Η ΕΕ αποδείχθηκε «λάκκος των λεόντων», όπως εύστοχα την είχε χαρακτηρίσει ο Ηλίας Ηλιού. Τα θεμέλια, η δομή και ο μηχανισμός της εξυπηρετούν την ενίσχυση των πολυεθνικών επιχειρήσεων, αναδιανέμουν τον πλούτο από τις ασθενέστερες χώρες προς τις ισχυρότερες, ενώ οι ανταγωνισμοί μεταξύ των ισχυρών κρατών (Γερμανία, Γαλλία ιδίως) δίνουν επιπλέον τον τόνο στο εσωτερικό της. Η στρατιωτικοποίηση της ΕΕ και η εμπλοκή της σε πολέμους αναδιανομής των σφαιρών επιρροής προχωρά μέρα με τη μέρα.
Παράλληλα σημειώνεται πανευρωπαϊκά ενίσχυση των κομμάτων της ακροδεξιάς. Τα ακροδεξιά κόμματα χρηματοδοτούνται αφειδώς από ισχυρά οικονομικά κέντρα, καθώς είναι το πιο ακραίο όπλο για την πλήρη κατεδάφιση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Οι ακροδεξιές απόψεις προβάλλονται συστηματικά από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης.
Η ΕΕ είναι συνυπεύθυνη μαζί με τις ελληνικές κυβερνήσεις για τη βαρβαρότητα των μνημονίων που κατεδάφισαν τα κοινωνικά δικαιώματα. Η απόσταση της Ελλάδας από τις αναπτυγμένες χώρες μεγαλώνει, η βιομηχανία και η αγροτική της οικονομία έχουν συρρικνωθεί.
Οι νέοι της χώρας μας βιώνουν μια απίστευτη εργασιακή και κοινωνική βαρβαρότητα, την οποία θεωρούν σε ένα βαθμό φυσιολογική αφού πολλοί δεν έχουν τις εμπειρίες ή τη γνώση περιόδων κατά τις οποίες υπήρχαν κάποιες κοινωνικές κατακτήσεις. Από την άλλη όμως, όπως έδειξαν οι πρόσφατοι αγώνες των φοιτητών ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, αναπτύσσονται ισχυρά ρεύματα αντίστασης και αμφισβήτησης. Οι νέες γενιές αποκτούν κοινωνικοπολιτική εμπειρία και εμπειρία μέσα από τους δικούς τους δρόμους.
Δεν μπορώ να γνωρίζω αν αυτές οι διεργασίες θα εκδηλωθούν άμεσα, στις ευρωεκλογές ή αργότερα. Το βέβαιο είναι ότι το σύστημα της φτώχειας, της ανισότητας, της αδικίας, των πολέμων και της καταστροφής του περιβάλλοντος είναι αβίωτο. Είμαι γι’ αυτό αισιόδοξος ότι οι νέοι θα διεκδικήσουν κάποια στιγμή τη ζωή και το μέλλον τους.
* Ο Δημήτρης Καλτσώνης είναι αν. καθηγητής Θεωρίας Κράτους και Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήµιο