Ο Χαρίλαος Ερμείδης, πρόεδρος της Ένωσης Θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος, ξιφουλκεί εναντίον του φιλμ, οι συντελεστές του οποίου ενεργοποίησαν τον μύθο του καλού Αυστριακού ναζί.
Πολύ πριν από την προβολή της ταινίας «Καλάβρυτα 1943» στη µεγάλη οθόνη προέκυψαν έντονες αντιδράσεις από την Ένωση Θυµάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώµατος εξαιτίας µιας σκηνής ορισµένων µόνο δευτερολέπτων που προβάλλεται στο τρέιλερ. H σκηνή δείχνει έναν καλό Αυστριακό ναζί που µε δική του πρωτοβουλία σπάει την αλυσίδα στην πόρτα του ήδη πυρποληµένου δηµοτικού σχολείου για να σώσει τα γυναικόπαιδα που βρίσκονταν µέσα.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Θυµάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώµατος Χαρίλαος Ερµείδης µίλησε στο Documento και έκανε λόγο για µια «σκηνή µυθοπλασίας που παραχαράσσει ένα ιστορικό γεγονός µε σκοπό να αµβλύνει το πώς αντιλαµβανόµαστε σήµερα τα εγκλήµατα κατά της ανθρωπότητας που είχε διαπράξει ο ναζισµός».
Ο κ. Ερµείδης σε µια προσπάθεια να αποκαταστήσει την ιστορική αλήθεια επικαλέστηκε µαρτυρίες ανθρώπων που ήταν µες στο σχολείο και σχολίασε πως όχι µόνο δεν υπήρξε κάποιος καλός ναζί, αλλά αντιθέτως «όλοι οι ναζί στρατιώτες που βρίσκονταν έξω από το σχολείο γελούσαν µε όσα συνέβαιναν».
Στη συνέχεια ανέφερε πως «δεν υπήρξε καµία κλειδωµένη πόρτα. Οι εσωτερικές πόρτες που µπορούσαν να ανοίξουν ή να σπάσουν τα γυναικόπαιδα δεν είχαν σιδεριές και δεν ήταν κλειδωµένες. Αυτοί µάλλον αναφέρονται στην εξωτερική πόρτα, η οποία είναι σιδερένια και υπάρχει ακόµη και στην οποία πράγµατι µπορούσες να βάλεις αλυσίδα. Αλλά γι’ αυτή την πόρτα όλοι µα όλοι όσοι έφυγαν από το σχολείο είπαν ότι ήταν σταθερά ανοιχτή. ∆εν είχε κλείσει ποτέ· άρα παραµύθι».
Όµως, όπως όλα δείχνουν, το µύθευµα του καλού Αυστριακού ναζί δεν ήταν εφεύρεση της παραγωγής της ταινίας «Καλάβρυτα 1943», παρότι αναπαράγεται αυτούσιο. Όπως εξηγεί ο Χαρ. Ερµείδης, ο µύθος του καλού ναζί πήρε για πρώτη φορά σάρκα και οστά όταν τον κατέγραψε στο βιβλίο του ο ιστοριογράφος Μίµης Καλδίρης. Τότε, όπως και σήµερα, οι αντιδράσεις ήταν σφοδρές και ο ιστοριογράφος έπειτα και από συζήτηση που είχε µεταξύ άλλων και µε τον ίδιο δέχτηκε να τον αποσύρει και να τυπώσει ξανά το βιβλίο χωρίς τον µύθο. «Ο Μίµης Καλδίρης στη γενική συνέλευση Καλαβρυτινών Αθήνας το 1989 είπε: “Εγώ κατασκεύασα τον µύθο του Αυστριακού στρατιώτη, εγώ θα τον καταργήσω”. Το 1989 το λέει ο Καλδίρης – το 1990 βγαίνει η απόφαση του δηµοτικού συµβουλίου Καλαβρύτων που απορρίπτει το µύθευµα» ανέφερε ο κ. Ερµείδης.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Θυµάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώµατος σηµειώνει µάλιστα πως είχαν επισηµάνει τη µη εγκυρότητα του στοιχείου του καλού Αυστριακού ναζί στον ίδιο τον σκηνοθέτη. «Ο σκηνοθέτης είχε γνώση. Για τον Αυστριακό µάς είχαν πει ότι δεν θα τον βάλουν. Το τονίζω. Μας είχαν πει ότι δεν θα τον βάλουν στην ταινία», ενώ στη συνέχεια σηµειώνει ότι «µας το υποσχέθηκαν… µας έγραψαν». Ο σκηνοθέτης Νικόλας ∆ηµητρόπουλος τους είχε ενηµερώσει αναφορικά µε τη διάθεση της παραγωγής να φτιάξει µια ταινία για το καλαβρυτινό ολοκαύτωµα που θα έχει µυθοπλαστικά στοιχεία, γεγονός που αποτυπωνόταν στον πρώτο τίτλο της ταινίας: «Αντίλαλοι από το παρελθόν».
Τότε η Ένωση Θυµάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώµατος διά στόµατος του Χαρ. Ερµείδη είχε εκφράσει διαφωνία, διατυπώνοντας µάλιστα ένα σκληρό ερώτηµα: «Όταν µας λέτε ότι θα γίνει ταινία µυθοπλασίας για το ολοκαύτωµα, σας λέµε ότι δεν δικαιούστε να το κάνετε. Ακόµη και µε τον τίτλο που ξέραµε (σ.σ.: “Αντίλαλοι από το παρελθόν”) τους λέγαµε ότι δεν έπρεπε να µπει ο µύθος για τον Αυστριακό ναζί γιατί είχε τελεσιδικήσει. Βέβαια, σίγουρα µπορεί να υπάρξει µες στην ταινία η πλοκή του ειδυλλίου ενός Καλαβρυτινού µε µια Γερµανίδα. Εκεί µπορείς να κάνεις µυθοπλασία. Αλλά όταν βάζεις τον Αυστριακό να σπάει την πόρτα, τότε µεταφέρεις ένα µήνυµα. Εκεί προκύπτει το ερώτηµα: “Από πού τα πήρες;”».
Βέβαια, οι προειδοποιήσεις προς τους συντελεστές της παραγωγής δεν εξαντλήθηκαν µόνο στις προφορικές συζητήσεις. Η Ένωση Θυµάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώµατος είχε στείλει επιστολή προς την παραγωγή προκειµένου να προειδοποιήσει για τον ενδεχόµενο κίνδυνο παραχάραξης της ιστορικής µνήµης. Όπως αναφερόταν στην επιστολή, «η καλαβρυτινή κοινωνία και ειδικά η ένωσή µας καταφανώς έχει ηθικό χρέος και υποχρέωση να αποτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόµενο πιθανολογούµενης στρεβλής παρουσίασης, διότι σήµερα ζουν οι απόγονοι εκτελεσθέντων που έχουν καθήκον να διαφυλάξουν τη µνήµη των προγόνων τους από τυχόν περιύβριση νεκρών, πράξη που είναι ποινικό αδίκηµα».
Είναι σαφές πως η επιλογή των δηµιουργών της ταινίας να διατηρήσουν ζωντανό τον µύθο για τον καλό Αυστριακό ναζί έχει εξοργίσει την Ένωση Θυµάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώµατος για λόγους που σχετίζονται µε την παραχάραξη της ιστορίας του πιο άγριου και µαζικού εγκλήµατος των ναζιστικών στρατευµάτων σε βάρος µη εβραϊκού πληθυσµού σε ολόκληρη την Ευρώπη.
