Οι τελευταίες μέρες του Καραβάτζο 

Οι τελευταίες μέρες του Καραβάτζο 

Ο Λουίτζι ντε Πασκάλις στο βιβλίο του «Η σφραγίδα του Καραβάτζο» (εκδόσεις Αίολος, μτφρ. Λούλα Καραγιαννάκη) επιχειρεί να λύσει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ιστορίας της τέχνης.

Λέγεται ότι ο Καραβάτζο (1571-1610) ήταν απρόβλεπτος χαρακτήρας και αρκετά παρορμητικός, με αποτέλεσμα να βρίσκεται συχνά μπλεγμένος σε καυγάδες – το 1606 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Ρώμη έπειτα από ξιφομαχία που κατέληξε στον θάνατο του αντιπάλου του, Ρανούτσο Τομασόνι. Η έντονη και συχνά βίαιη προσωπικότητά του αποτυπώθηκε και στην τέχνη του, ενώ το ταλέντο του του εξασφάλισε μια θέση στο πάνθεον των κορυφαίων ζωγράφων. Ωστόσο το έργο του στην εποχή του συχνά αντιμετωπίστηκε αρνητικά, κυρίως για την τόλμη με την οποία αποτύπωνε τα θέματά του. Η ζωγραφική του χαρακτηρίζεται από έντονη δραματικότητα την οποία επιτύγχανε κυρίως μέσω του κιαροσκούρο – υπήρξε ο ιδανικός εκφραστής του.

Σε νεανική ηλικία εγκατέλειψε το Μιλάνο όπου γεννήθηκε και ταξίδεψε στη Ρώμη όπου θήτευσε για τέσσερα χρόνια στο εργαστήρι του Σιμόνε Πετερτσάνο. Στα πρώτα βήματά του προσελήφθη στο στούντιο του ζωγράφου και εμπόρου τέχνης Καβαλιέρ ντ’ Αρπίνο, όπου ζωγράφιζε κυρίως έργα νεκρής φύσης αν και αυτό που πραγματικά ήθελε ήταν να ασχοληθεί με τις προσωπογραφίες. Η ιστορία λέει ότι ο δάσκαλός του κάποια στιγμή έφερε στο εργαστήριο έναν πίνακα του Ιερώνυμου Μπος, ο οποίος γοήτευσε πολύ τον Καραβάτζο και θέλησε να τον αντιγράψει. Στον πίνακα αυτό όμως υπήρχε ένα μυστικό που θα του άλλαζε τη ζωή και θα τον ακολουθούσε μέχρι το τέλος, στην πραγματικότητα μάλλον θα επέσπευδε το τέλος του.

Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, ο Καραβάτζο πέθανε από ελονοσία. Ωστόσο δημοσιεύματα των τελευταίων χρόνων αναφέρουν ότι ο θάνατός του ίσως να προέρχεται από επιπλοκές της σύφιλης, από τροφική δηλητηρίαση, από δηλητηρίαση εξαιτίας των χρωστικών με τις οποίες ζωγράφιζε ή ακόμη και από δολοφονία. Την εκδοχή αυτή υποστηρίζει μεταξύ άλλων ο Λουίτζι ντε Πασκάλις στο ιστορικό μυθιστόρημα «Η σφραγίδα του Καραβάτζο». Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει μελετήσει ο Ιταλός συγγραφέας στις τελευταίες μέρες του ζωγράφου έπαιξαν σημαντικό ρόλο η Καθολική Εκκλησία και το Τάγμα των Ιπποτών της Μάλτας. Ετσι δεν πρόλαβε ποτέ να φτάσει στη Ρώμη προκειμένου να λάβει τη χάρη που θα του απένειμε ο πάπας για τη δολοφονία του Τομασόνι.

Documento Newsletter