Η αγωνία και η λίστα αναμονής για το πολυπόθητο χειρουργείο με ουσιαστικά κλειστό το μοναδικό δημόσιο παιδοκαρδιοχειρουργικό κέντρο, οι κατηγορίες εναντίον γιατρών το 2011 και ο Λοβέρδος
«Αν δεν υπήρχε το καρδιοχειρουργικό κέντρο του “Αγία Σοφία”, το παιδί μου δεν θα ζούσε σήμερα». Είναι τα λόγια μιας μητέρας που δεν θα πάψει ποτέ να ευγνωμονεί τους γιατρούς του δημόσιου Ειδικού Κέντρου Αντιμετώπισης Συγγενών Καρδιοπαθειών (ΕΚΑΣΚΑΠ) στο Παίδων «Αγία Σοφία», το οποίο 34 χρόνια τώρα αποτελεί φάρο ελπίδας για την πλειονότητα των γονιών με παιδιά που γεννιούνται με συγγενείς καρδιοπάθειες και δεν έχουν τη δυνατότητα να καταβάλουν τα «χρυσά» νοσήλια των εξειδικευμένων ιδιωτικών κλινικών.
Στην ψυχή των γονιών αλλά και των ίδιων των παιδιών που μέσα από ένα επιτυχές χειρουργείο πήραν το διαβατήριο για μια υγιή ζωή, το «Αγία Σοφία» είναι, εύλογα, θεοποιημένο. Γι’ αυτό άλλωστε όταν πρόσφατα υπήρξαν καταγγελίες για αναστολή της λειτουργίας του λόγω Covid-19, την ώρα που πολλά παιδάκια είναι στη λίστα αναμονής για το πολυπόθητο χειρουργείο, με την κάθε ημέρα που περνά να χαράζει ρυτίδες βαθιάς αγωνίας στα πρόσωπα των γονιών, η είδηση ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων.
Με μια πρόχειρη έρευνα στο διαδίκτυο θα διαπιστώσει κανείς ότι η ιστορία του ΕΚΑΣΚΑΠ έχει σημαδευτεί από μια σειρά από παθογένειες, που οδήγησαν όχι στη θωράκιση αλλά στην υπολειτουργία του, για τις οποίες και η πολιτεία μετρά διαχρονικές ευθύνες.
Δέκα χρόνια προβλήματα
Το «Αγία Σοφία» δεν έχει σταματήσει να απασχολεί τη δημοσιότητα την τελευταία δεκαετία, είτε λόγω της υπολειτουργίας του είτε ακόμη και εξαιτίας σοβαρών καταγγελιών, έως και δημόσιων πολιτικών δηλώσεων σε βάρος των ίδιων των γιατρών του. Σε κάθε περίπτωση, το ΕΚΑΣΚΑΠ είναι ένα δημόσιο κέντρο που επί δέκα χρόνια «νοσεί» από φήμες οι οποίες εν πολλοίς το έφθειραν, την ώρα που για πολλά παιδάκια σηματοδοτεί την ελπίδα για θεραπεία.
Σήμερα εξαιτίας της αναστολής της λειτουργίας του όλα τα περιστατικά, ασφαλισμένων και μη, όπως αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας, εξυπηρετούνται δωρεάν από το Ωνάσειο.
Για τους γονείς, όμως, ανεξάρτητα από το ότι δεν καταβάλλουν νοσήλια, η αναστολή λειτουργίας, που σημαίνει ότι τα παιδιά τους δεν θα χειρουργηθούν από τους γιατρούς που γνωρίζουν, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Αντεξαν να βλέπουν τα νεογέννητά τους να μπαίνουν στο χειρουργείο, φίλησαν τα χέρια του γιατρού όταν τα μωρά τους ξύπνησαν από πολύωρη νάρκωση, αλλά δεν καταλαβαίνουν για ποιο λόγο η πολιτεία δεν τους δίνει το δικαίωμα να κάνουν εγχείρηση στα παιδιά τους οι γιατροί που τα παρακολουθούν χρόνια και γνωρίζουν το ιατρικό ιστορικό τους. Οταν μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις η κατάσταση της υγείας τους επιβάλλει να υποβληθούν σε πολλαπλές επεμβάσεις.
Ολα αυτά παρότι και στο «Αγία Σοφία» τα τελευταία χρόνια τα πράγματα δεν ήταν ρόδινα. Το κέντρο υπολειτουργεί τουλάχιστον από το 2013. Από τότε γινόταν μόνο ένα χειρουργείο την εβδομάδα.
Η σκοτεινή ιστορία
Το ΕΚΑΣΚΑΠ ιδρύθηκε το 1986 και αντιμετώπισε πολλά περιστατικά με επιτυχία. Από το 2008 όμως το προσωπικό του άρχισε σταδιακά να μειώνεται. Το 2011 μάλιστα το κέντρο έκλεισε. Παρέμεινε κλειστό επί δύο ολόκληρα χρόνια. Η επίσημη δικαιολογία από την πολιτεία ήταν ότι έκλεισε για να… αναβαθμιστεί.
