Ο Ουκρανός μπασίστας της πολυεθνικής progressive κολεκτίβας Soen εξηγεί πόσο δύσκολο είναι για ένα μουσικό να περιοδεύει την ώρα που η πατρίδα του βομβαρδίζεται
Θεωρείται ένας από τους καλύτερους µπασίστες της γενιάς του, κάτι που είχαµε την ευκαιρία να διαπιστώσουµε βλέποντάς τον ζωντανά µε τους Soen που πριν από λίγο καιρό βρέθηκαν για δύο συναυλίες σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Ο Ολέκσι «Ζλάτογιαρ» Κόµπελ είναι ο Ουκρανός µουσικός της πολυεθνικής progressive metal κολεκτίβας µε έδρα τη Σουηδία, η παγκόσµια περιοδεία της οποίας ξεκίνησε σχεδόν ταυτόχρονα µε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Λίγο µετά τη συναυλία στην Αθήνα το Documento µίλησε µε τον άνθρωπο που έχει το ένα χέρι στην ταστιέρα του µπάσου και το άλλο στο κινητό για να µαθαίνει τι συµβαίνει στη χώρα του.
Υποθέτω ότι η ένταξή σου στους Soen έφερε και τη µετακόµισή σου από την Ουκρανία. Η οικογένειά σου είναι ασφαλής;
Μετά τις πρώτες συναυλίες των Soen στην Ευρώπη το 2021 επέστρεψα στην Ουκρανία. Οταν όµως ξεκίνησε ο πόλεµος ετοιµαζόµασταν για το λατινοαµερικανικό σκέλος της περιοδείας κι έτσι ήµουν ήδη στη Σουηδία για πρόβες κι αποφασίσαµε να µείνω εκεί. Είναι δύσκολο να είσαι µακριά από τους ανθρώπους σου σε τέτοιες καταστάσεις. Η οικογένειά µου έµεινε στο Κίεβο που προς το παρόν είναι ασφαλές, αλλά ποιος ξέρει τι ξηµερώνει; Οι περισσότεροι από τους φίλους µου έµειναν στην Ουκρανία και κάποιοι από αυτούς εντάχθηκαν σε οµάδες άµυνας.
Εχουν περάσει τέσσερις µήνες από την εισβολή. Τι εικόνα έχεις από συγγενείς και φίλους που έχουν µείνει πίσω;
Είναι δύσκολα – σε µερικές περιοχές µαίνονται ακόµη οι µάχες, άλλες έχουν καταστραφεί εντελώς, πολλοί έχασαν το σπίτι τους ενώ αρκετές πόλεις δεν έχουν καν υποδοµές. Ειδικά οι ανατολικές περιοχές υποφέρουν αφού η Ρωσία βοµβαρδίζει ανεξέλεγκτα. Την ίδια ώρα αρκετοί γυρίζουν πίσω και οι µεγάλες πόλεις επιστρέφουν σε µια κανονικότητα, στο µέτρο του δυνατού βέβαια.
Πόσο δύσκολο είναι για ένα µουσικό να επικεντρωθεί στις συναυλίες και να δώσει τον καλύτερο εαυτό του όταν συµβαίνουν αυτά στην πατρίδα του;
Πολύ δύσκολο. Κάνω ό,τι µπορώ για να παραµένω ήρεµος και ψύχραιµος. Με κάποιον τρόπο η µουσική και οι συναυλίες βοηθάνε το µυαλό να ξεφεύγει από τη σκληρή πραγµατικότητα. Οι οπαδοί µας είναι πολύ υποστηρικτικοί –κάποιοι µάλιστα έρχονται στις συναυλίες µε ουκρανικές σηµαίες–, ενώ και τα υπόλοιπα µέλη της µπάντας µε βοηθούν µε κάθε τρόπο και είµαι ευγνώµων γι’ αυτό.
Πιστεύεις ότι η ∆ύση ενδιαφέρεται πραγµατικά να σταθεί στο πλευρό της Ουκρανίας και του ουκρανικού λαού; Σε ρωτάω γιατί από τη µια διαβάζουµε για κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας και από την άλλη πολλές χώρες εξακολουθούν να κάνουν δουλειές µε τον Πούτιν.
