Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν λόγω της πανδημίας του κορονοϊού βρήκαν την 67χρονη Μαριάννα Φωτιάδη μόνη στο σπίτι, χωρίς εισόδημα, χωρίς συγγενείς να τη φροντίσουν και με ελάχιστους φίλους να ενδιαφέρονται γι’ αυτήν.
Η ζωή τής φέρθηκε πολύ σκληρά. Θύμα ενδοοικογενειακής βίας αποφάσισε, έπειτα από 27 χρόνια γάμου, να εγκαταλείψει τον άντρα της, φοβούμενη για τη ζωή της. Για τέσσερα χρόνια ήταν άστεγη. Περιπλανήθηκε στην Αθήνα και κοιμόταν στα νοσοκομεία, ένα γνώριμο χώρο για εκείνη, λόγω της εμπειρίας της ως νοσοκόμα, του επαγγέλματος που επέλεξε για να προσφέρει στους άλλους και το οποίο εξάσκησε λίγο, καθώς ο σύζυγός της τής απαγόρευε να δουλεύει.
Σήμερα ζει σε ένα μικρό σπίτι που της παραχώρησε μια γνωστή της. Περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την ιστορία της με παράπονο. Έρχεται Πάσχα και δεν έχει χρήματα για να ψωνίσει από το σούπερ μάρκετ, να φτιάξει ένα φαγητό. Έπαιρνε φαγητό από την εκκλησία της γειτονιάς της, ωστόσο όπως λέει, ο καρδιολόγος που την παρακολουθεί της συνέστησε να μην βγαίνει έξω εν μέσω πανδημίας.
Υποφέρει από προβλήματα στην καρδιά, ενώ ένα παλαιότερο τροχαίο της άφησε «κληρονομιά» και πολλούς μυοσκελετικούς πόνους. Τα βιώματα και η μοναξιά τής δημιούργησαν άγχος και κατάθλιψη. Η κατάσταση της υγείας της την ώθησε να απευθυνθεί στο πολυιατρείο των «Γιατρών του Κόσμου». Σήμερα με τον κορονοϊό φοβάται να πάει ακόμα και ως εκεί.
Η κ. Φωτιάδη είναι ανάμεσα στους ωφελούμενους του προγράμματος επείγουσας παρέμβασης σε ευάλωτα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών, που υλοποιούν οι «Γιατροί του Κόσμου» εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού, προκειμένου να δώσουν έμφαση στη σωματική και ψυχική υγεία ανθρώπων που διαμένουν στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε πιλοτικά στα μέσα Μαρτίου 2020 και έχει μέχρι σήμερα περισσότερους από 150 ωφελούμενους, δηλαδή άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών, με χρόνια προβλήματα υγείας που ζουν απομονωμένοι και δεν έχουν συγγενείς ή φίλους να τους φροντίσουν ή οι συγγενείς τους λόγω της καραντίνας δεν μπορούν να τους προσεγγίσουν.
Οι ωφελούμενοι σε ορισμένες περιπτώσεις επισκέπτονταν ήδη τα ιατρεία των «Γιατρών του Κόσμου», ενώ σε άλλες παρακολουθούνται σε συνεργασία με το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι» του δήμου Αθηναίων.
«Η λογική ήταν ότι έχουμε μια επείγουσα κατάσταση και θέλουμε να κρατήσουμε στο σπίτι τον κόσμο που δεν έχουμε λόγο να τον εκθέσουμε σε κίνδυνο», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπεύθυνος προγραμμάτων προστασίας και ένταξης των «Γιατρών του Κόσμου», Χρήστος Δημόπουλος. Προτεραιότητα δόθηκε σε όσους έχουν χρόνια νοσήματα, καθώς «είναι πολύ πιο εύκολο να νοσήσει σοβαρά κάποιος που έχει και κάποιο άλλο νόσημα. Θέλουμε να μην εκτεθεί έξω ο χρόνιος ασθενής, γιατί έχει την πιο άσχημη προοπτική αν τελικά κολλήσει», παρατηρεί ο ίδιος.
Οι ωφελούμενοι του προγράμματος κυμαίνονται ηλικιακά από 60 ετών έως πάνω από 80 οι μεγαλύτεροι, με την πλειοψηφία τους να είναι γύρω στα 67-68. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Δημόπουλος, «θέλαμε να βοηθήσουμε και το κομμάτι του πληθυσμού που είναι πιθανό να χάσουν τη δουλειά τους λόγω κορονοϊού και λίγο πριν τη σύνταξη δεν θα είναι εύκολο να προσληφθούν ξανά, οπότε θα έχουν ανάγκη τις κοινωνικές υπηρεσίες».
Ο πρώτος πυλώνας του προγράμματος «Επείγουσα παρέμβαση σε ευάλωτα άτομα 60+» αφορά στην παροχή εξ αποστάσεως ιατρικής συμβουλευτικής κυρίως σε ασθενείς με χρόνια νοσήματα, όπως σακχαρώδη διαβήτη ή καρδιαγγειακή δυσλειτουργία, «και τη μεταπαρακολούθησή τους, προκειμένου να εντοπιστούν αλλαγές στα συμπτώματά τους, αλλά και να τους καθησυχάσουμε λίγο για να μην συνδέουν όλα τα συμπτώματα με τον κορονοϊό», όπως λέει ο κ. Δημόπουλος.
Επίσης, παρέχεται ψυχοκοινωνική υποστήριξη τηλεφωνικά. Οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί υποστηρίζουν τους ηλικιωμένους, ώστε να μειώσουν τις πιθανότητες εμφάνισης διαταραχών που σχετίζονται με την απομόνωση, όπως η κατάθλιψη.
Συχνά παρατηρείται οι ωφελούμενοι να τηλεφωνούν ζητώντας υποστήριξη για ιατρικές συμβουλές, αλλά τελικά να αποσκοπούν στην ψυχολογική στήριξη. «Διαμορφώνεται ένα άμεσο αίτημα, αλλά μπορεί να έχει και ένα έμμεσο αίτημα το οποίο εκφράζουν κατά τη διάρκεια της συζήτησης όταν σε εμπιστευτούν ή έπειτα από μία εβδομάδα», περιγράφει ο κ. Δημόπουλος. Τα θέματα που συζητούν μάλιστα περισσότερο αυτή την περίοδο είναι ο φόβος για τον κορονοϊό, καθώς επηρεάζονται από την υπερπληροφόρηση των ΜΜΕ και η σκέψη τους περιστρέφεται γύρω από αυτό, «οπότε μπαίνουν σε μια παθολογία ψυχοσωματικού τύπου και είναι εύκολο να μπεις σε αυτή την παγίδα όσο είσαι μόνος σου», σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο. Επιπλέον, συζητούν για την απομόνωση που βιώνουν αυτές τις ημέρες, ειδικά όσοι δεν έχουν κοντά τους συγγενικό περιβάλλον.
Η κ. Φωτιάδη περιγράφει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως η τηλεόραση είναι η μόνη της παρέα αυτές τις ημέρες του εγκλεισμού. Πριν από την πανδημία πήγαινε βόλτα σε πάρκα για να βλέπει κόσμο. Σήμερα είναι καθηλωμένη μπροστά στην τηλεόραση, που όπως λέει «δεν έχει άλλα προγράμματα πέραν της κατάστασης με τον κορονοϊό».
Ο δεύτερος πυλώνας του προγράμματος περιλαμβάνει την παράδοση φαρμάκων κατ’ οίκον στους ωφελούμενους. Κατά την τηλεφωνική επικοινωνία των ωφελούμενων με τους «Γιατρούς του Κόσμου» συγκεντρώνονται πληροφορίες για τις ανάγκες τους σε φάρμακα. Οι κοινωνικοί λειτουργοί αναλαμβάνουν τη διασύνδεση των ανθρώπων αυτών με το σύστημα παροχής φαρμάκων, καθώς και τη διευκόλυνσή τους, καθώς πολλοί από αυτούς δεν είναι εξοικειωμένοι με ψηφιακές διαδικασίες της άυλης συνταγογράφησης.
Σε αρκετές περιπτώσεις, οι άνθρωποι αυτοί είναι άποροι και μέχρι σήμερα εξυπηρετούνταν από το δίκτυο κοινωνικών φαρμακείων, στο οποίο πλέον δεν έχουν πρόσβαση. Όπως επισημαίνει ο Χρήστος Δημόπουλος, είναι αρκετές οι περιπτώσεις ανθρώπων που δεν μπορούν να πληρώσουν τα φάρμακά τους, αν έχουν έστω και μικρή συμμετοχή. «Ένας χρόνιος ασθενής καταβάλλοντας συμμετοχή μπορεί να πληρώνει ένα αρκετά μεγάλο ποσό το μήνα. Αυτοί πλήττονται πάρα πολύ, όπως και όσοι είχαν πολύ χαμηλούς μισθούς, έχασαν τη δουλειά τους και δεν έχουν λεφτά στην άκρη για να ζήσουν, οπότε πάνε μέρα με την ημέρα τη ζωή τους. Αυτοί είναι αρκετοί σε μια πόλη, όπως η Αθήνα». Οι «Γιατροί του Κόσμου» εξασφαλίζουν οι ίδιοι τα φάρμακα και τα παραδίδουν πόρτα-πόρτα, λαμβάνοντας όλα τα μέτρα ασφαλείας. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζονται τα φάρμακα σε αυτούς που πραγματικά τα έχουν ανάγκη και μειώνεται η πιθανότητα επαφής των χρόνιων περιστατικών με τον κορονοϊό κατά τη μετάβαση και αναμονή τους στο φαρμακείο.
Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι και η Μαριάννα Φωτιάδη, η οποία χωρίς εισόδημα αδυνατεί να αγοράσει τα φάρμακά της. Μέσω του προγράμματος, οι «Γιατροί του Κόσμου» τής παραδίδουν τα φάρμακα κατ’ οίκον.
Σημειώνεται ότι η πρόσβαση του συνόλου των πολιτών και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων στις δωρεάν υπηρεσίες υγείας και στην κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή αποτελεί έναν από τους ευρύτερους στόχους των «Γιατρών του Κόσμου» και για το λόγο αυτό εκπονούν παράλληλα ένα ακόμα πρόγραμμα σε συνεργασία με την οργάνωση «GIVMED» και το «Τhe Press Project» με τίτλο «Ανοίγοντας την Πρόσβαση στην Υγεία και το Φάρμακο για Όλους» και συγχρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Active citizens fund» του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Το πρόγραμμα στοχεύει να αναδείξει τα πρακτικά ζητήματα που δυσχεραίνουν την απρόσκοπτη πρόσβαση των πολιτών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, να αξιολογήσει το αντίστοιχο νομικό πλαίσιο και να διαμορφώσει προτάσεις πολιτικής.
* Όσοι ενδιαφέρονται για την ένταξή τους στο πρόγραμμα επείγουσας παρέμβασης για ευάλωτα άτομα 60+ μπορούν να επικοινωνούν με τους «Γιατρούς του Κόσμου» στο τηλέφωνο 216 700 1596 (Δευτέρα-Παρασκευή, 09:00 -17:00).
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