Ο πυρηνικός σταθμός του Τσερνόμπιλ πέρασε στον έλεγχο της Ρωσίας, λίγες ώρες αφότου ο Βλαντίμιρ Πούτιν διέταξε την επίθεση στην Ουκρανία, με αεροπορικά πλήγματα και χερσαία εισβολή.
Για να αποφευχθεί μια εξάπλωση της σύγκρουσης και «σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες», όπως προειδοποίησε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, οι στρατιωτικές δυνάμεις των χωρών μελών του ΝΑΤΟ έχουν τεθεί σε κατάσταση συναγερμού. Ορισμένες μονάδες θα μετακινηθούν για να ενισχύσουν την άμυνα των συμμάχων στην ανατολική πτέρυγα του Συμφώνου. Περισσότερα ΕΔΩ
Η πρώτη ημέρα της επιχείρησης χαρακτηρίστηκε «επιτυχής» από το ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Μέσα σε λίγες ώρες έχασαν τη ζωή τους δεκάδες άνθρωποι, προκαλώντας την οργή της διεθνούς κοινότητας, κυρίως στη Δύση.
Οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεδριάσαν εκτάκτως απόψε στις Βρυξέλλες ενώ το ΝΑΤΟ συγκάλεσε τηλεδιάσκεψη για αύριο, Παρασκευή. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν νέες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας μεταξύ των οποίων μαζικές και οικονομικές συνέπειες κατά της Μόσχας που αφορούν στον χρηματοπιστωτικό τομέα, στους τομείς ενέργειας, μεταφορών, σε παροχή αγαθών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στρατιωτικά, αλλά και εξαγωγών κυρίως τεχνολογικών προϊόντων. Παράλληλα αυξάνονται και τα πρόσωπα που μπαίνουν στη λίστα των κυρώσεων. Περισσότερα ΕΔΩ
Η επίθεση ξεκίνησε τα ξημερώματα, αφού ο Πούτιν αναγνώρισε τη Δευτέρα την ανεξαρτησία των Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ. «Έλαβα την απόφαση για μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση» με στόχο «την αποστρατιωτικοποίηση και την αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας» ανέφερε στο τηλεοπτικό διάγγελμά του λίγο πριν τις 5 τα ξημερώματα της Πέμπτης.
Λίγο μετά την ομιλία του Πούτιν, ακούστηκαν εκρήξεις στο Κίεβο, την πρωτεύουσα της Ουκρανίας, στο Κραματόρσκ, μια πόλη στα ανατολικά όπου εδρεύει το γενικό επιτελείο του ουκρανικού στρατού, στο Χάρκοβο, την Οδησσό, στη Μαύρη Θάλασσα και τη Μαριούπολη, το μεγαλύτερο λιμάνι στην ανατολική Ουκρανία.
Ο πυρηνικός σταθμός του Τσερνόμπιλ, έπεσε το απόγευμα στα χέρια των Ρώσων στρατιωτών.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι κήρυξε στρατιωτικό νόμο και διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις της χώρας του με τη Μόσχα, ενώ εξέδωσε προεδρικό διάταγμα για γενική επιστράτευση αργά το βράδυ της Πέμπτης. Περισσότερα ΕΔΩ
Οι ρωσικές δυνάμεις πλησιάζουν όλα και περισσότερο προς στο Κίεβο, όπου έχει επιβληθεί απαγόρευση της κυκλοφορίας.
Στη Χερσώνα, οι τοπικές αρχές ανέφεραν ότι Ρώσοι στρατιώτες είχαν αναπτυχθεί σε πολλές ζώνες και έθεσαν υπό τον έλεγχό τους την πόλη Χενιτσέσκ, που απέχει 300 χιλιόμετρα δυτικά από τα ρωσικά σύνορα.
Η Μόσχα ανακοίνωσε επίσης ότι αποκατέστησε τη ροή των υδάτων σε ένα κανάλι που συνέδεε τον ποταμό Δνείπερο με την Κριμαία. Η Ουκρανία είχε διακόψει αυτήν την παροχή νερού, που κάλυπτε το 85% της χερσονήσου, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, το 2014.
