Ουκρανία: Με τη σφραγίδα της Βάγκνερ

Ουκρανία: Με τη σφραγίδα της Βάγκνερ

Οι μισθοφόροι της ρωσικής εταιρείας κατέλαβαν πόλη-κλειδί στο Ντονμπάς με βαριές απώλειες για τους Ουκρανούς

Οι μισθοφόροι της ρωσικής ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Βάγκνερ έπειτα από σκληρές μάχες κατάφεραν να καταλάβουν το Σολεντάρ, μια μικρή πόλη στο Ντονμπάς. Ο ουκρανικός στρατός, οχυρωμένος στην πόλη, αντιστεκόταν στις αλλεπάλληλες ρωσικές επιθέσεις από τον Αύγουστο, όμως ηττήθηκε –όπως αποδεικνύουν τα βίντεο που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο αλλά και οι αναφορές από το πεδίο– και είχε πολύ βαριές απώλειες. Το Σολεντάρ βρίσκεται ανατολικά της πόλης Μπαχμούτ και αποτελούσε ένα από τα «σκληρά σημεία» της ουκρανικής αμυντικής διάταξης. Πλέον οι προσπάθειες των Ρώσων επικεντρώνονται στην κατάληψη του Μπαχμούτ όπου μαίνονται μάχες από τον περασμένο Μάιο. Και οι δύο πόλεις πάντως έχουν ισοπεδωθεί εντελώς και η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων είναι πλέον πρόσφυγες.

Αλλαγές στη ρωσική ηγεσία

Τώρα που έχει ανοίξει ο δρόμος για την περικύκλωση του Μπαχμούτ από ανατολή και βορρά τα πράγματα θα δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο για τον ουκρανικό στρατό, ο οποίος ήδη εξωθήθηκε σε υποχώρηση από τα νότια προάστια της μικρής πόλης της ανατολικής Ουκρανίας. Μετά τα Μπαχμούτ – Σολεντάρ βρίσκονται το Κραματόρσκ και το Σλοβιάνσκ. Οι πόλεις αυτές είναι τα δύο τελευταία μεγάλα αστικά κέντρα στο Ντονμπάς που βρίσκονται υπό ουκρανικό έλεγχο και η μάχη αναμένεται να είναι σφοδρή.

Την ίδια στιγμή το Κρεμλίνο ξαναμοίρασε την τράπουλα στα ανώτατα κλιμάκια του στρατού υποβαθμίζοντας τον «στρατηγό-Αρμαγεδδώνα» Σεργκέι Σουροβίκιν, ο οποίος είχε αναλάβει τη συνολική διοίκηση της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης». Πλέον επικεφαλής θα είναι ο Βαλέρι Γκεράσιμοφ, ο οποίος μέχρι πρότινος υπηρετούσε αποκλειστικά ως αρχηγός του γενικού επιτελείου των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, θέση που θα διατηρήσει εκ παραλλήλου. Η κίνηση αυτή –πέρα από δραματική– αποδεικνύει ότι η Μόσχα σχεδιάζει να κλιμακώσει εκ νέου τον πόλεμο. Επομένως η παρουσία του Γκεράσιμοφ συμβολίζει τη σημασία που δίνει η ρωσική ηγεσία. Ακόμη έχει ιδιαίτερη σημασία η χρονική συγκυρία της αλλαγής, η οποία ακολουθεί την ήττα στη Χερσώνα –την οποία δεν φαίνεται να χρεώνεται ο Σουροβίκιν– και τις μικρές ρωσικές νίκες στο Ντονμπάς. Κυρίως όμως αποτυπώνει την εκ νέου αλλαγή των συσχετισμών εντός του ρωσικού πολιτικοστρατιωτικού κατεστημένου. Διότι ο Σουροβίκιν είναι ο εκλεκτός της ανίερης συμμαχίας του ιδιοκτήτη της Βάγκνερ Γεβγκένι Πριγκόζιν και του Τσετσένου ηγέτη Ραμζάν Καντίροφ.

