Ανθρωπιστικές οργανώσεις καλούν σε εγρήγορση και μετά την ιστορική απόφαση
Το τέλος της Χρυσής Αυγής δεν είναι το τέλος του δρόμου. Η ιστορική απόφαση στη δίκη του νεοναζιστικού μορφώματος δεν πρέπει να οδηγήσει σε εφησυχασμό. Τα φασιστικά πογκρόμ εναντίον μεταναστών στο κέντρο της Αθήνας δεν αποτελούν μακρινή ανάμνηση. Η ζωή χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι εφιαλτική. Στοιβαγμένοι σε καμπ διαβιώνουν υπό απάνθρωπες συνθήκες δίχως όραμα για το μέλλον. Σήμερα οι άνθρωποι που βρίσκονταν στη Μόρια κοιμούνται σε σκηνές που έχουν πλημμυρίσει με λασπόνερα. Κι ακόμη χειρότερα, αντιμετωπίζονται από σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας σαν «εχθροί» και «λαθροεισβολείς».
Οι πολιτικές που εφαρμόζονται σταθερά στο προσφυγικό στην Ελλάδα και την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια συνέβαλαν στην έξαρση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Είναι αυτές οι πολιτικές που ανέβασαν τη ΧΑ, η οποία έγινε το δεκανίκι του συστήματος. Αλλωστε ακόμη και σήμερα οι πολιτικές που υιοθετούνται στο προσφυγικό είναι ακροδεξιές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα τελευταία νομοσχέδια που ψήφισε η κυβέρνηση σχετικά με τη διαδικασία του ασύλου, τα οποία είναι τιμωρητικά, παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και οδηγούν σε παρατεταμένη κράτηση και επαναπροωθήσεις.
Ομως αποδείχτηκαν ακόμη μια φορά η σημασία του αντιφασιστικού κινήματος, η αξία της ανθρωπιάς, της αλληλεγγύης και της συμπαράστασης στον αδύναμο. Ακόμη και όταν τα σκυλιά ουρλιάζουν λυσσασμένα ζητώντας αίμα: το αίμα του Παύλου Φύσσα, του Σαχζάτ Λουκμάν και τόσων άλλων που έγιναν στόχος των φασιστών. Ενα πολύ σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας αψήφησε τον φόβο και στάθηκε απέναντί τους. Και θα συνεχίσει να στέκεται απέναντι στον φασισμό και τον εκφασισμό της κοινωνίας. Δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς.
«Δεν μπορούμε να εφησυχάσουμε»
Φωτεινή Κοκκινάκη – Υπεύθυνη επικοινωνίας της HumanRights360
«Δεν μπορούμε να εφησυχάσουμε» Η Χρυσή Αυγή αποτελεί εγκληματική οργάνωση. Η εμβληματική ανακοίνωση έξω από το Εφετείο Αθηνών στις 7 Οκτωβρίου 2020 θα μας συνοδεύει στο εξής. Η ιστορική απόφαση που έχει πια επικυρωθεί από τη Δικαιοσύνη είναι ανυπολόγιστα σημαντική. Πρωτίστως γιατί προστατεύει την ίδια τη δημοκρατία, τη λειτουργία και τους θεσμούς της. Διασφαλίζει τις συνθήκες στις οποίες θα ζούμε. Και κερδήθηκε μέσα από την έρευνα ανθρώπων που αφιέρωσαν τη ζωή τους σε αυτό τον σκοπό, με πολυετείς προσπάθειες και μακροχρόνια αποδεικτική διαδικασία. Γράφτηκε ήδη αρκετά ότι αυτή η ιστορική απόφαση είναι αφιερωμένη στα θύματα: στον Παύλο Φύσσα, τον Σαχζάτ Λουκμάν, τον Αλίμ Αμπντούλ Μάναν. Στους δολοφονηθέντες δηλαδή αλλά και σε όσους υπέστησαν βία και επιβίωσαν, όσους κατάφεραν να την καταγγείλουν αλλά και όσους φοβήθηκαν να το κάνουν, μήπως και υποστούν χειρότερα.
