Τη θετική δυναμική που σταδιακά έχτισαν οι ΗΠΑ, η οποία κατά τα φαινόμενα συνέβαλε στην πρώτη συμφωνία για κατάπαυση πυρός και απελευθέρωση των ομήρων, θέλει να διατηρήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν. Το αποκαλύπτει άλλωστε πρόσφατο άρθρο του ίδιου του Αμερικανού προέδρου, με το οποίο ζητούσε την άμεση διοικητική σύνδεση της Λωρίδας της Γάζας με τη Δυτική Οχθη υπό τη σκέπη μίας παλαιστινιακής αρχής και στήριζε ανοιχτά τη λύση των δύο κρατών. Εξάλλου αυτό καταδεικνύεται συνολικά από τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ κινήθηκαν από την αρχή
του πολέμου στη Γάζα. Το σοκ της επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου διαμόρφωσε ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο εντός του οποίου οι ΗΠΑ έπρεπε να κινηθούν, δεδομένων φυσικά των ισορροπιών στη Μέση Ανατολή, καθώς το μέρος της Χαμάς ουσιαστικά πήραν όλα τα αραβικά κράτη, το Ιράν, η Τουρκία και… η Ρωσία τελικά, ύστερα από πολλές πιρουέτες.
Αλλαγή στάσης στην πορέια
Η κυβέρνηση Μπάιντεν νωρίς στη σύγκρουση τάχθηκε άνευ όρων υπέρ των κινήσεων του Ισραήλ και του δικαιώματός του στην αυτοάμυνα, όμως καθώς οι μέρες περνούσαν και το μακελειό στη Γάζα ξέφευγε από κάθε λογική και δικαιολόγηση (δεκάδες χιλιάδες άμαχοι, παιδιά και γυναίκες νεκροί, επιθέσεις σε νοσοκομεία από τις ισραηλινές δυνάμεις, επιθέσεις σε σχολεία του ΟΗΕ και σε καταφύγια εκτοπισμένων, άρνηση να περάσουν καύσιμα στη Γάζα όπως και να υπάρξει παύση εχθροπραξιών), η αμερικανική διπλωματία σταδιακά άρχισε να κινείται προς την κατεύθυνση της επιβολής της δικής της ατζέντας στην περιοχή – και ως προς την ισραηλινή κυβέρνηση.
Αυτό έδειξε εξάλλου και η αμερικανική στάση στο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Δεν ήταν φυσικά η πονοψυχιά των ΗΠΑ για το μακελειό, αλλά ο ψυχρός υπολογισμός της κατάστασης που ώθησε την κυβέρνηση Μπάιντεν να εισχωρήσει σαν σφήνα στις εξελίξεις στο Ισραήλ και στα παλαιστινιακά εδάφη. Ηταν κατά κύριο λόγο ο φόβος μιας χαοτικής επέκτασης της σύγκρουσης και εκτός της Γάζας αλλά και η γνώση –όπως καταδείχθηκε και με τις ρωσικές πρωτοβουλίες προ ετών στη Συρία ή τις κινεζικές στην Υεμένη την περασμένη άνοιξη– ότι όταν δεν κινείται η αμερικανική διπλωματία, κινούνται και δίνουν λύσεις άλλοι.
Σχέδια για «πρακτικές λύσεις»
Η γλώσσα που χρησιμοποιεί πλέον η Ουάσινγκτον δεν είναι μια ρητορική «επί της αρχής», αλλά προσπαθεί να επιλύσει πρακτικά ζητήματα επί του πεδίου. Προτού καν υπάρξει οποιαδήποτε συζήτηση περί συμφωνίας, ο Τζο Μπάιντεν είχε δηλώσει απευθυνόμενος στους ομήρους: «Κρατηθείτε λίγο ακόμη, ερχόμαστε» (εννοούσε «για να σας σώσουμε»). Οι μέρες κύλησαν και η πρώτη συμφωνία ήρθε. Από περασμένες αναφλέξεις στο μεσανατολικό η πείρα λέει ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες καταπαύσεις πυρός –ή παράταση της υπάρχουσας– κι άλλες συμφωνίες και τελικά θα βρεθεί νέα ισορροπία που θα καθορίζει την επόμενη μέρα γενικά στο παλαιστινιακό.
