Οι άνθρωποι της µουσικής εκφράζουν την αγωνία τους για το σήµερα και το αύριο. Αγωνία που δεν φαίνεται να αγγίζει το υπουργείο Πολιτισµού, η ηγεσία του οποίου µε την πολιτική που ακολουθεί ρίχνει σε καταστολή τον χώρο και οδηγεί στην ανέχεια και την εξαθλίωση τους ανθρώπους του. Καλές οι παράτες στους αθηναϊκούς δρόµους για να δίνουµε τη δυνατότητα στον πρωθυπουργό να επιφυλάσσει «έκπληξη» στον εαυτό του και για να τον καταγράψουν οι κάµερες σε διαφορετικά και χαριτωµένα ενσταντανέ, όµως η Λίνα Μενδώνη και οι συν αυτή κάποια στιγµή πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους και στο αντικείµενό τους: τον πολιτισµό στον πυρήνα του οποίου βρίσκεται ο άνθρωπος.
“Περιμένοντας…”
Του Δήμου Μούτση-Μουσικοσυνθέτη
Σαν τι περιµένουµε να γίνει
εδώ στην αγορά
συναθροισµένοι και φοβισµένοι!
Μια ηχηρή κακογουστιά
θα συνεχίσει να αναπαράγεται,
κι οι Μουσικοί θα πληθαίνουν
µ’ ένα βαθύ παράπονο
για την αδικηµένη και µη καλά
αµειβόµενη προσφορά τους.
Τι περιµένουµε λοιπόν;
Το θαύµα;
Αφού έτσι είναι τα πράγµατα
αλίµονο µας:
Κι είναι πολλοί οι Μουσικοί,
και τόσο λίγη η µουσική…!
——————————————————–
Η επείγουσα ανάγκη της αλήθειας
Του Αλκίνοου Ιωαννίδη, Μουσικού
Το τραγούδι αποτελεί την ανάσα της ανθρωπότητας µέσα στους αιώνες. Καµιά µάσκα δεν κατάφερε ποτέ να το φιµώσει. Καµιά κακουχία δεν το σταµάτησε, καµιά καταστροφή δεν το έκανε να σιγήσει. Σε εποχές «καλές», όταν η µουσική µετατρέπεται σε καταναλωτικό αγαθό, ο ακροατής σε πελάτη και ο µουσικός σε υπάλληλο, το τραγούδι συχνά υποφέρει περισσότερο. ∆εν φοβάµαι για τη µουσική. Ανησυχώ όµως για τους µουσικούς, τους φίλους, τους συναδέλφους.
Είµαστε µικρή χώρα, η «αγορά» ήταν πάντοτε περιορισµένη. Με λίγες εξαιρέσεις, οι καλλιτέχνες µας δεν έζησαν ποτέ άνετα. Με την πολυετή κρίση που περνάµε αλλά και µε τις συνέπειες της σηµερινής πανδηµίας η ζωή τους γίνεται πολύ δυσκολότερη. Αν η πολιτεία πιστεύει ότι ο πολιτισµός έχει οποιαδήποτε αξία, θα πρέπει να τον στηρίξει. Είναι υποχρέωσή της να βρει νέους, ευφάνταστους, αποτελεσµατικούς τρόπους να τον ενισχύσει. ∆εν θα το κάνει. Είναι καλύτερη στο να στήνει κατά καιρούς πολυέξοδες, ανούσιες φιέστες, εξυπηρετώντας συχνά άλλους σκοπούς.
