Στις ήδη επιβαρυμένες τσέπες των καταναλωτών μετακυλίονται εν μέσω θέρους οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών.
Τη στιγμή που ο μέσος μισθός στην Ελλάδα μειώθηκε 11% μέσα σε έναν χρόνο λόγω της πανδημίας κι αναμένουμε έκρηξη της ανεργίας με την απόσυρση των μέτρων στήριξης, τα ελληνικά νοικοκυριά θα έρθουν αντιμέτωπα με ένα μεγάλο κύμα πληθωριστικών πιέσεων που θα απλωθεί σε όλα: βασικά τρόφιμα, χαρτικά, καλλυντικά, βιομηχανικά προϊόντα και πρωτίστως στις τιμές της ενέργειας, των οποίων η αύξηση μετακυλίεται παντού, προκαλώντας πληθωριστικές πιέσεις στο σύνολο της αγοράς.
Αν κι επισήμως από τότε που ξεκίνησε η πανδημία στην Ελλάδα έχουμε αποπληθωρισμό της τάξης του 1-1,5%, δηλαδή οι τιμές μειώνονται, στα τέλη Μαΐου το ΙΝΚΑ κατήγγειλε αυξήσεις στα τρόφιμα, δίνοντας στη δημοσιότητα ενδεικτικά στοιχεία για αυξήσεις στη φέτα, στα μακαρόνια, στις σοκολάτες κ.λπ.
Ήταν τις ίδιες πάνω κάτω μέρες που η ΔΕΗ ανακοίνωνε νέες αυξήσεις στο ρεύμα για τα νοικοκυριά λόγω της ενεργοποίησης της ρήτρας των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και μαθαίναμε ότι αυτές οι επιβαρύνσεις είχαν επιβληθεί ήδη σε όλες τις κατηγορίες των επιχειρήσεων που παίρνουν ρεύμα από τη μέση τάση, με αποτέλεσμα να αρχίζουν οι γκρίνιες από τα σουπερμάρκετ για την αύξηση του λειτουργικού κόστους τους κατά 8%, το οποίο σιωπηλά καθώς φάνηκε έσπευσαν να μετακυλίσουν στις τιμές των προϊόντων και στους καταναλωτές.
Το στραβό κλίμα…
Σε κάθε περίπτωση οι αυξήσεις στις τιμές είναι γεγονός, πιθανόν να προσλάβουν μεγάλες διαστάσεις μέσα στο καλοκαίρι κι έχουν δύο πηγές.
Πηγάζουν αφενός από την ευρωπαϊκή πολιτική για το κλίμα, που από τις αρχές του 2021 έχει οδηγήσει τις τιμές των εκπομπών αέριων ρύπων σε ανοδικό ράλι και άρα σε πιέσεις που κινούν ανοδικά όλη την ενεργειακή αγορά, δηλαδή τις τιμές του φυσικού αερίου, τη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος κ.λπ., με αποτέλεσμα μια γενικευμένη αύξηση του κόστους ενέργειας να εκδηλωθεί κατά κύματα τους επόμενους μήνες, ειδικά στην Ευρώπη.
Αφετέρου πηγάζουν από την εκρηκτική αύξηση των διεθνών τιμών πρώτων υλών, τελικών προϊόντων και υπηρεσιών που έχει προκαλέσει η διαταραχή στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες λόγω της πανδημίας.
Σύμφωνα με τα ενδεικτικά στοιχεία για τις διεθνείς αυξήσεις τιμών που δημοσιοποίησε την Τρίτη το ΕΒΕΑ κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, από τις αρχές του χρόνου το πετρέλαιο θέρμανσης έχει αυξηθεί κατά 37,94%, το φυσικό αέριο κατά 19,18%, η βενζίνη κατά 52,14%, η σόγια κατά 17,1%, ο καφές κατά 26,59%, το γάλα κατά 20,06%, το καλαμπόκι κατά 35,64%, τα πουλερικά κατά 16,64%, το μαλλί κατά 12,72%, ο χαλκός κατά 33,19%, η ξυλεία κατά 52,3%, το αλουμίνιο κατά 26,54% κ.λπ.
Ασφυκτικές πιέσεις
Οι διψήφιες αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών σε συνδυασμό με την εξωπραγματική αύξηση της τάξης του 525% στις τιμές των ναυτιλιακών ναύλων για τις μεταφορές κοντέινερ αρχίζουν να δημιουργούν ασφυκτικές πιέσεις στην ελληνική οικονομία, όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνος Μίχαλος, καθώς είναι αδύνατο να απορροφηθούν από τις επιχειρήσεις, άρα θα μετακυλιστούν μέσα στο καλοκαίρι στους καταναλωτές.
Όμως λόγω του περιορισμού του διαθέσιμου εισοδήματος ως συνέπεια της πανδημίας αναπόφευκτα θα οδηγήσουν σε περαιτέρω συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης και θα βυθίσουν την ελληνική οικονομία σε ένα νέο φαύλο κύκλο υφεσιακών πιέσεων προτού καλά καλά ανακάμψει.
