Φλερτάρουν οι έφηβοι; Νιώθουν την αγωνία του πρώτου ραντεβού; Την αμηχανία του πρώτου φιλιού; Ερωτεύονται; Η απάντηση κανονικά θα έπρεπε να είναι «ναι» χωρίς δεύτερη σκέψη. Δεν είναι όμως.
Για τους παλαιότερους οι ανθρώπινες σχέσεις των παιδιών που βρίσκονται στην εφηβεία περνούν σοβαρή κρίση, για τα ίδια τα παιδιά όμως είναι απολύτως φυσιολογικό προτού καν αγγίξουν κάποιον να του έχουν στείλει φωτογραφίες με πόζες σεξουαλικά πολλά υποσχόμενες, με τα γεννητικά τους όργανα σε στύση και τα στήθη τους έτοιμα να εκραγούν. Είναι απολύτως φυσιολογικό να έχουν κάνει σκληρό σεξ με ένα κορίτσι ή ένα αγόρι χωρίς νωρίτερα να το έχουν γνωρίσει. Να υποδυθούν δηλαδή τους πρωταγωνιστές μιας ταινίας πορνό με ανύπαρκτο σενάριο και διαλόγους.
Τι άλλαξε από τότε που το πρώτο ραντεβού προκαλούσε έναν αφόρητο κόμπο στο στομάχι; Γιατί χάθηκε η προσμονή για το πρώτο φιλί; Οι έρευνες αναφέρουν ότι η συχνότητα επαφής με πορνογραφικό υλικό αλλά και η εύκολη πρόσβαση σε αυτό κυρίως των αγοριών καθώς και τα λαϊφστάιλ πρότυπα των κοριτσιών έχουν μπερδέψει τα παιδιά σε τέτοιο βαθμό που θεωρούν ότι πολλές φορές η σεξουαλική επαφή απαιτείται για να ακολουθήσουν όλα τα άλλα.
Δεν έχουν καλή ενημέρωση για τη σεξουαλική επαφή
Το αντιφατικό είναι ότι τα περισσότερα παιδιά δεν έχουν καλή ενημέρωση για τη σεξουαλική επαφή καθώς ακόμη και σήμερα για πολλούς γονείς στην Ελλάδα τα θέματα γύρω από το σεξ αποτελούν ταμπού. Την ίδια ώρα σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Αυστραλία οι συμμετέχουσες (νεαρά κορίτσια) δήλωσαν ότι η διαδικτυακή σεξουαλική κακοποίηση και η παρενόχληση γίνονται σταδιακά συνηθισμένο φαινόμενο της καθημερινότητάς τους. Χαρακτηριστική ήταν η απάντηση μιας 15άχρονης που έλαβε μέρος στην έρευνα στην ερώτηση «πώς ξέρεις εάν αρέσεις σε ένα αγόρι;». «Αν θέλει να συνεχίσει να μου μιλάει ακόμη και αφού του έχω κάνει στοματικό σεξ». Η κατάσταση δεν διαφέρει πολύ στην Ελλάδα, όπου πολλά παιδιά παρουσιάζουν διαδικτυακή εξάρτηση από πορνογραφικό υλικό καθώς οι γονείς τους νομίζουν ότι είναι περισσότερο ασφαλή μπροστά σε μια οθόνη.
Σύμφωνα με έρευνα της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) σε 529 εφήβους στην Αττική, 19,4% ανέφεραν ότι επισκέπτονται ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχομένου. Οπως εξηγεί η Αρτεμις Τσίτσικα, επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιστημονική υπεύθυνη Μονάδας Εφηβικής Υγείας, Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού»: «Τα παιδιά που εθίζονται σε αυτό το υλικό δεν έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες από τη σχέση τους. Νομίζουν δηλαδή ότι αυτό που βλέπουν θα είναι και στην πραγματική τους σχέση, με αποτέλεσμα μετά να παρατηρούνται αγόρια κυρίως που φτάνουν στη σεξουαλική ικανοποίηση μόνο μέσα από αυτό το υλικό».
