Η κυβέρνηση της Ονδούρας ανακοίνωσε την Τρίτη ότι παρατείνεται η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχει κηρύξει στα τέλη της περασμένης χρονιάς για δεύτερη φορά, καθώς και ότι θα επεκταθεί σε μεγαλύτερο μέρος της μικρής χώρας της κεντρικής Αμερικής, καθώς η πρόεδρος Σιομάρα Κάστρο συνεχίζει την προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί η δράση των συμμοριών του οργανωμένου εγκλήματος.
Το μέτρο, που εφαρμόζεται από την 6η Δεκεμβρίου και παρατάθηκε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο, συνεπάγεται την αναστολή συνταγματικών δικαιωμάτων κι επιτρέπει στις δυνάμεις ασφαλείας να συλλαμβάνουν και να προφυλακίζουν χωρίς ένταλμα πρόσωπα που υποπτεύονται ότι ανήκουν σε συμμορίες ή ότι έχουν διαπράξει εγκλήματα. Θα ισχύσει για άλλες 45 ημέρες.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που αρχικά εφαρμόστηκε στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, αφορά πλέον 123 κοινότητες.
«Η αναστολή των δικαιωμάτων επεκτάθηκε σε δήμους όπου, με βάση την ανάλυσή μας, κατέφυγαν συμμορίες κακοποιών για να αποφύγουν τις ενέργειες της αστυνομίας και του κρατικού μηχανισμού» το 2022, εξήγησε ο Γουστάβο Σάντσες, ο αρχηγός της αστυνομίας της Ονδούρας, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Το διάστημα από την 6η Δεκεμβρίου ως την 20ή Φεβρουαρίου, καταγράφτηκαν 356 λιγότερες ανθρωποκτονίες από ό,τι την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, επισήμανε ο κ. Σάντσες.
«Μέτρο της επιτυχίας της επιχείρησης είναι ο αριθμός των ζωών που σώθηκαν, όχι ο αριθμός των συλλήψεων, των όπλων και των ναρκωτικών που κατασχέθηκαν», επισήμανε ο αρχηγός της αστυνομίας.
Κάτοικοι πολλών περιοχών της Ονδούρας καταγγέλλουν πως οι επίφοβες συμμορίες των δρόμων, ή μάρας, ειδικά οι Μάρα Σαλβατρούτσα (MS-13) και Μπάριο 18, τους εκβιάζουν συστηματικά, επιβάλλουν αυτόν που αποκαλούν «πολεμικό φόρο», προσφέροντας σε αντάλλαγμα προστασία, ή απλά την υπόσχεση πως οι επιχειρηματίες, οι έμποροι, οι επαγγελματίες οδηγοί ταξί, λεωφορείων και φορτηγών και οι άλλοι πολίτες που πληρώνουν δεν θα δολοφονηθούν.
Στο πλαίσιο του μέτρου, περιορίζονται οι ελευθερίες της κίνησης και της συνάθροισης, ενώ οι αρχές αποκτούν το δικαίωμα να ερευνούν σπίτια ή άλλα ακίνητα χωρίς ένταλμα.
Η κυρία Κάστρο πιεζόταν να αναλάβει δράση από πολίτες, συλλογικούς φορείς και ΜΚΟ, που τόνιζαν πως η μάστιγα των εκβιάσεων επιδεινώθηκε τους τελευταίους μήνες.
Πέρυσι υπολογιζόταν ότι τα κέρδη από τις εκβιάσεις για τις συμμορίες έφθαναν σε ετήσια βάση τα 737 εκατομμύρια δολάρια, ή σχεδόν το 3% του ΑΕΠ, σύμφωνα με την Ένωση για μια Δικαιότερη Κοινωνία, μη κυβερνητική οργάνωση που καταπιάνεται ιδίως με ζητήματα ασφαλείας.
Η κήρυξη κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην Ονδούρα ακολουθεί τα ακόμη αυστηρότερα μέτρα στο γειτονικό Ελ Σαλβαδόρ, που χαίρουν ευρείας υποστήριξης από τον πληθυσμό μεν, αλλά οδήγησαν σε κατακόρυφη αύξηση του αριθμού των εγκλείστων στις φυλακές και πυροδότησαν έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που κάνουν λόγο για αθρόες παραβιάσεις, ιδίως συλλήψεις —και θανάτους— αθώων πολιτών.