Η ευθύνη µένει στους πολίτες. Αν θέλουµε να έχει αξία η ζωή στις δύσκολες µέρες που έρχονται, ο αληθινός καθηµερινός πολιτισµός πρέπει να γίνει το ψωµί και το νερό µας. Το τραγούδι ενός νέου άγνωστου παιδιού, µια ορχήστρα που επιµένει να παίζει, ένα σφύριγµα στον δρόµο. ∆εν έχουµε πια την πολυτέλεια της κατανάλωσης φανταχτερών σκουπιδιών. Εχουµε την επείγουσα ανάγκη µιας αλήθειας. Παρά τις δυσκολίες, ίσως και εξαιτίας τους, πρέπει να βρούµε ξανά τη µουσική µέσα µας. Μας δόθηκε µια ζωή. Κανείς δεν µας υποσχέθηκε ότι θα είναι εύκολη. Ας την κάνουµε τουλάχιστον ουσιαστική.
——————————————————–
Το τέλος του ανθρωποκεντρικού παραμυθιού
Του Γιάννη Αγγελάκα, Μουσικού
Κάνουν πειράµατα για να επιστρέψουµε σε µια «κανονικότητα» η οποία δεν πρόκειται να υπάρξει έτσι και αλλιώς. Μας το λένε ξεκάθαρα. Τίποτε δεν θα ’ναι ίδιο ώσπου να βρεθεί το εµβόλιο ή µια θεραπεία. Αρχίζουν να ακούγονται σχέδια πολύ κυνικά. Και δεν αφορούν τον πολιτισµό, το αν θα δείξει έργο το υπουργείο Πολιτισµού. Πρέπει να δείξει έργο η οικονοµία, αυτό µας λένε. Σε λίγο θα µας πουν, όπως ο Σόιµπλε, ότι η οικονοµία συνεχίζει να λειτουργεί και όποιος ζήσει έζησε. Αυτά καταλαβαίνω από τα µηνύµατα που µας στέλνουν. Οπως έχει στηθεί η ζωή µας, η οικονοµία είναι ισχυρότερη και ρεαλιστικότερη από κάθε ανθρωποκεντρικό παραµύθι.
Φέτος εµείς δεν βγήκαµε για συναυλίες. Ετοιµάζουµε τον επόµενο δίσκο. Τελείως συµπωµατικά έτυχε να είµαι σε αυτή την ατµόσφαιρα πριν από την καραντίνα και συνεχίζω να δουλεύω µε τους µουσικούς µε τον τρόπο που µπορούµε να το κάνουµε µέσω της τεχνολογίας. Οταν µπορέσουµε να βρεθούµε από κοντά θα ολοκληρώσουµε την ηχογράφηση του δίσκου και θα βγούµε να κάνουµε τις συναυλίες µας.
∆ιεθνώς οι διοργανωτές συναυλιών λένε ότι κανονικότητα θα υπάρχει από το φθινόπωρο του 2021. Θεωρούν πως ούτε για τον χειµώνα υπάρχουν προοπτικές για φυσιολογική λειτουργία σε αυτό τον χώρο. Μπορεί ως µουσικοί να µην έχουµε τη δυνατότητα σύντοµα να παίζουµε µπροστά σε ακροατήρια, σε χώρους µε πολύ κόσµο, όµως αυτό δεν θα είναι εφ’ όρου ζωής. Ούτε πιστεύω ότι θα επικρατήσει το διαδίκτυο. Αν είναι να σκεφτόµαστε έτσι, ας µας φτιάξουν και ολογράµµατα να κάνουν συναυλίες κι εµείς να αράζουµε στους καναπέδες. Είναι γελοία όλα αυτά. Εγώ ονειρεύοµαι να παίζω σε κόσµο, δεν έχω καµιά όρεξη να παίζω σε κάµερες. Αλλά αν αυτό τραβήξει δύο χρόνια, δεν ξέρω ούτε γω τι θα κάνω.
——————————————————–
Απάντηση η αλληλεγγύη
Του Δημήτρη Μυστακίδη Μουσικού – ΕΔΙΠ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Οποιος ασχολείται µε οποιαδήποτε µορφή τέχνης στην Ελλάδα µαθαίνει από πολύ νωρίς να ζει µέσα σε συνθήκες οικονοµικής ανασφάλειας και αβεβαιότητας για το µέλλον. Είναι «προαπαιτούµενα», όπως έχουµε συνηθίσει να λέµε τον τελευταίο καιρό. Οπότε από νωρίς συνηθίζεις να µην προγραµµατίζεις τίποτε στη ζωή σου γιατί πολύ απλά είναι αδύνατον να το κάνεις.
