Τι πραγματικά επιδιώκει η Lamda Development; Να ανατραπεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που έχει ήδη εκδοθεί και προβλέπει ότι το υπουργείο Πολιτισμού θα γνωμοδοτεί για όλες τις μελέτες που αφορούν κτίρια, ειδικές κατασκευές και έργα υποδομής; Ή μήπως να αλλάξουν εκ βάθρων οι προβλέψεις του Μνημονίου Συναντίληψης (Memorandum of Understanding – MOU) που επικαιροποίησε το 2016 τη σύμβαση αγοραπωλησίας μετοχών της Ελληνικό ΑΕ του 2014;
Η σωστή απάντηση, όπως επισημαίνουν άνθρωποι που γνωρίζουν καλά πρόσωπα και πράγματα, είναι η δεύτερη. Γιατί η περίφημη ΚΥΑ αλλά και οι άλλες δύο που εκκρεμούν μπορούν εύκολα τώρα πια –με την καθοδήγηση του υφυπουργού… Ελληνικού Δημήτρη Οικονόμου– να προσαρμοστούν στις επιθυμίες του επενδυτή. Η αλλαγή, όμως, της σύμβασης δεν είναι εύκολη υπόθεση, ακόμη κι αν επιστρατευτούν όλοι οι επικοινωνιακοί μύθοι και οι στρατιώτες της επικοινωνίας, τρολ και μη. Και δεν είναι εύκολη υπόθεση ειδικά εάν πρόκειται να ανατραπούν προβλέψεις που είναι προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος.
Οι πληροφορίες, πάντως, επιμένουν ότι ακριβώς αυτές οι προβλέψεις είναι που ο επενδυτής θεωρεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη των σχεδίων του και αυτά τα ζητήματα έχει θέσει επί τάπητος στον υπουργό Ανάπτυξης Αδωνη Γεωργιάδη και όχι μόνο. Γιατί ο επενδυτής με βάση τη σύμβαση που έχει υπογράψει και έχει εγκριθεί από τη Βουλή οφείλει, και μάλιστα κατά την πρώτη φάση του έργου, να χρηματοδοτήσει και να κατασκευάσει σειρά έργων υποδομής. Και τώρα που η ώρα πλησιάζει, οι πληροφορίες, λένε, ότι θέλει να επιτύχει… εκπτώσεις στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει γιατί διαπιστώνει ότι δεν βγαίνει… Στο πλαίσιο αυτό, όπως λένε καλά πληροφορημένες πηγές, θα υπάρξει επικοινωνιακή καταιγίδα με τα συνήθη φληναφήματα περί των «Μαδούρων» που δεν ήθελαν τις επενδύσεις και ναρκοθέτησαν το Ελληνικό σε μια προσπάθεια να αποκρυφτούν οι πραγματικές προθέσεις και οι πραγματικές δυνατότητες του επενδυτικού σχήματος για την πραγματοποίηση της επένδυσης με τον συμφωνηθέντα τρόπο σε όλα τα επίπεδα.
Να πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.
Οι υποχρεώσεις του επενδυτή
Τον Νοέμβριο του 2014 επί κυβέρνησης Σαμαρά υπογράφηκε η σύμβαση αγοραπωλησίας των μετοχών της Ελληνικό ΑΕ από την 100% θυγατρική εταιρεία της Lamda Development, την ειδικού σκοπού Hellinikon Global ISA ως αγοράστρια και το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου ΑΕ (ΤΑΙΠΕΔ) ως πωλητή.
