Το τραγούδι των Νίκου Ξυδάκη και Μανώλη Ρασούλη «Φίλε αδελφή ψυχή» περιλαμβάνεται στο δίσκο «Τα Δήθεν» που κυκλοφόρησε το 1979.
Τα «Δήθεν» κυκλοφόρησαν το 1979 και ήταν το άλμπουμ-φυσική συνέχεια της «Εκδίκησης της γυφτιάς» που είχε προηγηθεί και είχε σημειώσει μεγάλη επιτυχία. Οι δύο δημιουργοί του, ο συνθέτης Νίκος Ξυδάκης και ο στιχουργός Μανώλης Ρασούλης, είχαν ταυτιστεί τόσο πολύ που ο λογιστής της εταιρείας τους, της Λύρα, όποτε έβλεπε τον Ξυδάκη τον έλεγε Ρασούλη κι όποτε έβλεπε τον Ρασούλη τον φώναζε Ξυδάκη. Στο τέλος αναγκάστηκε να τους φωνάζει με ένα όνομα… μείξη των επιθέτων τους: «Γεια σας, κ. Ρασιδάκη» έλεγε όποτε συναντούσε έναν απ’ τους δύο κι έτσι καθάριζε μια και καλή με τα ονόματά τους.
Πίσω πάλι στα «Δήθεν», ο δίσκος είχε βασικό ερμηνευτή τον Νίκο Παπάζογλου με τη συμμετοχή του Δημήτρη Κοντογιάννη και της Σοφίας Διαμαντή και περιείχε δεκατρία νεολαϊκά τραγούδια. Μεταξύ αυτών και το περίφημο «Οι μάγκες δεν υπάρχουν πια» που ο Μάνος Χατζιδάκις είχε ξεχωρίσει και βραβεύσει μέσα από διαγωνισμό του ραδιοφωνικού Τρίτου Προγράμματος. Υπήρχε όμως κι ένα τραγούδι που δεν θεωρούνταν καθόλου αυτονόητο για το πλαίσιο της εποχής, εφόσον έθιγε το θέμα της παρενδυτικότητας και της πορνείας. Ο Ξυδάκης θυμάται να συζητάνε με τον Ρασούλη για το τι θα μπορούσαν να γράψουν από κοινού που να μην είναι χιλιοειπωμένο. «Εχω γράψει ένα περίεργο τραγούδι» του είπε μια μέρα ο Ρασούλης και λίγο καιρό μετά ο Ξυδάκης βρήκε κάτω απ’ την πόρτα του ένα χαρτί που έγραφε «Φίλε αδελφή ψυχή» με την υποσημείωση «Αν θες, βάζεις μουσική».
Ο Ξυδάκης προχώρησε άμεσα στη μελοποίηση των στίχων φτιάχνοντας μια μπαλάντα λαϊκότροπη που πραγματικά ξεχώριζε μέσα στα αμιγώς λαϊκά καινούργια τραγούδια τους. Μάλιστα όταν ο Ρασούλης διάβασε στην παρτιτούρα την επισήμανση του συνθέτη «με κιθάρες» και τον ρώτησε «γιατί όχι με μπουζούκι;», εκείνος του απάντησε πως ο κιθαροκεντρικός ήχος ήταν πιο τρυφερός και άρα πιο ταιριαστός με το εν λόγω στιχούργημα. Ο οριστικός τίτλος του τραγουδιού βασάνισε τους δύο δημιουργούς με τον φόβο να κοπεί από την ακόμη ενεργή επιτροπή λογοκρισίας ή και από την ίδια την εταιρεία τους.
Ευτυχώς τίποτε από τα δύο δεν συνέβη και μάλλον έπαιξε ρόλο σ’ αυτό η παρουσία του διανοούμενου Αλέκου Πατσιφά στο τιμόνι της Λύρα. Το σημείο που έλεγε «με τη φούστα τη στενή» επρόκειτο να αντικατασταθεί από τον Ρασούλη με τον στίχο «με την πόρπη τη χρυσή», αλλά ο Ξυδάκης επέμενε να το κρατήσουν ως είχε. Και δικαίως, αφού το τραγούδι ηχογραφήθηκε κανονικά και κυκλοφόρησε στον δίσκο με τη φωνή του Νίκου Παπάζογλου να μεταφέρει όλο τον λυγμό ενός ετεροφυλόφιλου που η μοναξιά του δεν διαφέρει απ’ αυτήν ενός παλιόφιλου-αδελφή ψυχή που οδηγήθηκε στις πιάτσες της νύχτας. Ας θυμηθούμε και το τετράστιχο «Πάρε απ’ τους άλλους τα φιλιά/ μα δώσε εμένα τα κλειδιά/ μπαίνοντας στα μυστικά σου/ να αλαφρώσει η καρδιά σου» που είναι η πλέον συγκινητική στιγμή του τραγουδιού. Ενα πολύ ιδιαίτερο τραγούδι που «φωνάζει» ενάντια σε κάθε μορφή κοινωνικού – σεξουαλικού ρατσισμού και σφύζει από αγάπη για τον συνάνθρωπο.
INFO
Την Παρασκευή 1/11 στον Σταυρό του Νότου θα δοθεί μία και μοναδική συναυλίααφιέρωμα στον Νίκο Ξυδάκη με τη συμμετοχή των Φ. Βελεσιώτου, Β. Ικαρη, Κ. Τριανταφυλλίδη, Α. Απέργη και γκεστ την Ελ. Βιτάλη
