Φόβος σε Κίεβο και Ουάσινγκτον, ο Ζελένσκι ζήτησε Patriot από τον Μπλίνκεν
Σε νέα φάση μπαίνει ο πόλεμος στην Ουκρανία καθώς πέρα από τις περιορισμένες αλλά τακτικά σημαντικές νίκες από την πλευρά της Ρωσίας στα μέτωπα του Ντονμπάς, η από δύο σημεία χερσαία επίθεση στην περιφέρεια του Χαρκόβου καταδεικνύει ότι η Μόσχα ετοιμάζεται να «ελέγξει» την ανθεκτικότητα της ουκρανικής άμυνας συνολικά, ελπίζοντας σε μεγαλύτερα κέρδη από αυτά που είχε θέσει ως στρατηγικό στόχο αρχικά.
Η κατάσταση στο Χάρκοβο αλλά και στα ανατολικά, όπως διαμορφώνεται, έχει προκαλέσει ταραχή όχι μόνο στο Κίεβο, όπως καταδεικνύει η απόφαση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι να ακυρώσει τα επίσημα ταξίδια του στο εξωτερικό, στην Ουάσινγκτον και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ηδη σύμφωνα με δημοσιεύματα η προώθηση και η προέλαση των ρωσικών δυνάμεων στο Χάρκοβο που συνοδεύονται από καταλήψεις χωριών (τουλάχιστον 30 σε ελάχιστες μέρες) και από πολιορκία μεγάλων πόλεων όπως το Βοβτσάνσκ έχουν προκαλέσει συζητήσεις εντός του επιτελείου του Τζο Μπάιντεν. Αμερικανοί αξιωματούχοι σε δηλώσεις τους υπό καθεστώς ανωνυμίας σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης παραδέχονται ότι η επίθεση στο Χάρκοβο, παρότι βρίσκεται ακόμη στην αρχή της και αναμένεται να κλιμακωθεί το καλοκαίρι, έχει τη δυνατότητα να δώσει στη Ρωσία την ώθηση που χρειάζεται για να αλλάξει πλήρως την έκβαση του πολέμου.
Η άποψη αυτή, που εκφράζεται και από τις δηλώσεις του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν πως η στήριξη εκ του μακρόθεν στην Ουκρανία μπορεί να μην είναι αρκετή και να χρειαστεί να σπεύσουν στη χώρα στρατεύματα των δυτικών χωρών, βασίζεται σε συγκεκριμένες παρατηρήσεις σχετικά τόσο με τον χρονισμό της επίθεσης όσο και με όσα προηγήθηκαν και την έκαναν εφικτή.
Τα αίτια της υποχώρησης
Σύμφωνα με όσα διακινούνται από την αμερικανική πλευρά, η ρωσική προώθηση στο Χάρκοβο αλλά και γενικότερα η επίθεση που έχει ξεκινήσει σε πολλά σημεία του μετώπου έγιναν εφικτές εξαιτίας του συνδυασμού της προσαρμογής της ρωσικής στρατιωτικής πρακτικής –και σε τεχνολογικό επίπεδο με χρήση τεχνικών ηλεκτρονικού πολέμου– στις απαιτήσεις του πεδίου της Ουκρανίας, της κακής διαχείρισης του πολέμου από πλευράς του Κιέβου και του κενού των προηγούμενων μηνών στην παροχή της δυτικής βοήθειας.
