρατιωτικούς, πυροσβέστες και οδηγούς ΟΤΑ να επανδρώσουν τα ασθενοφόρα.
«Η χώρα μας δεν είναι καθόλου έτοιμη και αυτό το αποδεικνύει μόνη της η κυβέρνηση. Θα έχουμε τραγελαφικά περιστατικά την καλοκαιρινή περίοδο γιατί δεν υπάρχει ο σχεδιασμός από πλευράς διοίκησης του ΕΚΑΒ» λέει στο Documento ο Χρήστος Αγγελίδης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού (ΠΟΠ) ΕΚΑΒ, απαντώντας στο ερώτημα αν είμαστε έτοιμοι για την καλοκαιρινή περίοδο. Είναι η εποχή που σε νησιά και παραθαλάσσιες περιοχές με τον υπεραυξημένο πληθυσμό χρειάζεται να αντιμετωπιστούν πολλά έκτακτα περιστατικά.
Ανεκπαίδευτοι στρατιώτες για τα κενά
Ο πρόεδρος της ΠΟΠ ΕΚΑΒ ξεκαθαρίζει: «Θέσαμε ξεκάθαρα και σε συνάντηση στο υπουργείο Υγείας σε όλους τους φορείς και στην εισαγγελία ότι δεν θα ανεχθούμε να έρθει στρατιωτικό προσωπικό, γιατί αυτό συν τοις άλλοις εγκυμονεί κινδύνους. Οι συνάδελφοι δεν μπορούν να δουλέψουν με εργαζόμενους άλλων φορέων που δεν είναι πιστοποιημένοι και έχουν λάβει ανεπαρκή εκπαίδευση. Η εκπαίδευση που τους κάνουν είναι υποτυπώδης με τρίωρα και τετράωρα και μετά τους βάζουν πάνω στα ασθενοφόρα. Είναι δυνατόν το 2024 με δυο τρεις ώρες εκπαίδευση η κυβέρνηση να τους βάζει να πάνε να σώσουν ζωές; Ξέρουμε πόσο κρίσιμο είναι ειδικά το πρώτο 24ωρο».
Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι ένα ασθενοφόρο ανά 20.000 κατοίκους, αναλογία που αποτελεί ανέκδοτο για τη χώρα μας, όταν στην Αθήνα των 3.622.246 κατοίκων κυκλοφορούν 60 ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ και μόλις 24 ασθενοφόρα στη Θεσσαλονίκη με το 1.091.424 κατοίκους. «Ειδικά στη Θεσσαλονίκη με το flyover (σ.σ.: οι εργασίες του προκαλούν μεγάλη κυκλοφοριακή συμφόρηση) τα τοπικά σωματεία ζητούν ενίσχυση του προσωπικού για πιο συχνές βάρδιες. Ακόμη δεν έχει γίνει τίποτε» επισήμανε ο Χρ. Αγγελίδης.
Τα κενά είναι μεγάλα από το βόρειο Αιγαίο μέχρι τις Σποράδες, τις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα, το Ιόνιο και την Κρήτη. «Για εμάς η κυβέρνηση πρέπει να μονιμοποιήσει τους 830 επικουρικούς. Είναι οι άνθρωποι που έβαλαν πλάτη την περίοδο του κορονοϊού. Χρειαζόμαστε 2.000 προσλήψεις για να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν σε πρώτη φάση οι ανάγκες στην προνοσοκομειακή φροντίδα. Δεν είναι σοβαρός σχεδιασμός η μετακίνηση διασωστών (σ.σ.: πρόκειται για μετακινήσεις που γίνονται όταν έχουν άδεια οι διασώστες) από το ένα μέρος σε άλλο στη νησιωτική Ελλάδα για να μπορέσουν να καλύψουν τα κενά» τονίζει ο Χρ. Αγγελίδης.