Οπως εξηγεί η κ. Τσίτσικα, «όταν τα παιδιά παρακολουθούν αυτό το υλικό πάνω από τρεις φορές την εβδομάδα, αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην ψυχοκινητική τους συμπεριφορά, καθώς το υλικό αυτό δεν παράγεται για να ενημερώσει εφήβους και δεν παρουσιάζει τη σεξουαλική πράξη με ρεαλιστικούς όρους».
Εν τω μεταξύ υπάρχει μια ακόμη πλευρά του διαδικτύου που επηρεάζει αρνητικά την κοινωνικοποίηση μεταξύ των παιδιών: η
χρήση των social media. «Τα παιδιά κοινωνικοποιούνται πάρα πολύ μέσω του διαδικτύου, χάνουν τη φυσική επαφή, με αποτέλεσμα να χάνουν και κάποιες κοινωνικές δεξιότητες, δηλαδή χάνουν τον τρόπο να προσεγγίσουν κάποιον στον φυσικό χώρο, τη βλεμματική επαφή, τις ατάκες που λένε. Τα αγόρια γίνονται πολύ πιο παθητικά, τα κορίτσια πιο επιθετικά, χάνεται ο ρόλος του κυνηγού στα αγόρια και αυτό δεν ικανοποιεί τα κορίτσια τελικά» εξηγεί η κ. Τσίτσικα.
Το λαϊφστάιλ οδηγεί τα κορίτσια σε λανθασμένα πρότυπα, με αποτέλεσμα να δίνουν έμφαση στο βάρος και το στήθος τους. Αλλωστε αυτό παρουσιάζουν οι τηλεπερσόνες τις οποίες παρακολουθούν με ευλάβεια και πιστεύουν ότι για να είναι αρεστά στο αντίθετο φύλο πρέπει το μπούστο τους να είναι εξίσου αποκαλυπτικό. «Τα κορίτσια εκτίθενται σε ένα υλικό που ουσιαστικά υπερβάλλει ως προς το λαϊφστάιλ πρότυπο και γυναικοποιούνται πολύ νωρίς. Δηλαδή υπάρχουν πολύ μικρά κορίτσια τα οποία προσπαθούν να επιβληθούν μέσω της έκφρασης της σεξουαλικότητάς τους, που αποκτά κεντρικό ρόλο στην προσωπικότητά τους. Δεν καλλιεργούν άλλες πτυχές, με αποτέλεσμα να έχουν πολλές φορές χαμηλή αυτοεκτίμηση διότι θεωρούν ότι μπορούν να καταφέρουν τα πάντα με την εμφάνιση».
«Τα παιδιά είναι πιο ασφαλή μπροστά στην οθόνη»
Η οικονομική και η κοινωνική κρίση που αντιμετωπίζουν οι δυτικές χώρες έχουν προκαλέσει αποστασιοποίηση των γονιών από τα παιδιά τους. Μπορεί να υπάρχει φυσική παρουσία αλλά η ουσιαστική απου
σιάζει. «Οι γονείς μπορεί να είναι υπεραπασχολημένοι ή να μην έχουν δουλειά, να κλείνονται στον εαυτό τους, να υπάρχουν συγκρούσεις και σιωπές» αναφέρει η κ. Τσίτσικα. «Οι γονείς έχουν τη λανθασμένη εντύπωση ότι τα παιδιά αν δεν είναι έξω και είναι μπροστά σε μια οθόνη είναι ασφαλή». Ετσι, τα παιδιά «παρκάρονται» για ευκολία μπροστά στις οθόνες και οι γονείς πνίγονται στα προβλήματά τους, με αποτέλεσμα οι οικογενειακές συζητήσεις να αποτελούν πολυτέλεια και οι λανθασμένες εντυπώσεις σε όλους τους τομείς να κυριαρχούν στο μυαλό των εφήβων. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεγάλη μερίδα εφήβων δεν είναι ενημερωμένη ούτε καν για τις μεθόδους προφύλαξης κατά τη σεξουαλική επαφή, με τη χρήση του χαπιού της επόμενης ημέρας να αυξάνεται δραματικά και το προφυλακτικό στο μεγαλύτερο ποσοστό των σεξουαλικών επαφών να χρησιμοποιείται με λάθος τρόπο.