Το 2015 επιφύλαξε δύο εκλογικές αναμετρήσεις, κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και διαπραγματεύσεις με τη Lamda Development προκειμένου η σύμβαση για τη –μνημονιακής υποχρέωσης– επένδυση του Ελληνικού, προτού λάβει τη νομιμοποίηση της Βουλής, να αναθεωρηθεί κατά το δυνατόν με όρους και προβλέψεις περισσότερο επωφελείς για το ελληνικό δημόσιο. Πράγματι η διαπραγμάτευση κατέληξε σε όρους για το δημόσιο πολύ ευνοϊκότερους από αυτούς που προέβλεπε η αρχική σύμβαση Σαμαρά. Ετσι με την υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και της Hellinikon Global ISA για λογαριασμό της Lamda Development, στις 7 Ιουνίου 2016 το οποίο συμπλήρωσε τη σύμβαση του 2014 ο επενδυτής ανέλαβε συνολικά την ευθύνη για τη χρηματοδότηση και κατασκευή:
-Ολων των συγκοινωνιακών υποδομών
-Των εγκαταστάσεων και δικτύων κοινής ωφέλειας
-Των αναγκαίων λιμενικών έργων
-Τη δημιουργία πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων μήκους 50 χιλιομέτρων
-Την υπογειοποίηση τμήματος της λεωφόρου Ποσειδώνος
-Την αναπαλαίωση και λειτουργία των διατηρητέων κτηρίων εντός του ακινήτου
-Την πλήρη ανάπλαση του παραλιακού μετώπου
-Τη δημιουργία 1 χιλιομέτρου παραλίας ελεύθερης προς χρήση στο κοινό.
Μια ακόμα δέσμευση πολύ σημαντικού χαρακτήρα που ανέλαβε ο επενδυτής ήταν η επίλυση του προβλήματος απορριμμάτων των όμορων δήμων. Ετσι η Lamda Development αναλαμβάνει να συμμετάσχει με ποσοστό έως και 50% στη μελέτη και κατασκευή κέντρου διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, σταθμού μεταφόρτωσης απορριμμάτων και χώρου μεταφόρτωσης/προσωρινής αποθήκευσης ανακυκλώσιμων προϊόντων σε περιοχή εκτός του ακινήτου.
Οι επιπλέον δεσμεύσεις
Κατά τη διαπραγμάτευση για το Μνημόνιο Συναντίληψης η κυβέρνηση Τσίπρα πέτυχε επιπρόσθετα να γίνουν επενδυτική προτεραιότητα τα έργα υποδομής και το μητροπολιτικό πάρκο.
Ετσι ορίζεται σαφώς ότι τα έργα υποδομής θα γίνουν την πρώτη πενταετία, πρόβλεψη που δεν υπήρχε στην αρχική σύμβαση της κυβέρνησης Σαμαρά. Επίσης ειδικά ως προς το Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου και Αναψυχής συμφωνήθηκε ότι η ολοκλήρωσή του αποτελεί χρονικά επενδυτική προτεραιότητα, ότι κάθε αυτοτελές τμήμα του που ολοκληρώνεται εντός των πρώτων πέντε ετών θα τίθεται στη διάθεση των πολιτών, ενώ ο επενδυτής αναλαμβάνει και την υποχρέωση να καλύψει τη συντήρηση και την ασφάλεια του Μητροπολιτικού Πάρκου Πράσινου και Αναψυχής.
Με απλά λόγια ο επενδυτής δεσμεύτηκε ότι θα καταβάλει τουλάχιστον 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ για τα απαραίτητα έργα υποδομής και μάλιστα κατά την πρώτη φάση της επένδυσης. Δεσμεύτηκε επίσης η επένδυση να ολοκληρωθεί σε συντομότερο χρόνο και συγκεκριμένα ότι το 80% των επενδύσεων θα γίνει στα δώδεκα χρόνια έναντι των δεκαπέντε που προβλέπονταν στην αρχική σύμβαση.
Επιπρόσθετα ο επενδυτής θα πρέπει με την ολοκλήρωση της παραχώρησης της έκτασης να καταβάλει στο δημόσιο το 51% του τιμήματος για το Ελληνικό, δηλαδή, περίπου 450 εκατ. ευρώ. Και οι πληροφορίες, λένε, ότι εκεί ακριβώς βρίσκεται το μεγάλο πρόβλημα για τη Lamda Development. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το τελευταίο διάστημα εμφανίζονται δημοσιεύματα που αναφέρουν –για παράδειγμα το άρθρο του Τάσου Τέλλογλου στο inside story.– ότι η Lamda Development δεν έχει ακόμα πείσει τους συνομιλητές της ότι διαθέτει το 1,5 δισ. ευρώ που χρειάζεται για να προχωρήσει στην ανάπτυξη των υποδομών της νέας πόλης των 25.000 κατοίκων και των 70.000 επισκεπτών, κάτι που κατέστησε συμβατική της υποχρέωση η κυβέρνηση Σαμαρά με την αρχική σύμβαση του 2014 και η κυβέρνηση Τσίπρα με το συμπληρωματικό MOU.
