Ουκρανία: Ολοταχώς προς νέα κλιμάκωση

Ενα σαμποτάζ εντός της Ρωσίας ίσως αλλάξει τη γεωγραφία και την ένταση της σύγκρουσης

Μια φαινομενικά εντυπωσιακή επιχείρηση σαμποτάζ πραγματοποιήθηκε το πρωί της Πέμπτης στη ρωσική περιφέρεια του Μπριάνσκ, πλησίον των ουκρανορωσικών συνόρων. Γεγονότα όπως η κράτηση ομήρων, οι πυροβολισμοί αμάχων και ο τραυματισμός τεσσάρων Ρώσων συνοριοφυλάκων της FSB από νάρκη δημιουργούν εικασίες για επερχόμενη κλιμάκωση του πολέμου. Την ευθύνη για το συμβάν ανέλαβε, με δύο βίντεο που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο, το Ρωσικό Σώμα Εθελοντών των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, τα μέλη του οποίου σύμφωνα με το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters «δήλωσαν ότι πέρασαν τα σύνορα για να πολεμήσουν αυτό που αποκαλούσαν “αιματηρό καθεστώς του Πούτιν και του Κρεμλίνου”».

Αυτοπροσδιοριζόμενοι ως Ρώσοι «απελευθερωτές», οι άντρες κάλεσαν τους Ρώσους να πάρουν τα όπλα και να ξεσηκωθούν εναντίον των αρχών. Η παραπάνω οργάνωση αποτελείται από Ρώσους εμιγκρέδες νεοναζί, φανατικά αντιπουτινικούς. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο της ερευνητικής ομάδας του Bellingcat Μίχαελ Κόλμπορν, που ανάρτησε στο Twitter τις παραπάνω πληροφορίες, το Ρωσικό Σώμα Εθελοντών έχει πολεμήσει στο παρελθόν στο πλάι της επίσης νεοναζιστικής ουκρανικής Μονάδας Αζόφ. To Κίεβο από τη μεριά του διαμέσου του προεδρικού συμβούλου Μιχάιλο Ποντολιάκ ανέφερε ότι «η ιστορία για μια ουκρανική ομάδα σαμποτέρ στη Ρωσική Ομοσπονδία είναι κλασική σκόπιμη προβοκάτσια». Επιπροσθέτως, εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Αμυνας δήλωσε ότι «πρόκειται για ανθρώπους που με τα όπλα στο χέρι πολεμούν το καθεστώς Πούτιν και όσους το υποστηρίζουν… Ισως οι Ρώσοι να αρχίσουν να ξυπνούν».

Οι ρωσικές αντιδράσεις

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αντιδρώντας στα γεγονότα και αφού είχε προκληθεί σάλος στη ρωσική κοινή γνώμη συγκάλεσε την ίδια μέρα το Συμβούλιο Ασφαλείας και μετά το πέρας του δήλωσε: «Δεν θα τα καταφέρουν, θα τους συντρίψουμε». Επιπλέον, σε άλλη συνάντηση είχε χαρακτηρίσει το συμβάν «τρομοκρατική ενέργεια», ενώ υπογράμμισε: «Αυτή είναι βία, ένα πραγματικό έγκλημα που διαπράχθηκε ακριβώς από τους νεοναζί που μόλις ανέφερα και από τα αφεντικά τους».

Νωρίτερα ωστόσο ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου είχε αναφέρει ότι «στη διεθνή σκηνή [εμείς] θα συνεχίσουμε να προσέχουμε και να εφιστούμε την προσοχή της διεθνούς κοινότητας στις επιθέσεις που πραγματοποιούνται από αυτά τα άτομα». Ταυτόχρονα, βουλευτές με επιρροή στον χώρο της άμυνας, όπως ο Βίκτορ Σομπόλεφ, ζήτησαν να κηρυχθεί πόλεμος εναντίον της Ουκρανίας, μιας και δεν υπάρχουν πλέον κόκκινες γραμμές. «Πρέπει οπωσδήποτε να τερματίσουμε την ειδική στρατιωτική επιχείρηση και να ξεκινήσουμε έναν πραγματικό πόλεμο. Με την καταστροφή των μέσων και των υποδομών επικοινωνίας και τη διασφάλιση των μεταφορών όπλων – και αυτό έπρεπε να γίνει εδώ και καιρό» τόνισε ο ίδιος.

