Oρφέας Περίδης: «Οι παρέες γεννούν τα τραγούδια» [Συνέντευξη]

Το ξεκίνημα, η έμπνευση, το άγχος της σκηνής και ο «προοδευτικός καλλιτέχνης» κυριαρχούν στην κουβέντα με τον τραγουδοποιό Ορφέα Περίδη στη συνέντευξή του στην Αφροδίτη Ερμίδη και το Docville

Τον συνάντησα στο κηποθέατρο Παπάγου, εκεί όπου σε λίγες µέρες µε τη Λιζέτα Καληµέρη θα κλείσουν την καλοκαιρινή τους περιοδεία. Ο Ορφέας Περίδης δεν χρειάζεται πολλές συστάσεις· είναι ένας από τους πιο σηµαντικούς τραγουδοποιούς της γενιάς του. Από τη «Φωτοβολίδα» και το «Φεύγω» µέχρι το «Αχ να σε βρω», το «Εθνικό έλλειµµα» και τόσα άλλα τραγούδια, έχει καταγραφεί στη συνείδηση του κοινού για την ποιητικότητα των στίχων του και τις µελωδίες που φλερτάρουν µε το ροκ και την παράδοση. Κυρίως όµως είναι ένας άνθρωπος αβρός και βαθιά ευγενικός.

Ας ξεκινήσουµε ανάποδα: πώς ένας δεξιόχειρας παίζει κιθάρα από τα αριστερά;

Από έξι χρόνων θυµάµαι να παρακολουθώ στις ελληνικές ταινίες να παίζουν κιθάρα και να παρακαλώ τους γονείς µου να µου πάρουν µία. Τελικά ένας ευαίσθητος θείος µού πήρε ένα κιθαρόνι. Ο πατέρας µου, επειδή είναι αριστερόχειρ, το δοκίµασε ανάποδα. Ετσι κι εγώ – όντας όµως δεξιόχειρ. ∆υσκολεύτηκα παρά πολύ όταν πήγα στο ωδείο δεκαεπτά χρόνων και µου εξήγησε η δασκάλα πώς πιάνουν σωστά την κιθάρα. Ποτέ δεν κατάφερα να το αλλάξω.

Είστε από τους δηµιουργούς που άργησαν να βγουν στο κοινό. Η πρώτη σας δισκογραφική εµφάνιση έγινε το 1993 σε ηλικία 36 χρόνων. Τι σας καθυστέρησε;

Για δώδεκα χρόνια είχα αφοσιωθεί στην κλασική κιθάρα και δεν ένιωθα την ανάγκη να γράψω µελωδία. Ο,τι έγραφα ήταν για κλασική κιθάρα, όχι για φωνή. Μόνο όταν πήρα πτυχίο και απαλλάχτηκα από αυτό το βάσανο άρχισα να γράφω τραγούδια. Τις εφηβικές προσπάθειες που περιγράφουν οι συνάδελφοί µου εγώ τις έκανα περίπου 30 χρόνων! Έφτιαξα τα πρώτα µου τραγούδια και το ’89 πήγα σε διάφορες δισκογραφικές εταιρείες αλλά µε απέρριπταν. Με προτροπή του Στέλιου Φωτιάδη βρήκα τον Νίκο Παπάζογλου και προς µεγάλη µου χαρά του άρεσαν.

Το 1990 τα συµπεριέλαβε στον δίσκο του «Σύνεργα». Ο Νίκος ήταν ένας γλυκός, καλόψυχος άνθρωπος που βοήθησε πολύ τους νέους καλλιτέχνες. Λείπουν από την τέχνη και από τη ζωή µας αυτοί οι άνθρωποι, όπως και ο Μανώλης Ρασούλης. Με τον τρόπο που µας συµπεριφέρθηκαν µας δίδαξαν να αλληλοϋποστηριζόµαστε. Επειτα από δύο χρόνια πήγα στους Αγώνες Τραγουδιού της Καλαµάτας µε τον «Ροµπέν των πολυκατοικιών» και το 1993 κυκλοφόρησε ο πρώτος µου δίσκος «Αχ ψυχή µου φαντασµένη». Καθυστέρησα, αλλά στη δουλειά µας συνήθως αυτό είναι υπέρ της µουσικής.

Τι θυµάστε από τις πρώτες σας εµφανίσεις;

Στα σχολικά µου χρόνια, µε το συγκρότηµα που είχαµε φτιάξει, σε ένα πάρτι στήσαµε στο σαλόνι, παίξαµε δύο κοµµάτια και στο τρίτο πετάγεται ένας και λέει: «Ωραία παίζετε, δεν βάζουµε κάνα δίσκο τώρα;». Τις πρώτες µου εµφανίσεις σε ευρύ κοινό τις έκανα σε ρεµπετοµάγαζα στη µεταπολίτευση και παίζαµε αντάρτικα. Στις πρώτες µου «επίσηµες» εµφανίσεις όταν άκουσα από κάτω να τραγουδούν τη «Φωτοβολίδα» δεν το πίστευα, νόµιζα ότι ήταν βαλτοί για να παριστάνουν το κοινό! Τα κάνανε τότε αυτά οι δισκογραφικές.

Πώς νιώθετε µπροστά στο κοινό;

Λόγω της εµπειρίας πλέον νιώθω λιγότερο τρακ, αλλά πάντα υπάρχει. Πολλούς συναδέλφους τους έχει σκοτώσει αλλά δεν το λένε. ∆ηλητηριάζει το σώµα το άγχος αυτό. Ξέρω καλλιτέχνη που έχει σπάσει το στοµάχι του περιµένοντας να βγει στη σκηνή. Ο Τζίµης Πανούσης υπέφερε µέχρι να βγει. Αλλοι παίρνουν χάπια ή πίνουν αλκοόλ. Αλλοι ωστόσο δεν έχουν καθόλου άγχος και τους θαυµάζω, αλλά είναι ελάχιστοι.

