Μικρομεσαίοι και μισθωτοί στη δίνη του κυκλώνα, ενώ η κυβέρνηση διαπραγματεύεται μηδενικό πρωτογενές έλλειμμα με μνημόνιο
Λέγεται χωρίς να αναφέρεται. Προκύπτει από τα συμφραζόμενα, αλλά ουδείς αποκαλύπτει την ωμή πραγματικότητα. Αντίθετα, επιλέγονται βαρύγδουπες φράσεις για να αποκρύψουν το προφανές. Πώς μπορεί να ηχεί η φράση «κανόνας δημοσιονομικής ευελιξίας»; Τι σημαίνει ο όρος «δημοσιονομική χαλαρότητα»; Αραγε σε τι διαφέρει η επιτήρηση των μνημονίων από την επιτήρηση των κοινοτικών οργάνων για την αξιολόγηση των μέτρων που λαμβάνονται για την πανδημία σε τακτά διαστήματα;
Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι μέσω του κανόνα της δημοσιονομικής ευελιξίας, που σημαίνει τη δυνατότητα της ελληνικής οικονομίας να λαμβάνει μεν μέτρα για την ανάσχεση της ύφεσης αλλά χωρίς αυτά τα μέτρα να επιβαρύνουν τα ελλείμματα και τα χρέη, θα ελεγχόμαστε ασφυκτικά. Οπως δηλαδή ακριβώς συνέβαινε και στη μνημονιακή εποχή μέσω της αξιολόγησης σε δημοσιονομικό επίπεδο. Τα κοινοτικά όργανα (όπως και στη μνημονιακή εποχή) θα εισηγούνται (δηλαδή θα επιβάλλουν) διορθωτικά μέτρα όταν καταγράφεται απόκλιση από στόχους και χρονοδιαγράμματα. Πώς θα επιβληθούν οι στόχοι και τα χρονοδιαγράμματα; Μήπως έχουν επιβληθεί ήδη αλλά παραμένει επιμελώς κρυφό, όπως ακριβώς συνέβη και με την υπογραφή του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γερμανία για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Βαρυχειμωνιά το 2021
Καταρχάς άλλο ένα κυβερνητικό ψέμα: η εκτίμηση περί «V» (ταχεία πτώση του ΑΕΠ στο τρέχον έτος και εκρηκτική άνοδος το 2021) ως τρόπου επανόδου της οικονομίας στα δεδομένα του 2019 αποτελεί ήδη όνειρο θερινής νυκτός. Ηταν ένα άπιαστο σενάριο που άπαντες γνώριζαν ότι δεν πρόκειται να ισχύσει, όμως το οικονομικό επιτελείο συνειδητά επέλεγε να παραπληροφορεί. Πλέον η επάνοδος στα μεγέθη του 2019 τοποθετείται στο β΄ εξάμηνο του 2023… και αν. Μέχρι τότε είναι σίγουρο ότι θα βιώσουμε, με βάση όσα σχεδιάζει η κυβέρνηση του Κυρ. Μητσοτάκη, τον θάνατο του εμποράκου αλλά και του μισθωτού. Ας έρθουμε όμως στο κοντινό 2021 για να ξέρουμε τι μας επιφυλάσσει το βραχύβιο μέλλον όπως το σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο.
Οι κυβερνητικές επιδιώξεις είναι να επιτευχθεί μια συμφωνία με τους θεσμούς για μηδενικό πρωτογενές έλλειμμα (τα έσοδα του κράτους να μην ξεπεράσουν τις δαπάνες του χωρίς να υπολογίζονται οι καταβολές δανείων). Για το 2020 οι προβλέψεις των οικονομικών παραγόντων μιλούν για πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 6% (θεωρούν δεδομένο ότι από τα 187 δισ. του 2019 το ΑΕΠ θα κλείσει στα 170 δισ. και όχι παρακάτω). Αν δεν διαψευστεί το σενάριο αυτό, τότε θα πρέπει να εξοικονομηθούν περί τα 10 δισ. ευρώ για να κλείσει το 2021 με μηδενικό πρωτογενές πλεόνασμα.
Συνθήκες ασφυξίας
Ολα αυτά σε συνθήκες ασφυκτικές για την πραγματική οικονομία, που είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσει:
• Αυξημένη ανεργία, που σημαίνει πέρα από προγράμματα στήριξης με δημοσιονομικό κόστος και μείωση των καταβαλλόμενων φόρων από την πλευρά των ανέργων.
• Μειωμένη κατανάλωση λόγω της ανεργίας αλλά και της μείωσης της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών (ήδη υφίστανται μειώσεις στις αποδοχές τους), που σημαίνει μείωση των εσόδων από ΦΠΑ.
• Μείωση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων και μαζικά λουκέτα από την κατακρήμνιση του τζίρου στην πραγματική οικονομία, που σημαίνει μείωση των φορολογικών εσόδων.
Σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο, όλα αυτά αντισταθμίζονται από το γεγονός ότι το 2021 δεν θα ισχύσουν τα μέτρα στήριξης για την πανδημία (που όμως δεν έχουν στοιχίσει πάνω από 5 δισ. ευρώ και αυτός είναι ο λόγος που έρχεται τσουνάμι ανεργίας και λουκέτων) και ως εκ τούτου είναι εύκολο να επιτευχθεί ο στόχος του μηδενικού πρωτογενούς ελλείμματος. Πρόκειται για τους ίδιους ανθρώπους που μέχρι τώρα έχουν πέσει έξω σε ό,τι κι αν εκτίμησαν. Ας αφήσουμε πίσω ότι πνέουν μένεα εναντίον τους τα κοινοτικά όργανα για τις εκκρεμείς συντάξεις που έχουν ξεπεράσει τις 320.000, άρα δεν είναι σίγουρο ότι θα συναινέσουν σε μηδενικό πρωτογενές πλεόνασμα.
