Οι Ιάπωνες μιλούν ανοιχτά για το ενδεχόμενο της οριστικής ματαίωσης αφού το κόστος των Αγώνων θα διπλασιαστεί
Στην Ιαπωνία μιλούν ανοιχτά για ενδεχόμενο ματαίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων και η οικονομία της χώρας πλησιάζει τα όρια της κατάρρευσης. Η πανδημία ξεγύμνωσε τον ελέφαντα που στέκεται εδώ και δεκαετίες στη μέση της αίθουσας, αλλά όλοι καμώνονται ότι δεν τον βλέπουν. Οι Αγώνες δεν είναι παρά βαρίδι για όσες οικονομίες χτίζουν σε κινούμενη άμμο. Μια φυσική ή λιγότερο φυσική καταστροφή μπορεί να τινάξει στον αέρα ολόκληρες χώρες.
«Δεν δεχόμαστε κρατήσεις για το επόμενο έτος, διότι η επιχείρησή μας βρίσκεται στα όρια της χρεοκοπίας» ήταν η –σχεδόν στερεότυπη– απάντηση που δεχτήκαμε όσες φορές προσπαθήσαμε να κλείσουμε δωμάτιο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2021. «Δυστυχώς κλείνουμε, καλύτερα να αναζητήσετε αλλού κρεβάτι». «Κύριε, το ξενοδοχείο μας κατεβάζει ρολά». «Λυπόμαστε, αλλά δεν είμαστε σε θέση να ικανοποιήσουμε το αίτημά σας». Δεκατέσσερις μήνες προτού ανάψει η φλόγα!
Εκτόξευση
Ο αρχικός προϋπολογισμός των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων είχε υπολογιστεί προ πανδημίας στα 12,6 δισ. δολάρια. Σήμερα θυμούνται αυτά τα νούμερα και δεν ξέρουν αν πρέπει να γελάσουν ή να κλάψουν. Προτού ακόμη καταστρέψει το σχέδιο η Covid-19, οι ορκωτοί λογιστές της ιαπωνικής κυβέρνησης εκτόξευσαν την απαιτούμενη δαπάνη στα 22,4 δισ.
Επειτα ήρθε η οδυνηρή απόφαση της αναβολής των Αγώνων για το 2021, με πρόσθετο κόστος 2 έως 6 δισ. για τον Ιάπωνα φορολογούμενο. Εκφράζονται φόβοι ότι η πραγματική χασούρα θα είναι υπερπολλαπλάσια όταν συνυπολογιστούν τα διαφυγόντα κέρδη και η συνολική ύφεση της εθνικής οικονομίας.
Κοντολογίς, οι Γιαπωνέζοι επωμίζονται μια λυπητερή τουλάχιστον 25 δισ. δολαρίων, ενώ καλά καλά δεν έχουν μαντίλι να κλάψουν. «Κύριε, η χώρα μας κατεβάζει ρολά».
«Εάν συνεχιστεί η πανδημία το 2021 σε παγκόσμιο επίπεδο, θα είναι αδύνατη η διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων» προειδοποιούν οι λοιμωξιολόγοι στη χώρα απ’ όπου ανατέλλει ο ήλιος. «Μια δεύτερη αναβολή θα είναι ανέφικτη» ομολόγησε ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής (και πρώην πρωθυπουργός) Γιοσίρο Μόρι, εκφράζοντας ωστόσο «προσωπική άποψη» και όχι επίσημη ετυμηγορία.
Ο νυν πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Αμπε, ένθερμος υποστηρικτής του εγχειρήματος, χαρακτήρισε την πιθανότητα μετάθεσης των Αγώνων για το 2022 όχι αδύνατη αλλά «πολύ δύσκολη». Και πρόσθεσε ότι «είναι επιτακτική ανάγκη η ομαλή διεξαγωγή τους, ώστε να γίνουν σύμβολο νίκης ενάντια στον κορονοϊό». Αγώνες με άδειες κερκίδες ή με περιορισμένο αριθμό αθλητών δεν θεωρούνται «ομαλή διεξαγωγή», αφού η οικονομική απώλεια θα είναι καταδικαστική, ενώ το κύρος των Αγώνων θα φθαρεί ανεπανόρθωτα.