Σας κούρασε ποτέ η δουλειά σας;

Αγαπώ πολύ αυτό που κάνω και δίνω και την τελευταία ρανίδα του αίµατός µου. Κάθε δουλειά είναι κουραστική. Για παράδειγµα το να κάνεις 500 χλµ. για να παίξεις κάπου, να στήσεις και επί δυόµισι ώρες να τραγουδάς είναι πολύ κουραστικό. Με τις διαφραγµατικές αναπνοές που κάνουµε η οξυγόνωση είναι τόσο µεγάλη που µετά ή αισθάνεσαι ότι πρέπει να κοιµηθείς αµέσως ή δεν µπορείς από την υπερένταση. Ή να πρέπει να ξεστήσεις και να φύγεις την ίδια µέρα… ∆εν γίνονται εύκολα αυτά, όµως τα κάνουµε.

Μιλήστε µου για τη συνεργασία σας µε τη Λιζέτα Καληµέρη.

Είναι πολύ καλή τραγουδίστρια, µε ευρεία ερµηνευτική γκάµα. Οποτε έχω γράψει τραγούδια για εκείνη, µου έλυσε τα χέρια γιατί µπορούσα να φλερτάρω µε πολλά στιλ. Μάλιστα κάποια δικά της τραγούδια θα ήθελα πολύ να τα έχω γράψει εγώ.

Στα «Τραγούδια µου τ’ αµερικάνικα» λέτε «αλλάζω τους ρυθµούς, τους ήχους κι από ροκ εν ρολ τα κάνω τσάµικα». Πάντα συνυπήρχαν αυτοί οι δύο µουσικοί κόσµοι σ’ εσάς.

Πράγµατι. Από πολύ µικρός, έξι εφτά χρόνων, αγαπούσα τον Ζαµπέτα και τα λαϊκά τραγούδια που άκουγαν οι γονείς µου. Από την άλλη είχα και την αδερφή µου που άκουγε Beatles και Rolling Stones. Αυτό βέβαια που καλείται να κάνει ο δηµιουργός είναι να έχει συνέπεια το τραγούδι του, είτε είναι ροκ είτε λαϊκό, οι στίχοι και η µελωδία να είναι αρµονικά δεµένα. Πρώτα γράφω τους στίχους και µετά τους ντύνω µε λαϊκά ή ροκ στοιχεία, αναλόγως τη φάση που βρίσκοµαι, πώς νιώθω. Μακάρι να ήµουν πλουσιότερος σε µουσικά στιλ και να συµπεριλάµβανα περισσότερα.

Από πού πηγάζουν οι ιδέες για τους στίχους σας;

Από την ανθρώπινη συναναστροφή. Οι παρέες γεννούν τα τραγούδια. Μια φράση να σου πει κάποιος, όπως «είµαι ο Ροµπέν των πολυκατοικιών» που µου είχε πει ένας κουµπάρος µου και δηµιούργησα το οµώνυµο τραγούδι. Τελειώνοντας ένα βιβλίο, από ταινίες… Όταν συγκινείσαι, τότε δηµιουργείς. Μήπως δεν είναι η πεµπτουσία της τέχνης η συγκίνηση; Αλλά και από βιώµατα, από το παρελθόν. Για να συνεχίσεις πρέπει να θυµηθείς. Συνήθως οι στίχοι µου δεν αφορούν την επικαιρότητα, µε ενδιαφέρει αυτό που γράφω να αφορά το πάντα.

Ωστόσο σας αφορά η κοινωνία.

Ενδιαφέροµαι για το καλό της Ελλάδας, πέραν των κοµµάτων.

Πέραν ιδεολογίας;

∆εν βιάζοµαι να κρίνω αλλά όταν δω το λάθος θα πω ευθαρσώς την άποψή µου. Βεβαίως είναι επικίνδυνο το γεγονός ότι η τωρινή κυβέρνηση έχει εντάξει στους κόλπους της ακροδεξιούς πολιτικούς ή κάποιους που άλλα δηλώνουν τώρα αλλά το παρελθόν τους άλλα προδίδει. Ακριβώς γι’ αυτό βρίσκονται στο µικροσκόπιο. Θέλω ωστόσο να δω εάν όντως ενδιαφέρονται για το καλό της χώρας. Όχι ότι θα τους ψηφίσω, έχω µια ιδεολογία, αριστερός είµαι.

Αλλά εάν ένας δεξιός κάνει κάτι καλό, θα τον παραδεχτώ. Έτσι µου αρέσει να προσεγγίζω την πολιτική. Είµαι δηµοκράτης. Γενικώς οι καλλιτέχνες είναι προοδευτικοί άνθρωποι, δεν γίνεται αλλιώς. Πρέπει να πηγαίνουν µπροστά για µια δικαιότερη κοινωνία, αλλιώς τι τέχνη πρεσβεύεις; Της τσέπης σου και για την πάρτη σου;

Ποια είναι τα επόµενα σχέδιά σας;

Με αφορµή τα 30 χρόνια µου στο τραγούδι ετοιµάζουµε µε τη δισκογραφική εταιρεία Ογδοο έναν καινούργιο δίσκο µε παλιά τραγούδια παιγµένα live.

INFΟ 23/9, Κηποθέατρο Παπάγου

*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Documento