Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον Απρίλιο του 2023 μίλησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το πια θα είναι η στρατηγική της Ευρώπης απέναντι στην Κίνα λέγοντας τα εξής: «η αποσύνδεση δεν είναι βιώσιμη, επιθυμητή ή ακόμα και πρακτική για την Ευρώπη…..αλλά υπάρχει κάποια ανάγκη για μείωση του ρίσκου σε κάποια σημαντικά μέρη της σχέσης μας». Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν την Κίνα ως «συστημικό αντίπαλο», στην επίσημη έκθεση περί νέας στρατηγικής Ευρώπης – Κίνας 2021/2037, στην οποία η Κίνα χαρακτηρίζεται ως ένα «ανελεύθερο» κράτος το οποίο καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα και πρέπει να συμμορφωθεί. Ενώ παράλληλα, χαιρετίζεται η δημοκρατική «στάση» του Χονγκ Κονγκ και της Ταϊβάν. Σημειωτέον, η Ταιβάν είναι νευραλγική τοποθεσία οικονομικό – τεχνολογικής παραγωγής με εταιρείες όπως η TSMC, η Nvidia, η Himax κ.α.., όπως και πολλά υποβρύχια καλώδια που αφορούν το παγκόσμιο διαδίκτυο, περνούν από τον βυθό των στενών.
Επίσης, η Ευρώπη αναφέρεται στην στρατηγική της «αυτονομία» και «οικονομική ανθεκτικότητα» εννοώντας κυρίως την ανάγκη για «απεξάρτηση» από τη Ρωσική ενέργεια (επί του παρόντος φαίνεται ότι αυτή η στρατηγική υλοποιείται με εξάρτηση από άλλα Δυτικά κράτη, όπως η Νορβηγία, οι ΗΠΑ κ.α.) και από την Κίνα όσον αφορά τη παραγωγή ευαίσθητων τεχνολογικών εξαρτημάτων, αλλά και γενικότερα βιομηχανικής παραγωγής. Θα είμαι ευθύς: Το μόνο άλλο κράτος στον κόσμο που μιλά για «αυτάρκεια» ως εθνικό σκοπό είναι η Βόρεια Κορέα. Παρένθεση: Η Βόρεια Κορέα εξαρτάται τόσο από την Κίνα όσο και από τη Ρωσία. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα στρατηγικού πολιτικού οράματος. Δικαίως, οι Ρώσοι μιλούν για μία «υποτελή» πολιτικά Ευρώπη.
Σε άρθρο μου που δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη έκδοση της εφημερίδας Kontra news (9/7/2023) ανέδειξα τον περιορισμό εξαγωγών που ανακοίνωσε η Κίνα στις «στρατηγικές γαίες» Γάλλιο και Γερμάνιο και ποια θα έπρεπε να είναι η στάση της Ελλάδας. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στους Financial Times ο Εκτελεστικός Διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Mytilineos κ.Κεραμίδας είπε μεταξύ άλλων: «Συνειδητοποιήσαμε ότι η Κίνα μπορεί να μας στρίψει το χέρι. Η Ευρώπη είπε «Α, ας αυξήσουμε την παραγωγή, τα εργοστάσια αλουμίνας θα μπορούσαν να το κάνουν», αλλά την τελευταία φορά που κοίταξα, τα μισά από αυτά είχαν κλείσει.» Επιπλέον, ο ίδιος κ.Μυτιληναίος σε δηλώσεις του στην Καθημερινή (15/7/2023) επιβεβαιώνει την στρατηγική στροφή που προσπαθεί ατάκτως να κάνει η Ευρώπη προς την Ελλάδα για την ευρύτερη ενεργειακή και βιομηχανικής της παραγωγή. Να επισημανθεί, ότι ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας έχει εκφράσει αρκετές φορές δημόσια την έντονη αρνητική του γνώμη για την ηγεσία και τις ενεργειακές και οικονομικές πολιτικές της Ευρώπης.
Η Ελλάδα, εδώ και πολλά χρόνια είχε – και ίσως ακόμα έχει – την ευκαιρία για να αναδείξει μία «παγκόσμια» οικονομική πολιτική, η οποία ναι μεν θα εξυπηρετεί τα εθνικά της συμφέροντα αλλά παράλληλα και τα Ευρωπαϊκά συμφέροντα, με ένα ουσιαστικό άνοιγμα προς την αγορά της Κίνας. Ένα μόνο παράδειγμα θα αναφέρω ότι το 40% των παγκόσμιων πωλήσεων – άρα εσόδων – της Volkswagen Group στη Γερμανία, προέρχονται από την Κίνα. Δυστυχώς, ιστορικά οι σύμμαχοι μας εμφανίζονται να είναι πολύ ελαστικοί, σε σχέση με ο,τι αφορά την ωφελιμιστική τους λειτουργία. Επομένως, η Ελλάδα πρέπει και αυτή να δει πολύ σοβαρά τις στρατηγικές της σχέσεις σε έναν νέο αναδυόμενο κόσμο με την δική της «αυτονομία» αλλά και «ανθεκτικότητα». Είναι ένα νέο στοίχημα, που πρέπει να κερδηθεί για την Ελλάδα.
O Ορφέας Καραμπάσης – Σασαρίδης είναι γεωγράφος – γεωπολιτικός αναλυτής
