Ο δημιουργός της «Θεϊκής παρέμβασης» Ελία Σουλεϊμάν επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, την Παλαιστίνη και υπογράφει ακόμη ένα μοντέρνο πολιτικό παραμύθι με ισχυρό κωμικό ένστικτο αλλά και στοιχεία τραγωδίας.
Ο παράδεισος έπεσε στη Γη (It must be heaven) (***)
Πολιτική κωμωδία διεθνούς συμπαραγωγής 2019 (104)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ελία Σουλεϊμάν ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Ελία Σουλεϊμάν, Ταρίκ Κόπτι, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ
Ένας παλαιστίνιος σκηνοθέτης συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να γυρίσει τη νέα του ταινία στην πατρίδα του και αναζητά πιθανούς χρηματοδότες στο εξωτερικό. Στο Παρίσι, όπου έχει εκδηλώσει αρχικά ενδιαφέρον μια εταιρεία παραγωγής, εισπράττει την πρώτη άρνηση («τελικά, το σενάριο σας δεν είναι τόσο παλαιστινιακό όσο πιστεύαμε και δυστυχώς δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε συνεργασία αλλά έχετε την απόλυτη συμπάθεια μας»), οπότε ο σκηνοθέτης τον οποίο υποδύεται ο ίδιος ο Σουλεϊμάν κάτι που ενισχύει την αίσθηση της αυτοβιογραφίας, αναγκάζεται να στραφεί σε άλλους τόπους και συγκεκριμένα τη Νέα Υόρκη.
Μια γλυκόπικρη κωμωδία παρεξηγήσεων πάνω στον παραλογισμό της σύγχρονης πολιτικής τάξης, με πρωταγωνιστή-παρατηρητή έναν κουρασμένο σκηνοθέτη που δεν παύει να εκπλήσσεται από τα παιχνίδια της ζωής είναι το νέο φιλμ του Σουλεϊμάν «Ο παράδεισος έπεσε στη Γη». Το απέραντα σαρκαστικό χιούμορ του Ελία Σουλεϊμάν στην καλύτερη εκδοχή του, θυμίζει αρκετά το φιλμ που του χάρισε τη διεθνή φήμη. Όμως τα σχεδόν 20 χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από την «Θεϊκή παρέμβαση» δεν άσπρισαν μόνο τα μαλλιά του σκηνοθέτη όπως θα προσέξετε (και στα δύο έργα ο σκηνοθέτης υποδύεται τον κεντρικό χαρακτήρα) αλλά μοιάζουν να έχουν προσθέσει μεγαλύτερο βάρος και πίκρα στις βασικές επισημάνσεις του γύρω από το πως λειτουργεί αυτός ο κόσμος. Σε μια σκηνή γυρισμένη στη Ναζαρέτ ο κουρασμένος ήρωας περιπλανιέται σε μια άδεια γειτονιά, όταν ξαφνικά προβάλλουν πίσω του μια ορδή αγριεμένων νέων που βαστούν ξύλα και ρόπαλα και τρέχουν κατά πάνω του. Η πρώτη του αντίδραση είναι να τρέξει να σωθεί. Αμέσως μετά όμως σταματά. Ίσως επειδή ξέρει ότι δεν μπορεί να ξεφύγει, ίσως επειδή έχει βαρεθεί να κρύβεται. Τελικά, όπως αποδεικνύεται, το τσούρμο κυνηγά άλλον καθώς τον προσπερνά σαν να μην υπάρχει. Μπορεί όμως να είναι κι έτσι. Ένας αόρατος ανθρωπάκος σε στυλ Ιλό, που δεν μιλά και απλώς παρατηρεί τη ζωή να τον προσπερνά. Μια συρραφή από εμπνευσμένα κωμικά – η εναρκτήρια σεκάνς με το θείο μυστήριο στην εκκλησία που πάει κατά διαόλου θα σας κάνει να γελάσετε με την ψυχή σας- αλλά και πιο τρυφερά στιγμιότυπα συνθέτουν το φιλμ του Σουλεϊμάν. Όμως ο «Παράδεισος» παρότι ψυχαγωγεί με απολαυστικό τρόπο το θεατή δεν λησμονεί την πολιτική αποστολή του. Πίσω από το βελούδινο άγγιγμα και την ελαφρότητα της γραφής κρύβεται μια στιβαρή πολιτική ματιά όχι μόνο για το θέατρο του παραλόγου που παίζεται στη σύγχρονη Παλαιστίνης αλλά και για την διπλοπροσωπία της Δύσης – καταπληκτική η αντίστιξη των στρατιωτικών παρελάσεων στα Ηλύσια Πεδία και των παρελάσεων μόδας- και την απρόβλεπτη, πολυσχιδή σχέση ζωής και τέχνης.
Το γεράκι του φυστικοβούτυρου (The peanut butter falcon) (***)
Δραματική αμερικανικής παραγωγής 2019 (97)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τάιλορ Νίλσον, Μάικλ Σουόρτζ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Ντακότα Τζόνσον, Σάια Λα Μπεφ, Ζακ Γκοτσέιγκεν
Ο Ζακ, ένας νέος άντρας με σύνδρομο Down ονειρεύεται να γίνει επαγγελματίας παλαιστής. Το σκάει από τον οίκο ευγηρίας που τον φυλάνε και στο δρόμο προς την ελευθερία γνωρίζει τον Τάιλερ ο οποίος έχει τα δικά του προβλήματα.
