Ουκρανία: Με επίκεντρο το Μπαχμούτ

Χιλιάδες ζωές χάνονται για την υπεράσπιση όχι μιας καταστραμμένης πόλης αλλά ενός αφηγήματος

Μπορεί οι εχθροπραξίες να συνεχίζονται στο Ντονμπάς με επίκεντρο την πόλη Μπαχμούτ, όμως ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θέλει να δώσει μια προοπτική στην ουκρανική κοινωνία, η οποία, πέραν των τρομακτικών απωλειών που έχει υποστεί, έχει δει τις υποδομές της χώρας να καταστρέφονται. Η προοπτική αυτή δεν είναι η άμεση κατάπαυση του πυρός αλλά η ένταξη στην ΕΕ. Για να γίνει αποδεκτή αυτή η ένταξη πρέπει να σταματήσουν οι εχθροπραξίες. Για να επιτευχθεί αυτό, το Κίεβο θεωρεί ότι πρέπει να του δοθεί πρόσβαση στα προηγμένα δυτικά οπλοστάσια. Ετσι ο ουκρανικός στρατός θα εξοπλιστεί και θα αντεπιτεθεί με στόχο την ανακατάληψη του Ντονμπάς και της Κριμαίας. Μετά την ανακατάληψη των παραπάνω περιοχών ο δρόμος για την ΕΕ θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Αυτό είναι πάνω κάτω το σχέδιο στα χαρτιά.

Αίμα, λεφτά και έδαφος

Από τη μεριά τους όμως οι Ευρωπαίοι δεν φαίνεται ότι είναι ιδιαίτερα αρνητικοί στην παροχή προηγμένων αεροσκαφών στην ουκρανική αεροπορία. Η συνήθης δήλωση που ακούγεται είναι «τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί», ωστόσο όλες οι απόψεις συγκλίνουν ότι κάτι τέτοιο απαιτεί χρόνο. Χρόνος ο οποίος μετριέται σε αίμα, λεφτά και έδαφος για τους Ουκρανούς. Παράλληλα οι άμεσες ανάγκες είναι τιτάνιες. Μόνο για το πυροβολικό τα μεγέθη προκαλούν ιλίγγους, θυμίζοντας Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ενδεικτικά, το ουκρανικό πυροβολικό δαπανά περίπου 5.000 βλήματα την ημέρα, νούμερο το οποίο συγκρίνεται με τις συνολικές ετήσιες παραγγελίες μιας μικρής ευρωπαϊκής χώρας. Ως εκ τούτου είναι προφανές πως η κατανάλωση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα και πρέπει να βρεθούν άλλοι τρόποι για να ανταγωνιστούν τους Ρώσους, οι οποίοι έχουν πρόσβαση στις αποθήκες του σοβιετικού Κόκκινου Στρατού. Επομένως οι δυτικοί προς το παρόν διαχωρίζουν τις άμεσες και τις μεσοπρόθεσμες ανάγκες των Ουκρανών και επιχειρούν να καταστήσουν σαφές πως άμεση βοήθεια σε επίπεδο αεροσκαφών δεν είναι δυνατή.

Επ’ αυτού μάλιστα έχει ανοίξει ολόκληρη συζήτηση στην Ευρώπη όσον αφορά τους χρόνους που απαιτούνται για την εκπαίδευση των Ουκρανών στα δυτικά αεροσκάφη. Οι Ουκρανοί υποστηρίζουν πως χρειάζονται το πολύ τρεις μήνες εκπαίδευσης για να μάθουν τα «μυστικά» των δυτικών μαχητικών αεροσκαφών. Ενδεχομένως ο χρόνος αυτός να μοιάζει εξωπραγματικός, εντούτοις οι Ουκρανοί επιχειρούν να δημιουργήσουν μια γλαφυρή εικόνα διότι «σκοντάφτουν» στη διστακτικότητα πολιτικών όπως του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ, ο οποίος είχε δηλώσει σε συνέντευξη Τύπου πως η βρετανική αεροπορία χρειάζεται έως και τρία χρόνια για την εκπαίδευση ενός Ουκρανού πιλότου στο βρετανικό αεροσκάφος Typhoon. Αξίζει να σημειωθεί πως υποψήφια προς προμήθεια είναι τα αμερικανικά F-16, τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα σε μεγάλα νούμερα μαζί με τα ανταλλακτικά τους.