Εκκενώσεις
Στο Κίεβο, από τα ξημερώματα, οι κάτοικοι συνωστίζονταν στο μετρό, κάποιοι για να βρουν καταφύγιο εκεί, άλλοι προσπαθώντας να φύγουν από την πόλη. Αυτοκίνητα γεμάτα με οικογένειες αναχωρούσαν όσο πιο μακριά μπορούσαν από τα ρωσικά σύνορα, που απέχουν 400 χιλιόμετρα.
Άλλοι αποφάσισαν να μείνουν, όπως η Ολένα Σεφτσένκο, μια εργαζόμενη σε μη κυβερνητική οργάνωση. «Ελπίζουμε στη διεθνή υποστήριξη», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείιο. «Κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει μετά», είπε.
«Δεν πίστευα ότι θα συνέβαινε κάτι τέτοιο στη ζωή μου»,, είπε η 52χρονη Ολένα Κουρίλο, δασκάλα από το Τσουγκούιφ, κοντά στο Χάρκοβο, με το πρόσωπο γεμάτο τσιρότα, αφού τραυματίστηκε στον πρωινό βομβαρδισμό.
Ρωσικά στρατεύματα πλησιάζουν στο Κίεβο
Αργά το απόγευμα το CNN μετέδωσε πως οι ρωσικές δυνάμεις πλησίασαν σε απόσταση αναπνοής το Κίεβο, με αλεξιπτωτιστές, στα 30-40 χιλιόμετρα από την ουκρανική πρωτεύουσα.
Κατά τις εκτιμήσεις των Αμερικανών αξιωματούχων, οι επιθέσεις της Ρωσίας σε εγκαταστάσεις της κυβέρνησης και του στρατού της Ουκρανίας, μαζί με τις αναφορές για επιθέσεις πεζικού με στόχο την κατάληψη στρατηγικών σημείων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται ο πρώην πυρηνικός σταθμός του Τσερνομπίλ, αποτελούν το πρώτο βήμα της εισβολής στο ουκρανικό έδαφος.
Το CNN μεταδίδει, μέσω του ανταποκριτή του στην Ουκρανία, ότι πλέον είναι ξεκάθαρο πως Ρώσοι αλεξιπτωτιστές έχουν υπό τον έλεγχό τους την αεροπορική Βάση Αντόνοφ, που βρίσκεται κοντά στο Κίεβο.
Υπό τον έλεγχο των ρωσικών δυνάμεων το Τσέρνομπιλ
Όπως δήλωσε στο Reuters ο Μικαΐλο Ποντολίακ, σύμβουλος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην κατοχή των ρώσων στρατιωτών έχει περάσει το εργοστάσιο του Τσέρνομπιλ.
Ο σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου επιβεβαίωσε ότι ο πυρηνικός σταθμός έχει καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις. «Είναι αδύνατο να πούμε ότι ο πυρηνικός σταθμός του Τσερνομπίλ είναι ασφαλής μετά από μια εντελώς άσκοπη επίθεση των Ρώσων», είπε και συνέχισε: «Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες απειλές στην Ευρώπη σήμερα». Σύμφωνα με τον Ποντόλιακ, στα χέρια των Ρώσων έχει περάσει και το στρατιωτικό αεροδρόμιο του Γκοστόμελ (Χοστόμελ).
57 νεκροί και 169 τραυματίες σε όλη τη χώρα – Εκρήξεις στα περίχωρα της Μαριούπολης
Το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Πέμπτης ότι οι νεκροί ανέρχονται σε 57 και οι τραυματίες σε 169 σε όλη τη χώρα.
«Δεκατρείς πολίτες, μεταξύ των οποίων και δύο παιδιά, σκοτώθηκαν, καθώς και εννέα Ουκρανοί στρατιώτες, στην επίθεση εναντίον της Χερσώνας», ανέφεραν οι τοπικές αρχές στο Facebook. Σύμφωνα πάντα με την πηγή αυτή, η πόλη Χενιτσέσκ, ένα λιμάνι στην Αζοφική Θάλασσα, ελέγχεται από τους Ρώσους.
«Όλες οι διοικητικές υπηρεσίες πέρασαν υπό τον έλεγχο των εισβολέων. Σταθμεύουν στην πόλη Χενιτσέσκ, υπάρχουν φυλάκια ελέγχου και Ρώσοι στρατιώτες στην περιφέρεια της πόλης», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Παράλληλα, σφοδρά πυρά και εκατοντάδες ισχυρές εκρήξεις ακούστηκαν στα περίχωρα της Μαριούπολης, ανέφερε μια διπλωματική πηγή στο πρακτορείο Reuters, την ώρα που οι ουκρανικές δυνάμεις μάχονται με τους Ρώσους εισβολείς σε τρία μέτωπα.
