Οι επίγονοι των Χρυσοχόων

Οι επίγονοι των Χρυσοχόων

Ο στρατηγός Αθανάσιος Χρυσοχόου υπήρξε επιτελάρχης του κατοχικού πρωθυπουργού Τσολάκογλου. Τα χρόνια της Κατοχής διορίστηκε ως έμμισθος γενικός επιθεωρητής Νομαρχιών Μακεδονίας Θράκης και λίγο προτού ο ΕΛΑΣ απελευθερώσει τη Θεσσαλονίκη υπήρξε γενικός διοικητής Μακεδονίας με βασικό ρόλο την αντιμετώπιση των δυνάμεων των Ελλήνων ανταρτών.

Εν ολίγοις, ο Χρυσοχόου ήταν από τους αξιωματικούς εκείνους που συνεργάστηκαν με τους ναζί και στη συνέχεια απορροφήθηκαν στον «εθνικό κορμό» που έπρεπε να αντιμετωπίσει τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Το 1959 ο στρατηγός Χρυσοχόου κατέθεσε ως μάρτυρας υπεράσπισης του ναζί εγκληματία πολέμου Μαξ Μέρτεν, περιγράφοντάς τον ως έναν καλό και εξυπηρετικό γραφειοκράτη.

 Σε αυτήν τη δίκη ο Χρυσοχόου –μιλώντας για την εκτέλεση 214 αμάχων στα Κερδύλια από τη Βέρμαχτ– απέδωσε την ευθύνη στα κινήματα των κομμουνιστών που είχαν αναπτυχθεί και άρχισαν να πολεμούν τους Γερμανούς. Δεν είναι τυχαίο ότι 60 χρόνια μετά την ίδια άποψη εκφράζουν διάφορα τζημεροειδή που εντοπίζουν στις πατριωτικές ενέργειες την ευθύνη των σφαγών.

Η οικογένεια του Χρυσοχόου έκανε αγωγή κατά του βουλευτή Τριαντάφυλλου Μηταφίδη και των Αλέκου Γρίμπα, Σπύρου Σακέττα γιατί εμφάνισαν τον πρόγονό τους ως συνεργάτη των ναζί. Μπορεί ίσως κάποιος να υποστηρίξει ότι πρόκειται για προσπάθεια της οικογένειας να περιφρουρήσει τον οικογενειακό της μύθο και να τον αντιτάξει στην καθόλου βολική αλήθεια. Συμβαίνει συχνά με τις οικογένειες των συνεργατών των ναζί να προσπαθούν να αναθεωρήσουν την οικογενειακή ιστορία, πατώντας στο γεγονός πως στη χώρα αυτή όχι μόνο δεν υπήρξε τιμωρία των δωσίλογων αλλά μετονομάστηκαν σε πατριώτες και εθνικόφρονες στέλνοντας σε φυλακές και εξορίες όσους πολέμησαν τους ναζί.

Πρώτος ο Γεώργιος Ράλλης, γιος του δωσίλογου Ιωάννη Ράλλη και πρωθυπουργός της χώρας στη μεταπολίτευση, είχε υποστηρίξει ότι ο πατέρας του έγινε πρωθυπουργός των ναζί για να αποτρέψει τα χειρότερα για τη χώρα. Η κόρη του δωσίλογου Βουλπιώτη με αλλεπάλληλες συνεντεύξεις αλλά και εξώδικα προσπαθεί να διαμορφώσει ένα άλλο ιστορικό αφήγημα για τον πατέρα της. Η εγγονή του Μεταξά έχει αποκαλέσει ως άδικο και υπερβολικό τον χαρακτηρισμό «δικτάτορας» για τον παππού της. Ο δε γιος του βασανιστή της Μακρονήσου Σκαλούμπακα συχνά πυκνά αποκαλεί στα social media τον πατέρα του ήρωα της Ελλάδας ποζάροντας ταυτόχρονα με τον Αδωνη Γεωργιάδη.

Μοιάζουν σαν οικογενειακές ιστορίες όπου συγγενείς μάχονται με τα προσωπικά συμπλέγματα και βάρη γρονθοκοπώντας την Ιστορία. Δεν είναι έτσι. Πρόκειται για συστηματική προσπάθεια να αναθεωρηθεί η Ιστορία η οποία βρίσκει έκφραση εξαιτίας του προσωπικού ενδιαφέροντος και στις οικογένειες των πρωταγωνιστών.

Τα τάγματα ασφαλείας έχουν βαφτιστεί πατριωτικές ομάδες, οι δωσίλογοι συνήθως εμφανίζονται να έχουν μια κρυφή αποστολή και κάλυψη τον δωσιλογισμό, οι συνεργάτες των ναζί θεωρούνται ωφέλιμοι γιατί απέτρεψαν τον κομμουνισμό, η χούντα ήταν ένα οικονομικό θαύμα το οποίο συνέβαινε ενόσω κοιμόμασταν με τα παράθυρα ανοιχτά και οι νεκροί του Πολυτεχνείου ’73 ήταν ένας αστικός μύθος της Αριστεράς. Η αντίδραση επιστρέφει, ξαναγράφει την Ιστορία και μοιράζει μετάλλια και πιστοποιητικά εθνικοφροσύνης σε όποιον επιστρατεύσει την άγνοια για να πάρει εκδίκηση.

