Με θριαμβευτικούς τόνους και σκόπιμες συγχύσεις όσον αφορά τα ποσά που εξασφάλισε η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης και από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, αλλά με μισόλογα για τους όρους και τις προϋποθέσεις που θα συνοδεύουν τα δάνεια και τις ενισχύσεις, προσπάθησε ο πρωθυπουργός να καλύψει την όχι καλή έκβαση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για την χώρα μας.
Ο κ. Μητσοτάκης κατόπιν των ερωτήσεων των δημοσιογράφων στην καθιερωμένη Συνέντευξη Τύπου, αναγνώρισε ότι υπήρξε συμβιβασμός, ότι το πακέτο των ενισχύσεων δεν είναι το αρχικό -από τα 500 δις ευρώ στα 390 δις-, ότι θα συνοδεύεται από όρους που για την Ελλάδα σημαίνει ότι θα “αναδιαρθρώνουμε τις πρωτοβουλίες μας στο δημοσιονομικό σκέλος”. Απέφυγε να πει ότι θα σημάνει και αύξηση του δανεισμού. Ο κ. Μητσοτάκης με δυσκολία αναφέρθηκε στο ότι δεν υπήρξαν κυρώσεις για την Τουρκία -παρότι τις ζήτησε- και στο ότι θα υπάρξουν μειώσεις κονδυλίων για το μεταναστευτικό. Επιπλέον είπε ότι θα συζητήσει το εθνικό σχέδιο για την Οικονομία επί τη βάση των προτάσεων της Επιτροπής Πισσαρίδη με τα πολιτικά κόμματα. Προανήγγειλε δε αλλαγές στον κρατικό μηχανισμό ώστε να προσαρμοστεί το επιτελικό κράτος στην διαχείριση των κονδυλίων.
Θριαμβευτικοί τόνοι
Στην καθιερωμένη συνέντευξη που έδωσε τα ξημερώματα μετά το τέλος ανέφερε: «Επιστρέφουμε στην Αθήνα με ένα συνολικό πακέτο το οποίο ξεπερνάει τα 70 δισ. ευρώ, ένα μέγεθος πρωτοφανές για τη χώρα μας…Πετύχαμε τελικά ένα πάρα πολύ σημαντικό αποτέλεσμα και για την Ευρώπη, αλλά και για την Ελλάδα…Αυτό το οποίο έγινε αυτές τις τέσσερις μέρες ως προς τη δομή των πόρων που έχουμε στη διάθεσή μας, κυρίως τη δυνατότητα πια να δανειστούμε σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι ένα σημαντικό άλμα στο μέλλον, μια μεγάλη παρακαταθήκη για το μέλλον της Ευρώπης».
Η εξέλιξη της Συνόδου Κορυφής δεν επιβεβαιώνει τους πανηγυρισμούς του πρωθυπουργού. Σύμφωνα με την τελική απόφαση, το Ταμείο Ανάκαμψης, θα αποτελείται από επιχορηγήσεις ύψους 390 δισ. ευρώ και δάνεια 360 δισ. ευρώ. Το αρχικό σχέδιο ήταν 500 δισ. οι επιχορηγήσεις και 250 δισ. για δανεισμό. Άρα κόπηκαν 110 δισ. ευρω που θα πήγαιναν κυρίως στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου (μεταξύ αυτών και στην Ελλάδα) και αυξήθηκα αντίστοιχα τα ποσά για δανεισμό. Ο πρωθυπουργός πανηγυρίζει την αύξηση του δανεισμού, στις ήδη υπερχρεωμένες χώρες του ευρωπαϊκού νότου κατ απαίτηση του πλούσιου βορρά. Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η Ελλάδα θα λάβει χρηματοδοτικό πακέτο που ξεπερνά τα 72 δισ. ευρώ. Από το Ταμείο Ανάπτυξης των 750 δις η Ελλάδα θα πάρει 19 δισ ευρώ σε ενισχύσεις και 12,5 δις ευρώ σε δάνεια. Τα υπόλοιπα 39 δις είναι ότι της αναλογεί από το δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027. Το ότι ο πρωθυπουργός τα βάζει όλα μαζί, δηλαδή τα δάνεια για την δευτερογενή οικονομική κρίση του κορονοϊού μαζί με την συμμετοχή της στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, προφανώς να για δημιουργήσει εντυπώσεις, δεν προοιωνίζεται κάτι καλό.
