Με διαδικασίες εξπρές και χωρίς διαβούλευση με κόμματα και τοπικούς φορείς η κυβέρνηση επιχειρεί να αναθέσει τη δημιουργία Διεθνούς Κέντρου Αεροπορικής Εκπαίδευσης στην Καλαμάτα σε εταιρεία ισραηλινών συμφερόντων, που εκπροσωπείται στην Ελλάδα από «εκλεκτό» του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος.
Η υπόθεση έχει ειδικό ενδιαφέρον, καθώς το εν λόγω έργο έχει κόστος 1,375 δισ. ευρώ και το Δημόσιο θα δεσμευθεί με 20ετή σύμβαση. Αν και ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσω του βουλευτή Μεσσηνίας και τομεάρχη Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αλέξη Χαρίτση, είχε επανειλημμένα ζητήσει ενημέρωση για το θέμα από την κυβέρνηση, αυτή δεν είχε παρασχεθεί.
Αντιθέτως σε μια κίνηση αιφνιδιασμού ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος ανακοίνωσε πως θα ενημερώσει σήμερα το απόγευμα στην Επιτροπή Εξοπλισμών της Βουλής για τη δημιουργία Διεθνούς Κέντρου Αεροπορικής Εκπαίδευσης στην Καλαμάτα, για την απόκτηση 80 τεθωρακισμένων οχημάτων Μ1117 και για τη συντήρηση των 8 μεταγωγικών αεροσκαφών C27. Στόχος είναι μετά τη γνωμοδότηση της Επιτροπής, τα προγράμματα να περάσουν από το ΚΥΣΕΑ , το οποίο και θα δώσει το «πράσινο φως» για την υλοποίησή τους.
Η επιλογή του κ. Παναγιωτόπουλου να προχωρήσει το project της Καλαμάτας χωρίς να έχει υπάρξει διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς και χωρίς – σύμφωνα με πληροφορίες – να υπάρχει θετική γνώμη των επιτελών του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, είναι κάτι που αποδίδεται σε απευθείας παρέμβαση του Μαξίμου. Αυτή η παρέμβαση «προδίδεται» και από το ότι αν και για τη δημιουργία του Διεθνούς Εκπαιδευτικού Κέντρου Πιλότων υπήρχαν πολυετείς διαπραγματεύσεις με την κρατική καναδική εταιρεία CAE (Canadian Aviation Electronics Ltd), το Μαξίμου επέλεξε την εταιρεία Elbit Systems από το Ισραήλ, για «στρατηγικούς λόγους».
Ωστόσο, οι γνωρίζοντες το παρασκήνιο μιλούν για «καπέλωμα» της στρατιωτικής ηγεσίας του επιτελείου της Πολεμικής Αεροπορίας από την πολιτική ηγεσία, υποστηρίζοντας πως η πρόταση της ισραηλινής ήλθε από το «παράθυρο». Οι ίδιες πηγές, αναδεικνύουν τη σύνδεση του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος με τον μεσάζοντα των Ισραηλινών στην Ελλάδα
Κατά τις ίδιες πηγές, οι μεσάζοντες της ισραηλινής εταιρείας ,δεν έχουν track record σε ανάλογου μεγέθους έργα, σε αντίθεση με την Canadian Aviation Electronics, που λειτουργεί το μοναδικό εκτός ΗΠΑ Κέντρο Εκπαίδευσης Πιλότων πιστοποιημένο κατά ΝΑΤΟ και είναι η μόνη πρόταση που θα μπορούσε να εξασφαλίσει την πιστοποίηση Διεθνούς Κέντρου Αεροπορικής Εκπαίδευσης στα πρότυπα της Ατλαντικής Συμμαχίας, εξασφαλίζοντας την απόκτηση διεθνών πελατών.