Λίγες μέρες μετά όμως ο τότε υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος προέβη σε καταγγελία-κόλαφο σε βάρος γιατρών του ΕΚΑΣΚΑΠ. Από την Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής ισχυρίστηκε ότι γιατροί του κέντρου τσακώνονταν μεταξύ τους και αμελούσαν τις επεμβάσεις. Ο σάλος ήταν μεγάλος.
«Εμείς παραπεμφθήκαμε στα πειθαρχικά με διάφορες κατηγορίες, αλλά το γεγονός που ανέφερε ο υπουργός στη Βουλή δεν συνέβη ποτέ» υποστηρίζει σήμερα στο Documento ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Καρδιολογίας Γιώργος Καλαβρουζιώτης, ένας από τους τρεις γιατρούς του ΕΚΑΣΚΑΠ που κατηγορήθηκαν τότε.
Οπως επισημαίνει, «ο υπουργός μάς κατηγόρησε επειδή ήθελε να βρει μια καλή δικαιολογία για να κλείσει το κέντρο. Για ποιον λόγο ήθελε να το κλείσει δεν το γνωρίζω, ωστόσο αυτό που ξέρω είναι ότι δύο μήνες πριν κλείσει, την 1η Αυγούστου 2011, υπάρχει ΦΕΚ με το οποίο σχεδόν διπλασιάζονται τα ασφαλιστικά πακέτα για καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις».
«Οι τρεις καρδιοχειρουργοί διασυρθήκαμε στο πανελλήνιο μόνο και μόνο για να καλύψουμε την πολιτική απόφαση, που ήταν να κλείσει το παιδοκαρδιοχειρουργικό κέντρο, και στη συνέχεια αθωωθήκαμε στα δικαστήρια. Το δε κεντρικό πειθαρχικό μάς επέβαλε μια ποινή για τα μάτια του κόσμου, μια στέρηση μισθού ολίγων μηνών. Ολο αυτό ήταν στο πλαίσιο απαξίωσης του κέντρου. Δεν είναι τυχαίο ότι δεν έχει γίνει καμία ανακοίνωση για οτιδήποτε καλό έχει κάνει αυτό το κέντρο» επιμένει ο Γ. Καλαβρουζιώτης.
«Αν είμαστε τόσο κακοί γιατροί, γιατί λειτούργησε ξανά το κέντρο με τους ίδιους γιατρούς;» αναρωτιέται ο ίδιος, με δεδομένο ότι αν και η πειθαρχική έρευνα σε βάρος τους βρισκόταν σε εξέλιξη μέχρι το 2016, το 2013 το κέντρο άνοιξε με τους ίδιους γιατρούς. Προφανώς εδώ θα έπρεπε να δοθούν απαντήσεις από τους τότε αρμόδιους της υγείας.
Οσο για τα περιστατικά που έχρηζαν χειρουργείου, «πακεταρίστηκαν» και έφυγαν συστημένα με κατεύθυνση προς το Ωνάσειο.
Τα μνημονιακά χρόνια
Το κέντρο, που είχε κλείσει για να… αναβαθμιστεί, ξεκινά να λειτουργεί ξανά ενώ η χώρα είχε μπει στην καρδιά των μνημονίων το 2013 με μειωμένο προσωπικό και κατά πολύ μειωμένες κλίνες ΜΕΘ. Τα περιστατικά που αντιμετώπιζε ήταν πλέον πάρα πολύ λίγα. Σήμερα μόνο στην Αθήνα λειτουργούν τέσσερα καρδιοχειρουργικά κέντρα, με το μοναδικό δημόσιο στο «Αγία Σοφία» να μη δέχεται κανένα περιστατικό.
Ενδιαφέρον θα είχε η απάντηση, έστω και ετεροχρονισμένα, της επίσημης πολιτείας σε όσα αποκάλυψε με ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης ο γιατρός Γ. Καλαβρουζιώτης.
Οπως έγραψε, αυτός και ακόμη δύο συνάδελφοί του στο «Αγία Σοφία» ζήτησαν στις 19 Μαρτίου με επιστολή τους στη διοίκηση του νοσοκομείου και της 1ης ΥΠΕ, αφού ήδη το δικό τους κέντρο είχε γίνει νοσοκομείο αναφοράς, να συνδράμουν ενόψει της νέας κατάστασης και να αξιοποιηθούν ως χειρουργοί στο Ωνάσειο, αλλά η πρόταση, που περιλάμβανε και εναλλακτικό πλάνο, δεν απαντήθηκε ποτέ. Περίσσευαν φαίνεται οι γιατροί εν μέσω πανδημίας…