Θα ήταν πολύ καλή εξέλιξη για τη χώρα μας, αν γνωρίζαμε και ποια δημοσιονομικά μέτρα συνοδεύουν αυτό το ποσό των 32 δις που δικαιούται από το Ταμείο Ανάπτυξης. Αλλά τόσο οι ενισχύσεις όσο και τα δάνεια θα συνοδεύονται από εποπτεία: αν ένα κράτος διαφωνεί με το τρόπο χρήσης αυτών των δανείων, θα μπορεί να θέτει βέτο και να ζητάει «μεταρρυθμίσεις». Συμπερασματικά, βρισκόμαστε εκ νέου ενώπιον μνημονιακών υποχρεώσεων. Και μάλιστα, με ένα χρέος που κοντεύει και πάλι να φτάσει στο 200% του ΑΕΠ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ ρωτήθηκε επανειλημμένως από τους δημοσιογράφους για τα μέτρα και τις προϋποθέσεις που θα συνοδεύουν τις χορηγήσεις και τα δάνεια ο κ. Μητσοτάκης απέφυγε να απαντήσει επί της ουσίας λέγοντας: “Κοιτάξτε, έχετε δίκιο ότι έγιναν κάποιες παραχωρήσεις. Είχα πει από την πρώτη στιγμή ότι όλοι πρέπει να κάνουμε συμβιβασμούς…Θυμίζω ότι κλείσαμε στα 390 δισεκατομμύρια ευρώ επιχορηγήσεις και 360 δισεκατομμύρια σε δανεισμό- το τίμημα για να δεχθούν οι «φειδωλοί» αυτό το πακέτο ήταν προφανώς να πάρουν κάποιες περισσότερες επιστροφές. Αλλά εκ των πραγμάτων όταν μειώνεται η πίτα από τα 500 δισ. στα 390 κάποια προγράμματα θα κοπούν”.
Ωστόσο επέμεινε να εμφανίζεται θετικός: “Θα έλεγα ότι συνολικά ήταν ένας εύλογος, ένας δίκαιος συμβιβασμός”. Όσο για τα μέτρα που θα ληφθούν και αν θα είναι δημοσιονομικά ή μεταρρυθμίσεις επίσης δεν απάντησε: “Κοιτάξτε, μη συγχέουμε δημοσιονομικά μέτρα με μεταρρυθμίσεις, δεν είναι το ίδιο πράγμα. Εμείς έχουμε ένα δημοσιονομικό σχέδιο σε βάθος τριετίας. Θα έχω την ευκαιρία να μιλήσω πιο αναλυτικά γι’ αυτό και στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης για το πώς αναδιαρθρώνουμε τις πρωτοβουλίες μας στο δημοσιονομικό σκέλος”.
Δυσλειτουργικοί όροι
Όσο για τους όρους τους οποίους η ελληνική κυβέρνηση είχε χαρακτηρίσει όταν κατατέθηκαν “δυσλειτουργικους” ο κ. Μητσοτάκης είπε: “Δεν άλλαξε κάτι στους όρους. Οι όροι ήταν αυτοί οι οποίοι είχαν προδιαγραφεί ήδη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κατατίθεται ένα σχέδιο, εγκρίνεται από την Επιτροπή, έρχεται όπως σας είπα και πριν και πρέπει να συνδέεται με τις προτάσεις της Επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο. Και στην περίπτωση που κάποια χώρα έχει κάποια ένσταση, υπάρχει αυτή η διαδικασία του χειρόφρενου, όπου θα έρθει για συζήτηση στο Συμβούλιο χωρίς όμως -να το τονίσω- καμία χώρα να έχει τη δυνατότητα να βάλει βέτο και να μπλοκάρει εκταμίευση…Άρα, οι όροι είναι ίδιοι με αυτούς οι οποίοι είχαν περιγραφεί. Αλλά ξέρετε, θα το ξαναπώ και προς αποφυγή παρεξηγήσεων, κανείς δεν μας δίνει χρήματα άνευ όρων. Ούτε το ΕΣΠΑ είναι άνευ όρων…Άρα, δεν βλέπω κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα σε αυτό.
Προανήγγειλε ανασχηματισμό;
Αναφέρθηκε στην αξιοποίηση των χρημάτων λέγοντας: “Σίγουρα έχουμε μια υποχρέωση διοικητικά και οργανωτικά να αναδιατάξουμε τις δυνάμεις μας με τέτοιο τρόπο, ως διοίκηση, ώστε να μπορέσουμε να απορροφήσουμε αυτούς τους πόρους με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα. Και εμείς ξέρουμε τι έχουμε κάνει καλά στο παρελθόν βλέποντας την απορρόφηση των κοινοτικών πόρων, πού πρέπει να βελτιωθούμε, ποιο πρέπει να είναι το σχήμα διακυβέρνησης το οποίο θα διέπει τη χάραξη των προτεραιοτήτων αλλά και την υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Όλα αυτά είναι πράγματα τα οποία ήδη τα σχεδιάζουμε”.
Αποτυχία στο θέμα της Τουρκίας
Ο πρωθυπουργός προσπάθησε να συγκαλύψει την αποτυχία στο θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Αν και το έθεσε στην αρχή της Συνόδου εισέπραξε άρνηση από τους εταίρους. Κοιτάξτε, δεν θα μιλήσω πολύ σήμερα για θέματα εξωτερικής πολιτικής. Θα πω μόνο ότι το θέμα της Τουρκίας συζητήθηκε στην αρχή της Συνόδου, έγιναν τοποθετήσεις και από εμένα και από τον Πρόεδρο της Κύπρου στην κατεύθυνση που φαντάζεστε. Εκτιμώ ότι θα υπάρχει και κάποια δήλωση του Προέδρου του Συμβουλίου γύρω από το θέμα αυτό”. Ωστόσο δεν απάντησε σε ερώτηση για το “αν θα κοπούν κονδύλια από το μεταναστευτικό;”.