Αυτό όµως που συµβαίνει τώρα είναι πέρα από κάθε φαντασία. Το πρόβληµα δεν είναι τόσο ότι η πανδηµία διέλυσε τα πάντα στο παρόν όσο ότι απέκλεισε οποιαδήποτε ελπίδα για «ρεφάρισµα» στο µέλλον.
Είναι η πρώτη φορά στη ζωή µου που βλέπω τόσο σκοτάδι εµπρός. Θεωρώ πως θα περάσουµε πολύ δύσκολες καταστάσεις. Ηδη έχει φανεί ότι δεν αντιµετωπιζόµαστε ως υπολογίσιµη κοινωνική οµάδα από την κυβέρνηση, οπότε από εκεί δεν περιµένω τίποτε.
Κατά περίεργο τρόπο, ωστόσο, είµαι αισιόδοξος. Πολλές φορές χρειάζεται ένα «hard reset», δηλαδή µια οδυνηρή επανεκκίνηση για να πάνε τα πράγµατα παρακάτω. Θα πρέπει να βρούµε καινούργιους τρόπους για να διατηρήσουµε τη σχέση µας µε τους ακροατές, γιατί αυτή είναι η κινητήρια δύναµη για να δηµιουργηθεί οτιδήποτε καινούργιο, αλλά και ο τρόπος που βιοποριζόµαστε.
Αν σταθούµε ο ένας δίπλα στον άλλο, θα τα καταφέρουµε. Αν κοιτάξει ο καθένας την πάρτη του… ο τελευταίος θα κλείσει την πόρτα.
——————————————————–
Κρατική μέριμνα και κίνητρα
Του Φώτη Σιώτα, Μουσικοσυνθέτη
Οι συνθήκες που ζούµε όρισαν, όπως συµβούλεψαν οι ειδικοί, για το καλό µας την αποστασιοποίηση, αλλά τελικά επέβαλαν και την αποµόνωση. Οι µουσικοί είµαστε αποµονωµένοι και απ’ ό,τι φαίνεται θα είµαστε για αρκετό καιρό. Εχει σταµατήσει κάθε δραστηριότητά µας, τουλάχιστον µε τον τρόπο που είχαµε µάθει να λειτουργούµε, δηλαδή σε χώρους µε κόσµο, σε µπαρ, σε συναυλιακούς χώρους, σε θέατρα.
Η κατάσταση είναι ρευστή, δεν ξέρουµε τι µας επιφυλάσσει το µέλλον και αυτό µάλλον θα συνεχιστεί για αρκετούς µήνες. Αυτό θα έχει τεράστιο κόστος –έχει ήδη φανεί– για όλους όσοι εργάζονται στον χώρο της µουσικής και κυρίως των συναυλιών, όπως βέβαια και στον αντίστοιχο του θεάτρου. Πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει κρατική µέριµνα, παρεµβάσεις µε χρηµατοδότηση για να επιβιώσει αυτός ο κόσµος στην ολότητά του αλλά και κίνητρα για να παραχθεί καλλιτεχνικό έργο και να µην απαξιωθεί όλο αυτό το δυναµικό. Μετά τα νέα µέτρα που ανακοινώθηκαν επιβάλλεται. Η µουσική δεν σταµατά ποτέ. Είναι αλήθεια. Μπορείς και µόνος σου να παίξεις, να πειραµατιστείς, να εκφραστείς. Το έχω δοκιµάσει. Το ξέρω. Το έκανα και τις µέρες της καραντίνας. Υστερα από κάποια φάση όµως αυτό µοιάζει πολύ φτωχό µπροστά στην ελευθερία και τη χαρά που αισθάνεσαι όταν µοιράζεσαι τη µουσική µε τον κόσµο ζωντανά στη σκηνή.
