Ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει δεσμευτεί να μεσολαβήσει για μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, αλλά καθώς ετοιμάζεται να αναλάβει τα καθήκοντά του, η ειρήνη φαίνεται τόσο μακριά όσο ποτέ άλλοτε, όπως εκτιμά το Associated Press, σε ανάλυσή του.
Η Μόσχα και το Κίεβο επιδιώκουν κέρδη στο πεδίο της μάχης για να ενισχύσουν τις διαπραγματευτικές τους θέσεις πριν από οποιεσδήποτε πιθανές συνομιλίες για τον τερματισμό του τρίχρονου πολέμου.
Τον περασμένο χρόνο, τα ρωσικά στρατεύματα προχώρησαν αργά αλλά σταθερά μέσω της ουκρανικής άμυνας, επιδιώκοντας να αναλάβουν τον πλήρη έλεγχο των τεσσάρων περιοχών στα ανατολικά και νότια που η Μόσχα προσάρτησε στις αρχές του πολέμου αλλά ποτέ δεν κατέλαβε πλήρως.
Εκτοξεύει επίσης κύματα πυραύλων και drones για να προσπαθήσει να ακρωτηριάσει το ενεργειακό δίκτυο της Ουκρανίας και άλλες ζωτικής σημασίας υποδομές.
Η Ουκρανία, με τη σειρά της, προσπάθησε να εξασφαλίσει και να επεκτείνει την εισβολή της στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας. Οι πύραυλοι και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη του Κιέβου έπληξαν επίσης ρωσικές εγκαταστάσεις πετρελαίου και άλλους βασικούς στόχους σημαντικούς για την πολεμική μηχανή της Μόσχας.
Και οι δύο πλευρές έχουν λάβει σκληρές διαπραγματευτικές στάσεις που αφήνουν λίγα περιθώρια για συμβιβασμούς.
Ο Τραμπ, ο οποίος υποσχέθηκε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του να διευθετήσει τον πόλεμο σε 24 ώρες, άλλαξε αυτό το χρονικό πλαίσιο νωρίτερα αυτό το μήνα, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η ειρήνη θα μπορούσε να διαπραγματευτεί σε έξι μήνες. Ο υποψήφιος απεσταλμένος του στην Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, δήλωσε ότι μια συμφωνία θα μπορούσε να επιτευχθεί σε 100 ημέρες.
Τι δηλώνουν Μόσχα και Κίεβο
Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε την ετοιμότητα της Μόσχας για συνομιλίες, αλλά τόνισε ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία θα πρέπει να σέβεται τις «πραγματικότητες επί του εδάφους», χρησιμοποιώντας έναν όχι και τόσο λεπτό τρόπο για να δηλώσει ότι πρέπει να λαφθούν υπόψη τα κέρδη της Ρωσίας.
Τόνισε τον Ιούνιο ότι η Ουκρανία πρέπει επίσης να αποκηρύξει την υποψηφιότητά της για ένταξη στο ΝΑΤΟ και να αποσύρει πλήρως τις δυνάμεις της από το Ντόνετσκ, το Λουχάνσκ, τη Ζαπορίζια και την Χερσώνα –τις περιοχές που προσάρτησε η Ρωσία τον Σεπτέμβριο του 2022– απαιτήσεις που η Ουκρανία και η Δύση έχουν απορρίψει. Η Μόσχα θέλει επίσης η Δύση να άρει τις κυρώσεις της που περιόρισαν την πρόσβαση της Μόσχας στις παγκόσμιες αγορές και επέφεραν σοβαρό πλήγμα στη ρωσική οικονομία.
