Η Ελένη Καραΐνδρου έψαχνε ως σπουδάστρια εθνομουσικολογίας τη δομική σχέση δημοτικού και ρεμπέτικου τραγουδιού για το ντοκτορά της στο Παρίσι το 1968.
Βρισκόμαστε στο 1968. Η νεαρή Ελένη Καραΐνδρου σπουδάζει εθνομουσικολογία στη Γαλλία και προτείνει στην καθηγήτριά της ως θέμα του ντοκτορά της τη σχέση δημοτικού και ρεμπέτικου τραγουδιού απ’ την άποψη κλιμάκων, μέτρων και δρόμων. Ετσι, σύντομα βρίσκεται από το Παρίσι στην Παλιά Κοκκινιά να συναντά τον Μάρκο Βαμβακάρη και να τον ηχογραφεί με ένα μαγνητόφωνο Nagra.
Δύο μέρες πέρασε η Καραΐνδρου στο σπίτι του Βαμβακάρη, αλλά δυστυχώς το υλικό που κατέθεσε λίγο αργότερα στο αρχείο της ΕΡΑ θα σβηνόταν. Πάλι καλά που σώθηκε μία κασέτα, ενώ ακόμη ένα αντίγραφο φυλάσσεται μέχρι σήμερα στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης στο Παρίσι. Το ίδιο συνέβη και με τη Σωτηρία Μπέλλου, που όταν η Καραΐνδρου τη συνάντησε την ίδια περίοδο η μεγάλη ρεμπέτισσα τραγούδησε γι’ αυτήν συνοδεία τριών μουσικών της. Η Καραΐνδρου την ηχογράφησε στο «Αϊντε σαν πεθάνω τι θα πούνε» και μετά κάθισε και κατέγραψε με μουσικολογική γραφή το τραγούδι της. «Επρεπε να καταθέσω σε παρτιτούρες τον τρόπο που τα έλεγε» θυμόταν η συνθέτρια σε μια συνέντευξη που είχαμε κάνει το 2019. «Τρελάθηκα μαζί της! Ηταν πολύ γλυκιά και ευγενική, μια λεβέντισσα, που μου έδωσε το υλικό για το διδακτορικό μου». Το παράδοξο είναι πως το μεγαλείο της προφορικής ελληνικής παράδοσης η Καραΐνδρου το ανακάλυψε ως φοιτήτρια στο Παρίσι και όχι στη χώρα της. Εκεί πρωτάκουσε τον Χρόνη Αηδονίδη και συγκλονίστηκε με τα φοβερά μελίσματα του νυφιάτικου τραγουδιού «Αγάλια αγάλια χτένια μου». Ολες αυτές οι επιρροές πέρασαν στην κατοπινή μουσική της όχι μόνο για το κινηματογραφικό σύμπαν του Θόδωρου Αγγελόπουλου, αλλά και για θρυλικές τηλεοπτικές σειρές όπως η «Λωξάντρα» τη σεζόν 1979-1980.
Θα αναφέραμε ακόμη και το άλμπουμ «Η μεγάλη αγρυπνία» (1972), τον μοναδικό κύκλο τραγουδιών σε στίχους Κ. Χ. Μύρη που έγραψε η Καραΐνδρου για τη φωνή της Μαρίας Φαραντούρη, αφού κι εκεί υπήρχαν πολλά παραδοσιακά στοιχεία κοντά στο κίνημα «Επιστροφή στις ρίζες» που είχε οραματιστεί τον ίδιο καιρό ο ομότεχνός της Γιάννης Μαρκόπουλος. Κι αν η συνθέτρια ταυτίστηκε με τον Αγγελόπουλο, όπως ακριβώς ταυτίστηκε και ο Νίνο Ρότα με τον Φεντερίκο Φελίνι, δεν πρέπει να ξεχνάμε τη μεγάλη συμβολή της στην εξερεύνηση της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.
INF0
Η συνθέτρια Ελένη Καραΐνδρου γεννήθηκε την 25η Νοεμβρίου 1942