Αν και οι αναλυτές εκτιμούν ότι αυτήν τη στιγμή οι δυνάμεις που έχει στείλει η Μόσχα δεν είναι αρκετές για να καταλάβουν την πόλη του Χαρκόβου, κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν τους επόμενους μήνες θα σπεύσουν κι άλλες δυνάμεις. Το ερώτημα είναι κρίσιμο, αφού η ουκρανική πλευρά ανάλογα με τις εξελίξεις θα κληθεί να πάρει αποφάσεις σχετικά με το εάν θα ενισχύσει τις… κακοσυντηρημένες γραμμές άμυνάς της στην επαρχία του Χαρκόβου με δυνάμεις από άλλα μέτωπα –με ό,τι συνεπάγεται για τη ρωσική επίθεση στο Ντονμπάς– ή θα προσπαθήσει να κρατήσει ό,τι μπορεί με τις υπάρχουσες δυνάμεις, περιμένοντας κυρίως μια τεχνολογική ενίσχυση από την πλευρά της Δύσης. Ο Ζελένσκι ήδη ζήτησε πυραυλικό σύστημα Patriot για το Χάρκοβο από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν στη συνάντησή τους μες στην εβδομάδα. Σε κάθε περίπτωση η επίθεση στο Χάρκοβο στρέφει την προσοχή του Κιέβου αλλά και των συμμάχων του μακριά από τις δύο περιφέρειες του Ντονμπάς, που –όπως καταμαρτυρά η πορεία του πολέμου– αποτελεί τον κύριο στόχο των επιχειρήσεων της Ρωσίας.
Κλιμακώνει η Μόσχα
Οσον αφορά τη ρωσική πλευρά, η επίθεση έρχεται λίγο μετά την έναρξη της νέας θητείας του Βλαντίμιρ Πούτιν αλλά και τις αλλαγές που έχει δρομολογήσει στα πρόσωπα του περιβάλλοντός του. Οι επιλογές που έχουν γίνει αλλά και οι ανακοινώσεις των τελευταίων ημερών, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης του 8,7% του ΑΕΠ της Ρωσίας για δαπάνες σε άμυνα και ασφάλεια, καταδεικνύουν ότι ο Ρώσος πρόεδρος και το επιτελείο του προετοιμάζονται για κλιμάκωση του πολέμου. Εξάλλου, όπως και οι δυτικοί αναλυτές και οι κυβερνήσεις εκτιμούν, για τη Μόσχα ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι πόλεμος φθοράς κι αυτό σημαίνει ότι κερδίζει όχι μόνο όποιος πετύχει τους στόχους του στο πεδίο της μάχης, αλλά και όποιος μπορεί να τους διατηρήσει μέχρι να επιτευχθεί η όποια νίκη, είτε με συμφωνία είτε με ισορροπία. Για να επιτευχθεί αυτό, όμως, κρίσιμο ρόλο παίζουν η οικονομία και η χρηματοδότηση.
Γιατί άλλαξε της Αμύνης τα παιδιά ο Πούτιν
Το γεγονός ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει… επενδύσει όχι μόνο το πολιτικό του μέλλον αλλά και την υστεροφημία του στον πόλεμο της Ουκρανίας έρχονται να επιβεβαιώσουν οι τελευταίες εξελίξεις και οι αλλαγές που φέρνει η πέμπτη θητεία του ως προέδρου της Ρωσίας στο ανώτατο επίπεδο στρατιωτικών και πολιτικών στελεχών.
Ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου μές στην εβδομάδα προχώρησε στην υπογραφή διατάγματος για τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης, που όμως φέρνει αλλαγές οι οποίες κατά φαινόμενα αποσκοπούν να παγιώσουν εντός της Ρωσίας τη λογική της προτεραιότητας που δίνει ο ίδιος στην πολεμική προσπάθεια.
Το χαλί γι’ αυτό και συγκεκριμένα για τη μετακίνηση του μακροβιότερου υπουργού της Ρωσίας, του πρώην υπουργού Αμυνας και μέλους της ομάδας των «σιλοβίκι» Σεργκέι Σοϊγκού, που ήταν και η πιο εντυπωσιακή… μετάθεση του διατάγματος, έστρωσε το σκάνδαλο διαφθοράς που αποκαλύφθηκε στο υπουργείο Αμυνας προ εβδομάδων. Συγκεκριμένα, τον προηγούμενο μήνα συνελήφθη με την κατηγορία του παράνομου πλουτισμού ο υφυπουργός Αμυνας Τιμούρ Ιβάνοφ, ενώ μές στην εβδομάδα που μας πέρασε συνελήφθη και ο επικεφαλής της διεύθυνσης προσωπικού του υπουργείου Γιούρι Κουζνέτσοφ, στον οποίο απαγγέλθηκαν κατηγορίες για δωροδοκία. Είχαν παραιτηθεί ο αναπληρωτής υπουργός Ρουσλάν Τσαλίκοφ και ο υφυπουργός για θέματα επιμελητείας Αλεξέι Κριβορούτσκο.
