Ξεκίνησε το ταξίδι της βασίλισσας Ελισάβετ προς την τελευταία κατοικία της στο Γουίνδσορ, όπου θα ενταφιαστεί αργά το βράδυ της Δευτέρας, δίπλα στον αγαπημένο σύζυγό της, τον πρίγκιπα Φίλιππο, έπειτα από το τελετουργικό της νεκρώσιμης ακολουθίας και της πομπής στο Λονδίνο, παρουσία εκατοντάδων επίσημων προσκεκλημένων.
Χιλιάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί κατά μήκος της διαδρομής για να τιμήσουν τη βασίλισσα. Όταν η πομπή έφτασε στην Αψίδα του Ουέλινγκτον, πολύ κοντά στα Ανάκτορα, το φέρετρο τοποθετήθηκε στη βασιλική νεκροφόρα, υπό τα βλέμματα των μαυροντυμένων μελών της βασιλικής οικογένειας – μεταξύ αυτών ήταν και τα δισέγγονα της Ελισάβετ, ο Γεώργιος 9 ετών και η αδελφή του Σάρλοτ, 7 ετών.
Ο νέος βασιλιάς Κάρολος Γ΄ χαιρέτισε στρατιωτικά, ο εθνικός ύμνος παιάνισε και το όχημα ξεκίνησε αργά, με αστυνομική συνοδεία, για το Γουίνδσορ, περίπου 40 χιλιόμετρα δυτικά της πρωτεύουσας.
«Είναι κομμάτι της Ιστορίας»
«Είναι κομμάτι της Ιστορίας»: εκατοντάδες Βρετανοί σηκώθηκαν από το ξημέρωμα σήμερα το πρωί για να πάνε στην κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ, ελπίζοντας να πιάσουν τις καλύτερες θέσεις στον δρόμο από τον οποίο θα περάσει η πομπή.
Παρά το πρωινό κρύο στην βρετανική πρωτεύουσα, οι θεατές συγκεντρώθηκαν πριν από τις 07:00 τοπική ώρα στα περίχωρα των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ και του Αββαείου του Ουεστμίνστερ, όπου θα τελεστεί η εξόδιος ακολουθία, η οποία θα αρχίσει στις 11:00 τοπική ώρα (13:00 ώρα Ελλάδος)
“Ήθελα να μετάσχω. Είναι μια μεγάλη μέρα της Ιστορίας μας, είναι μέρος της ζωής μας”, δήλωσε στο AFP η 53χρονη Σούζαν Ντέιβις, η οποία έφτασε από τις 06:30 τοπική ώρα στην περιοχή του σταθμού Χάιντ Παρκ Κόρνερ από το Έσεξ, ανατολικά του Λονδίνου, μαζί με τον σύζυγό της και τα δυο τους παιδιά στην εφηβεία.
Έχοντας μαζί της μια καρέκλα και “πολλά φαγώσιμα”, ελπίζει να μπορέσει να δει το φέρετρο της βασίλισσας, το οποίο μετά την τελετή και πομπή από το Αββαείο, αναμένεται να περάσει από εκεί καθώς θα μεταφέρεται με νεκροφόρα στο κάστρο του Γουίνδσορ.
“Θέλω να γίνω μέρος της Ιστορίας”, σημείωσε ο Τζακ, ο 14χρονος γιος της, προσθέτοντας ότι θέλει να μπορεί να το διηγηθεί στις μελλοντικές γενιές. “Θα λέω γι’αυτήν τη στιγμή στα παιδιά μου. Θα τους λέω: Ήμουν εκεί!”.
Λίγο πιο πέρα, ο Κάλομπ Τόμσον, ένας φοιτητής ηλικίας 20 ετών που ζει στο Μπέντφορντ, βόρεια του Λονδίνου, είπε ότι έχει προγραμματίσει να παρακολουθήσει την κηδεία σε απευθείας μετάδοση στο κινητό του, αλλά ήθελε να δει και από κοντά να περνάει “το φέρετρο και η βασιλική οικογένεια”, και για τον σκοπό αυτόν πήγε εκεί από τις 06:00 το πρωί.
“Θέλαμε να είμαστε στην πρώτη σειρά. Πιστεύαμε ότι θα ήμασταν μέσα στο πλήθος, αλλά είμαστε εδώ, στο καλύτερο μέρος, με την καλύτερη ορατότητα. Είναι φανταστικό!”, είπε, περιγράφοντας την ατμόσφαιρα ως “αρκετά συναρπαστική, αλλά και πένθιμη επίσης”.