Η επίθεση αυτή ανεξαρτήτως της ταυτότητας των δρώντων σηματοδοτεί τη μεταφορά του πολέμου στη ρωσική επικράτεια έστω και σε μικρή κλίμακα, ενώ δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω κλιμάκωσή του. Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να σημειωθεί πως πρόσφατα η FSB είχε αναλάβει τον έλεγχο των ρωσικών συνόρων έπειτα από εντολή του Πούτιν που δόθηκε δύο μέρες πριν από το συμβάν. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters ο Πούτιν μόλις την Τρίτη είχε ζητήσει από την Υπηρεσία Ασφαλείας «να εντείνει τη δραστηριότητα των μυστικών υπηρεσιών της και να σταματήσει τις “ομάδες σαμποτάζ” που εισέρχονται στη Ρωσία».

Αγώνας δρόμου για τα πυρομαχικά

Το τελευταίο διάστημα κορυφαίοι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει επισήμως πως η Κίνα εξετάζει την αποστολή πυρομαχικών στη Ρωσία, ωστόσο δεν έχουν στοιχεία για μεταφορά όπλων. Σε κάθε περίπτωση, πρόθεση της Ουάσινγκτον είναι να αποτρέψει το Πεκίνο να αποστείλει τα πυρομαχικά, όπως ομολόγησε ο διευθυντής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς σε πρόσφατη συνέντευξή του στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CBS.

Επιπλέον τόσο ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν όσο και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν προειδοποίησαν την Κίνα ότι θα υπάρξουν κυρώσεις και «πραγματικά κόστη» αντιστοίχως εφόσον δοθούν τα όπλα στους Ρώσους. Η Κίνα από την άλλη επιχειρεί να αποστασιοποιηθεί από τα σενάρια αυτά και μάλιστα παρουσίασε ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία, αν και η πρόταση αυτή απορρίφθηκε από τους Ουκρανούς και τους δυτικούς. Ομως οι Ρώσοι χρειάζονται τη βοήθεια των Κινέζων, καθώς οι ελλείψεις στη ρωσική πολεμική βιομηχανία είναι υπαρκτές. Οι φίλοι της Μόσχας, σε αντίθεση με τους Ουκρανούς που στηρίζονται εξ ολοκλήρου στο ΝΑΤΟ, είναι ελάχιστοι.

Μέχρι στιγμής μόνο το Ιράν, η Βόρεια Κορέα και η Λευκορωσία έχουν στηρίξει υλικά τη Ρωσία και σύμφωνα με τον διαβόητο Ρώσο εθνικιστή στρατιωτικό ηγέτη Ιγκόρ Στρέλκοφ «χωρίς [πολεμικό] δάνειο [lend lease] μεγάλης κλίμακας […] θα είμαστε γυμνοί και ξυπόλυτοι μπροστά στον εχθρό από κάθε άποψη μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους – εξαρτάται από την ένταση των μαχών».

Την ίδια στιγμή ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ ζήτησε από τις χώρες να στείλουν στους Ουκρανούς πυρομαχικά πυροβολικού αξίας 1 δισ. ευρώ, προτείνοντας ως αντιστάθμισμα αποζημίωση ύψους 90% (από περίπου 50%). Με αυτό τον τρόπο επιχειρείται να δελεαστούν οι πιο διστακτικές χώρες αλλά και να επιβραβευτούν οι πιο ενεργές, όπως η Πολωνία.

Ολα αυτά, βέβαια, γίνονται στη σκιά της δραματικής μάχης του Μπαχμούτ, η οποία μαίνεται από τις αρχές Αυγούστου και έχει μετατραπεί σε πραγματικό σφαγείο και για τους δύο αντιπάλους. Οι Ρώσοι επιχειρούν να περικυκλώσουν τους αντιπάλους τους, ενώ οι Ουκρανοί μπροστά στη θηλιά που σφίγγει απαντάνε στέλνοντας παραπάνω δυνάμεις, αποσκοπώντας να εξοικονομήσουν χρόνο για την άνοιξη, οπότε θα επιχειρήσουν την αντεπίθεσή τους.