Αυτοί οι δύο ισχυροί παράγοντες, που περιλαμβάνονται στους «σιλοβίκι» (ρωσικός όρος για την περιγραφή των ανθρώπων που προέρχονται από υπηρεσίες ασφαλείας, τον στρατό κ.λπ.), λόγω του πολέμου στην Ουκρανία έβλεπαν τη σκιά τους να μεγαλώνει εις βάρος των παραδοσιακών συμμάχων του Βλαντίμιρ Πούτιν στη Μόσχα. Ο Ρώσος πρόεδρος βλέποντας την ευκαιρία να ξαναμοιράσει την τράπουλα τους έδωσε χώρο και εκμεταλλεύτηκε τους πόρους που είχαν να διαθέσουν εναντίον των Ουκρανών. Ο Καντίροφ πρόσφερε καλά εκπαιδευμένους Τσετσένους και ο Πριγκόζιν αναλώσιμους ως… κρέας για τα κανόνια. Οι «καντιροβίτες» μαζί με τους «μουσικούς», τους μισθοφόρους της Βάγκνερ, όπως είναι τα ψευδώνυμα των δύο, είναι στην πρώτη γραμμή κάθε σημαντικής μάχης και οι ηγέτες τους έχουν φροντίσει να διεκδικήσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη μερίδα από την πίτα του πολέμου. Επομένως, αποτελεί ερώτημα αφενός κατά πόσο οι νέες αλλαγές στη ρωσική ηγεσία θα αποδώσουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, αφετέρου αν θα καταφέρουν να εξισορροπήσουν την κατάσταση ανάμεσα στις φατρίες που δρουν στο παρασκήνιο.

Ο επικείμενος νέος γύρος

Από τη στιγμή που οι Ρώσοι υποχώρησαν από Χάρκοβο και Χερσώνα έχουν επικεντρώσει τις προσπάθειές τους αποκλειστικά στο Ντονμπάς, περιοχή για την οποία ενεπλάκησαν καταρχάς στον πόλεμο. Πέραν τούτου ο ρωσικός στρατός έχει συγκεντρώσει δυνάμεις στη Λευκορωσία και διεξάγει στρατιωτικά γυμνάσια μαζί με τις δυνάμεις του Αλεξάντερ Λουκασένκο. Το γεγονός έχει δημιουργήσει ανησυχίες σε πολλούς αναλυτές πως προετοιμάζεται δεύτερος γύρος συγκρούσεων με ορίζοντα έως την άνοιξη. Σύμφωνα με τα σενάρια που κυκλοφορούν, οι Ρώσοι θα επιχειρήσουν εκ νέου επίθεση εναντίον του Κιέβου, παρόμοια με αυτήν που πραγματοποίησαν τον περασμένο Φλεβάρη και Μάρτη. Ενώ ένα άλλο σενάριο κάνει λόγο για ρωσικό χτύπημα στις οδικές αρτηρίες που συνδέουν την Ουκρανία με την Πολωνία. Το πρώτο σενάριο φέρεται να έχει στόχο την κατάληψη της ουκρανικής πρωτεύουσας, άρα και το τελείωμα του πολέμου με ένα δυναμικό χτύπημα. Το δεύτερο σχέδιο προβλέπει την αποκοπή της Ουκρανίας από την κύρια αρτηρία ανεφοδιασμού και ενίσχυσής της από τη Δύση. Χωρίς τη σύνδεση με την Πολωνία η Ουκρανία θα μείνει μόνο με τους μικρής χωρητικότητας δρόμους της Σλοβακίας και της Ρουμανίας, αφού η Ουγγαρία δεν παρέχει τέτοιες διευκολύνσεις στο Κίεβο. Παρά ταύτα, η πιθανότητα μιας τέτοιας κίνησης δεν κρίνεται ιδιαίτερα πιθανή, αφού ακόμη η συγκέντρωση των ρωσικών δυνάμεων δεν είναι τόσο πυκνή όσο απαιτείται.

Από την άλλη, οι δύο πλευρές προετοιμάζονται πυρετωδώς για επίθεση πάλι έως την άνοιξη. Οι Ουκρανοί, έχοντας εξασφαλίσει τη δυτική όχθη του Δνείπερου, στοχεύουν είτε στη διάβαση του ποταμού είτε στη συγκέντρωση δυνάμεων στη Ζαπορίζια, με αντικειμενικό στόχο τη Μελιτούπολη, πόλη η οποία κρατάει τα κλειδιά της χερσαίας σύνδεσης μεταξύ Κριμαίας και Ρωσίας, ενώ εποπτεύει τις προσβάσεις προς τη Μαριούπολη. Οι Ρώσοι από τη μεριά τους, έχοντας ολοκληρώσει το πρώτο κύμα της επιστράτευσής τους, θα προσπαθήσουν να πετύχουν μια ολοκληρωτική νίκη στο Ντονμπάς, παρόλο που τέτοιο εγχείρημα θα επιφέρει μεγάλες απώλειες. Τέλος, δεν αποκλείεται οι μεγάλης κλίμακας εχθροπραξίες να ξεκινήσουν ακόμη και μες στον χειμώνα όπως έγινε τον προηγούμενο Φεβρουάριο.

Documento Newsletter