Η έγκαιρη διάγνωση είναι το κλειδί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των ρευματικών και των μυοσκελετικών νοσημάτων
«Έχεις πόνους στις αρθρώσεις, δυσκαμψία και νιώθεις εξαντλημένος; Μην αργείς! Επικοινώνησε τώρα» είναι το φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Αρθρίτιδας που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 12 Οκτωβρίου τόνισαν οι ομιλητές κατά τη διάρκεια σχετικής Συνέντευξης Τύπου, που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα με τη συνεργασία της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας και της Επαγγελματικής Ένωσης Ρευματολόγων Ελλάδων καθώς και του Συλλόγου Σκελετικής Υγείας «Πεταλούδα», με την ευγενική υποστήριξη των εταιρειών Φαρμασέρβ Λίλλυ, Menarini Hellas & Stilvi.
Η καμπάνια όπως ανέφερε η κα Αθανασία Παππά, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα , είναι μια πρωτοβουλία της EULAR (European League Against Rheumatism), υποστηριζόμενη από όλα τα μέλη του δικτύου της EULAR, συμπεριλαμβανομένων των Οργανισμών Ασθενών (PARE), των επιστημονικών εταιριών και των εταιρειών επαγγελματιών υγείας, με κοινό στόχο να τονιστεί η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και της πρόσβασης στην φροντίδα και τη θεραπεία.
Αυτή η έκκληση για δράση υποστηρίζεται από την έρευνα, ακόμη και σε όσους πάσχουν από ρευματικό ή μυοσκελετικό νόσημα , όπου η έναρξη της θεραπείας 12 εβδομάδες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων, μπορεί να ελαχιστοποιήσει περαιτέρω βλάβες στις αρθρώσεις και να αυξήσει την πιθανότητα ύφεσης. Δυστυχώς, όμως, τα Ρευματικά Νοσήματα διαγιγνώσκονται καθυστερημένα ή δεν διαγιγνώσκονται καθόλου1. Εάν δεν ληφθεί η κατάλληλη θεραπεία, οι καθημερινές δραστηριότητες θα επηρεαστούν – μειώνοντας την ποιότητα ζωής και αυτό θα έχει αντίκτυπο στις σωματικές ικανότητες.
Μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα επιπλέον εκατομμύριο εργαζόμενοι θα μπορούσαν να εργάζονται κάθε μέρα εάν η διάγνωση και η λήψη θεραπείας ήταν ευρύτερα προσπελάσιμες για τα άτομα με Ρευματικά Νοσήματα2. Παρ ‘όλα αυτά, η γνώση της μεγάλης σημασίας που έχει η έγκαιρη διάγνωση είναι περιορισμένη στο ευρύ κοινό, στους ρευματοπαθείς αλλά και σ’ ένα μεγάλο ποσοστό των ιατρών και των επαγγελματιών υγείας. Για παράδειγμα, η ινομυαλγία παραμένει αδιάγνωστη στα 3 από τα 4 άτομα που πάσχουν και ο χρόνος διάγνωσης είναι κατά μέσο όρο 5 έτη3.
Η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα ελπίζει και ενθαρρύνει τους ανθρώπους να επικοινωνήσουν και να συζητήσουν με το γιατρό τους όταν εμφανίζονται πιθανά συμπτώματα κάποιου ρευματικού νοσήματος όπως ο επίμονος πόνος στους μύες και τις αρθρώσεις, η υπερβολική κόπωση, η ακαμψία και η κατάθλιψη. Για το λόγο αυτό, και έχουμε ξεκινήσει εκτός από τις ενημερωτικές εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα και την διαδικτυακή καμπάνια, και το Σχολείο Αγωγής Υγείας, το οποίο ξεκίνησε πιλοτικά φέτος τον Σεπτέμβριο και θα συνεχιστεί το 2018.
Δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να αποφευχθεί το ρευματικό νόσημα, επεσήμανε η κα Παππά. Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που μπορούν να βοηθήσουν τον νοσούντα να λάβει την καλύτερη φροντίδα και να έχει ποιότητα ζωής:
• Να μην αποκλειστεί από το φόβο. Θα χρειαστεί θάρρος για να πολεμήσει το Ρευματικό Νόσημα
• Να κρατήσει αντίγραφο (εάν είναι δυνατόν ηλεκτρονικό) του ιατρικού φακέλου του στο σπίτι, με λίστα φαρμάκων, εργαστηριακές εξετάσεις και σημειώσεις του ιατρού του
• Να προετοιμάζεται πριν την επίσκεψη στον ιατρό, να συλλέγει πληροφορίες, να καταγράφει ερωτήσεις και θέματα προς συζήτηση
• Να γνωρίζει το λόγο που του χορηγήθηκε το κάθε φάρμακο
• Να ζητάει πληροφορίες από τους ιατρούς, τους νοσηλευτές, τους φαρμακοποιούς αλλά και αξιόπιστους διαδικτυακούς τόπους για τις αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα ή τις ανεπιθύμητες δράσεις
• Να ενημερώνεται συνεχώς για την πρόοδο της επιστήμης και νέες εγκεκριμένες θεραπείες
• Να μην καπνίζει και κυρίως
• Να δεχτεί ότι ο ίδιος κατ’ αρχήν, θα πρέπει να διαχειριστεί το Ρευματικό Νόσημα ακόμα και εάν έχει δίπλα του αρωγό μέλη της οικογένειάς του και τον ιατρό του.
Τα ρευματικά νοσήματα είναι περισσότερα από 200 τόνισε ο κος Χαράλαμπος Μπερμπερίδης, Ρευματολόγος και Πρόεδρος της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας και της Επαγγελματικής Ένωσης Ρευματολόγων Ελλάδος και προσβάλλουν τις αρθρώσεις, τους μύες και τα μαλακά μόρια. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα εκφυλιστικά όπως η Οστεοαρθρίτιδα ,τα μεταβολικά όπως η Οστεοπόρωση, οι φλεγμονώδεις αρθρίτιδες όπως η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα, τα συστηματικά αυτοάνοσα φλεγμονώδη νοσήματα όπως ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος και τα αυτοφλεγμονώδη νοσήματα όπως τα Περιοδικά Εμπύρετα Σύνδρομα. Τα νοσήματα των δύο τελευταίων κατηγοριών προσβάλλουν εκτός από τις αρθρώσεις και εσωτερικά όργανα, όπως οι νεφροί, ο εγκέφαλος, η καρδιά, οι πνεύμονες κ.ά.
Στην Ελλάδα οι Ρευματικές Παθήσεις αποτελούν την πρώτη κατά σειρά αιτία (μεταξύ όλων των νοσημάτων) χρόνιου προβλήματος υγείας (38,7%), μακροχρόνιας και βραχυχρόνιας σωματικής ανικανότητας (47,2% και 26,2% αντίστοιχα) και ιατρικών επισκέψεων (20,5%) ενώ κατατάσσονται στη δεύτερη θέση ως αιτία κατανάλωσης συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (24,0% και 17,7% αντίστοιχα).
Στη χώρα μας εκτιμάται ότι το 25% των ασθενών με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα εγκαταλείπει την εργασία μέσα στα 5 πρώτα χρόνια από τη διάγνωση, ενώ 1 στους 2 ασθενείς με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε Ρευματολόγο και σε κατάλληλη θεραπεία λόγω της πολύχρονης οικονομικής κρίσης που πλήττει περισσότερο τις ευπαθείς ομάδες.
Κάθε πόνος στη Σπονδυλική Στήλη (Αυχένας, πλάτη και μέση), συνέχισε ο κος Μπερμπερίδης, πόνος ή και οίδημα σε μία ή και περισσότερες αρθρώσεις θα πρέπει να μας οδηγήσουν στο Ρευματολόγο για περαιτέρω έλεγχο και αντιμετώπιση. Επιπρόσθετα, συμπτώματα που αφορούν προσβολή εσωτερικών οργάνων, μετά από έλεγχο άλλης παθολογικής ειδικότητας, όταν τίθεται υποψία προσβολής από ρευματικό νόσημα, καλό θα είναι να αποστέλλονται στο Ρευματολόγο. Σήμερα έχουμε τεράστιες διαγνωστικές αλλά και θεραπευτικές δυνατότητες. Στόχος είναι η ποιότητα ζωής των Ρευματοπαθών και η αναστολή καταστροφικών συνεπειών. Τα παραπάνω σήμερα μπορούν να επιτευχθούν.
