Με την οικονομία του να βρίσκεται σε κακή κατάσταση αλλά και το καθεστώς των Ταλιμπάν να αναζητά διεθνή αναγνώριση, το Αφγανιστάν αναμένεται να χρησιμοποιήσει την πλούσια κληρονομιά που κρύβει το υπέδαφός του, τόσο για να προσελκύσει επενδύσεις και κατ’ επέκταση να δημιουργήσει κρατικά έσοδα, όσο και για να αποκτήσει πολιτική νομιμοποίηση.
Επιστρέφοντας στην εξουσία στο Αφγανιστάν μετά από 20 χρόνια απουσίας, οι Ταλιμπάν έχουν ανακτήσει τον έλεγχο των φυσικών πόρων, για τους οποίους ένας πρώην υπουργός ορυχείων της χώρας είπε ότι αξίζει έως και 3 τρισεκατομμύρια δολάρια (περί τα 2,5 τρις ευρώ). Αυτή η εκτίμηση έγινε προς το τέλος του τελευταίου ράλι τιμών βασικών προϊόντων το 2010 και θα μπορούσε να αξίζει ακόμη περισσότερο τώρα, αφού η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη από το σοκ του κορονοϊού έστειλε τις τιμές στα ύψη.
Το Αφγανιστάν είναι πλούσιο σε φυσικούς πόρους όπως χαλκός, χρυσός, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ουράνιο, βωξίτης, άνθρακας, σιδηρομετάλλευμα, σπάνιες γαίες, λίθιο, χρώμιο, μόλυβδος, ψευδάργυρος, πολύτιμοι λίθοι, θείο, τραβερτίνη, γύψος και μάρμαρο.
Παρακάτω ακολουθεί μια παρουσίαση ορισμένων εκ των βασικών αποθεμάτων του Αφγανιστάν, όπως εκτιμάται από το υπουργείο εξόρυξης της χώρας και την αμερικανική κυβέρνηση, καθώς και τη δυνητική χρηματική τους αξία για την καταστραμμένη από τον πόλεμο αφγανική οικονομία εάν μπορούν να ξεπεραστούν οι προκλήσεις ασφάλειας και να εγκαθιδρυθούν εμπορικές σχέσεις του καθεστώτος με την διεθνή κοινότητα.
Χαλκός
Μια έκθεση του 2019 από το Υπουργείο Ορυχείων και Πετρελαίου του Αφγανιστάν υπολόγισε το απόθεμα χαλκού της χώρας σε σχεδόν 30 εκατομμύρια τόνους.
Ένας οδικός χάρτης του αφγανικού τομέα εξόρυξης που δημοσιεύθηκε από το υπουργείο την ίδια χρονιά ανέφερε ότι υπήρχαν άλλοι 28,5 εκατομμύρια τόνοι χαλκού σε άγνωστα κοιτάσματα πορφυρίτη. Αυτό φέρνει το σύνολο των αποθεμάτων κοντά στους 60 εκατομμύρια τόνους, αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων σε τρέχουσες τιμές καθώς αυξάνεται η ζήτηση για το μέταλλο.
Μια κοινοπραξία της Metallurgical Corp of China (MCC) και της Jiangxi Copper ανέλαβε μια τριετή μίσθωση για το μεγαλύτερο έργο χαλκού στη χώρα, το Mes Aynak, το 2008. Αυτό το γιγαντιαίο έργο δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί, αλλά οι 11 εκατομμύρια τόνοι χαλκού που η MCC εκτιμά ότι μπορούν να εξορυχθούν αξίζει πάνω από 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε τρέχουσες τιμές του χρηματιστηρίου μεταλλευμάτων του Λονδίνου.
Άλλα μέταλλα
Η έκθεση του 2019 ανέφερε επίσης ότι το Αφγανιστάν είχε περισσότερους από 2,2 δισεκατομμύρια τόνους σιδηρομεταλλεύματος, αξίας άνω των 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε τρέχουσες τιμές της αγοράς.