——————————————————–
Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς καλλιτέχνες
Του Κώστα Καλδάρα, Μουσικοσυνθέτη– εικαστικού
Εχουµε ακούσει και διαβάσει πολλά για την επόµενη µέρα της «υγειονοµικής κρίσης» που µας κλείδωσε σπίτι. Συνήθως στις αναφορές το ουσιαστικό «κρίση» παραµένει και αλλάζει µόνο το επίθετο. Γίνεται οικονοµική κρίση, πολιτική, κοινωνική και φυσικά πολιτιστική κρίση. Το πολιτικό σύστηµα και οι πολιτικές επιλογές της κάθε κυβέρνησης θα καθορίσουν το µέγεθος και τον στόχο που θα κυνηγήσει περισσότερο η επόµενη ηµέρα της κάθε κρίσης.
Κάποιοι θα βγουν αλώβητοι και άλλοι θα αντικρίσουν ξανά το τροµακτικό πρόσωπο της ανεργίας, της φτώχειας, της ανέχειας. Στη σειρά αυτή οι πρώτοι που µπήκαν και οι τελευταίοι που θα βγουν θα είναι πάλι οι άνθρωποι του πολιτισµού. Οπως όµως πολιτισµός δεν είναι µόνο η τέχνη, έτσι και η τέχνη δεν είναι µόνο πολιτισµός. Είναι και σπουδές, εργασία, δικαιώµατα, οικογένεια· είναι επιβίωση. Μια κιθάρα, ένα µολύβι, κάποιο πινέλο είναι η βάση µιας δηµιουργικής οικονοµίας από την οποία εξαρτώνται εκατοντάδες επαγγέλµατα και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόµενοι, οι οποίοι βρίσκονται πλέον στο χείλος της καταστροφής.
Τα αναφέρω αυτά γιατί µε εξοργίζει που στην κυβέρνηση θεωρούν τους καλλιτέχνες µόνο διασκεδαστές, άρα και εργαζόµενους τρίτης κατηγορίας. Εκµεταλλεύονται την παρουσία µας, το έργο µας, κάνουν δηµόσιες σχέσεις, αλλά όταν έρθει η ώρα να µιλήσουµε για δικαιώµατα τότε γινόµαστε η «πολυτέλεια της ευµάρειας» ή στόχος απαξίωσης και νοµικών τεχνασµάτων.
Οµως θα σας ζητήσω να φανταστείτε ότι ζείτε µια µέρα χωρίς µουσική, τραγούδι, βιβλία, ταινίες, τηλεόραση, ηθοποιούς, δίχως ραδιόφωνο, εικόνα και ήχο, τελικά χωρίς ζωή, µόνο επιβίωση. Τότε το συµπέρασµα θα είναι εύκολο, γιατί όπως δεν υπάρχει νερό χωρίς την πηγή, έτσι και δεν υπάρχει ούτε πολιτισµός χωρίς τους δηµιουργούς.
——————————————————–
Ελπίδα με το άρωμα του μέλλοντος
Του Δημήτρη Ζερβουδάκη,Τραγουδοποιού
Ζητούµενο είναι η απρόσκοπτη επικοινωνία και αλληλεπίδραση του κοινού µε τον δηµιουργό-καλλιτέχνη µέσα από µια γόνιµη συνθήκη ελευθερίας, ακόµη και ενός υπερβάλλοντος δηµιουργικού ελευθεριασµού. Εκεί όπου ο χρόνος διαστέλλεται η έµπνευση παραµένει ως στιγµή µοναδική και ως διεργασία µοναχική. Θεµέλιος λίθος. Η ολοκλήρωση της τέχνης συναντά στις µέρες µας το «εµείς». Λογικές που αυξάνουν την απόστασή µας από το κοινό µα και τους συλλειτουργούς µας εκφυλίζονται. Ο «κρατισµός» στην τέχνη αποτελεί τον κύριο µηχανισµό καταστολής της. Η φαινοµενικά αθώα λειτουργία µιας πρωτοπόρας «κλίκας», επιδεικνύοντας µια άσχηµη ναρκισσιστική γύµνια, αποκαλύπτει ατοµικές, ιδιοπαθείς ανελίξεις, προθέσεις και ωφέλειες.