Οι τεράστιες στρατιωτικές δαπάνες ενίσχυσαν τη ρωσική οικονομική παραγωγή που αυξήθηκε κατά σχεδόν 4% πέρυσι, αλλά η αποδυνάμωση που έχει υποστεί το ρούβλι και οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού ενίσχυσαν τον υψηλό πληθωρισμό και αποσταθεροποίησαν ολοένα και περισσότερο την οικονομία. Την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ενέτεινε την πίεση στη Μόσχα επεκτείνοντας τις κυρώσεις στον ζωτικής σημασίας ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένου του σκιώδους ναυτιλιακού στόλου της που χρησιμοποιούσε για να παρακάμψει προηγούμενους περιορισμούς.
Η αρχική «φόρμουλα ειρήνης» του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι απαιτούσε την πλήρη αποχώρηση της Ρωσίας από όλα τα κατεχόμενα εδάφη, αλλά αργότερα άμβλυνε τη θέση του καθώς η Μόσχα συνέχιζε να έχει κέρδη επί του πολεμικού πεδίου και δεν θέτει πλέον αυτή την υποχώρηση ως όρο για συνομιλίες. Ο Ζελένσκι αντιμετώπισε απροθυμία από ορισμένους συμμάχους να προσφέρουν στο Κίεβο γρήγορη ένταξη στο ΝΑΤΟ, αλλά επιμένει στις ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ και άλλους δυτικούς εταίρους ως το βασικό στοιχείο οποιασδήποτε μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας.
Ο Ζελένσκι τόνισε την ανάγκη για μια συνολική συμφωνία, όχι μια προσωρινή διακοπή των εχθροπραξιών που θα επέτρεπε μόνο στη Ρωσία να αναπληρώσει το οπλοστάσιό της. Έχει πιέσει για την ανάπτυξη δυτικών στρατευμάτων στην Ουκρανία ως ειρηνευτικές δυνάμεις.
Ο Πούτιν απέρριψε με παρόμοιο τρόπο μια προσωρινή εκεχειρία, επισημαίνοντας ότι τα ρωσικά στρατεύματα πιέζουν μια επίθεση και οποιαδήποτε διακοπή των μαχών θα επέτρεπε στην Ουκρανία να λάβει ενισχύσεις και προμήθειες.
«Οι Ρώσοι βλέπουν ότι ο Τραμπ θα πιέσει για κάποιου είδους επίλυση ή κάποιου είδους διευθέτηση και θέλουν να αρπάξουν όσα περισσότερα μπορούν», δήλωσε ο Κουρτ Βόλκερ, ο οποίος υπηρέτησε ως ειδικός εκπρόσωπος για την Ουκρανία στην πρώτη θητεία του Τραμπ.
Πώς θα μπορούσαν να εξελιχθούν οι ειρηνευτικές συνομιλίες
Ο Kellogg, ο υποψήφιος της νέας κυβέρνησης για απεσταλμένος στην Ουκρανία, απέρριψε τους ευρωπαϊκούς φόβους ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να μειώσει την υποστήριξη προς το Κίεβο, λέγοντας ότι «δεν προσπαθεί να δώσει κάτι στον Πούτιν ή στους Ρώσους, προσπαθεί στην πραγματικότητα να σώσει την Ουκρανία και να σώσει την κυριαρχία τους».
Ο Βόλκερ προέβλεψε ότι ο Τραμπ θα προέτρεπε τον Πούτιν να τερματίσει τις εχθροπραξίες και θα τον προειδοποιήσει ότι θα αυξήσει απότομα την πίεση στη Μόσχα εάν ο Ρώσος ηγέτης δεν ανταποκριθεί στο αίτημα.
Εάν ο Πούτιν αρνηθεί να σταματήσει τις μάχες, ο Βόλκερ είπε ότι ο Τραμπ θα επέτρεπε στην Ουκρανία να δανειστεί όσα χρήματα θέλει και να αγοράσει όποιον στρατιωτικό εξοπλισμό θέλει, ενώ θα ενισχύσει τις κυρώσεις στον ρωσικό τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου.
«Νομίζω ότι αυτά τα πράγματα θα είχαν ως στόχο να οδηγήσουν τον Πούτιν στο συμπέρασμα: «Εντάξει, ήρθε η ώρα να σταματήσουμε», είπε ο Βόλκερ.
