H απόφαση της διοργανώτριας αρχής της Εuroleague (και του «θυγατρικού» Εurocup), να καταρτίσει χειμερινό καλεντάρι το οποίο αγνοεί τις υποχρεώσεις των Εθνικών ομάδων στέλνει ξανά το διεθνές μπάσκετ στα χαρακώματα, σχεδόν δύο δεκαετίες μετά το -ζημιογόνο για όλες τις πλευρές- σχίσμα του έτους 2000.
Πέρασαν σχεδόν δύο δεκαετίες από τότε που οι κορυφαίες ευρωπαϊκές ομάδες σήκωσαν μπαϊράκι και αποσύρθηκαν από τις διοργανώσεις της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας (FIBA), για να ιδρύσουν έναν οργανισμό που μετεξελίχθηκε στη σημερινή Εuroleague, με ισχυρό άνδρα, εξαρχής, τον Καταλανό δικηγόρο Τζόρντι Μπερτομέου.
Το εγχείρημα αποδείχθηκε οικονομικά βιώσιμο και τελικά προσοδοφόρο, περισσότερο όμως για την εταιρία-ομπρέλα που ιδρύθηκε για να το υποστηρίξει, παρά για τις ίδιες τις ομάδες. Oι αντιδράσεις των θεσμοθετημένων οργάνων έπεσαν στο κενό ή αγνοήθηκαν.
Σε μία προσπάθεια να ανακτήσει τα ηνία και να αποσπάσει μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα, η FIBA πέρασε στην αντεπίθεση και θέσπισε ένα καλεντάρι (με αγώνες Εθνικών ομάδων τον Σεπτέμβριο, Νοέμβριο, τον Φεβρουάριο και τον Ιούνιο) ευθέως αντίστροφο με τις υποχρεώσεις των παικτών στους συλλόγους που πληρώνουν το μεροκάματό τους.
O Mπερτομέου πάτησε πάνω στη σιωπηρή συναίνεση των ομάδων και αγνόησε επιδεικτικά τους Φιμπαίους. Το αγωνιστικό πρόγραμμα που ανακοινώθηκε μεσοβδόμαδα ουσιαστικά αποκλείει από τις Εθνικές ομάδες όσων αγωνίζονται σε συλλόγους της Euroleague και του Eurocup.
Με βέβαιη -λόγω ημερομηνιών- και την απουσία των αστέρων από το ΝΒΑ, είναι πια ορατό το ενδεχόμενο να απαρτίζονται οι Εθνικές ομάδες από μπασκετμπολίστες τρίτης και τέταρτης διαλογής. Τη δική μας «επίσημη αγαπημένη» θα στελεχώσουν παίκτες από την ΑΕΚ, τον Άρη, τον ΠΑΟΚ και τις λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις.
Μακριά από την Ελλάδα, υπήρξαν από την πρώτη στιγμή σφοδρές αντιδράσεις στις αλαζονικές πρωτοβουλίες του Μπερτομέου. Διάσημοι Iσπανοί και Σέρβοι μπασκετμπολίστες εναντιώθηκαν ρητά στο δίλημμα και μάλιστα εισηγήθηκαν τη δημιουργία διεθνούς συνδικαλιστικού οργάνου για τους αθλητές.
«Δεν θα μας πει ο κύριος Μπερτομέου αν θα παίξουμε ή όχι στην Εθνική ομάδα», ξεσπάθωσε ο Φελίπε Ρέγιες της Ρεάλ Μαδρίτης. Ο Βλάντε Ντίβατς έστειλε ανοιχτή επιστολή από την Αμερική (όπου εργάζεται ως γενικός διευθυντής στους Σακραμέντο Κινγκς), υπενθυμίζοντας ότι έζησε τις καλύτερες στιγμές της καριέρας του με τη στολή της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας και μετέπειτα Σερβίας.
Πολλές εθνικές Ομοσπονδίες μπάσκετ, αλλά και επαγγελματικές λίγκες, ζητούν άμεση επανεξέταση του προγράμματος, με γνώμονα το καλό του αθλήματος. Ο Παναγιώτης Φασούλας χαρακτήρισε «ανήθικη» την απόφαση της Euroleague να ρίξει το μπαλάκι της επιλογής στους αθλητές, ο Γιώργος Βασιλακόπουλος εξέδωσε οργισμένη ανακοίνωση, αλλά η εκκωφαντική σιγή των κορυφαίων ομάδων (με πρώτους τον Παναθηναϊκό, τον Ολυμπιακό και τους Έλληνες παίκτες των δύο «αιωνίων») είναι ο καλύτερος σύμμαχος του Μπερτομέου.
Η FIBA έχει το δικό της -τεράστιο- μερίδιο ευθύνης στην κόντρα και αναμφίβολα βαρύνεται με υποκριτική στάση απέναντι σε έναν «αντίπαλο» που, αν μη τι άλλο, έχει ειλικρινείς προθέσεις: την εμπορική εκμετάλλευση του προϊόντος. Ουδέποτε είπε ο Μπερτομέου ότι ενδιαφέρεται για την πρόοδο του μπάσκετ.
Ωστόσο, το παιχνίδι γίνεται πλέον «εν ου παικτοίς». Εάν δεν υπάρξουν αμοιβαίες υποχωρήσεις ώστε να βρεθεί λύση μέσα στους επόμενους μήνες, ο αφανισμός των Εθνικών ομάδων θα πρέπει να θεωρηθεί βέβαιος. Όσοι βγήκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν τα θαύματα του 1987, του 1989, του 2005 και του 2006, μακριά από τους χουλιγκάνους και την παρακμή της «πρασινοκόκκινης» έριδας, καταλαβαίνουν καλά πόσο βαρύ θα είναι το πλήγμα για το εθνικό μας άθλημα.