Στο editorial της 13ης ∆εκεµβρίου του Documento είχε γραφτεί: «Τι αφορά η σύµβαση µε την εταιρεία Palantir (είχε εµπλοκή στο σκάνδαλο Cambridge Analytica), η οποία επεξεργάζεται δεδοµένα για τον κορονοϊό και ενηµερώνει το Μαξίµου; Ποιο είναι το κόστος της σύµβασης και γιατί δεν δηµοσιοποιείται το περιεχόµενό της; Οταν τραβηχτεί η µαύρη κουρτίνα δεν θα βλέπουµε πλέον θέατρο σκιών αλλά σκελετούς».
Η κουρτίνα έχει τραβηχτεί και αυτό που αποκαλύπτεται είναι πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο ξεκίνηµα ακόµη της πανδηµίας, µπορεί να µη φρόντισε για δηµιουργία ΜΕΘ και για προσλήψεις ιατρικού προσωπικού, φρόντισε όµως να φέρει στην Ελλάδα την εταιρεία Palantir για άγνωστο έργο, µε άγνωστη σύµβαση και µε πολλή µυστικότητα. Το πρόβληµα αυτήν τη φορά δεν είναι η αδιαφάνεια που διέπει γενικώς το σύνολο της διακυβέρνησης Μητσοτάκη και εντοπίζεται και στο θέµα Palantir.
Η Palantir είναι µια εταιρεία που σχετίζεται µε διαχείριση big data, δηλαδή δεδοµένων ύψιστης σηµασίας και συνδέεται µε µυστικές υπηρεσίες και βρόµικες δουλειές όπως οι επιχειρήσεις της εταιρείας Cambridge Analytica που καθόρισαν την εκλογή του Τραµπ και το δηµοψήφισµα του Brexit στη Βρετανία.
Η Palantir όπως και η συνεργαζόµενη µε αυτήν αµαρτωλή Cambridge Analytica ειδικεύονται στη συλλογή και επεξεργασία δεδοµένων, µε την πρόφαση προφανώς των επιστηµονικών συµπερασµάτων και των αθώων κοινωνικών συµπερασµάτων. Οπως φάνηκε όµως από την ιστορία της Cambridge Analytica, πρόκειται για εξόρυξη δεδοµένων από το Facebook και τα social media ή από ανοιχτές πηγές, βάσει των οποίων συντίθεται το ψυχολογικό προφίλ των πολιτών. Στη συνέχεια σε αυτούς τους πολίτες, των οποίων η ψυχολογική ταυτότητα έχει καταγραφεί, επιστρέφουν εξειδικευµένα και προσωποποιηµένα µηνύµατα µε τα οποία επιτυγχάνονται ο επηρεασµός και η χειραγώγησή τους. Φυσικά δεν πρόκειται για τη χειραγώγηση εµπορικών συνηθειών, αλλά για τη διαµόρφωση πολιτικής άποψης.
Το κοινό συνήθως είναι αυτό που τα στελέχη της Cambridge Analytica αποκαλούσαν «οι ευκολόπιστοι».
Μια τέτοια εταιρεία που είχε αδιαµφισβήτητες σχέσεις µε την Cambridge Analytica (σε βαθµό µάλιστα που της υπέβαλε το σχέδιο χειραγώγησης) έφερε –αδιαφανώς φυσικά– ο Μητσοτάκης στην Ελλάδα. Ηταν η πρώτη επιλογή του στο ξεκίνηµα της πανδηµίας.
Τη δράση της στην Ελλάδα όπως και τις τηλεδιασκέψεις του επικεφαλής της Αλεξ Καρπ µε τον Κυρ. Μητσοτάκη τις µάθαµε όχι από την ελληνική κυβέρνηση αλλά από την ίδια την εταιρεία. Η υπογραφή της άγνωστης σύµβασης έγινε µε ευθύνη του ίδιου του πρωθυπουργού, ο οποίος έχει αναλάβει τις σχέσεις και τους χειρισµούς µε την Palantir.
Σύµφωνα µε πληροφορίες του Documento, η Palantir συγκεντρώνει εδώ και µήνες φαινοµενικά αθώα δεδοµένα, τα οποία, όπως σηµειώνει µε νόηµα η πηγή, «η πρόθεση και ο τρόπος που θα χρησιµοποιηθούν στο µέλλον είναι ο δρόµος προς την κόλαση».
Ο Μεγάλος Αδελφός του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν θα έχει απαραίτητα κάµερες στην προσωπική µας ζωή. ∆ηλαδή δεν υποκλέπτει κάποιος, για παράδειγµα, τα στοιχεία της πιστωτικής σου κάρτας ώστε να ανησυχήσεις. Γνωρίζει όµως µέσα από εξόρυξη δεδοµένων αν αυτή την κάρτα τη χρησιµοποιείς για να αγοράζεις αντικείµενα για την ασφάλειά σου επειδή φοβάσαι. Οταν θελήσει να σε επηρεάσει πολιτικά δεν θα σου µιλήσει για οικονοµία ή για δηµόσιες δαπάνες, αλλά θα δηµιουργήσει ένα αφήγηµα ασφάλειας για να τον ψηφίσεις.
Είναι όλα αυτά όπως τα περιγράφουν δηµοσιεύµατα σε όλο τον κόσµο; Εχει πράγµατι ο πρωθυπουργός σκοπό να χειραγωγήσει τους πολίτες; Πρέπει ο ίδιος να απαντήσει τι είναι αυτή η σύµβαση µε την Palantir. Φυσικά δεν αποτελεί απάντηση πως η εταιρεία συγκεντρώνει αθώα στοιχεία για τον κορονοϊό, γιατί κανένα στοιχείο δεν είναι ένοχο έτσι κι αλλιώς προτού µπει στην υπηρεσία του βρόµικου σκοπού. Γιατί ήταν πρώτη του επιλογή στην πανδηµία η αγορά των υπηρεσιών µιας εταιρείας που χαρακτηρίζεται ιδιωτική µυστική υπηρεσία; Αν η κυβέρνηση δεν δώσει στη δηµοσιότητα τα στοιχεία και τις συµφωνίες της, απλώς επιβεβαιώνει αυτό που φοβόµαστε.
Με εντολή του, την οποία κράτησε κρυφή από τον ελληνικό λαό εδώ και µήνες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσέλαβε, δωρεάν όπως ισχυρίζεται, µια τεράστια αµερικανική ιδιωτική εταιρεία µε σκοτεινό παρελθόν, γνωστή για τα λογισµικά παρακολούθησης πολιτών και την αγαστή συνεργασία της µε µυστικές υπηρεσίες. Η Palantir, µε εµπλοκή στα τεράστια σκάνδαλα παρακολούθησης των NSA και Cambridge Analytica – Facebook, κάνει εδώ και χρόνια ό,τι ακριβώς σηµαίνει το όνοµά της, το οποίο δανείστηκε από τις µαγικές κρυστάλλινες σφαίρες στον «Αρχοντα των δαχτυλιδιών» του Τζ. Ρ. Τόλκιν: παρακολουθεί και κατασκοπεύει.
∆ιεθνείς οργανώσεις εδώ και χρόνια κρούουν το καµπανάκι του κινδύνου εξαιτίας των ανήθικων ενεργειών της σκιώδους εταιρείας, την οποία κατηγορούν για παραβίαση και επεξεργασία προσωπικών δεδοµένων αλλά και καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωµάτων. Ο πρωθυπουργός γνωρίζει ακριβώς πώς, γιατί και σε ποια εταιρεία έδωσε πρόσβαση µε πρόσχηµα τον κορονοϊό σε εκατοµµύρια προσωπικά, ευαίσθητα ή ακόµη και «αθώα» δεδοµένα σου. Εσύ;
Μια τροµακτική συνεργασία
Για να γίνει αντιληπτό πόσο σοβαρή και τροµακτική ταυτόχρονα είναι η συνεργασία της Palantir µε την κυβέρνηση Μητσοτάκη ας πάρουµε ως παράδειγµα το σκάνδαλο Cambridge Analytica – Facebook, το οποίο η βραβευµένη δηµοσιογράφος Κάρολ Καντγουόλεντρ και ο whistleblower Κρίστοφερ Γουάιλι έχουν χαρακτηρίσει επιχείρηση ψυχολογικού πολέµου εν καιρώ ειρήνης. Ο Γουάιλι αποκάλυψε στο δικαστήριο ότι η ιδέα για όσα έπραξε η Cambridge Analytica µε το Facebook ανήκε στην Palantir, η οποία συνεργάστηκε και στην κατασκευή του εργαλείου κλοπής –ψυχολογικού πολέµου– αλλά και στην επεξεργασία των κλεµµένων δεδοµένων. Με λίγα λόγια, το λογισµικό που χρησιµοποιήθηκε, αν και είχε τη µορφή «αθώου» ψυχολογικού τεστ που έκαναν οι χρήστες του Facebook, στην πραγµατικότητα κατέγραψε και έκλεψε χιλιάδες δεδοµένα τους.
