Ο Μπόρις Τζόνσον αντιμετωπίζει απόψε τη μεγαλύτερη πρόκληση της πολιτικής του καριέρας, καθώς οι Συντηρητικοί βουλευτές καλούν σε ψηφοφορία για την απομάκρυνσή του από το τιμόνι τόσο του κόμματος όσο και της κυβέρνησης. Η ιστορία έχει δείξει ότι μια απλή νίκη δεν είναι αρκετή για να μείνει σταθερά στη θέση του.
Μια αξιοπρεπής παραίτηση, όμως, σε περίπτωση νίκης με μικρό προβάδισμα φαίνεται ολοένα και πιο απίθανη, ειδικά για όσους τον ξέρουν: ο Γουίλ Γουόλντεν, πρώην σύμβουλος επικοινωνίας του Τζόνσον όταν ήταν δήμαρχος Λονδίνου, μιλώντας στο ραδιόφωνο του BBC, είπε ότι αν χάσει ο Τζόνσον, «θα πρέπει να τον σύρουν από την Ντάουνινγκ Στριτ καθώς θα κλωτσάει και θα φωνάζει»… Ενώ η χώρα αντιμετωπίζει σειρά από δυσεπίλυτα προβλήματα που χρειάζονται την άμεση προσοχή της κυβέρνησης, όπως η έλλειψη προσωπικού και οι τεράστιες λίστες αναμονής στα νοσοκομεία, η κρίση ακρίβειας, η κοινωνική πρόνοια κ.ά., οι επικεφαλής της κυβέρνησης ομφαλοσκοπούν, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολη την κατάσταση.
Οι αριθμοί της ψηφοφορίας
Πριν μπούμε στις εικασίες για το πόσες ψήφοι δεν θα αποτελούν κατ’ ουσία ήττα για τον Τζόνσον, να εξηγήσουμε εν συντομία τι είναι οι backbenchers και η payroll vote. Στο βρετανικό κοινοβούλιο, οι εκλεγμένοι βουλευτές που δεν έχουν κάποιο κυβερνητικό αξίωμα ονομάζονται backbenchers, αυτοί που κάθονται δηλαδή στα πίσω έδρανα, αφού τα μπροστινά καταλαμβάνονται από βουλευτές που είναι μέλη της κυβέρνησης. Η payroll vote είναι η ψήφος από βουλευτές που έχουν σχέση με την κυβέρνηση, ανεξάρτητα αν αυτή είναι έμμισθη (payroll) ή άμισθη. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται οι υπουργοί, οι κοινοβουλευτικοί βοηθοί υπουργών (PPS), εμπορικοί αντιπρόσωποι και τοπικοί επικεφαλής του Συντηρητικού κόμματος. Όλοι αυτοί συνολικά ξεπερνούν τους 160 βουλευτές, ενώ η πλειοψηφία που χρειάζεται ο Τζόνσον για να κερδίσει είναι 180, σε σύνολο 359 βουλευτών.
Είναι λοιπόν σημαντικό ο Τζόνσον να κερδίσει με μεγάλη πλειοψηφία, την οποία πολλοί στα βρετανικά Μέσα εκτιμούν τουλάχιστον στα 2/3 των βουλευτών. Αυτό βέβαια θα σημαίνει ότι ο πρωθυπουργός θα έχει χάσει την εμπιστοσύνη του ενός τρίτου των βουλευτών του, ήτοι 120 βουλευτές, όμως θα έχει το δικαίωμα να ισχυρίζεται ότι μπορεί να συνεχίσει απρόσκοπτα το έργο του. Όμως, 120 ψήφοι που δεν θα προέρχονται από την payroll vote σημαίνει ότι θα έχει χάσει την εμπιστοσύνη σχεδόν του 62% των backbenchers, εκείνων δηλαδή που δεν εξαρτάται η θέση τους άμεσα από την ηγεσία του, πράγμα διόλου κολακευτικό. Φυσικά όσο πιο μικρό είναι το προβάδισμα του Τζόνσον στην ψηφοφορία, τόσο πιο δύσκολα θα είναι τα πράγματα γι αυτόν, ακόμα και αν νικήσει.
Ιστορικό προηγούμενο
Οποιαδήποτε νίκη κάτω του 55% θα σημαίνει ουσιαστικά το τέλος της πρωθυπουργίας του Τζόνσον, καθώς υπάρχει ιστορικό προηγούμενο: το 1990, όταν η Μάργκαρετ Θάτσερ εκλήθη να υπερασπιστεί την ηγεσία της απέναντι στον Μάικλ Χέζελταϊν, κέρδισε στον πρώτο γύρο με δέκα μονάδες απέναντι στον αντίπαλό της. Παρόλα αυτά, παραιτήθηκε από πρωθυπουργός και αρχηγός του κόμματος οκτώ μέρες αργότερα, καθώς η νίκη της δεν θεωρήθηκε αποφασιστική. Ακόμα και το 60% που πέτυχε η Τερέζα Μέι το Δεκέμβριο του 2018 δεν ήταν αρκετό: η δυσαρέσκεια στους Τόρηδες βουλευτές για την πολιτική της σχετικά με το Brexit οδήγησε στην απόρριψη του σχεδίου της ένα μήνα αργότερα, σε μια από τις μεγαλύτερες κοινοβουλευτικές ήττες που έχει υποστεί ποτέ κυβέρνηση στη Βρετανία (432 κατά, 202 υπέρ του σχεδίου της). Το Μάιο του ίδιου έτους, η Μέι αναγκάστηκε να παραιτηθεί, πράγμα που δρομολόγησε την άνοδο του Τζόνσον στην αρχηγία του κόμματος και την πρωθυπουργία.
