Ιρανός πανεπιστημιακός σχολιάζει στο Documento τη στάση των Αμερικανών απέναντι στη χώρα του με φόντο τις εξελίξεις μετά τις εκλογές.
Το Ιράν αλλάζει σελίδα. Η αμοιβαία κατανόηση με τη Δύση απομακρύνεται ως σενάριο ενόσω η στροφή προς τις ευρασιατικές δυνάμεις βαθαίνει.
Ο συντηρητικός Εμπραχίμ Ραϊσί εκλέχτηκε πρόεδρος του Ιράν με 61,95%, με τις εκλογές να διεξάγονται σε κλίμα εκλογικής απάθειας και με μικρή συμμετοχή καθώς οι ψηφοφόροι δεν ξεπέρασαν το 48,8%. Ο Ραϊσί έχει υπηρετήσει σε πολλές θέσεις στη Δικαιοσύνη προτού εκλεγεί πρόεδρος, θεωρείται εκλεκτός του ανώτατου ηγέτη του Ιράν Αλί Χαμενεΐ και υπάρχουν σενάρια ότι μπορεί να τον διαδεχτεί στην κορυφαία θέση του καθεστώτος.
Η χώρα βρίσκεται εν μέσω πολλαπλών κρίσεων. Οικονομικές κυρώσεις, απειλή πολέμου με ΗΠΑ και Ισραήλ, περιφερειακοί ανταγωνισμοί και πανδημία. Ο Ραϊσί θα κινηθεί μέσα σε ασφυκτικό πλαίσιο και θα πρέπει να ισορροπήσει ανάμεσα στις γεωπολιτικές αντιθέσεις των μεγάλων και μεσαίων δυνάμεων ενώ καλείται να εκφράσει τους διάφορους εσωτερικούς πόλους εξουσίας.
Επιπλέον, θα επικεντρωθεί στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του πληθυσμού μέσω κεϊνσιανών πολιτικών. Έτσι, θα επιχειρήσει να απαλύνει τις πληγές από τις κυρώσεις των ΗΠΑ και να καθησυχάσει τις αντιδράσεις που τείνουν να διευρυνθούν, σταθεροποιώντας το πολιτικό σύστημα.
Ακολουθούν οι δηλώσεις που παραχώρησε στο Documento ο Σεγέντ Μοχάμεντ Μαραντί. Ο Μαραντί είναι καθηγητής Αγγλικής Λογοτεχνίας και Οριενταλισμού στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης και τακτικός θαμώνας στα δυτικά ΜΜΕ ως «η φωνή του Ιράν».
Πρόσφατα ενημερωθήκαμε ότι βρισκόμαστε κοντά σε μια συμφωνία ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν σχετικά με τις κυρώσεις. Πώς επιβίωσε το Ιράν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας πίεσης των ΗΠΑ; Ποια ήταν η στρατηγική του και ποιες οι συνέπειες στην ιρανική οικονομία και κοινωνία;
Η ιρανική οικονομία υπέφερε από τη μέγιστη πίεση του Ομπάμα. Η οργή του Τραμπ εναντίον του Ομπάμα σχετιζόταν με τη συμφωνία που υπέγραψε με το Ιράν. Ο Ομπάμα δεν ήταν ιδανικός αλλά διέγνωσε ότι το καθεστώς των κυρώσεων δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα και σταδιακά θα κατέρρεε. Οπότε έκανε τη συμφωνία με το Ιράν διότι οι κυρώσεις δεν θα κρατούσαν για πάντα.
Το Ιράν θα έβρισκε τρόπους να ξεπεράσει τις κυρώσεις, οπότε η συμφωνία για τα πυρηνικά δεν ήταν ανθρωπιστική αλλά εξαιτίας της ανεπάρκειας των κυρώσεων. Ο Τραμπ επανέφερε και επέκτεινε τις κυρώσεις, εντούτοις στο τέλος της θητείας του αυτές ήταν υπό κατάρρευση. Το Ιράν είχε αυξήσει το εξωτερικό του εμπόριο, τις εξαγωγές πετρελαίου, πετροχημικών, βενζίνης κ.λπ. Κομμάτι αυτού ήταν το γεγονός ότι το Ιράν έχτισε μια εσωτερική βιομηχανία και ενίσχυσε αυτό που αποκαλείται οικονομία της αντίστασης. Με άλλα λόγια, η εξάρτηση από την τοπική παραγωγή αντί των εισαγωγών είχε επίδραση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα προβλήματα λύθηκαν.