Το απόθεμα χρυσού είναι πολύ πιο περιορισμένοι σε περίπου 2.700 κιλά, αξίας σχεδόν 170 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ το αφγανικό υπουργείο είπε επίσης ότι τα βασικά μέταλλα αλουμίνιο, κασσίτερος, μόλυβδος και ψευδάργυρος «βρίσκονταν σε πολλές περιοχές της χώρας».
Λίθιο και σπάνιες γαίες
Ένα εσωτερικό υπόμνημα του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ το 2010 φέρεται να περιέγραψε το Αφγανιστάν ως «Σαουδική Αραβία του λιθίου», πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να είναι το ίδιο κρίσιμο για την παγκόσμια προμήθεια μετάλλων για την κατασκευή μπαταριών, όπως η χώρα της Μέσης Ανατολής για το αργό πετρέλαιο.
Η σύγκριση έγινε τη στιγμή που το λίθιο είχε ήδη χρησιμοποιηθεί ευρέως σε μπαταρίες για ηλεκτρονικές συσκευές, αλλά πριν γίνει φανερό πόσο λίθιο θα χρειαζόταν για την κατασκευή μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων και κατ’ επέκταση την παγκόσμια μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Μια έκθεση του 2017/18 από το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο σημειώνει ότι το Αφγανιστάν έχει κοιτάσματα σποδουμένιου, ένα ορυκτό που περιέχει λίθιο, αλλά δεν παρέχει εκτιμήσεις για τη ποσότητα, ενώ η αφγανική έκθεση του 2019 δεν κάνει καθόλου αναφορά στο λίθιο.
Ωστόσο, η έκθεση του αφγανικού υπουργείου Μεταλλείων του 2019 αναφέρει ότι το Αφγανιστάν διαθέτει 1,4 εκατομμύρια τόνους σπάνιων γαιών, μια ομάδα 17 στοιχείων που θεωρούνται πολύτιμα για την κατασκευή ηλεκτρονικών συσκευών, καθώς και σε στρατιωτικό εξοπλισμό.
Με το πλούσιο σε υδρογονάνθρακες Ιράν και Τουρκμενιστάν στα δυτικά του, το Αφγανιστάν έχει περίπου 1,6 δισεκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου, 453 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και άλλα 500 εκατομμύρια βαρέλια υγρών φυσικού αερίου. Αυτό εκτιμά η αφγανική έκθεση του 2019, η οποία επικαλέστηκε μια κοινή εκτίμηση ΗΠΑ-Αφγανιστάν και υποστηρίζει ότι μόνο το αργό πετρέλαιο σε τρέχουσες τιμές έχει αξία 107 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Το μεγαλύτερο μέρος του μη ανακαλυφθέντος αργού πετρελαίου βρίσκεται στη λεκάνη του Αφγανο-Τατζικική λεκάνη και το μεγαλύτερο μέρος του άγνωστου φυσικού αερίου βρίσκεται στη λεκάνη του Αμού Ντάρια», αναφέρεται στην έκθεση.
Πολύτιμοι λίθοι
Το Αφγανιστάν ήταν ιστορικά μια σημαντική πηγή λάπις λαζούλι, ενός βαθύ μπλε, ημιπολύτιμου λίθου που εξορύσσεται στη βόρεια επαρχία Μπανταχσάν της χώρας για χιλιάδες χρόνια, καθώς και άλλων πολύτιμων λίθων όπως τα ρουμπίνια και τα σμαράγδια.
Οι καλύτερες ποιότητες λάπις λαζούλι μπορούν να φτάσουν έως και 150 δολάρια ανά καράτι, σύμφωνα με την αφγανική έκθεση του 2019, η οποία σημειώνει, ωστόσο, ότι η πλειοψηφία των πολύτιμων λίθων που εξορύσσονται στη χώρα εγκαταλείπουν τη χώρα παράνομα, κυρίως προς το Πεσαβάρ του Πακιστάν, στερώντας το Αφγανιστάν από σημαντικά έσοδα.