Η μετακίνηση του Σοϊγκού από το υπουργείο Αμυνας εντός των τειχών του Κρεμλίνου και συγκεκριμένα στο Συμβούλιο Ασφαλείας της ρωσικής προεδρίας καταδεικνύει ότι ο «σιλοβίκ» δεν έπεσε σε… πλήρη δυσμένεια, αλλά ότι τουλάχιστον προσωρινά –ο χρόνος θα δείξει για πόσο– θα αξιοποιηθεί σε άλλο πόστο, προσφέροντας τη βαθιά πείρα που έχει αποκτήσει ως βασικός «παίκτης» στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Επένδυση στον πόλεμο
Αυτό όμως που έρχεται να ολοκληρώσει την εικόνα ότι ο Πούτιν… επενδύει στον πόλεμο της Ουκρανίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις μέχρι τώρα ισορροπίες στην κορυφή της πυραμίδας του κρίσιμου υπουργείου, είναι η τοποθέτηση στο τιμόνι του υπουργείου Αμυνας του σχετικά «νεαρού», 65άχρονου, Αντρέι Μπελαούσοφ. Ο οικονομολόγος, τεχνοκράτης και μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έθεσε αμέσως τους στόχους του, που δεν είναι η παρέμβαση στο επιχειρησιακό επίπεδο αλλά σε οτιδήποτε άλλο έχει σχέση με την οικονομία του πολέμου. Προτεραιότητές του είναι η επιμελητεία, οι εξοπλισμοί, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και γενικότερα όλα όσα δεν κερδίζουν απλώς μάχες αλλά ολόκληρες συγκρούσεις ή και μακροχρόνιους πολέμους.
Επιτελικά ερωτήματα
Η τοποθέτηση του Μπελαούσοφ στο Αμυνας, ιδιαίτερα μετά το σκάνδαλο διαφθοράς και την απομάκρυνση του Σοϊγκού, έφερε στο προσκήνιο ερωτήματα σχετικά με το μέλλον του άλλου ισχυρού άνδρα της πολεμικής προσπάθειας, που δεν είναι άλλος από τον επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων Βαλέρι Γκερασίμοφ. Οι δηλώσεις του Μπελαούσοφ όμως περί μη άμεσης εμπλοκής του στις στρατιωτικές επιχειρήσεις θεωρήθηκαν ως μήνυμα πως ο Γκερασίμοφ (τον είχε στοχοποιήσει μαζί με τον Σοϊγκού ο νεκρός πλέον ιδρυτής της Βάγκνερ Γεβγκένι Πριγκόζιν) δεν έχει κάτι να φοβάται, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον.
Την εικόνα των αλλαγών που φέρνει στη νέα του θητεία ο Πούτιν ολοκληρώνουν από τη μια η απομάκρυνση του πρώην στενού συνεργάτη του προέδρου, πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών FSB και πρώην μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας Νικολάι Πατρούσεφ και η τοποθέτησή του στη θέση του επόπτη της ναυπηγικής βιομηχανίας ως συμβούλου του Κρεμλίνου και από την άλλη η αναβάθμιση νεότερων στελεχών.
Διαβάστε επίσης: Ζελένσκι και Πούτιν απορρίπτουν την πρόταση Μακρόν για τήρηση της Ολυμπιακής εκεχειρίας
Ουκρανία: Τουλάχιστον 11 νεκροί στην περιφέρεια του Χαρκόβου από ρωσικά πυρά
Οι μισθωτοί έχασαν €10 δισ. με πρωθυπουργό Μητσοτάκη