Από την άλλη, το Ιράν ενίσχυσε τις σχέσεις του με μη δυτικές χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα. Ειδικά η Ρωσία και η Κίνα έχουν αντιμετωπίσει κυρώσεις από δυτικές χώρες και αυτό τις έσπρωξε προς το Ιράν. Οπότε αυτές οι χώρες, πιεζόμενες από τους Αμερικανούς, στράφηκαν η μία προς την άλλη επειδή οι Αμερικανοί τους ανταγωνίζονται όλους ταυτόχρονα. Νομίζω ότι υπάρχει ένας συνδυασμός οικονομίας της αντίστασης που εξαρτάται περισσότερο από τις εσωτερικές δυνατότητες καθώς και από την αναζήτηση νέων συμμάχων και φίλων πέραν της Δύσης, κοιτώντας προς την Ανατολή και τον παγκόσμιο Νότο.
Και πάλι η οικονομική κατάσταση δεν είναι εύκολη, αλλά κατά τη γνώμη μου για τις ΗΠΑ γίνεται πιο δύσκολο εξαιτίας της κρίσης στο εσωτερικό τους καθώς και του συνολικού κόστους της παρουσίας τους στην περιοχή. Νομίζω ότι αυτό δεν είναι βιώσιμο για τις ΗΠΑ. Η παρουσία τους σε Ιράκ, Αφγανιστάν, Συρία και αλλού είναι ιδιαίτερα δαπανηρή ενόσω η κινεζική οικονομία μεγαλώνει με γρήγορο ρυθμό.
Οι Αμερικανοί ξοδεύουν πολλά λεφτά στην περιοχή πραγματοποιώντας πολέμους και έχοντας στρατιωτικές βάσεις, αλλά εάν επιθυμούν να ξοδεύουν, τότε ο καλύτερος τρόπος είναι να συντηρούν την αντιπαλότητα εναντίον του Ιράν. Βέβαια, εάν οι Αμερικανοί θέλουν να μειώσουν τις δαπάνες τους, το καλύτερο που έχουν να κάνουν είναι να αλλάξουν τη στάση τους απέναντι στο Ιράν.
Οπότε οι Ιρανοί αντιμετωπίζουν δυσκολίες αποφεύγουν τις κυρώσεις σε τέτοιο βαθμό που χρησιμοποιούν το πυρηνικό τους πρόγραμμα ως μοχλό πίεσης και δημιουργούν συνθήκες κόστους για τους Αμερικανούς στην περιοχή κάνοντας τη ζωή τους δύσκολη. Συνεπώς, εάν οι τελευταίοι θέλουν να παίξουν έξυπνα, πρέπει να αλλάξουν την πολιτική τους και δεν τους έχουμε δει να παίζουν έξυπνα για πάρα πολύ καιρό.
Ποια είναι η κατάσταση των σχέσεων ανάμεσα σε Ελλάδα και Ιράν; Ποιες είναι οι περιοχές συνεργασίας; Μπορούν να αναβαθμιστούν; Ποιες είναι οι προοπτικές των σχέσεων ανάμεσα στα δύο κράτη;
Νομίζω ότι το πρόβλημα βρίσκεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα είναι υπό την επιρροή των ΗΠΑ. Θεωρώ ότι πολλοί εντός της Ελλάδας θα ήθελαν μια αυξημένη συνεργασία με το Ιράν, αλλά οι Έλληνες φοβούνται τις ΗΠΑ. Έλληνες πολιτικοί, ελληνικοί οικονομικοί θεσμοί, ελληνικές επιχειρήσεις και η κοινωνία των πολιτών αποφεύγουν μια αυξημένη συνεργασία με το Ιράν.
Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στην Τεχεράνη. Το πρόβλημα βρίσκεται στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ πιέζουν την κυβέρνησή σας. Δεν είναι απλώς η κυβέρνησή σας. Η Ελλάδα δεν είναι εξαίρεση.