«Αν μου κάνεις στοματικό σεξ, θα σου δώσω ένα φιλί»
Εξακόσια κορίτσια ηλικίας 15-19 ετών από την Αυστραλία συμμετείχαν σε έρευνα με τίτλο «Μη μου στέλνεις αυτήν τη φωτογραφία». Τα κορίτσια περιγράφουν αγόρια να τις πιέζουν να κάνουν πράξεις εμπνευσμένες από το πορνό.
Τα αγόρια επικεντρώνουν μόνο στην απόδοσή τους και δεν δίνουν καμία σημασία στην απόλαυση που μπορούν να προσφέρουν στα κορίτσια. Οπως αναφέρουν και οι ειδικοί, τα αγόρια κάνουν «skip» στην απόλαυση που πρέπει να προσφέρουν. Χαρακτηριστική είναι η απάντηση μιας 15άχρονης σχετικά με την πρώτη σεξουαλική εμπειρία της: «Νομίζω ότι το σώμα μου φαινόταν ωραίο. Ο παρτενέρ μου φάνηκε να το απολαμβάνει».
Η μόνη ένδειξη μιας πετυχημένης ερωτικής συνεύρεσης είναι αν το αγόρι το απόλαυσε. Κορίτσια προσπαθούν να υποδυθούν τις πορνοστάρ υιοθετώντας ρόλους και συμπεριφορές καθ’ υπερβολή και προσφέροντας το σώμα τους σαν απλό σεξουαλικό βοήθημα.
Ενας μαθητής λυκείου είπε σε ένα κορίτσι «Αν μου κάνεις στοματικό σεξ, θα σου δώσω ένα φιλί». Τα κορίτσια επιβάλλεται να παρέχουν σεξουαλικές χάρες και εκπαιδεύονται σε αυτό από τα αγόρια που μαθητεύουν στην πορνογραφία.
Ενα 15άχρονο κορίτσι παραδέχτηκε πως δεν απόλαυσε καθόλου το σεξ, αλλά υποχώρησε στο να γίνει γρήγορα ώστε να σταματήσει να την πιέζει το αγόρι της και να δουν ταινία.
Τέλος, σοκάρει το στοιχείο της έρευνας που δείχνει ότι αρκετά κορίτσια γυμνασίου έχουν δει την ταινία «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι». «Αν ένα αγόρι θέλει να με χτυπάει, να με δένει και να με κατασκοπεύει, σημαίνει ότι με αγαπά» απαντάνε πολλά κορίτσια για τον σαδομαζοχισμό.
Ακόμη και αν τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας διαφέρουν από τα ελληνικά δεδομένα, το μόνο σίγουρο είναι ότι η έλλειψη ουσιαστικής επαφής στο πλαίσιο της οικογένειας δημιουργεί το κατάλληλο έδαφος ώστε σύντομα να επαληθεύονται και στην ελληνική εφηβική πραγματικότητα.
Οπως αναφέρει η κ. Τσίτσικα, «σε πολλές παρέες εφήβων η χρήση πορνογραφικού υλικού είναι αδύνατο να αποφευχθεί, ωστόσο όταν δεν είναι πολύ συχνή φαίνεται πως δεν βλάπτει ψυχοκοινωνικά τον έφηβο. Οι κατευθύνσεις που δίνονται στον άρρενα έφηβο για τη σεξουαλικότητα κατά την περίοδο αυτή είναι μείζονος σημασίας για τη λειτουργικότητα των μετέπειτα σχέσεών του, τον σεβασμό της συντρόφου του και τελικά τη σεξουαλική του ευτυχία».