Υπάρχει μια σκηνή στον «Θίασο» του Αγγελόπουλου που εκτυλίσσεται το 1946 σε ένα κέντρο διασκέδασης. Εχουν προηγηθεί τα Δεκεμβριανά, ο Εμφύλιος έχει αρχίσει και οι δημοκρατικές δυνάμεις αντιτάσσονται σφόδρα στη βασιλεία. Τα τραγούδια που λένε οι δύο παρέες αντίθετων ιδεολογικών απόψεων συνοψίζουν τον διχασμό και τα δεινά που επισώρευσαν στον τόπο όλοι οι βασιλιάδες, από τον Οθωνα μέχρι τον άρτι αποβιώσαντα Κωνσταντίνο Β΄. «Γύρνα ξανά στην παλιά σου φωλιά, βασιλιά, όταν θα ’ρθεις κουκουέδες εδώ δεν θα βρεις» λένε οι δεξιοί χορεύοντας το ταξικό τους βαλσάκι, για να τους απαντήσουν οι αριστεροί: «Εμείς τον θέλουμε, παιδιά, τον βασιλιά, να τον πάμε στο Παγκράτι, να πουλάει “Ριζοσπάστη” κι ό,τι άλλο διατάξει ο ΕΛΑΣ». Των περισσοτέρων η θητεία ήταν ένα σούρτα φέρτα μεταξύ Ελλάδας και εξωτερικού. Με δημοψηφίσματα και πραξικοπήματα έφευγαν και επέστρεφαν. Οχι μόνο επειδή η εξουσία είναι γλυκιά εξ ορισμού, αλλά και γιατί έπρεπε να επιβεβαιώνεται κάθε φορά ότι η χώρα μας ανέκαθεν υπήρξε προτεκτοράτο και ιδανική για άρμεγμα. Πότε να πληρώνουμε τα λούσα, πότε τις προίκες των θυγατέρων και αντί για ευχαριστώ ίντριγκες, αυταρχισμός και έλλειψη κάθε σεβασμού στους δημοκρατικούς θεσμούς.
Την αρχή έκανε ο Οθωνας, ο οποίος, μαθημένος από τους ελέω Θεού μονάρχες της Ευρώπης, αναγκάστηκε μόνο μετά την εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου να παραχωρήσει σύνταγμα. Το θράσος του Γεωργίου Α΄ να διορίζει και να παύει κυβερνήσεις οδήγησε ξανά σε αντιδράσεις, μέχρι τελικά να καθιερωθεί η αρχή της δεδηλωμένης. Το πράγμα χόντρυνε με τον Κωνσταντίνο Α΄ που αρνήθηκε να υπακούσει στις επιλογές του εκλεγμένου Βενιζέλου, με αποτέλεσμα τα τραγικά αποτελέσματα του Εθνικού Διχασμού. Τελευταίο παράδειγμα ο αποθανών, που ευθύνεται για την παραίτηση του Γ. Παπανδρέου, τα Ιουλιανά και τη συνεπακόλουθη χούντα.
Και οι ανιστόρητοι, που πάσχουν από επαρχιωτισμό και υπερασπίζονται την ταφή του με τιμές αρχηγού κράτους, ξεχνούν ότι από το 1967 που αναχώρησε μέχρι το 1973 λάμβανε ανελλιπώς τη βασιλική χορηγία, διεκδίκησε την κινητή περιουσία του επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη μεταφέροντας σε μια νύχτα με εννέα κοντέινερ τα «ασημικά», ενώ για την ακίνητη που είχε αποκτήσει με τον ιδρώτα του προσώπου του τσέπωσε 13,7 εκατ. ευρώ από τα κονδύλια για φυσικές καταστροφές. Οσο κι αν η δικαστική απόφαση ακούγεται γελοία ή παράλογη, εμπεριέχει μια δόση αλήθειας, γιατί σκέτη καταστροφή υπήρξαν όλοι οι βασιλιάδες, ξενόφερτοι και γυμνοί.
Γυμνοί από ικανότητες, γυμνοί από ευαισθησίες και από ηθική συνείδηση. Στον «Κοκό» πάντως οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η φιλοδοξία του να κυβερνά από το βρακί της μάνας του, χωρίς κανένα ουσιαστικό προσόν, μας απάλλαξε από το να συνεχίσουμε να τον ταΐζουμε, αυτόν και το σόι του.
Το να μη γίνει λοιπόν η κηδεία του δημοσία δαπάνη ήταν επιβεβλημένο από την Ιστορία και όχι αποτέλεσμα πολιτικής οξύνοιας του πρωθυπουργού. Ο Βορίδης βέβαια τον αποκάλεσε βασιλέα, η Κοσιώνη μαυροφορέθηκε, η Μενδώνη τρέχει να συμμαζέψει το Τατόι για να μη γίνουμε ρεζίλι διεθνώς και ο Ευαγγελάτος τις επόμενες μέρες αναμένεται να μας δείξει σε ολογράμματα τα φαντάσματα των προγόνων του, για να μην έχουμε καμία αμφιβολία πως η κωμωδία γεννήθηκε στην Ελλάδα.
*H Χρύσα Κακατσάκη είναι φιλόλογος ιστορικός Τέχνης