Η επόμενη ημέρα καταγράφεται με θετικότερο πρόσημο διότι η εγκληματική πρακτική των ταγμάτων εφόδου της Χρυσής Αυγής παγώνει εδώ. Ωστόσο δεν μπορούμε να εφησυχάσουμε ότι τελειώσαμε και με τις ρατσιστικές πρακτικές και ότι δεν θα συνεχίσουν να στοχοποιούνται άνθρωποι στο μέλλον από άλλες οργανωμένες ή μεμονωμένες ομάδες.
Ειδικά στην Ελλάδα, όπου ο ρατσιστικός λόγος εναντίον προσφύγων και μεταναστών έχει περάσει σε μεγάλο βαθμό στη mainstream καθημερινότητα και αναπαράγεται τόσο από τα ΜΜΕ όσο και από την πολιτική ηγεσία της χώρας. Οι ευάλωτες ομάδες είναι πολλές και οφείλουμε να τις προστατέψουμε με τα μέσα που διαθέτουμε και να διασφαλίσουμε ότι θα πορευτούμε σε καλύτερες συνθήκες, τιμώντας την απόφαση της Δικαιοσύνης.
Η ευθύνη είναι μεγάλη και ανήκει σε όλους μας. Να συνεχίσουμε να δίνουμε ορατότητα στις επιθέσεις, να καταγράφουμε και να είμαστε η φωνή των θυμάτων. Να μην έχουμε άλλους δολοφονημένους ή τραυματισμένους ανθρώπους.
«Κάθε άνθρωπος να ζήσει με αξιοπρέπεια και χωρίς φόβο»
Εύα Σαββοπούλου – Μέλος τομέα Ενημέρωσης και Επικοινωνίας στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες
Στην Υπατη Αρμοστεία έχουμε ζήσει στην πράξη μαζί με τους πρόσφυγες τους πολλαπλούς τρόπους με τους οποίους μπορεί να επηρεάσει δραματικά τη ζωή τους ο ρατσισμός. Ανθρωποι που αναζητούν ασφάλεια βρίσκονται αντιμέτωποι με ρητορική μίσους, θεσμικές διακρίσεις και τυφλή ρατσιστική βία. H πρόληψη και η απάντηση σε τέτοια φαινόμενα απαιτούν χρόνο, συνέργειες και εμπλοκή όλων των μερών της κοινωνίας, κάτι που έζησε η χώρα με όσα προηγήθηκαν αλλά και θα ακολουθήσουν μετά την εμβληματική δίκη της Χρυσής Αυγής.
Πριν από μερικά χρόνια, σε μια εποχή που βλέπαμε καθημερινά πρόσφυγες και μετανάστες να στοχοποιούνται στους δρόμους, πήραμε την πρωτοβουλία μαζί με την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου για τη δημιουργία του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας. Ηταν ανάγκη να υπάρξουν κατανόηση, αποτύπωση και ανάδειξη της ρατσιστικής βίας στη χώρα αλλά και διασύνδεση των φορέων που την καταγράφουν. Ταυτόχρονα, βασική διαχρονική προτεραιότητα παραμένει η στήριξη νομοθετικών πρωτοβουλιών, εθνικών μηχανισμών και πολιτικών που προωθούν τον διάλογο, την κοινωνική συνοχή, την αξιοπρεπή υποδοχή και ένταξη των προσφύγων.