Παπλώματα και καφές
Οι πρώτοι συρμοί του μετρό που έφταναν στους γύρω σταθμούς ήταν κατάμεστοι. Ορισμένοι ωστόσο πέρασαν την νύχτα εκεί: πολλά στρώματα βρίσκονταν στο έδαφος στο Γουάιτχολ, περιοχή και οδική αρτηρία στο κέντρο του Λονδίνου που φιλοξενεί τις κυβερνητικές και δημόσιες υπηρεσίες του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Μπέθανι Μπέρντμορ, ένας 26χρονος λογιστής, είχε πάει από τις 21:00 τοπική ώρα χθες, Κυριακή, το βράδυ. Κι αυτός δεν θέλει να χάσει ένα “κομμάτι της Ιστορίας”. “Έκανε κρύο, δεν κοιμηθήκαμε”, διηγήθηκε, λέγοντας ότι έμεινε ξύπνιος χάρη στην πολλή ζάχαρη και την καφεΐνη. “Υπήρχε μια τέτοια ατμόσφαιρα (…) όλος ο κόσμος μιλούσε”.
Νέοι και ηλικιωμένοι όλοι αναμένουν με υπομονή την πομπή με το φέρετρο της εκλιπούσας βασίλισσας. Σημαίες της Ένωσης, αλλά και κάποιες της Αυστραλίας βρίσκονταν κρεμασμένες στα κάγκελα κτιρίων. Οι καλύτερα προετοιμασμένοι έτρωγαν πρωινό και έπιναν καφέ, ενώ οι θέσεις με την καλύτερη ορατότητα για την πομπή έχουν ήδη πιαστεί.
Ενός λεπτού σιγή
Ενός λεπτού σιγή τηρήθηκε στις 22:00 (ώρα Ελλάδας) της Κυριακής σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο στη μνήμη της βασίλισσας Ελισάβετ Β’, η οποία απεβίωσε στις 8 Σεπτεμβρίου αφού βασίλευσε για περισσότερο από 70 χρόνια.
Οι Βρετανοί είχαν κληθεί να τηρήσουν ενός λεπτού σιγή στα σπίτια τους, στο κατώφλι της πόρτας τους, στο δρόμο τους ή στη διάρκεια κοινοτικών εκδηλώσεων και αγρυπνιών, παραμονή της επίσημης κηδείας της βασίλισσας, η οποία απεβίωσε σε ηλικία 96 ετών.
Η κηδεία
Την ίδια στιγμή, εκατοντάδες ξένοι αξιωματούχοι και εστεμμένοι αναμένεται να παρακολουθήσουν στο Λονδίνο την επίσημη κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ Β’, μια σπαζοκεφαλιά για την ασφάλεια και τη διπλωματία, ανάμεσα σε προνόμια για ορισμένους και σε αμφιλεγόμενους προσκεκλημένους.
Καθώς το αβαείο του Ουέστμινστερ δεν μπορεί να υποδεχθεί παρά περίπου 2.000 άτομα, μόνο οι αρχηγοί κρατών και ένας ή δύο προσκεκλημένοι ανά χώρα έχουν προσκληθεί σ’ αυτή την πρώτη εθνική κηδεία που τελείται στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1965.
Οι εστεμμένοι
Πολυάριθμοι εστεμμένοι επιβεβαίωσαν την παρουσία τους στην κηδεία της Ελισάβετ, η οποία βασίλευσε για περισσότερο από 70 χρόνια.
Ο αυτοκράτορας Ναρουχίτο και η αυτοκράτειρα Μασάκο της Ιαπωνίας θα πραγματοποιήσουν στο Λονδίνο το πρώτο τους ταξίδι στο εξωτερικό από την ενθρόνισή τους το 2019.
Ο πρίγκιπας Αλβέρτος Β’ του Μονακό, η σύζυγός του Σαρλίν, ο βασιλιάς της Ολλανδίας Βίλεμ-Αλεξάντερ, η βασίλισσα Μάξιμα και η πριγκίπισσα Βεατρίκη, ο βασιλιάς Φίλιππος των Βέλγων και ο βασιλιάς Χάραλντ Ε’ της Νορβηγίας θα είναι άπαντες παρόιντες, όπως και η βασίλισσα Μαργαρίτα της Δανίας, η οποία είναι πλέον η μοναδική βασιλεύουσα βασίλισσα της Ευρώπης.
Ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος ΣΤ’ θα είναι παρών, όπως και ο πατέρας του, ο Χουάν Κάρλος 1ος, ο οποίος παραιτήθηκε το 2014 και ζει πλέον εξόριστος στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Όλοι στο λεωφορείο
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και η σύζυγός του Τζιλ Μπάιντεν, επικεφαλής στον κατάλογο των διπλωματικών προσκεκλημένων, προσγειώθηκαν το Σάββατο, το βράδυ στο Λονδίνο.