∆εν πιστεύω ότι η Ευρώπη έχει κρατήσει σωστή και ενιαία στάση. Ολα προχωρούν πολύ αργά, κάποιες χώρες είναι κατά κάποιον τρόπο µε τον Πούτιν, κάποιες άλλες το παίζουν ουδέτερες. Αυτοί που πραγµατικά καταλαβαίνουν τι συµβαίνει είναι η Βρετανία, η Πολωνία και οι βαλτικές χώρες. Ο καιρός περνάει και κόσµος πεθαίνει. Πόσοι πρέπει να χαθούν για να αντιδράσει η Ευρώπη; Τι θα πει όταν η Ρωσία φτάσει στα σύνορά της;
Ανάµεσα σε εκείνους που υφίστανται τις συνέπειες του πολέµου είναι και πολλοί Ρώσοι καλλιτέχνες, άνθρωποι των τεχνών και των γραµµάτων που έχουν ανοιχτά εναντιωθεί στην εισβολή. Μεγάλοι πολιτιστικοί φορείς και οργανισµοί σε Ευρώπη και Αµερική ανακοίνωσαν την ακύρωση προγραµµατισµένων παραστάσεων. Πόσο σε ανησυχεί το γεγονός ότι η τέχνη και ο πολιτισµός χωρίζουν αντί να ενώνουν;
∆εν είναι απλώς ένας πόλεµος. ∆είτε τι συνέβη στην Μπούτσα, τη Μαριούπολη… φόνοι, βιασµοί, λεηλασίες. ∆εν µπορεί λοιπόν να γίνει καµία υποχώρηση. Οποιοσδήποτε συµβιβασµός ισοδυναµεί µε ξέπλυµα τόσο για τις ευθύνες όσο και για το αίµα που έχουν στα χέρια τους. Το 70% των Ρώσων είναι υπέρ του πολέµου, ενώ σχεδόν στο σύνολό τους οι Ρώσοι καλλιτέχνες στηρίζουν την κυβέρνηση.
Είδα στο βιογραφικό σου ότι έχεις µαθητές από πολλές χώρες, µεταξύ των οποίων και από τη Ρωσία, αλλά και πολλές συνεργασίες µε Ρώσους µουσικούς. Πώς είναι η σχέση σας τώρα;
∆εν µπορείς να φανταστείς πόσο ισχυρή είναι η προπαγάνδα… Σχεδόν όλοι οι Ρώσοι φίλοι, φοιτητές και συνάδελφοι έγιναν ξαφνικά επιθετικοί απέναντί µου και υποστηρικτές του πολέµου – είναι τρελό. Προς το παρόν είµαι εντελώς αποκοµµένος από αυτούς και δεν νοµίζω να γεφυρωθεί το χάσµα… Κάποτε πιστέψαµε ότι θα µπορούσαµε να είµαστε φίλοι, αλλά φαίνεται ότι κάναµε λάθος.
Είσαι ήδη δύο χρόνια µέλος των Soen. Εχεις κι εσύ την αίσθηση ότι πρόκειται για ένα από τα σηµαντικότερα συγκροτήµατα στην progressive metal σκηνή όχι µόνο µουσικά αλλά και στιχουργικά;
Ακούγεται πολύ ωραίο αυτό. Είναι πραγµατικά σηµαντικό όχι µόνο να παίζεις µουσική που κεντρίζει το ενδιαφέρον, αλλά και να περνάς κάποια µηνύµατα. Και βλέπουµε ότι ο κόσµος το εκτιµά αυτό, είναι κάτι µοναδικό να βλέπεις το κοινό σου να τραγουδάει τους στίχους σου. Κάθε τραγούδι µας έχει να πει µια ιστορία, να στείλει ένα µήνυµα, µερικές φορές άµεσα, άλλες έµµεσα.
Να είσαι καλά κι ελπίζω την επόµενη φορά να τα πούµε κάτω από πιο ειρηνικές συνθήκες.
Εγώ ευχαριστώ. Ελπίζω να έδειξα κάπως την πραγµατικότητα. Μείνετε ασφαλείς και παλέψτε για την αλήθεια.