Άλλοι παρατηρητές προειδοποιούν ότι ο Πούτιν είναι απίθανο να συμβιβαστεί με τους πολεμικούς του στόχους, ιδιαίτερα ενώ τα ρωσικά στρατεύματα έχουν το πάνω χέρι στην Ουκρανία και η ρωσική οικονομία έχει επιβιώσει μέχρι στιγμής από τις συνεχιζόμενες δυτικές κυρώσεις.
Ενώ επιδιώκει να εδραιώσει τα κέρδη του και να κερδίσει τις δυτικές εγγυήσεις ότι η Ουκρανία δεν θα προσκληθεί ποτέ να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, ο Πούτιν θέλει επίσης το Κίεβο να αποδεχθεί μια σειρά γλωσσικών, εκπαιδευτικών και πολιτιστικών πολιτικών για να διασφαλίσει τις φιλικές του πολιτικές προς τη Μόσχα.
«Ο Πούτιν συνέδεσε τον πόλεμό του με την επίτευξη αυτού του στόχου και είναι απίθανο να υποχωρήσει», έγραψε η Τατιάνα Στανοβάγια του Κέντρου Carnegie Russia and Eurasia σε ένα σχόλιο. «Αντίθετα, πιθανότατα θα εντείνει τις προσπάθειες».
Πρόσθεσε ότι το αίτημα της Ρωσίας για «αποστρατιωτικοποίηση» της Ουκρανίας συνεπάγεται όχι μόνο βαθιές περικοπές στις ένοπλες δυνάμεις της, αλλά αναζητά και δυτικές εγγυήσεις ότι δεν θα επανεξοπλίσει τον σύμμαχό της.
«Η Μόσχα θεωρεί κάθε στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία ως εγγενώς εχθρική», είπε.
Ο Πούτιν είναι απίθανο να αποχωρήσει από την προσάρτηση των τεσσάρων ουκρανικών περιοχών, κάτι που έχει ήδη εγγραφεί στο ρωσικό σύνταγμα.
«Η Μόσχα πιστεύει ότι η αναγνώριση των νέων συνόρων της Ρωσίας από την Ουκρανία είναι απαραίτητη για να αποκλείσει τη βάση για μια στρατιωτική ρεβάνς», δήλωσε ο πολιτικός αναλυτής Βλαντιμίρ Φρόλοφ σε ένα σχόλιο.
Πολλοί αναλυτές της Μόσχας είναι δύσπιστοι για τις προοπτικές για μια ειρηνευτική συμφωνία, σημειώνοντας τις ευρέως αποκλίνουσες θέσεις και από τις δύο πλευρές. Κάποιοι λένε ότι μια αποτυχία στις συνομιλίες θα μπορούσε να θέσει τη Ρωσία και τις ΗΠΑ στο χείλος μιας άμεσης σύγκρουσης, εάν ο Τραμπ αποφασίσει να αυξήσει τη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία.
«Τείνουν να πιστεύουν στη Δύση ότι ο Πούτιν θα φοβηθεί και θα συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός», έγραψε ο Πολέταεφ, ο αναλυτής με έδρα τη Μόσχα. «Ακριβώς το αντίθετο. Ο Πούτιν πιθανότατα θα επιλέξει μια κλιμάκωση και θα καταπολεμήσει τη φωτιά με φωτιά».
Διαβάστε επίσης
Από το σαβουάρ βιβρ στο «Φωτιά και τσεκούρι» – Την Κυριακή στο Documento
Ιράν: Αποκαλύπτει υπόγεια ναυτική βάση 500 μέτρα κάτω από τη γη με εκατοντάδες σκάφη (Video)
Καταφτάνει νέο κύμα κακοκαιρίας με κρύο – Οι αλλαγές μετά τις 25 Ιανουαρίου