Μεγαλοσυµφέροντα επιβάλλουν µια µονότονη επανάληψη παρουσίας συγκεκριµένων καλλιτεχνών στα φεστιβάλ της χώρας πνίγοντας την καλλιτεχνική έκφραση και ολοκλήρωση. ∆ηλητηριάζουν τον «αναδασµό» του ταλέντου στις επερχόµενες γενιές. Η τεχνολογική εξέλιξη στην παραγωγή της µουσικής τέχνης δεν αποτελεί το «εναλλακτικό», προοδευτικό κατ’ επίφαση άλλοθι της «κατάργησης» του ανθρώπου. Η ζωντανή ερωτική σχέση µε το κοινό µέσα από την ανάσα µας είναι και θα παραµείνει η αξεπέραστη και γοητευτικότερη αλήθεια. Για κάθε καλλιτέχνη, κάθε δηµιουργό. Η «εικόνα», αν και φαινοµενικά κυριαρχεί, δεν µπορεί να επικρατήσει στην τελική αναµέτρηση. Πάντα θα νικιέται µπροστά στη σπαράζουσα πραγµατική ζωή. Η τέχνη µάς διαλέγει έναν προς έναν! Μας επιλέγει να την υπηρετήσουµε µέσα από µια µεταφυσική και µυστηριακή συνθήκη. Το επίκεντρό της ήταν, είναι και θα παραµείνει ο άνθρωπος.
——————————————————–
Προσφυγή στη Δικαιοσύνη
Του Δημήτρη Σφίγγου, Μουσικού, ιδιοκτήτη μουσικής σκηνής, μέλους ΔΣ του ΣΜΒΕ
Οι µουσικοί όπως και όλοι οι εργαζόµενοι στο θέαµα – ακρόαµα σε ποσοστό µεγαλύτερο του 65% έχουν εξαιρεθεί από την έκτακτη επιδότηση διότι διακρίνονται –όπως έχει οριστεί από την κυβέρνηση– από τον τύπο σύµβασής τους και από το διάστηµα εργασίας 1-20 Μαρτίου. Αυτό µαρτυρά η στατιστική έρευνα που πραγµατοποίησε ο Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος, ο οποίος, όπως και όλα τα σωµατεία της χώρας, έχει στείλει αλλεπάλληλες επιστολές προς την κυβέρνηση που παραµένουν µέχρι σήµερα αναπάντητες, ενώ µάλιστα έπειτα από αναπόφευκτη καταφυγή σε έγκριτους νοµικούς του εργατικού δικαίου διαπιστώθηκε ότι η διάκριση αυτή δεν είναι σύννοµη µε το ελληνικό και το ευρωπαϊκό δίκαιο. Οι καλλιτεχνικές εκδηλώσεις θα παραµείνουν παγωµένες για το επόµενο εξάµηνο στην καλύτερη των περιπτώσεων. Οσοι εργαζόµενοι καλλιτέχνες δεν συµπεριλαµβάνονται στην πρώτη φάση του επιδόµατος ειδικού σκοπού είναι βέβαιο ότι σε µελλοντικές επιδοτήσεις θα παραµείνουν στα… αζήτητα. Πλέον η προσφυγή στη ∆ικαιοσύνη είναι µονόδροµος. ∆υστυχώς το χρώµα που κυριαρχεί στο κάδρο της επόµενης ηµέρας για τις παραστατικές τέχνες είναι το µαύρο.