Οι 3.600 μόνιμοι διασώστες δεν φτάνουν καν για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες των αστικών κέντρων, των περιοχών της ορεινής ενδοχώρας και των νησιών. «Εχει φτάσει ο κόμπος στο χτένι για εμάς» τονίζουν οι εργαζόμενοι του ΕΚΑΒ. Ετσι μετά την Πρωτομαγιά η ΠΟΠ ΕΚΑΒ θα συμμετάσχει στην 24ωρη πανυγειονομική απεργία στις 16 Μαΐου και την 24ωρη απεργία στις 21 του μηνός.
Οι δωρεές και οι δουλίτσες σε ιδιώτες
Πέραν των πληρωμάτων του ΕΚΑΒ, μια άλλη ξεχωριστή περίπτωση είναι ο στόλος των ασθενοφόρων. Συγκίνηση είχε προκαλέσει η 84χρονη αγρότισσα Αθηνά Παπαχρήστου που τον περασμένο Νοέμβριο δώρισε στο ΕΚΑΒ ένα ασθενοφόρο αξίας 65.000 ευρώ, το οποίο πλήρωσε με τους κόπους μιας ζωής. Τότε ο πρωθυπουργός έσπευσε να την ευχαριστήσει, καθώς η κυβέρνηση με περίσσεια υποκρισία μετατρέπει κάθε δωρεά σε επικοινωνιακή βεγγέρα.
Ο Χρ. Αγγελίδης εξηγεί στο Documento ότι ο στόλος επιβιώνει από δωρεές «είτε από το Ιδρυμα Νιάρχος ή την εταιρεία Φυσικό Αέριο είτε από ατομικές δωρεές ή από προκηρύξεις της πολιτικής προστασίας… Το κράτος είναι απλός θεατής. Παρακολουθεί να διαμοιράζονται τα ασθενοφόρα και μάλιστα κάνουν και φιέστα αντί να κοιτάξουν να μπουν ασθενοφόρα σε όλη την ελληνική επικράτεια. Πανελλαδικά χρειαζόμαστε τουλάχιστον 500 ασθενοφόρα για να μπορέσουν να καλύψουν όλους τους νομούς και όλη την ακτογραμμή φέτος το καλοκαίρι».
Την ίδια στιγμή κερδισμένα είναι τα ιδιωτικά ασθενοφόρα, με τον Αδ. Γεωργιάδη να ανοίγει το παράθυρο στους ιδιώτες και σε αυτήν τη δομή του ΕΣΥ. Οπως καταγγέλλει ο Χρ. Αγγελίδης: «Αντί να στελεχώσει όλα τα νοσοκομεία για να γίνονται όπως πρέπει, βάσει πρωτοκόλλου, οι διακομιδές και οι μεταφορές ασθενών, ο υπουργός είπε ότι αν δεν μπορούν να προσλάβουν προσωπικό από τον προϋπολογισμό τους, να κάνουν συμβάσεις με ιδιωτικές εταιρείες. Ακουσον άκουσον! Εν έτει 2024. Ορισμένα νοσοκομεία έχουν κάνει συμβάσεις για να μπορούν να εκτελούν τα εξιτήρια και τις επανεξετάσεις που έχει ανάγκη ο κάθε ασθενής».
Η ιδιαίτερη μορφολογία της χώρας θα έπρεπε να ήταν κίνητρο για την περαιτέρω στελέχωση του ΕΚΑΒ. Οπως όμως καταγγέλλει ο πρόεδρος της ΠΟΠ ΕΚΑΒ, εδώ και 39 χρόνια από την ίδρυση του ΕΚΑΒ «δεν υπάρχει ένας υγειονομικός χάρτης ασθενοφόρων ανά την Ελλάδα για να μπορέσουμε να κάνουμε κάθε χρόνο τις ανάλογες προσλήψεις. Ως συνδικαλιστικό όργανο έχουμε καταθέσει προτάσεις σε κάθε νομό, λαμβάνοντας υπόψη τη μορφολογία, τις αποστάσεις των υγειονομικών δομών κ.ά., για να μπορέσουμε σε βάθος πέντε έξι ετών να καλύψουμε τις ανάγκες όλων των πολιτών, αλλά αυτό δεν έχει γίνει ποτέ από πλευράς του υπουργείου Υγείας».