Ομως ο ανθρώπινος παράγοντας παραμένει το μεγαλύτερο στοίχημα για να δούμε την αλλαγή να έρχεται. Κοινός στόχος είναι να εξασφαλίσουμε ότι οι φωνές των ίδιων των προσφύγων και μεταναστών ακούγονται και συνδιαμορφώνουν ισότιμα τις πολιτικές. Να διεκδικήσουμε την ψύχραιμη και ολόπλευρη ενημέρωση από τα ΜΜΕ. Να δώσουμε χώρο στο παράδειγμα της συνύπαρξης και της αλληλεγγύης, κάτι που έχουμε δει στην πράξη να συμβαίνει μέσα από τη συνεργασία μας με εθελοντές, ΜΚΟ, δήμους και κοινότητες, καθώς και εκπαιδευτικούς που αγωνίζονται καθημερινά για ένα δημοκρατικό σχολείο. Η προσπάθεια θα πρέπει να συνεχιστεί μέχρι να εξασφαλίσουμε ότι κάθε άνθρωπος θα μπορεί να ζητήσει άσυλο και προστασία όταν τη χρειάζεται, καθώς και να ζήσει μια ζωή με αξιοπρέπεια και δίχως φόβο.
«Ιστορική απόφαση που εδραιώνει τα θεμέλια μιας καλύτερης κοινωνίας»
Χρήστος Λαζαρίδης – Υπεύθυνος επικοινωνίας Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων
Η Χρυσή Αυγή είναι εγκληματική οργάνωση με τη σφραγίδα της ελληνικής Δικαιοσύνης. Ομως δεν προσφέρονται οι συνθήκες για χαρές και πανηγύρια. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τον χρόνο για περισυλλογή και να αναστοχαστούμε πώς φτάσαμε μέχρι εδώ. Γιατί έπρεπε μια μάνα να θάψει το παιδί της και να έρχεται συνεχώς αντιμέτωπη με τους δολοφόνους του; Γιατί έπρεπε να έρθει ένας πατέρας από την άλλη άκρη του κόσμου και να βρει τη σορό του δικού του παιδιού; Γιατί έπρεπε να περάσει τόσος καιρός για να συσπειρωθεί το πολιτικό σύστημα απέναντι σε όλα όσα πρεσβεύει η ναζιστική στάση;
Είναι καιρός να δούμε τα τραύματά μας. Είναι καιρός να αναλάβουμε τις ευθύνες μας ως πολίτες, να σταματήσουμε να κρύβουμε τα προβλήματα πίσω από την κουρτίνα. Πρέπει να είμαστε έντιμοι και συνεπείς απέναντι στα θύματα της τυφλής βίας και του άκρατου μίσους. Οι πληγές για κάποιους ανθρώπους δεν θα επουλωθούν ποτέ, όμως εμείς οι συμπολίτες τους πρέπει να πάρουμε γενναίες αποφάσεις. Η ιστορική απόφαση του δικαστηρίου πρέπει να εδραιώσει τα θεμέλια της επόμενης μέρας. Μιας ημέρας φωτεινότερης και πιο αισιόδοξης. Να οικοδομήσουμε μια καλύτερη κοινωνία προωθώντας τον αμοιβαίο σεβασμό, την αλληλοκατανόηση, να μάθουμε στα παιδιά μας να αγαπάνε τον άλλο. Οποιος κι αν είναι αυτός, είτε μιλάει τη γλώσσα μας είτε έχει διαφορετικό χρώμα δέρματος ή σεξουαλικό προσανατολισμό. Ετσι θα εκτοπίσουμε τον ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία. Ετσι θα ξεκινήσουμε, θα απαλύνουμε τον πόνο και την οδύνη.
Η έδρα έστειλε το μήνυμα. Η κοινωνία πρέπει να το ερμηνεύσει σωστά. Δεν υπάρχει χώρος για ρεβανσισμούς, πράξεις αυτοδικίας ή αντεκδίκησης. Η βία δεν έχει θέση στη δημοκρατία μας. Περάσαμε από μια βίαιη κοινωνική μετάβαση και τώρα ήρθε η ώρα να ωριμάσουμε. Κι είναι καιρός να το ενστερνιστεί το σύνολο του πολιτικού κόσμου. Φτάνει πια με τον αλληλοσπαραγμό. Ας θυμόμαστε όλα όσα μας ενώνουν κι ας δουλέψουμε σε όλα όσα μας χωρίζουν.
