Για να επιστρέψει ο φασισμός, πρέπει να ξαναγράψει την ιστορία
Η Χρυσή Αυγή καταδικάστηκε ως εγκληματική οργάνωση και η διευθυντική ομάδα της σε πολυετή κάθειρξη. Αυτό δεν σημαίνει ότι τελειώσαμε με τον φασισμό. Η γνώση, η μνήμη και η ιστορία παίζουν τον ρόλο του αλεξίσφαιρου στο ρατσιστικό μίσος και στη φασιστική βαρβαρότητα. Δεν είναι αυτοφυή φαινόμενα, λιπαίνονται από τις πολιτικές της λιτότητες και από την αναθεώρηση της ιστορικής πραγματικότητας.
Το φαινόμενο αυτό επιχείρησε να φωτίσει το Documento Forum, η ημερίδα που διοργανώθηκε από το Documento και το Κουτί της Πανδώρας στις 25 Φεβρουαρίου 2019. Σημαντικές εισηγήσεις και παρεμβάσεις αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της εκδήλωσης, οι οποίες μαζί με τους χαιρετισμούς και τις δηλώσεις αποτέλεσαν την ύλη των πρακτικών που θα επανακυκλοφορήσει με το Documento την Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2020.
Μια συζήτηση πλούσια και επίκαιρη όσο ποτέ που βοηθά στην κατανόηση όσων συμβαίνουν σήμερα. Χαρακτηριστικά οι τέσσερις ενότητες στις οποίες αναπτύχθηκε ο προβληματισμός και ακούστηκαν οι απόψεις είναι:
- Ατιμωρησία και επιβράβευση. Η τύχη συνεργατών των κατακτητών και ταγματασφαλιτών στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Ένας ανεξόφλητος λογαριασμός
- Ιστορικός αναθεωρητισμός – αντισημιτισμός. Η αέναη μάχη της μνήμης μς τη λήθη. «Δεν θα ξαναγίνει». Η βολική επανάπαυση
- Η μετάλλαξη ναζιστικών κομμάτων σε light. Όταν ο νεοφασισμός αγκάλιασε τον νεοφιλευθερισμό. Μια «παρά φύσιν» σχέση που έγινε γάμος
- Προσφυγικό και κρίση. Η αυτοτροφοδοτούμενη ενίσχυση της ακροδεξιάς. Συμπτώματα ενός «αυτοάνοσου» νοσήματος
«Τα μεγάλα εμπόδια στον φασισμό είναι η μνήμη και η Ιστορία» έγραφε στην εισαγωγή του προγράμματος της ημερίδας ο Κώστας Βαξεβάνης. Γι’ αυτό και το κύριο βάρος των εισηγήσεων έγινε από ιστορικούς και ιστορικούς ερευνητές (με τη σειρά των ενοτήτων της ημερίδας): Δημήτρης Κουσουρής, Σπύρος Κουζινόπουλος, Φοίβος Οικονομίδης, Βασιλική Λάζου, Ζανέτ Μπαττίνου, Αλεξάνδρα Πατρικίου, Χάρης Αθανασιάδης, Βασίλης Καρδάσης. Επίσης συμμετείχαν ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου και ο πρώην υπουργός Γιάννης Μουζάλας, οι καθηγητές Ευτύχης Μπιτσάκης και Κώστας Μελάς, ο εργατολόγος Διονύσης Τεμπονέρας, ο συνήγορος πολιτικής αγωγής στη δίκη της ΧΑ Κώστας Παπαδάκης, ο αθλητής Αλέξανδρος Νικολαΐδης.
Παρεμβάσεις έκαναν ο (πρώην πλέον) δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, ο βουλευτής Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, οι ευρωβουλευτές Γκάμπι Τσίμερ και Ζόρντι Σολέ, ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος Ευάγγελος Αντώναρος, η ακτιβίστρια από τη Βραζιλία Πρισίλα Κλεμεντίνο και ο Σουηδός δημοσιογράφος Φρέντρικ Ένεβαλ.
Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Αλέξης Τσίπρας, η Έφη Αχτσιόγλου, ο Νάσος Ηλιόπουλος, η Αννέτα Καββαδία, ο Λευτέρης Κρέτσος, η Χριστίνα Αντωνοπούλου, η Ρίτα Αντωνοπούλου, ο Χαΐνης Δ. Αποστολάκης, η Μπέττυ Βακαλίδου, η Νένα Βενετσάνου, ο Νίκος Θεοδοσίου, η Μαριάννα Κάλμπαρη, ο Θέμης Καραμουρατίδης, ο Στέφανος Κορκολής, ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Ζουλφί Λιβανελί, ο Γιάννης Μαντζουράνης, ο Γιάννης Μοίρας, ο Μάκης Μπαλαούρας, ο Νίκος Μπελαβίλας, η Κατερίνα Παπανάτσιου, ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος, η Λένα Πλάτωνος, ο Γιάννης Ραγκούσης, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος και ο Αλέξης Χαρίτσης.