Με… ενάμισι ασθενοφόρο η Θάσος
Τραγική είναι η εικόνα στη βόρεια Ελλάδα, με ξεχωριστό παράδειγμα τη Θάσο. Μεγάλη είναι η ανησυχία για τη θερινή περίοδο, όταν πέραν των 13.000 μόνιμων κατοίκων το ΕΚΑΒ επιβαρύνεται και με χιλιάδες τουρίστες. «Αυτήν τη στιγμή η Θάσος έχει ένα ασθενοφόρο και μισό!» τονίζει στο Documento ο Κωνσταντίνος Τσιτσιλικάκης, πρόεδρος Σωματείου Εργαζομένων ΕΚΑΒ Καβάλας και αντιπρόεδρος της ΠΟΠ ΕΚΑΒ.
Ο Κ. Τσιτσιλικάκης συνεχίζει λύνοντάς μας την απορία: «Τι σημαίνει μισό; Πρόκειται για μια πατέντα που εφαρμόζεται. Ενα πλήρωμα ασθενοφόρου από το κέντρο υγείας ή ένας διασώστης του ΕΚΑΒ μαζί με ένα γιατρό ή ένα νοσηλευτή, σε πολύ έκτακτες περιπτώσεις, πηγαίνουν για να διακομίσουν κάποιο περιστατικό. Ουσιαστικά χρειάζονται δύο ασθενοφόρα με διασώστες πλήρως στελεχωμένα. Σύμφωνα με τον οργανισμό του ΕΚΑΒ, κανονικά στο ασθενοφόρο πρέπει να επιβαίνουν δύο διασώστες για να αντιμετωπίζουν τα περιστατικά. Οποιαδήποτε άλλη πατέντα με διάφορους τραυματιοφορείς, νοσηλεύτριες, είτε γιατρούς μαζί με ένα διασώστη είναι συνθέσεις που λειτουργούν ως “μισό”. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν 14 εργαζόμενοι στο ΕΚΑΒ της Θάσου και χρειάζονται τουλάχιστον δέκα διασώστες για να δουλεύει ένα ασθενοφόρο 24 ώρες το 24ωρο, σύμφωνα με τα πρότυπα και τα πρωτόκολλα».
Ιδιαίτερα δύσκολη είναι η κατάσταση το βράδυ, διότι αν υπάρξει διακομιδή προς την Καβάλα και το λιμάνι της Κεραμωτής, το νησί μένει με ένα γιατρό και ένα διασώστη. Ρωτήσαμε τον Κ. Τσιτσιλικάκη αν προβλέπεται ελικόπτερο ή πλωτό μέσο που θα μπορούσε να βοηθήσει. Οι χρόνοι αναμονής θα μειώνονταν στο μισό με αυτά τα μέσα.