Πίσω από τις κουρτίνες έχει ξεσπάσει καβγάς ανάμεσα στο Τόκιο και τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή για τη μοιρασιά των εξόδων. «Η διοργανώτρια χώρα θα εξακολουθήσει να επωμίζεται το κόστος, σύμφωνα με το συμβόλαιο που είχε υπογραφεί προ επταετίας, ενώ η ΔΟΕ θα συνεισφέρει στον βαθμό που της αναλογεί» έγραψαν στην ιστοσελίδα τους οι «αθάνατοι» της Λωζάννης.
Η επίσημη διαμαρτυρία της ιαπωνικής κυβέρνησης οδήγησε σε αλλαγή της επίμαχης διατύπωσης, αλλά ο Τόμας Μπαχ επανέλαβε σε όλους τους τόνους ότι η ζημιά από την αναβολή βαρύνει πρωτίστως τους διοργανωτές. Ο ιδιωτικός τομέας στην Ιαπωνία προβλέπεται να προσφέρει περίπου 5,6 δισ. στον ολυμπιακό κορβανά, ενώ το αρχικό μερίδιο της ΔΟΕ στα έξοδα υπολογίζεται βάσει συμβολαίου στο 1,3 δισ., δηλαδή το 30% του τζίρου της από τον τελευταίο ολυμπιακό κύκλο.
«Η αναβολή για το 2021 θα μας κοστίσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια» ομολόγησε ο υπεύθυνος της ΔΟΕ για την ολυμπιακή προετοιμασία Τζον Κόουτς. Ούτε καν ένα ψωροδισεκατομμύριο.
Η προσδοκία παχυλής αποζημίωσης από την ασφαλιστική εταιρεία στην οποία η ΔΟΕ ασφαλίζει τους Αγώνες έναντι ποσού 800 εκατ. δολαρίων εξανεμίστηκε γρήγορα, αφού το σχετικό συμβόλαιο καλύπτει τη ματαίωση λόγω ανωτέρας βίας (π.χ. πολέμου) αλλά όχι την αναβολή.
Οι Ιάπωνες υπέγραψαν τα δικά τους ασφαλιστήρια, αλλά δεν είναι σαφές αν η ημερολογιακή μετάθεση των Αγώνων λόγω πανδημίας αποτελεί εύλογη αιτία εξαργύρωσης. Σύμφωνα με ειδικούς, θα είναι σχεδόν αδύνατο να στοιχειοθετηθεί σε ένα δικαστήριο η λεγόμενη «force majeure» (ανωτέρα βία), εφόσον οι Αγώνες μπορούσαν τύποις να διεξαχθούν το 2020.
Συναγερμός
Η πιθανή ματαίωση των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων σκορπίζει στους πέντε ανέμους τα προσδοκώμενα έσοδα από τηλεοπτικά δικαιώματα, μεγάλες διεθνείς χορηγίες, εισιτήρια (1 δισ.), τουρισμό, διαφημίσεις κ.ο.κ. Το κόστος της διοργάνωσης έχει ήδη εκταμιευτεί σε ποσοστό 85-90%, αφού αφορά την κατασκευή σταδίων και άλλων υποδομών, τα οργανωτικά έξοδα (μισθούς κ.λπ.) και την ασφάλεια.
Παράλληλα, ενδεχόμενη ματαίωση θα προκαλέσει απώλεια στήριξης στο αθλητικό κίνημα σε όλα τα μήκη και πλάτη της οικουμένης, αφού οι σπόνσορες θα εξαφανιστούν και τα έσοδα θα μειωθούν δραματικά.
Η Ιαπωνία τέθηκε σε κατάσταση εθνικού συναγερμού ώστε να αντιμετωπίσει την πανδημία και τρέμει τη μεθεπόμενη ημέρα. Aκόμη και η Χειμερινή Ολυμπιάδα του 2022 στο Πεκίνο βρίσκεται μετέωρη. «Καλού κακού ας μην κάνουμε σχέδια για τους Αγώνες του 2024 στο Παρίσι» προειδοποιεί τους δικούς του συμπατριώτες ο παλαιός εμποδιστής και πρώην υπουργός Αθλητισμού της Γαλλίας Γκι Ντρι.