Τρυφερότητα, χιούμορ, λυρισμός κι ένα μοναδικό δέσιμο μεταξύ των πρωταγωνιστών συνθέτουν το παζλ ενός τυπικού road movie που διαδραματίζεται στα υγρά μονοπάτια του αμερικανικού Νότου. Φυσικά η περσόνα του αυθεντικού Ζακ (ο 35χρονος Ζακ Γκοτσέιγκεν με σύνδρομο Down είναι πραγματικά καταπληκτικός) ξεχωρίζει και αφήνει έντονη τη σφραγίδα της στο φιλμ που μιλά για την αξία της φιλίας, τη δύναμη της θέλησης και την ανάγκη του παραμυθιού όταν η πραγματικότητα γίνεται αβάσταχτη για τις ζωές κάποιων μη προνομιούχων.
Αντρέι Ταρκόφσκι – Σινεμά σαν προσευχή (Andrey Tarkovsky- A Cinema prayer) (***)
Ντοκιμαντέρ ιταλοσουηδικορωσικής συμπαραγωγής 2019 (97)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ- ΣΕΝΑΡΙΟ: Αντρέι Αντρέγεβιτς Ταρκόφσκι ΜΟΝΤΑΖ: Μιχαήλ Λεχιγιόφσκι, Αντρέι Αντρέγεβιτς Ταρκόφσκι
Η ζωή και το έργο του Αντρέι Ταρκόφσκι μέσα από τις δικές του αφηγήσεις και τη σκηνοθετική επιμέλεια του γιου του ο οποίος εμπλουτίζει το φιλμ με σπάνιο υλικό από προσωπικές μαρτυρίες και βιντεοσκοπήσεις.
Η σχέση του με το καθεστώς, το καλλιτεχνικό όραμα του, η αδυναμία του να κατανοήσει απόλυτα τις γυναίκες αλλά και τα παιδιά («θεωρώ ότι στις ταινίες μου απέτυχα να δώσω πλήρως όσα αντιπροσωπεύουν» ομολογεί ο ίδιος ο Ταρκόφσκι), η αγωνία του για το Θείο, η λατρεία του για τον Μπρεσόν και τον Ντα Βίντσι, η πίκρα του για τα όσα τον οδήγησαν σε αυτοεξορία. Μια ταινία- θησαυρός για όλους τους σινεφίλ που καταγράφει με την πρέπουσα ευαίσθητη και λυρική γραφή του μεγαλείο του «φιλοσόφου» του ρωσικού σινεμά.
Γιοσέπ (Josep) (***)
Animation διεθνούς συμπαραγωγής 2019 (71)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ορέλ ΣΕΝΑΡΙΟ: Ζαν Λουί Μιλεσί ΜΟΝΤΑΖ: Τομά Μπελέρ
Τον Φεβρουάριο του 1939 χιλιάδες Ισπανοί προσπαθούν να γλιτώσουν από τη δικτατορία του Φράνκο και ψάχνουν να βρουν καταφύγιο στη γειτονική Γαλλία. Εκεί όμως έρχονται αντιμέτωποι με μια εξίσου φρικιαστική πραγματικότητα όταν φυλακίζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης με άθλιες συνθήκες διαβίωσης.
Εντυπωσιακή η πρώτη ταινία που σκηνοθετεί ο σκιτσογράφος της Le Monde Ορέλ που επιλέχτηκε μάλιστα για το επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών. Ένα σκοτεινό και εφιαλτικό animation με έμφαση στον ρεαλισμό και την ιστορική ακρίβεια που ακολουθεί την μορφή του παραμυθιού (ο άρρωστος παππούς αφηγείται στον εγγονό του ένα ντροπιαστικό για τη Γαλλική ιστορία γεγονός) για να θίξει με μια ένταση που κόβει την ανάσα δύο επίκαιρα μείζονα θέματα: το νεοναζισμό και το προσφυγικό.
Τα χελιδόνια της Καμπούλ (The swallows of Kabul) (**)
Animation διεθνούς συμπαραγωγής 2019 (81)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαμπού Μπρετμάν, Ελεά Γκομπέ Γεβενέκ ΣΕΝΑΡΙΟ: Ζαμπού Μπρετμάν, Σεμπαστιάν Ταβέλ
Το 1998 η Καμπούλ βρίσκεται υπό την κυριαρχία των Ταλιμπάν αλλά αυτό δεν εμποδίζει τους ερωτευμένους Ζουνάιρα και Μόσεν να σχεδιάζουν ένα καλύτερο μέλλον. Όμως ένα τυχαίο γεγονός θα μετατρέψει τη ζωή των δύο νέων σε κόλαση.
Ο έντονος καταγγελτικός τόνος και οι σχηματικές καταγραφές της επίγειας κόλασης στην Καμπούλ των Ταλιμπάν δεν επιτρέπουν στο φιλμ να έχει τα λυρικά διαλείμματα και τη δραματική αποστασιοποίηση που θα επέφεραν κάποιες ανάσες στην παρακολούθηση του φιλμ. Έχει πάντως ενδιαφέρον που ενισχύεται με το τεχνικό κομμάτι χάρη στη δεξιοτεχνία που δένεται το χειροποίητο σκίτσο με τις κινήσεις αληθινών ηθοποιών.