∆εν πρόκειται για τη φυσική ίσως παρακολούθηση που οι περισσότεροι τρέµουν. Αν έχει κάποιος εραστή/ερωµένη, ποια µαγαζιά επισκέπτεται ή ίσως την κλοπή των κωδικών στο e-banking για να του αρπάξουν τα λεφτά από την τράπεζα. Πρόκειται για στοιχεία τα οποία ο ίδιος ο χρήστης-πολίτης δίνει στα social media. Για παράδειγµα οι αναρτήσεις που κάνει στο προφίλ του. Ενα like που αφήνει σε µια φωτογραφία, σε µια ανάρτηση συγκεκριµένου ειδησεογραφικού σάιτ µε ρεπορτάζ που επικρίνει ή εγκρίνει π.χ. τις ενέργειες της κυβέρνησης στην αντιµετώπιση της πανδηµίας.
Ενα σχόλιο που άφησε ο ίδιος στην ανάρτηση ενός φίλου, ενός γνωστού του, ενός πολιτικού ή δηµοσιογράφου κ.ο.κ. Μια χαµογελαστή ή εκνευρισµένη φατσούλα σε µια πολιτική ή κοινωνική online συζήτηση στην οποία συµµετείχε. Ποια εφηµερίδα διαβάζει, ποιο κόµµα υποστηρίζει, σε ποια κοινωνική και οικονοµική τάξη ανήκει. Με αυτά τα δεδοµένα φτιάχνεται ένας φάκελος µε το πλήρες προφίλ (πολιτικό, κοινωνικό, οικονοµικό, ψυχολογικό κ.ά.) κάθε χρήστη ξεχωριστά.
Αυτά και άλλα πολλά τέτοια στοιχεία από το Facebook ανέλυσε η Cambridge Analytica χρησιµοποιώντας ψυχοµετρικές µεθόδους και αλγόριθµους µε τη συµµετοχή της Palantir. Βάσει αυτών κατηγοριοποίησε τους χρήστες-πολίτες σε συγκεκριµένες οµάδες µε κοινά χαρακτηριστικά, ονοµάζοντας µια εξ αυτών «οι ευκολόπιστοι». Το επόµενο στάδιο ήταν η χειραγώγηση και ο επηρεασµός. Τους βοµβάρδισε µε χιλιάδες στοχευµένα µηνύµατα, ψευδείς ειδήσεις, βίντεο κ.ά. ώστε να τους χειραγωγήσει µε σκοπό να δουν τον κόσµο όπως θέλουν εκείνοι. Ετσι επηρέασαν προεκλογικά τους Αµερικανούς ψηφοφόρους υπέρ του Ντόναλντ Τραµπ και τους Βρετανούς υπέρ του Brexit.
Η Palantir, µε τις ευλογίες και την κρυφή εντολή Μητσοτάκη, ο οποίος πάτησε πάνω στην πανδηµία του κορονοϊού, εξορύσσει και αναλύει δεδοµένα πολιτών. Αυτό είναι το σίγουρο. Η κυβέρνηση συγκεντρώνει δεδοµένα σήµερα πιθανώς επειδή τα χρειάζεται αύριο. Το σενάριο των πρόωρων εκλογών συζητείται στην πολιτική σκηνή εδώ και µήνες, αποτελώντας µάλιστα στοχευµένη επιλογή του Μητσοτάκη. Είναι άγνωστο αν η συνεργασία µεταξύ της ιδιωτικής εταιρείας παρακολούθησης και του Κυρ. Μητσοτάκη ξεκίνησε ακόµη και πριν από τις εκλογές του Ιουλίου του 2019. Αλλωστε το καλοκαίρι του 2018 στη συνεδρίαση της Λέσχης Μπίλντερµπεργκ –γνωστής για τη µυστικότητά της– ο µετέπειτα πρωθυπουργός κάθισε στο ίδιο τραπέζι µε τον CEO της Palantir Technologies Αλεξ Καρπ.