Αντίθετα με άλλους ηγέτες, από τους οποίους ζητήθηκε να φθάσουν στο αββαείο με λεωφορεία ναυλωμένα από τις αρχές, ο Τζο Μπάιντεν πήρε την άδεια να χρησιμοποιήσει «Το Κτήνος» («The Beast») την τεθωρακισμένη προεδρική λιμουζίνα του.
«Ας αφιερώσουμε μια σκέψη μας στον υπεύθυνο του προεδρικού μεγάρου των Ηλυσίων ο οποίος υποχρεώθηκε να ανακοινώσει στον πρόεδρο Μακρόν ότι στο Λονδίνο θα πρέπει να πάρει το λεωφορείο», γράφουν, μάλλον διασκεδάζοντας, σήμερα οι Times.
Ο γάλλος πρόεδρος, ο οποίος θα είναι πράγματι παρών, φέρεται να είπε «όχι» στο λεωφορείο, αλλά δεν είναι γνωστό ποιες διευθετήσεις έχουν γίνει.
Μια άλλη δυσκολία έγκειται στο πώς θα τοποθετηθούν οι προσκεκλημένοι στο χώρο, υπογραμμίζουν οι Times: πρέπει «να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος να αισθανθεί κάποιος προσβεβλημένος επειδή τοποθετήθηκε πίσω από μια κολώνα και να εξασφαλισθεί ότι δεν θα υπάρξουν διαμαρτυρίες».
Αμφιλεγόμενοι προσκεκλημένοι
Εκτός από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, οι οποίοι θα παραστούν στην κηδεία παρά τις εντάσεις που ακολούθησαν το Brexit, μεταξύ των προσκεκλημένων υπάρχουν μερικές μάλλον αμφιλεγόμενες προσωπικότητες.
Οι πρόεδροι της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρου θα είναι παρόντες. Αμφιβολίες εξακολουθούν να υπάρχουν σχετικά με την παρουσία του σαουδάραβα πρίγκιπα Μοχάμεντ μπεν Σαλμάν (MBS), ο οποίος έχει παραμεριστεί από τη διεθνή σκηνή μετά τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι το 2018 μέσα στο προξενείο της Σουαδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη.
Ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ θα είναι απών, όμως ο αντιπρόεδρός του Ουάνγκ Τσισάν θα παρευρεθεί στην κηδεία, ενώ σε μια επίσημη κινεζική αντιπροσωπεία δεν επετράπη να αποτίσει ύστατο φόρο τιμής μπροστά στο φέρετρο της βασίλισσας. Αυτό συνέβη μετά τις κυρώσεις που ελήφθησαν από την Κίνα σε βάρος βρετανών κοινοβουλευτικών οι οποίοι είχαν επικρίνει τις επιδόσεις της στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ούτε ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα είναι παρών, αλλά η σύζυγός του Ολένα Ζελένσκα απέτισε σήμερα ύστατο φόρο τιμής μπροστά στο φέρετρο της Ελισάβετ Β’.
Δεν προσκλήθηκαν
Η Ρωσία και η Λευκορωσία περιλαμβάνονται σε μια μικρή ομάδα χωρών που έχουν αποκλειστεί από την κηδεία της βασίλισσας μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, ένας αποκλεισμός που χαρακτηρίστηκε από τη Μόσχα «βλάσφημος» και «ανήθικος».
Η Βιρμανία, πρώην βρετανική αποικία που κυβερνάται από μια στρατιωτική χούντα στην οποία το Λονδίνο έχει επιβάλει κυρώσεις, αλλά επίσης η Συρία, το Αφανιστάν και η Βόρεια Κορέα, αποκλείσθηκαν επίσης.
Η ασφάλεια
«Είμαστε πεπεισμένοι πως οι αξιωματούχοι ολόκληρου του κόσμου που θα έρθουν εδώ θα κατανοήσουν ότι πρόκειται για μια μεγάλη πρόκληση και μια ασυνήθιστη κατάσταση», είχε δηλώσει την Τρίτη ένας εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης, προκαταλαμβάνοντας τις επικρίσεις για το αυστηρό πρωτόκολλο ασφαλείας.
Περισσότεροι από 2.000 αστυνομικοί απ’ όλη τη χώρα κλήθηκαν για να ενισχύσουν τη Σκότλαντ Γιάρντ.
Μετά την ανακοίνωση του θανάτου της βασίλισσας, τα επεισόδια ήταν σπάνια στη διάρκεια του λαϊκού προσκυνήματος, όμως σ’ έναν άνδρα απαγγέλθηκαν κατηγορίες για διατάραξη της δημόσιας τάξης επειδή βγήκε από την ουρά και πλησίασε το φέρετρο.