Δεν πρόκειται για ελληνικό φαινόμενο. Πριν από μερικά χρόνια ο Μπερλουσκόνι είχε δηλώσει ότι ο Μουσολίνι «είχε δράσει σωστά». Ο φασισμός κάθε μέρα προσπαθεί να καθαρθεί από το εγκληματικό του παρελθόν και να εμφανιστεί ως μια μπρουτάλ αλλά ρομαντική θεώρηση υψηλών προσμονών. Η προσπάθεια αυτή σκοντάφτει στην αιματηρή πραγματικότητα του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και των 80 εκατομμυρίων νεκρών. Σκοντάφτει στο Ολοκαύτωμα και στις άλλες ναζιστικές θηριωδίες αλλά και στο παράδειγμα των τμημάτων εκείνων των λαών που αντιστάθηκαν. Αυτός είναι ο λόγος που η Ιστορία πρέπει να αναθεωρηθεί για να επικρατήσει η ακροδεξιά.

Κάθε αφήγημα περί λαϊκής ακροδεξιάς και καλλωπισμένου φίρερ σκοντάφτει σε πτώματα και γλιστράει στο αίμα. Γι’ αυτό η λύση είναι να αναδιαμορφωθεί η Ιστορία και να παραχθούν τα απαραίτητα ιστορικά άλλοθι για τις ανάγκες της πολιτικής και των σκοπιμοτήτων. Στην αναθεώρηση αυτή δεν χρειάζονται ιστορικές αποδείξεις και λεπτομέρειες αλλά καταγραφές σαν αυτές στα βιβλία του δημοσιολόγου Στάθη Καλύβα όπου κάποιος του είπε ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι. Γιατί αν η Ιστορία απαιτεί ακρίβεια, η αποδόμησή της χρειάζεται μόνο σύγχυση. Να καλλιεργηθεί η αμφιβολία και να αναπαραχθεί η τοξική αντίληψη πως «όλοι είναι ίδιοι και έχουν τις ευθύνες τους». Οι αλχημιστές και κομπογιαννίτες του ιστορικού αναθεωρητισμού δεν αναζητούν ντοκτορά ιστορικής εγκυρότητας, θέλουν απλώς να κάνουν στοιχείο της ιστορικής ανάγνωσης την άγνοια: «Ο,τι δεν ξέρουμε δεν είναι δική μας ευθύνη αλλά απόδειξη της σχετικότητας της Ιστορίας».

Οι αρνητές του Ολοκαυτώματος και οι συνωμοσιολόγοι κάνουν θραύση όχι γιατί είναι φασίστες αλλά γιατί μετατρέπουν την ημιμάθεια και την άγνοια σε προσωπικό ιστορικό εργαλείο με το οποίο μετρούν τον κόσμο. Ο φασισμός μοιραία θα είναι το αποτέλεσμα, αφού η παραδοχή ότι αρκεί μια προσωπική θεώρηση της Ιστορίας είναι υπεραρκετή.

Με την έννοια αυτή οι δωσίλογοι είναι σαν να μην υπήρξαν, οι αντάρτες του ΕΛΑΣ είναι δολοφόνοι ορμώμενοι εκ του κομμουνισμού που εξομοιώνεται έντεχνα με τον φασισμό και οι χούντες είναι μια άλλη αντίληψη για την κρατική διακυβέρνηση. Η Ιστορία μετατρέπεται σε μια τράπεζα γεγονότων ελεύθερης ερμηνείας, όπου η πραγματικότητα τοκίζεται με σκοπό το πολιτικό κέρδος. Οχι όμως οποιοδήποτε πολιτικό κέρδος. Το κέρδος των θυτών που ξεπλένονται ως άτομα ή ως θεωρίες.

Αν εξαφανιστεί η θυσία του Πολυτεχνείου, μπορούν εύκολα να είναι όλοι ίδιοι και (κυρίως) οι θύτες καθαροί. Αν δεν υπάρχουν δωσίλογοι μπορεί η ιστορία να επαναληφθεί και να δώσει την εξουσία σε αυτούς που τη μάτωσαν και αν η ακροδεξιά είναι απλώς μια πολιτική οπτική τότε οι φονιάδες είναι αναμφίβολα ανοιχτομάτες.

Η δημοκρατία μετατρέπεται σε ένα πολιτικό αφήγημα με ωραιοποιήσεις και ηρωοποιήσεις του εγκλήματος, χωρίς να διαθέτει ίχνος από τον εαυτό της, χωρίς απαιτήσεις ή αντιθέσεις που πρέπει να επιλυθούν. Την ώρα που η πολιτική ή οι πολιτικοί αναφωνούν «τι τον νοιάζει τον 16άχρονο τι έγινε τη δεκαετία του ’60», ένας Γκοτζαμάνης έχει βάλει μπρος το τρίκυκλο. Και οι απόγονοι του στρατηγού Χρυσοχόου αποκτούν το θράσος να κάνουν αγωγές.

Documento Newsletter