Δραματική δήλωση Ζελένσκι
Σε μια δραματική τηλεφωνική συνομιλία είχε ο Πρόεδρος της Ουκρανίας με τον καγκελάριο της Αυστρίας, Καρλ Νεχάμε, ανέφερε ότι φοβάται για την ζωή του, αλλά και για την τύχη της χώρας του. Δραματικές προβλέψεις κάνει ο ίδιος ο Ζελένσκι για τον εαυτό του μετά τη Ρωσική επίθεση στην Ουκρανία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος είπε στον καγκελάριο της Αυστρίας ότι δεν ξέρει πλέον πόσο καιρό θα υπάρχει ακόμη, ενώ τόνισε ότι δεν ξέρει για πόσο ακόμη ο ίδιος θα είναι ζωντανός. Περισσότερα ΕΔΩ
«Σταματήστε αυτή την τρέλα»: Διαδηλώσεις σε ευρωπαϊκές πόλεις
Με σύνθημά τους «Σταματήστε αυτήν την τρέλα!» χιλιάδες διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους του Παρισιού, της Βαρσοβίας και της Χάγης. Οι συμμετέχοντες στα αντιπολεμικά συλλαλητήρια κατά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία ένωσαν της φωνές τους υπό την ομπρέλα της φράσης «Σώστε τη ζωή, όχι άλλα ψέματα». Περισσότερα ΕΔΩ
Εκατοντάδες διαδηλωτές συνελήφθησαν στη Ρωσία
Στη Μόσχα, ορισμένοι κάτοικοι εξέφραζαν ανησυχία, άλλοι υποστήριζαν τον Πούτιν.
«Δεν χαίρομαι, ανησυχώ πολύ», είπε ο 34χρονος Νικίτα, προσθέτοντας ότι «δεν ξέρει ποιος έχει δίκιο και ποιος έχει άδικο».
Στο κέντρο της Μόσχας στην πλατεία Πούσκιν και στη λεωφόρο Τβερσκάγια, καθώς και στην Αγία Πετρούπολη αλλά και σε πολλές ακόμη πόλεις οργανώθηκαν διαδηλώσεις υπέρ της ειρήνης. Σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση OVD-Info, συνελήφθησαν περίπου 1.400 άνθρωποι σε όλη τη Ρωσία επειδή συμμετείχαν σε αυτές τις μη εγκεκριμένες διαδηλώσεις. Στη Μόσχα οι συλληφθέντες ανέρχονται σε 719 και στην Αγία Πετρούπολη σε 342.
«Είμαι σοκαρισμένη. Οι συγγενείς μου ζουν στην Ουκρανία. Τι να τους πω στο τηλέφωνο; Αντέξτε;» είπε μια διαδηλώτρια, η Αναστασία Νεστούλια. «Δεν είμαστε πολλοί (διαδηλωτές), ο κόσμος δεν θέλει να χαλάσει την ήσυχη ζωή του», παραδέχτηκε.
Η ρωσική εισβολή, έπειτα από πολύμηνη ένταση και διπλωματικές προσπάθειες για την αποφυγή του πολέμου, καταδικάστηκε από τις περισσότερες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, με πολλούς να εκφράζουν τον φόβο ότι σηματοδοτεί την αρχή της μεγαλύτερης σύρραξης στην Ευρώπη μετά το 1945. Ο Τζο Μπάιντεν κατήγγειλε μια «απρόκλητη επίθεση», ο Εμανουέλ Μακρόν μίλησε για «στροφή στην ιστορία της Ευρώπης» και ο Όλαφ Σολτς εκτίμησε ότι «διακυβεύεται η ειρήνη» στην ήπειρο.
Νέες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ και η Βρετανία, ενώ και η G7 συμφώνησε να επιβάλει σοβαρές κυρώσεις στη Μόσχα. Οι Ευρωπαίοι από την πλευρά τους προειδοποιούν ότι θα «απομονώσουν» τους Ρώσους αξιωματούχους.