«Δεν είναι το τέλος του δρόμου»
Ειρήνη Γαϊτάνου – Υπεύθυνη εκστρατειών Διεθνούς Αμνηστίας
Η ετυμηγορία στη δίκη της Χρυσής Αυγής συνιστά απόφαση-ορόσημο. Πεντέμισι χρόνια μετά την έναρξή της η νίκη αυτή ανήκει στους ανθρώπους που έδωσαν τη μάχη αυτή μέρα με τη μέρα: στις οικογένειες των θυμάτων, στη Μάγδα Φύσσα και στους ανθρώπους της, τους συνήγορους της πολιτικής αγωγής, τους μάρτυρες που δεν φοβήθηκαν να καταθέσουν, τους ανεξάρτητους δημοσιογράφους που παρείχαν κρίσιμο υλικό και κάλυπταν συστηματικά την υπόθεση, τόσους και τόσες που βρίσκονταν εκεί καθημερινά. Ανήκει στο αντιφασιστικό κίνημα και το κίνημα ανθρώπινων δικαιωμάτων που τόσα χρόνια αγωνίστηκαν με κάθε τρόπο ενάντια στη Χρυσή Αυγή – που δεν φοβήθηκαν ή φοβήθηκαν αλλά ο φόβος δεν το σταμάτησε ποτέ. Ανήκει πρώτα στα ίδια τα θύματα δολοφονιών και τους επιζήσαντες της βίας της Χρυσής Αυγής, στον Παύλο Φύσσα, τον Σαχζάτ Λουκμάν, στους Αιγύπτιους ψαράδες, στα μέλη του ΠΑΜΕ, τόσους και τόσες που τα ονόματά τους δεν μαθεύτηκαν ποτέ – και είναι το πρώτο βήμα για την απόδοση δικαιοσύνης.
Είναι μια νίκη-ορόσημο γιατί δίνει δύο ξεκάθαρα μηνύματα: αφενός ότι ακόμη και μέσα στο πιο βαθύ σκοτάδι που εκπροσωπεί η Χρυσή Αυγή ο αγώνας μας έχει αποτέλεσμα και μπορεί να παράγει νίκες και μάλιστα ιστορικού και παγκόσμιου βεληνεκούς. Αφετέρου, όπως δήλωσε και ο Νιλς Μουίζνιεκς, διευθυντής Ευρώπης της Διεθνούς Αμνηστίας, ένας άνθρωπος που στοχοποιήθηκε στο παρελθόν ως επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης από τον Νίκο Μιχαλολιάκο: «Αυτή η ετυμηγορία στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα σε πολιτικές ομάδες με επιθετική ατζέντα ενάντια στους μετανάστες και στις μετανάστριες και στα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη ότι η βίαιη και ρατσιστική εγκληματική δραστηριότητα –είτε διαπράττεται από άτομα στον δρόμο είτε από μέλη του κοινοβουλίου– δεν θα μείνει ατιμώρητη».
Γιατί φυσικά η νίκη αυτή είναι σημαντικό βήμα ενάντια στη ρατσιστική και βίαιη εγκληματική δραστηριότητα, στα εγκλήματα μίσους και στις επιθέσεις στη βάση διακρίσεων. Δεν είναι σε καμία περίπτωση το τέλος του δρόμου – ειδικά σήμερα που τέτοιες πολιτικές δαιμονοποίησης και κατηγορίας ολόκληρων πληθυσμών βλέπουμε να εκπορεύονται από τις πολιτικές και νομοθετικές επιλογές της ίδιας της κυβέρνησης, αλλά και να αναπαράγονται από τις πρακτικές ενός κομματιού της ελληνικής κοινωνίας. Είναι ένα ξεκάθαρο μήνυμα ενάντια στις πολιτικές αυτές – αλλά και μια δέσμευση αγώνα και αποφασιστικότητας όλων όσοι αγωνίζονται για κοινωνίες ισότητας και ελευθερίας. Η μάχη αυτή ενάντια στην εγκληματική συμμορία της Χρυσής Αυγής (τώρα και με τον νόμο) ήταν μια μάχη του παρόντος με το παρελθόν – και μια μάχη για το μέλλον.