Όσον αφορά 2 ακόμα σημαντικές μυοσκελετικές παθήσεις –την κύφωση και τη σκολίωση– η κα Μέμη Τσεκούρα, Πρόεδρος του Συλλόγου Σκελετικής Υγείας «Πεταλούδα» επεσήμανε ότι
ύστερα από ανάλυση 3.000 στοιχείων σε έρευνα που διεξήγαγε ο Σύλλογος Σκελετικής Υγείας Πεταλούδα σε άντρες, γυναίκες και παιδιά γύρω από την κύφωση-σκολίωση
– 8 στα 10 άτομα δεν είχαν εξεταστεί ποτέ για κύφωση – σκολίωση
– Μόνο 2 στα 10 παιδιά κάτω των 18 ετών έχουν εξεταστεί στην σπονδυλική τους στήλη παρόλο που οι 9 στους 10 θεωρούν σοβαρή πάθηση την κύφωση και τη σκολίωση
– Μόνο 1 στους 4 που υποφέρουν από πόνους στην πλάτη, απευθύνθηκαν σε γιατρό, ενώ
– 7 στους 10 δεν γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ κύφωσης – σκολίωσης.
1 στους 3 που δεν έχουν εξεταστεί:
- Υποφέρει
από συχνούς πόνους στην πλάτη - Δεν
ασκείται καθόλου - Χρησιμοποιεί
τον υπολογιστή για παραπάνω από 3 ώρες/ημέρα
Με τον όρο σκολίωση εννοούμε την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης με κύρια χαρακτηριστικά την πλάγια κλίση της (μεγαλύτερη των 11ο) με ταυτόχρονη στροφή των σπονδύλων γύρω από τον επιμήκη άξονα.
Τα προβλήματα που δημιουργούνται από τη σκολίωση μπορεί να αφορούν σε χρόνια μυοσκελετικά επώδυνα σύνδρομα, δυσμορφία του σκελετού και επιβάρυνση του καρδιοαναπνευστικού συστήματος.
Ως κύφωση, χαρακτηρίζεται η πάθηση κατά την οποία η ράχη του ανθρώπου (θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης) παρουσιάζει αυξημένη κύρτωση (καμπούρα). Η κύφωση διαχωρίζεται σε δύο μεγάλες ομάδες : την νεανική και αυτή των μεσηλίκων – υπερηλίκων
Oστεοπόρωση στο προχωρημένο γήρας μπορεί να αποτελεί και μια φυσιολογική κατάσταση χωρίς αυτό να σημαίνει την αδιαφορία του θεράποντος ιατρού. Η οστεοπόρωση αφορά και τα δύο φύλα με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες και ιδιαίτερα της καυκάσιας φυλής. Η οστεοπόρωση μπορεί να είναι πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής.
Πρωτοπαθή οστεοπόρωση ονομάζουμε την οστεοπόρωση, η οποία οφείλεται στην κληρονομικότητα και είναι γονιδιακή έχοντας αποκλείσει κατά τον κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο οποιαδήποτε άλλη αιτία.
Δευτεροπαθή οστεοπόρωση ονομάζουμε την οστεοπόρωση κατά την οποία υπάρχει μια σαφής αιτία η οποία έχει προκαλέσει την διαταραχή της φυσιολογίας του οστού. Αιτίες διαταραχής του οστού και πρόκληση μείωσης της αντοχής αυτού είναι: η παρατεταμένη χρήση κορτικοειδών, χημειοθεραπευτικών σχημάτων, αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, διαταραχές του παραθυρεοειδούς αδένα, έλλειψη βιταμίνης D3 και άλλοι παράγοντες.