Όμως η Ρωσία απειλεί ότι θα επιβάλει αντίμετρα και οι αναλυτές επισημαίνουν ότι ο Πούτιν έχει ήδη δείξει ότι δεν φοβάται μήπως απομονωθεί ή κλονίσει τη διεθνή τάξη – ακριβώς το αντίθετο.
ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ήδη καταδικάσει τις ρωσικές ενέργειες, ενώ ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε σήμερα όλους τους πολίτες που είναι έτοιμοι να υπερασπιστούν τη χώρα έναντι των ρωσικών δυνάμεων να παρουσιαστούν, λέγοντας ότι το Κίεβο θα διανείμει όπλα σε όποιον τα ζητήσει.
Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, σε νέο τηλεοπτικό μήνυμα δήλωσε ότι «Ο Πούτιν δεν θα κερδίσει αυτόν τον πόλεμο. Το μέλλον της Ευρώπης θα είναι ένα μέλλον ειρήνης και ελευθερίας», ξεκαθαρίζοντας ταυτόχρονα ότι ούτε η Γερμανία ούτε το ΝΑΤΟ πρόκειται να παρέμβουν στρατιωτικά στη διένεξη. Διαβάστε περισσοτερα ΕΔΩ
«Ελπίζουμε οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί να σταματήσουν τον Πούτιν»
Κραυγή αγωνίας από τους κατοίκους του Κιέβου για την κατάσταση που επικρατεί στην χώρα τους μετά την ρωσική εισβολή τα ξημερώματα της 24 Φεβρουαρίου.
«Πρέπει να τελειώσω την δουλειά που κάνω με μια ομάδα Γερμανών δημοσιογράφων και μετά να βρω τρόπο να φύγω με την οικογένειά μου». Η δημοσιογράφος από το Κραματόρσκ ηχεί τον πανικό που επικρατεί σε ολόκληρη την Ουκρανία. Ένας άλλος κάτοικος από το Ντόνετσκ δεν απαντά σε μηνύματα. Άνθρωποι από όλη την Ουκρανία ανεβάζουν βίντεο με βομβαρδισμούς σε πολλές πόλεις της Ουκρανίας. Σειρήνες αεροπορικής επιδρομής ακούστηκαν στη μέση της νύχτας στην ουκρανική πρωτεύουσα Κίεβο.
«Πολλοί άνθρωποι φεύγουν από το Κίεβο ή κρύβονται σε υπόγεια. Είναι δύσκολο να εξηγήσεις στα παιδιά τι συμβαίνει. Τους λέμε ότι είναι παιχνίδι. Κύριε, προστάτεψε τα παιδιά μας», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Ελληνοουκρανός δημοσιογράφος. «Φεύγω για την οικογένειά μου στην περιοχή της Πολτάβα», λέει η Ανίχα, 22χρονών που ζει στο Κίεβο.
Το χειρότερο σενάριο της ουκρανικής κρίσης έγινε πραγματικότητα.
«Επικρατεί πανικός στο Κίεβο», λέει η Κέιτ δημοσιογράφος. «Φοβάμαι» λέει η Κατερίνα, 37 ετών από το Ντόνετσκ. «Η εισβολή βρίσκεται σε εξέλιξη». «Δεν φεύγω από το διαμέρισμά μου» λέει η Αναστασία 24 ετών από το Κίεβο.
«Ο κόσμος είναι σε πανικό. Με καλούν να τους πάω στο αεροδρόμιο. Τους λέω ότι ο εναέριος χώρος έχει κλείσει», λέει ο οδηγός ταξί Αλεξέι. «Είναι τρομακτικό. Κρυβόμαστε», λέει σε γραπτό της μήνυμα η Ευγενία, 39 ετών, από τον Χάρκοβο.
Οι ρωσικές δυνάμεις εξαπέλυσαν μια ουκρανική επίθεση με εντολή του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος ανακοίνωσε μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» τα ξημερώματα της Πέμπτης, εν μέσω προειδοποιήσεων από παγκόσμιους ηγέτες ότι θα μπορούσε να προκαλέσει τον μεγαλύτερο πόλεμο στην Ευρώπη από το 1945.
Ώρες πριν ο Πούτιν ανακοινώσει μια στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ κατηγόρησαν τη Μόσχα και το Πεκίνο ότι συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια «βαθέως ανελεύθερη» παγκόσμια τάξη πραγμάτων.