Οπως μας εξήγησε ο πρόεδρος των εργαζομένων του ΕΚΑΒ Καβάλας: «Δεν υπάρχει ελικόπτερο. Υπάρχει ο νόμος που ψηφίστηκε τον Δεκέμβρη του 2023 και ορίζει πως θα φτιαχτούν έξι βάσεις σε όλη την Ελλάδα. Μέσα σε αυτές υπάρχει και το αεροδρόμιο της Χρυσούπολης στην Καβάλα, στο οποίο θα πρέπει να φτιαχτούν οι υποδομές για επείγουσες αεροδιακομιδές ασθενών. Αν συμβεί, για παράδειγμα, κάποιο τροχαίο στη Θάσο ή τη Σαμοθράκη, θα πρέπει το ελικόπτερο με γιατρό και διασώστη να σηκώνεται, να πηγαίνει στο συμβάν και να διακομίζει στον κοντινότερο υγειονομικό σταθμό. Δυστυχώς ο νόμος αυτός, έτσι όπως είναι φτιαγμένος προς το παρόν, δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση για τα πρώτα πέντε χρόνια να νοικιάσει διασώστες, γιατρούς, πληρώματα και ελικόπτερα από το εξωτερικό. Επίσης δεν υπάρχει πλωτό ασθενοφόρο. Το διεκδικούμε χρόνια και θα μείωνε στο μισό τον χρόνο των διακομιδών στο λιμάνι της Καβάλας. Σε συζητήσεις ο βουλευτής της ΝΔ κ. Λαζαρίδης μας είπε πως το πλωτό ασθενοφόρο θα υπογραφεί τώρα εντός του μηνός. Μιλάμε για ζήτημα που το συζητάμε από πέρυσι και ενδεχομένως του χρόνου τέτοιο καιρό να το έχουμε».
Την ίδια στιγμή οι πρώτες σειρές διασωστών του ΕΚΑΒ συνταξιοδοτούνται, δημιουργώντας ακόμη μεγαλύτερα κενά. Παρά την υποστελέχωση και την έλλειψη αξιοπρεπών δομών για τη μεταφορά των ασθενών, η ΠΟΠ ΕΚΑΒ προχωρά σε επιμορφωτικά προγράμματα για τους διασώστες.
«Πριν από ένα δύο μήνες ολοκληρώσαμε τη φοίτηση ενός προγράμματος μέσω ΕΣΠΑ, το οποίο διεκδίκησε η ομοσπονδία μας για όλους τους εργαζόμενους και αφορά τις αεροδιακομιδές. Δηλώνουμε παρόντες και έχουμε την επάρκεια. Από εκεί και πέρα είναι στο χέρι της κυβέρνησης αν θα μας χρησιμοποιήσει ή όχι» λέει ο Κ. Τσιτσιλικάκης και προσθέτει: «Δεν γίνεται οι αεροδιακομιδές να γίνονται από την Πολεμική Αεροπορία, όπως τώρα. Ας νοικιάσουν έστω τα ελικόπτερα και τους πιλότους και από εκεί και πέρα εμείς είμαστε εδώ».
Τουριστική περιοχή χωρίς ασθενοφόρο
Ο Δήμος Παγγαίου με 29.508 κατοίκους, που υποδέχεται τουρίστες από τη Ρουμανία, τη Σερβία αλλά και την ευρύτερη βόρεια Ελλάδα, δεν έχει καν ασθενοφόρο. Αν χρειαστεί, έρχεται όχημα από την Καβάλα σε 35-40 λεπτά.
«Ενας πνιγμός πώς θα αντιμετωπιστεί εκεί;» αναρωτιέται ο Κ. Τσιτσιλικάκης. Ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ Καβάλας θεωρεί ότι οι προκηρύξεις τον Δεκέμβριο για 200 άτομα στο ΕΚΑΒ ανακοινώθηκαν κατόπιν εορτής και πολύ αργά: «Ακόμη καταθέτουν τα χαρτιά τους. Σίγουρα δεν τους υπολογίζουμε για την καλοκαιρινή περίοδο». Ακόμη ένα παράδειγμα είναι η Χρυσούπολη των 14.970 κατοίκων, όπου υπάρχει ασθενοφόρο χάρη στις κουτοπόνηρες κυβερνητικές πατέντες. «Στο Κέντρο Υγείας Χρυσούπουλης έχουμε ένα γιατρό, ένα στρατιωτικό και μια νοσηλεύτρια. Αν δεν υπήρχε ο ένστολος, δεν θα είχαν καν ασθενοφόρο. Με αυτό τον τρόπο κρύβουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί. Κάνουν σοφέρ τους στρατιωτικούς αντί να προσλάβουν διασώστες» καταλήγει ο Κ. Τσιτσιλικάκης.