Ούτε ιερό ούτε όσιο

Ούτε ιερό ούτε όσιο

Οσοι αμφισβητούν ή χλευάζουν την προεκλογική δέσμευση της ΝΔ για μια κυβέρνηση αρίστων την αδικούν γιατί κατάφεραν τα πάντα, από την ανάποδη όμως.

Αντέστρεψαν π.χ. την καντιανή λογική με τελευταίο «κρούσμα» τον Γεραπετρίτη. «Αν είχαμε περισσότερες ΜΕΘ, θα πέθαιναν περισσότεροι άνθρωποι». Στα αυτονόητα επομένως, σύμφωνα με το σκεπτικό του, πως αν κυκλοφορούσαμε ακόμη με τους αραμπάδες, δεν θα συνέβαιναν τροχαία και αν δεν είχαμε σχολεία, δεν θα υπήρχαν κενά εκπαιδευτικών. Είμαστε συνηθισμένοι στις σοφιστείες του Αδωνη Γεωργιάδη, αλλά να πανηγυρίζει για τον αριθμό των θυμάτων συγκριτικά με το Βέλγιο αποτελεί τουλάχιστον περιύβριση νεκρών (Αδωνη, τα ’μαθες τα νέα; Στο Βέλγιο πανηγυρίζουν που δεν έχουν υπουργούς σαν εσένα).

Το ότι δεν έχουν πλέον ούτε ιερό ούτε όσιο φάνηκε με τη φωταγώγηση της Βουλής την ημέρα των Εισοδίων και των Ενόπλων Δυνάμεων. Ας αφήσουμε στην άκρη την αισθητική του εγχειρήματος που θα μπορούσε να περιλαμβάνεται σε μια ανθολογία του κιτς. Ας αφήσουμε στην άκρη τον ιστορικό συνειρμό με τους χουντικούς εορτασμούς της πολεμικής αρετής των Ελλήνων και ας το εξετάσουμε καθαρά θεσμικά. Παραφράζοντας τον Εγγονόπουλο, «Στρατηγέ, τι γύρευες στην Λάρισα, εσύ ένας Υδραίος;», τι σχέση έχει η Παναγία με την πολιτική και τη νομοθετική εξουσία; Γελούν αλλά και ζηλεύουν συνάμα στο Ιράν που τους ξεπεράσαμε σε επίδειξη θεοκρατούμενου κράτους.

Η θέση της Παναγίας είναι στις εικόνες, στα τέμπλα και στους τοίχους των εκκλησιών. Η μετατροπή της σε γιγαντοαφίσα με όρους διαφημιστικής ευτέλειας δεν αποτελεί βεβήλωση απλώς αλλά ευτελισμό

του υπερβατικού της μεγέθους. Η εργαλειακή, πατριδοκάπηλη και ιδιοτελής χρήση της Παναγίας προς άγραν πολιτικού οφέλους προσδίδει νέα σημασία στη φράση «αυτός θα πουλούσε και τη μάνα του για να ξελασπώσει». Εκτός και αν αυτό το mapping δηλώνει έμμεσα αλλά κυνικά την κυβερνητική αποτυχία που στη γλώσσα της σημειολογίας μεταφράζεται «Βοήθα, Παναγιά».

Οι απώλειες έγιναν συνήθεια όλο αυτό το διάστημα, ψυχρά νούμερα νεκρών και διασωληνωμένων. Γι’ αυτό η πιο σοκαριστική εικόνα στη διάρκεια της πανδημίας είναι οι στοιβαγμένες σοροί εκτός ψυκτικών θαλάμων στο νοσοκομείο του Βόλου, για τις οποίες η κυβέρνηση φέρει ακέραια την ευθύνη. Μια εικόνα-πλήγμα στον πανανθρώπινο πολιτισμό, που θεωρεί αδιατάρακτη τη σχέση ζώντων και τεθνεώτων ακόμη κι όταν επέρχεται ο θάνατος. Το πιστοποιούν οι μούμιες της Αιγύπτου, τα μυκηναϊκά και μινωικά κτερίσματα, οι τελετουργίες των Αζτέκων, τα διάσπαρτα ταφικά μνημεία ανά την οικουμένη, η ηρωική στάση της Αντιγόνης. Στον διάλογό της με τον Κρέοντα τονίζει πως υπακούει στους άγραφτους και ασάλευτους νόμους των θεών που κανείς δεν ξέρει πότε εμφανίστηκαν επί της γης. Αυτό τον αρχέγονο σεβασμό στους νεκρούς, ιερής προέλευσης, η πολιτεία με τον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας τον μετέτρεψε σε άψυχα κουφάρια στα οποία συγγενείς και φίλοι δεν μπορούν ούτε τα δάκρυά τους να προσφέρουν σαν σπονδή.

Μέσα λοιπόν στο τρίγωνο αυταρχισμού, κερδοφορίας και εθνοθρησκοληψίας πού να βρουν τόπο οι κυβερνώντες να παραχώσουν στοιχειώδη μέτρα υγειονομικής προστασίας; Η μόνη επίκληση στα ιερά και τα όσια που μας απομένει είναι: «Ξόδεψε, Θεέ μου, κι άλλες ολοπρόσωπες μάσκες για να μην τους βλέπουμε».

H Χρύσα Κακατσάκη είναι φιλόλογος ιστορικός Τέχνης

Documento Newsletter