Λίγα λεπτά μετά το διάγγελμα του Πούτιν, περίπου στις 5 το πρωί, ακούστηκαν εκρήξεις κοντά σε μεγάλες πόλεις της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Κιέβου.
«Δεν νιώθω ασφαλής. Τώρα είμαι σπίτι και φοβάμαι λίγο», λέει η Ντάσα, 26 ετών από το Κίεβο.
«Η επέκταση του ΝΑΤΟ και η χρήση του ουκρανικού εδάφους δεν είναι αποδεκτή», τόνισε ο Πούτιν ενώ πρόσθεσε ότι στόχος των ρωσικών στρατιωτικών επιχειρήσεων ήταν η «προστασία των ανθρώπων». Οι συνθήκες, είπε, «απαιτούν μια αποφασιστική δράση της Ρωσίας». Προειδοποίησε επίσης τις άλλες χώρες να μην επέμβουν.
«Ο Πούτιν μόλις ξεκίνησε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία. Αυτός είναι ένας επιθετικός πόλεμος. Η Ουκρανία θα αμυνθεί και θα κερδίσει. Ο κόσμος μπορεί και πρέπει να σταματήσει τον Πούτιν. Η ώρα για δράση είναι τώρα», δήλωσε ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα.
Τις πρώτες ώρες του πρωινού της Πέμπτης εκρήξεις ακούγονταν στο Κίεβο. Σειρήνες αεροπορικής επιδρομής και ρουκέτες εναντίον ουκρανικών μαχητικών αεροπλάνων ακούστηκαν επίσης από αεροδρόμιο έξω από την πόλη.
Σύμφωνα με επίσημες και τοπικές αναφορές, οι ρωσικές δυνάμεις εκτόξευσαν πυραύλους σε πολλές πόλεις της Ουκρανίας και αποβίβασαν στρατεύματα στη νότια ακτή της την Πέμπτη.
Σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα του ΑΠΕ-ΜΠΕ δύο μεγάλες εκρήξεις ακούστηκαν από την πόλη της Μαριούπολης η μία μετά την άλλη με κατεύθυνση προς τα ανατολικά.
Η Ναταλία, 65 ετών, από το Ντόνετσκ είπε: “Δεν είδα την ομιλία Πούτιν. Δεν ήθελα να την ακούσω, τίποτα δεν με ενδιέφερε. Άκουσα μόνο τις εκρήξεις και είδα στον ουρανό . Δεν φεύγω από το σπίτι μου. Τίποτα δεν θα αλλάξει τη ζωή μου. Ελπίζω ότι οι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί να τον σταματήσουν».
“Επικρατεί πανικός εδώ” λέει η Ιρίνα από το Λουχάνσκ.
«Δεν νιώθω ότι είμαι στο σπίτι μου τώρα και είμαι λίγο φοβισμένη», λέει η Ντάσα 26 ετών, από το Κίεβο.
Πανικός στις αγορές
Ο Πούτιν προειδοποίησε εκείνους που «θα επιχειρήσουν να παρέμβουν»: «Να ξέρουν ότι η απάντηση της Ρωσίας θα είναι άμεση και θα έχει συνέπειες που δεν έχετε δει ποτέ».
Η Κίνα, που διατηρεί στενές σχέσεις με τη Μόσχα, είπε ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση και ζήτηση «αυτοσυγκράτηση» από όλες τις πλευρές. Ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Πούτιν το απόγευμα, ζήτησε «να σταματήσει αμέσως η βία».
Η ρωσική επίθεση προκάλεσε πανικό στις παγκόσμιες αγορές, με τα Χρηματιστήρια να καταγράφουν σημαντική πτώση και την τιμή των πρώτων υλών και των σιτηρών να εκτοξεύεται. Το πετρέλαιο ξεπέρασε επίσης τα 100 δολάρια το βαρέλι, για πρώτη φορά από το 2014.
Το Χρηματιστήριο της Μόσχας έκλεισε με πτώση άνω του 35% και το ρούβλι έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο της ιστορίας του απέναντι στο δολάριο, προτού να παρέμβει η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας για να το σταθεροποιήσει.
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα ανέφερε ότι υπάρχει «σοβαρός οικονομικός κίνδυνος για την περιοχή και τον κόσμο», σε μια περίοδο που η παγκόσμια οικονομία προσπαθεί να ανακάμψει, μετά την πανδημία της Covid-19.