Οι μάχες συνεχίζονται

Καθώς η Ουκρανία ζητάει εναγωνίως την ενίσχυση των ένοπλων δυνάμεών της, η Ρωσία συνεχίζει τις προσπάθειες για την κατάληψη του Μπαχμούτ. Ειδικότερα, οι μισθοφόροι της ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Βάγκνερ καθ’ όλη τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας συνέχισαν να επιχειρούν στα δυτικά και τα ανατολικά του Μπαχμούτ με στόχο την πλήρη αποκοπή του. Τα περιθώρια για τους Ουκρανούς πλέον στενεύουν και μια υποχώρηση ενδεχομένως να βρίσκεται προ των πυλών, εφόσον δεν μπορεί να οργανωθεί μια αντεπίθεση που θα απωθήσει τους επιτιθέμενους. Εάν δεν πραγματοποιηθεί κανένα από τα δύο σενάρια, τότε ο ουκρανικός στρατός θα αποκοπεί στην καταστραμμένη πόλη του Μπαχμούτ.

Η πόλη αυτή καθαυτή δεν έχει καμία ιδιαίτερη στρατηγική σημασία για το Κίεβο, εντούτοις έχει αποκτήσει συμβολική σημασία, με την ουκρανική προπαγανδιστική μηχανή να αναρτά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάθε μέρα μια εικόνα που γράφει: «Το Μπαχμούτ κρατάει». Επιπροσθέτως υπάρχει πλέον προβληματισμός για το ενδεχόμενο οι Ουκρανοί να «κρατούσαν» με νύχια και με δόντια στη μικρή πόλη του Ντονμπάς ώστε να μη δημιουργηθούν εντυπώσεις ήττας, καθώς ο Ζελένσκι βρισκόταν στην πρώτη του μεγάλη περιοδεία στο εξωτερικό από τη στιγμή που ξεκίνησε ο πόλεμος, ζητώντας μάλιστα όπλα για ένα νικηφόρο αποτέλεσμα.

Σε κάθε περίπτωση συνεχίζουν να βλέπουν το φως της δημοσιότητας αναφορές πως επίκειται μια μεγάλης κλίμακας ρωσική επίθεση στα ανατολικά και τα νότια της Ουκρανίας. Το «μασάζ» της δυτικής κοινής γνώμης έχει ξεκινήσει με άρθρο στους «Financial Times» που προβλέπει πως ο Πούτιν σύντομα θα έχει κέρδη στην Ουκρανία. Το ερώτημα βέβαια πάντα είναι πόσα κέρδη και με τι κόστος. Για τον Ουκρανό κυβερνήτη του Λουχάνσκ η επίθεση έχει ξεκινήσει ήδη – όπως δήλωσε στην ουκρανική τηλεόραση. Στόχος των Ρώσων φαίνεται ότι θα είναι η νίκη στο Ντονμπάς, το οποίο θεωρούν ρωσικό έδαφος, ενώ αναμένεται να φανεί τι άλλο θα φέρει η ρωσική επίθεση. Να υπογραμμιστεί πάντως πως οι αναφορές για μεγάλης κλίμακας ρωσική επίθεση έχουν δει το φως της δημοσιότητας μόνο από τα δυτικά ΜΜΕ και think tanks και όχι από τα ρωσικά, τα οποία κρατούν σιγήν ιχθύος. Ομως οι δυτικοί, σε αντίθεση με την προηγούμενη πρακτική τους, δεν δημοσιεύουν δορυφορικές φωτογραφίες από τις συγκεντρώσεις των ρωσικών στρατευμάτων. Αραγε οι δυτικοί μαζί με τους Ουκρανούς στήνουν παγίδα στη ρωσική προέλαση ή τους είναι άγνωστο από πού θα χτυπήσουν;