Το 13033 και η κίνηση των πολιτών
Πηγές του υπουργείου Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης µιλώντας ανεπίσηµα στην εφηµερίδα επιβεβαίωσαν τη συνεργασία λέγοντας ότι η σύµβαση υπογράφηκε κάπου στον Απρίλιο και πρόκειται για δωρεάν παραχώρηση λογισµικού. Ετσι, όπως ισχυρίστηκαν οι ίδιες πηγές, δεν έχρηζε δηµοσίευσης στη ∆ιαύγεια, καθώς δεν υπήρξε οικονοµικό αντάλλαγµα. Νοµικές πηγές αλλά και πολιτικοί δηλώνουν στο Documento ότι η σύµβαση θα έπρεπε να έχει αναρτηθεί δηµόσια.
Ακόµη, πηγές από το υπουργείο Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης δήλωσαν ότι τα δεδοµένα που χρησιµοποιεί η πλατφόρµα της Palantir και οπτικοποιεί «είναι ανώνυµα» και συλλέγονται από διάφορες ανοιχτές και µη πηγές του δηµοσίου. Αυτά σχετίζονται, όπως είπαν οι ίδιες πηγές, µε «την κίνηση αυτοκινήτων στα φανάρια, στα διόδια, την κίνηση στα λιµάνια, πόση βενζίνη καταναλώθηκε και άλλα πολλά».
«∆εν χρησιµοποιούνται δεδοµένα κρουσµάτων Covid-19 και άλλα ευαίσθητα προσωπικά δεδοµένα» ισχυρίστηκαν οι ίδιες πηγές. Οµως αν όλα είναι ανώνυµα και εάν δεν επεξεργάζονται και δεν αναλύονται και δεδοµένα κρουσµάτων Covid-19, πώς ακριβώς η κυβέρνηση έλαβε αποφάσεις για την αντιµετώπιση της πανδηµίας; Αραγε το Μαξίµου έχει δώσει πρόσβαση σε αναλυτές της Palantir για να τη βοηθούν και διά ζώσης, όπως συνηθίζει να πράττει η εταιρεία;
Τα δεδοµένα της κίνησης πληθυσµού σε συνδυασµό µε τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα περί 1 εκατοµµυρίου sms που στάλθηκαν για σωµατική άσκηση µετά τις 21.00 στο 13033 προβληµατίζουν έντονα. Αν βάλει κανείς στην εξίσωση το λογισµικό παρακολούθησης µε διαδραστικό χάρτη για τον εντοπισµό των κινήσεων των πολιτών µέσω των αυτοκινήτων τους που πατεντάρισε το 2013 η Palantir και χρησιµοποίησαν κατά κόρον η αµερικανική αστυνοµία και µυστικές υπηρεσίες, το σενάριο δεν φαντάζει τόσο µακρινό.
Τι κάνει το λογισµικό αυτό, σε συνδυασµό µε άλλα εργαλεία «κατασκοπείας» της Palantir αν η κυβέρνηση της προσφέρει «ελευθέρας» σε όλα τα δεδοµένα της; Με απλά λόγια, από το σταµάτηµα και µόνο ενός αυτοκινήτου σε ένα κόκκινο φανάρι µέσω των δεδοµένων που συλλέγονται από τις κάµερες στον δρόµο µπορεί µε ένα µόνο κλικ να γίνει γνωστή η διαδροµή του. Εντοπίζεται ο ιδιοκτήτης του οχήµατος, η διεύθυνση κατοικίας του, οι συχνές του διαδροµές, η εργασία του, ο τόπος καταγωγής του, η εκλογική του περιφέρεια και διάφορα άλλα στοιχεία που βρίσκονται αποθηκευµένα για εκείνον στο δηµόσιο σύστηµα. Σε συνδυασµό και µε δεδοµένα που συλλέγονται από την εταιρεία από τα social media και άλλες ανοιχτές πηγές κατασκευάζονται, όπως προαναφέραµε, ατοµικά προφίλ. Ολα αυτά ξεκίνησαν µόνο και µόνο επειδή σταµάτησε σε ένα φανάρι.