Το κέντρο της Καλαμάτας
Η ανάγκη για αναβάθμιση των μέσων εκπαίδευσης των Ελλήνων πιλότων μαχητικών αεροσκαφών οδήγησε προ τριετίας το υπουργείο Άμυνας και το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ) στην έναρξη συζητήσεων με την καναδική εταιρεία CAE (Canadian Aviation Electronics Ltd) για την ανάπτυξη ενός προγράμματος που δεν θα εστιάζει μόνον στην εκπαίδευση των στελεχών της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά το οποίο θα καταστήσει το κέντρο εκπαίδευσης της Καλαμάτας Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο Πιλότων, με απτά οφέλη για την ελληνική πλευρά.
Το σχέδιο που είχε τεθεί προς επεξεργασία και συζήτηση αφορούσε στην παροχή υπηρεσιών για 20 έτη μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης. Σχηματικά, η Ελλάδα θα δεσμευόταν να παραχωρήσει όλο το έργο της πτητικής εκπαίδευσης των Ελλήνων πιλότων στην Canadian Aviation Electronics και θα αγόραζε από εκείνη ώρες πτήσεων. Η εταιρεία με τη σειρά της θα έπρεπε να προσφέρει τον απαιτούμενο εξοπλισμό, τους εκπαιδευτές και θα αναλάμβανε να συντηρεί τα αεροσκάφη νέου τύπου με τα οποία θα εκπαιδεύονταν οι ίκαροι. Με δεδομένο ότι η εκπαίδευση ενός πιλότου σε μαχητικά αεροσκάφη κοστίζει περί τα 2,5 εκατ. ευρώ έκαστος, η Πολεμική Αεροπορία υπολόγιζε πως θα μπορούσε με αυτό τον τρόπο να ικανοποιήσει όλες τις ανάγκες της για τα επόμενα 20 χρόνια με ένα κόστος 70 εκατ. ευρώ ανά έτος και ταυτόχρονα να έχει έσοδα περί τα 25 εκατ. ευρώ ετησίως από την πώληση θέσεων εκπαίδευσης σε ικάρους ξένων χωρών. Έτσι, το όφελος δεν θα ήταν μόνο οικονομικό. Η εκπαίδευση πιλότων από ξένες χώρες στην Καλαμάτα θα προσέθετε ακόμη περισσότερο κύρος στην ήδη διεθνώς αναγνωρισμένη ελληνική Πολεμική Αεροπορία και θα αναβάθμιζε περαιτέρω τον ρόλο των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην περιοχή της Μεσογείου.
Η συμφωνία με την Canadian Aviation Electronics δεν μπόρεσε να κλείσει στο διάστημα 2018-2019 αφενός λόγω των οικονομικών δυσχερειών που αντιμετώπιζε η χώρα, αφετέρου λόγω της κυβερνητικής αλλαγής. Η ανάληψη της εξουσίας από τη Νέα Δημοκρατία οδήγησε στην εμφάνιση και άλλων ενδιαφερομένων για το project. Συγκεκριμένα, ενδιαφέρον εκδήλωσε ο ισραηλινός αμυντικός Όμιλος Elbit Systems, ο οποίος διαθέτει αξιόμαχα μεν συστήματα – όπως drones- αλλά δεν διαθέτει εμπειρία στα Κέντρα Εκπαίδευσης Πιλότων, που θα μπορούσε να συγκριθεί με εκείνη της CAE.
Δεν είναι τυχαίο πως από το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας ο φάκελος της Elbit Systems θεωρήθηκε εξαρχής μη επαρκής και πως δεν προσφέρει τα απαραίτητα εχέγγυα. Ωστόσο, η πρόταση της Elbit Systems, που «πατούσε» εν πολλοίς στα όσα είχε ήδη προτείνει η CAE, βρέθηκε να στηρίζεται από τα πολιτικά στελέχη, παρά την αντίθετη γνώμη της στρατιωτικής ηγεσίας.
Σε γενικές γραμμές οι προσφορές των δύο πλευρών ομοιάζουν, ωστόσο είναι το επίπεδο εμπειρίας που τις διαφοροποιεί.