Αυτό ακριβώς το σημείο φαίνεται ότι είναι ο επόμενος στόχος, πιθανότατα μεσοπρόθεσμος, που έχουν θέσει οι επιτελείς της κυβέρνησης Μπάιντεν. Σ’ αυτό το σημείο θέλουν να παρέμβουν, επιβάλλοντας ένα δυναμικό σχέδιο για τη λύση των δύο κρατών, κάτι που στα χαρτιά θέλει όλη η διεθνής κοινότητα αλλά στην πράξη έχει θαφτεί κάτω από τόνους συμφερόντων τοπικών, περιφερειακών και άλλων πολιτικών και κρατικών δυνάμεων.
Για να μπορέσει όμως αυτό να συμβεί, στην ουσία για να λυθεί άπαξ και διά παντός αυτή η πληγή που έχει ανοίξει εδώ και πάνω από 70 χρόνια στα παλαιστινιακά εδάφη και στο Ισραήλ, θα πρέπει να επιλυθούν πολλά επί μέρους θέματα, που όλα είναι εξίσου επικίνδυνα να τινάξουν την προσπάθεια στον αέρα.
Προς «αποστρατεία» Νετανιάχου;
Ενα από τα πρώτα θέματα προς διευθέτηση είναι να βρεθεί η επόμενη κυβερνητική φόρμουλα στο Ισραήλ, καθώς όλη η υφήλιος –προφανώς και οι Ισραηλινοί– εκτιμά ότι ο πολιτικός χρόνος του Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει τελειώσει. Κατά το παρελθόν έχει προαναγγελθεί πολλές φορές αλλά ακόμη είναι πρωθυπουργός, οπότε ναι μεν αυτή η εκτίμηση στην παρούσα φάση αποτελεί σχεδόν βεβαιότητα, όμως κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει. Ενα θέμα όσον αφορά την πολιτική ζωή του Ισραήλ είναι τι θα γίνει με την ακροδεξιά πτέρυγα της κυβέρνησης, η οποία έχει ήδη μπει σε κόντρα με την πολιτική των ΗΠΑ, τόσο για το ότι δέχονται παύση πυρός όσο και για το ότι συζητούν και θέλουν να υλοποιήσουν τη λύση των δύο κρατών. Η ακροδεξιά πτέρυγα της κυβέρνησης φλερτάρει έντονα με την αντίστοιχη του κόμματος του Νετανιάχου –πιθανώς και αρκετών κοντινών του ή ακόμη και του ίδιου–, του συντηρητικού Λικούντ, και προσπαθούν να επιβάλουν πιο ακραίες λύσεις, όπως ο υποχρεωτικός –ή εθελούσιος, βολεύονται και με αυτό– εκτοπισμός των Παλαιστινίων. Αλλο ένα ζήτημα που επίσης συνδέεται με τα παραπάνω είναι αυτό των εποίκων και ο τρόπος με τον οποίο αυτοί θα ενσωματωθούν σε ένα παλαιστινιακό κράτος. Υστερα από όσα έχουν συμβεί θα ήταν εξαιρετικά παράδοξο να υπάρξει ένα παλαιστινιακό κράτος με τη Γάζα και τη Δυτική Οχθη το οποίο θα έχει για πολίτες μες στην επικράτειά του οπλισμένους Εβραίους εποίκους.
Διαβάστε επίσης: Νέα επίθεση Ερντογάν σε Νετανιάχου: «Θα μείνει στην ιστορία ως “χασάπης της Γάζας”» (Video)
Γάζα: Ανοιχτή η Χαμάς σε παράταση της ανακωχής – Ακροδεξιές πιέσεις στον Νετανιάχου
Γάζα: Ο «χασάπης» που ξεκλείδωσε τους ομήρους
Ισραήλ: Κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού του Νετανιάχου σύμφωνα με δημοσκόπηση