Η κρυφή σύµβαση και η σιωπή Μαξίµου
Η σύµβαση της ελληνικής κυβέρνησης µε την Palantir Technologies παρέµεινε και παραµένει κλειδαµπαρωµένη, όπως και πολλές άλλες, στα συρτάρια του Μαξίµου, το οποίο χειρίζεται κατ’ αποκλειστικότητα τη συνεργασία, σύµφωνα µε πηγές από το υπουργείο Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης. Μένοντας πιστή στην αριστεία της αδιαφάνειας, η κυβέρνηση δεν µας ενηµέρωσε ποτέ για τη συνεργασία της µε την «Google των µυστικών υπηρεσιών», όπως χαρακτηρίζουν τον σκιώδη αµερικανικό κολοσσό εξόρυξης δεδοµένων. Αντιθέτως, το κουβάρι που έπλεξε και µπέρδεψε η ίδια η κυβέρνηση Μητσοτάκη για τη σχέση της µε την Palantir άρχισε να ξετυλίγεται από την αµερικανική εταιρεία.
Στις 7 ∆εκεµβρίου η Palantir Technologies, που µετρούσε µόλις τρεις µήνες από την εισαγωγή της στο αµερικανικό χρηµατιστήριο, ανακοίνωσε στους επενδυτές ότι η συνεργασία της µε την ελληνική κυβέρνηση για την αντιµετώπιση της πανδηµίας θα συνεχιστεί και θα επεκταθεί. Η ανακοίνωση αύξησε κατά 12% την τιµή της µετοχής της, ενώ σήµερα η κεφαλαιοποίησή της αγγίζει τα 48 δισ. δολάρια. Παράλληλα, διεθνή δηµοσιεύµατα προτείνουν στο κοινό να µην επενδύσει στην εταιρεία, αφενός γιατί δεν έχει κλείσει ποτέ από την ίδρυσή της µια χρονιά µε κέρδη (µπαίνει µέσα εκατοµµύρια δολάρια) και η δοµή των µετοχών της είναι µη φιλική (αντιδηµοκρατική) στους επενδυτές. Αφετέρου επειδή κάθε επένδυση σε αυτή σηµαίνει «επένδυση στην παρακολούθηση». Μέχρι και ο Τζορτζ Σόρος ξεφορτώθηκε µετοχές της, δηλώνοντας ότι «δεν εγκρίνω τις επιχειρηµατικές πρακτικές της Palantir».
Η µυστική τηλεδιάσκεψη στο Μαξίµου
Η Palantir στην ίδια ανακοίνωση µας ενηµέρωσε για µια τηλεδιάσκεψη που έγινε στις 3 ∆εκεµβρίου µεταξύ του πρωθυπουργού και του συνιδρυτή και διευθύνοντα συµβούλου της Αλεξ Καρπ, παρουσία του υπουργού Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης Κυριάκου Πιερρακάκη και του στελέχους της αµερικανικής εταιρείας Τζος Χάρις. Πέρα από την επέκταση της συνεργασίας, η Palantir δήλωσε ότι η Ελλάδα χρησιµοποιεί το λογισµικό της Foundry για να παρακολουθεί σε πραγµατικό χρόνο την πορεία της πανδηµίας και να λαµβάνει αποφάσεις βασιζόµενη σε δεδοµένα µε στόχο να την αντιµετωπίσει. Ανέφερε ακόµη ότι έχει αναπτύξει πλατφόρµα που δρα ως «κέντρο ελέγχου κρίσεων» αποκλειστικά για τον Κυρ. Μητσοτάκη, η οποία εµφανίζει µια ολιστική επισκόπηση της κατάστασης της πανδηµίας στην Ελλάδα σε πραγµατικό χρόνο.
Της ανακοίνωσης αυτής είχαν προηγηθεί δύο δηλώσεις του Αµερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, ένα δελτίο Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτµεντ και ελάχιστα διεθνή δηµοσιεύµατα (Απρίλιος 2020).