Οι Καναδοί πρότειναν την αντικατάσταση των Τ-2Ε Buckeye με ένα στόλο από νέα αεροσκάφη Jet M-346 της Ιταλικής Leonardo, με ικανότητα παραγωγής πολλών ωρών πτήσης ετησίως ικανών για την εγκαθίδρυση Διεθνούς Κέντρου Αεροπορικής Εκπαίδευσης. Το προτεινόμενο από αυτούς πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης παράλληλη συντήρηση και αποκατάσταση αεροσκαφών Τ-6A Texan, εξομοιωτές για τη βελτίωση της εκπαίδευσης εδάφους, παροχή ανταλλακτικών και βέβαια εκπαίδευση των τεχνικών και εκπαιδευτών της Πολεμικής Αεροπορίας. Η CAE υποστηρίζει πως είναι σε θέση όχι μόνο να προχωρήσει σε γρήγορη παράδοση των M-346, αλλά και να προσφέρει υπηρεσίες εκπαίδευσης στην Πολεμική Αεροπορία από την πρώτη ημέρα της υπογραφής της σύμβασης.
Η Elbit Systems προσέφερε ένα πακέτο που περιλαμβάνει συντήρηση των μονοκινητήριων αεροσκαφών Τ-6A Texan, νέο εκπαιδευτικό αεροσκάφος προκεχωρημένης εκπαίδευσης (πιθανότατα το M-346, που προσφέρουν οι Καναδοί), προσομοιωτές πτήσης, πακέτο ανταλλακτικών για συγκεκριμένες ώρες πτήσης ετησίως, αλλά και εκπαίδευση τεχνικών και των εκπαιδευτών της Πολεμικής Αεροπορίας στον νέο τύπο αεροσκάφους που θα αντικαταστήσει το T-2.
Προσπάθεια αιφνιδιασμού
Αν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν ζητήσει εγκαίρως ενημέρωση από την κυβέρνηση και ειδικά από την ηγεσία του υπουργείου Άμυνας αυτή δεν παρασχέθηκε. Έτσι, η σημερινή ενημέρωση της Βουλής από τον κ. Παναγιωτόπουλο έχει ως σκοπό να φέρει προ τετελεσμένων τους βουλευτές.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο βουλευτής Μεσσηνίας και τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Αλέξης Χαρίτσης σε κοινοβουλευτική ερώτηση που είχε καταθέσει προς τους υπουργούς Άμυνας και Μεταφορών και αφορούσε στις καθυστερήσεις στην ανάπτυξη και αξιοποίηση του κρατικού αερολιμένα Καλαμάτας, είχε ζητήσει διευκρινήσεις και για το τι ισχύει για την δημιουργία του Διεθνούς Εκπαιδευτικού Κέντρου Πτήσεων, στο γειτονικό στρατιωτικό αεροδρόμιο, υπογραμμίζοντας πως οποιαδήποτε απόφαση πρέπει να τύχει διαβούλευσης με τους αρμόδιους φορείς, την τοπική κοινωνία και την αυτοδιοίκηση.
Το υπουργείο Μεταφορών μέσω της αρμόδιας Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας είχε απαντήσει πως «…σε ότι αφορά την δημιουργία διεθνούς εκπαιδευτικού κέντρου πτήσεων στο γειτονικό του Κρατικού Αερολιμένα Καλαμάτας στρατιωτικό αεροδρόμιο, στην υπηρεσία μας δεν έχει περιέλθει μέχρι σήμερα κανένα σχετικό επίσημο αίτημα από ενδιαφερόμενους φορείς». Το υπουργείο Άμυνας δεν του απάντησε ποτέ.
Στη βάση αυτή σήμερα στη Βουλή θα πρέπει να αναζητηθούν αφενός οι λόγοι που η κυβέρνηση επιχειρεί να δρομολογήσει με διαδικασίες εξπρές το project της Καλαμάτας, αφετέρου το γιατί απορρίφθηκε η προσφορά της Canadian Aviation Electronics και ποιος είναι ο ρόλος του ανθρώπων του Μαξίμου στην ανάδειξη της Elbit Systems ως αναδόχου.