Το χρονοδιάγραμμα της ανάπτυξης
Η Lamda Development με βάση τις συμβατικές της υποχρεώσεις κατέθεσε τον Ιούνιο του 2017 το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού Αγίου Κοσμά. Ενα από τα κείμενα που απαρτίζουν το ΣΟΑ είναι εκείνο που αναφέρεται στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης κατά φάσεις εκτέλεσης με χρονοδιάγραμμα. Και συγκεκριμένα:
Πρώτη φάση (1-5 χρόνια)
Προβλέπεται η ανάπλαση του παράκτιου μετώπου και του μητροπολιτικού πάρκου. Ειδικότερα προβλέπεται η αναβάθμιση της μαρίνας, η κατασκευή του ενυδρείου, η κατασκευή του ξενοδοχείου της μαρίνας δυναμικότητας 170 δωματίων και η μεταφορά και ο εκσυγχρονισμός των αθλητικών εγκαταστάσεων του Αγίου Κοσμά στην προτεινόμενη περιοχή αθλητισμού του Μητροπολιτικού Πάρκου Ελληνικού. Κατά την ίδια περίοδο θα ολοκληρωθεί και η ανακαίνιση του κτιρίου του Εερο Σααρίνεν του πρώην Ανατολικού Αεροσταθμού, το οποίο έχει κριθεί διατηρητέο. Δίνεται επίσης προτεραιότητα στην ανάπτυξη αστικών υποδομών (λιμενικά έργα, συγκοινωνιακές υποδομές, διευθέτηση ρεμάτων, διαχείριση λυμάτων, διαχείριση αστικών αποβλήτων, διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων για υπηρεσίες κοινής ωφέλειας). Παράλληλα θα φυτευτεί συνολική έκταση περισσότερων από 760 στρεμμάτων (16.685 δέντρα, 176.430 θάμνοι κ.λπ.).
Δεύτερη φάση (6-10 χρόνια)
Προβλέπεται η κατασκευή του ολοκληρωμένου τουριστικού συγκροτήματος (καζίνο), καθώς και ξενοδοχειακές εκμεταλλεύσεις, εμπορικές χρήσεις, κτίρια γραφείων, εκπαιδευτικές – ερευνητικές δραστηριότητες, καθώς και το ψηλό κτίριο κατοικιών στην περιοχή της μαρίνας. Θα γίνουν επίσης έργα υποδομής καθώς και πρόσθετη φύτευση περίπου 438 στρεμμάτων.
Τρίτη φάση (11-15 χρόνια)
Θα συμπληρωθούν οι ξενοδοχειακές εκμεταλλεύσεις, εμπορικές χρήσεις, κτίρια γραφείων, εκπαιδευτικές – ερευνητικές δραστηριότητες και ο μητροπολιτικός πόλος θα ενισχυθεί με τον ιατρικό τουρισμό. Θα γίνουν επίσης έργα υποδομής καθώς και πρόσθετη φύτευση περίπου 430 στρεμμάτων.
Τέταρτη φάση (16-25 χρόνια)
Κατά τα 16-25 έτη θα αναπτυχθούν συμπληρωματικές εμπορικές αναπτύξεις και κατοικίες.
Από την παράθεση του χρονοδιαγράμματος για την εκτέλεση του έργου που έχει καταθέσει η Lamda Development γίνεται σαφές ότι με καθαρά εμπορικούς όρους ο επενδυτής θα αρχίσει καλώς εχόντων των πραγμάτων από το 2025 και μετά να αναπτύσσει τις ελκυστικές χρήσεις. Ετσι οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η προσπάθεια που έχει ξεκινήσει από την πλευρά της εταιρείας είναι να τροποποιηθούν ορισμένοι όροι της σύμβασης που θεωρεί ότι της προκαλούν προβλήματα όπως η υποχρέωση για την επενδυτική προτεραιότητα στο μητροπολιτικό πάρκο και τα έργα υποδομής. Θα προτείνει, δηλαδή, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, να υπάρξει τροποποίηση του σχεδίου εκτέλεσης με παράλληλη περικοπή του συμβατικού αντικειμένου κατά την πρώτη πενταετία της επένδυσης προκειμένου να περάσει πιο γρήγορα σε έργα που θεωρεί ότι θα της αποφέρουν πιο γρήγορα κέρδος.