Αυτές τις μέρες αναρωτιέμαι συχνά τι θα έλεγε ο Ουμπέρτο Εκο αν έβλεπε τον Ιλον Μασκ να ευχαριστεί τον κόσμο «μέσα απ’ την καρδιά του», όπως ισχυρίζεται ο κύκλος του, ή «να απευθύνει ναζιστικό χαιρετισμό», όπως υποστηρίζουν εκατομμύρια άνθρωποι που είδαν το βίντεο από την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ. Eχει μεγάλη σημασία τελικά αν ο ίδιος είχε πρόθεση να χαιρετήσει ναζιστικά όταν έτσι το εξέλαβε σχεδόν όλος ο πλανήτης; Ακόμη και αν ο ίδιος ισχυριζόταν ότι δεν ήταν ναζιστικός χαιρετισμός (που δεν το ισχυρίστηκε), οι μεγαλύτερες διεθνείς ναζιστικές οργανώσεις θεώρησαν ότι τους απευθύνεται. Και μάλιστα απάντησαν αντιστοίχως, καθώς πιστεύουν –προφανώς όχι λανθασμένα– πως μια νέα εποχή για την ανθρωπότητα έχει ήδη αρχίσει. Μια εποχή κατά την οποία επιστρέφουμε σε «ιδεώδη» από τα οποία είχαμε αρχίσει να απαλλασσόμαστε έπειτα από δεκαετίες κοινωνικών αγώνων. Η εικόνα του Ιλον Μασκ, του Τζεφ Μπέζος και του Μαρκ Ζούκερμπεργκ (δίπλα σε άλλους μεγιστάνες της τεχνολογίας) στην ορκωμοσία θύμισε σε πολλούς το βιβλίο του Ερίκ Βιγιάρ «Ημερήσια διάταξη» (εκδ. Πόλις, μτφρ. Μ. Πιμπλής). Το χαρακτηριστικό απόσπασμα, το οποίο αναφέρουν όσοι έκαναν τη σύνδεση με το βιβλίο, είναι η μυστική σύσκεψη 24 βαρόνων της γερμανικής βιομηχανίας με υψηλόβαθμους αξιωματούχους του ναζιστικού καθεστώτος τη μέρα που μοίρασαν μεταξύ τους τον κόσμο.
Στις τωρινές φωτογραφίες από την ορκωμοσία του Τραμπ οι ολιγάρχες δεν είναι βιομήχανοι, αλλά οι ισχυρότεροι άνθρωποι της τεχνολογίας και των επικοινωνιών. Και η συνάντησή τους με τον ξαναεκλεγμένο πλανητάρχη είναι ανοιχτή, όχι μυστική. Ηδη έχουν μοιράσει τον κόσμο μέσα από τη διανομή του εμπορεύματός τους, που είμαστε εμείς. Διότι, όπως λένε και οι παλιοί συνεργάτες τους, «αν δεν πληρώνεις για ένα προϊόν, τότε το προϊόν είσαι εσύ». Αλήθεια, τι θα συνέβαινε στις αυτοκρατορίες τους αν εκατομμύρια χρήστες των social media σταματούσαν ταυτόχρονα να χρησιμοποιούν τα προφίλ τους για μια εβδομάδα;
