Στη διαπραγμάτευση που είναι σε εξέλιξη υπάρχουν πράγματα που λέγονται και δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται. Και αν ένα μέρος της αλήθειας μπορεί να γίνει αντιληπτό από τη στάση και τις δηλώσεις των πρωταγωνιστών στο προσκήνιο, μια άλλη, πολύ σημαντική πράξη της δύσκολης αναμέτρησης, παίζεται στο παρασκήνιο.
Στις συνεχείς επαφές του Αλέξη Τσίπρα με Ευρωπαίους ηγέτες πρωτίστως, για το περιεχόμενο των οποίων δεν υπάρχει, εντελώς λογικά, καμιά πληροφόρηση.
Παρόλα αυτά, το Documento είναι σε θέση να αποκαλύψει σήμερα, ενόψει και της κρίσιμης συνεδρίασης του Eurogoup στις 15 Ιουνίου, έξι απολύτως αληθινές, ας μας επιτραπεί ο σολοικισμός, αλήθειες για τις θέσεις και την τακτική όλων των πλευρών στην «κολασμένη» παρτίδα σκάκι που αυτήν τη στιγμή παίζεται στις Βρυξέλλες, στο Βερολίνο, στην Αθήνα και στις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Αλήθεια πρώτη
Ο Τσίπρας χρησιμοποιεί δημοσίως γλώσσα μετριοπάθειας και συναίνεσης, ενώ με την ψήφιση όλων των προαπαιτούμενων φρόντισε να μη δώσει καμιά λαβή για παρεξηγήσεις, νουθεσίες και εκβιασμούς στη γερμανική πλευρά και στο ΔΝΤ. Στο παρασκήνιο όμως, στις συζητήσεις τόσο με τη Μέρκελ και τον Μακρόν όσο και με άλλους ηγέτες έχει καταστήσει σαφές ότι «η Ελλάδα δεν πρόκειται να υποχωρήσει, αν δεν υπάρξει “καθαρός διάδρομος” για το χρέος. Μετά από όσα κάναμε, εν ονόματι της συμφωνίας, αν δεν τηρήσετε τις δεσμεύσεις σας, εμείς θεωρούμε τον εαυτό μας απαλλαγμένο από κάθε ευθύνη. Και ό,τι ήθελε επακολουθήσει» απάντησε στην ερώτηση της Μέρκελ τι εννοεί όταν λέει ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να υποχωρήσει.
Αλήθεια δεύτερη
Αυτή η στάση του Έλληνα πρωθυπουργού, η οποία έγινε σαφής στις συζητήσεις του με την Γερμανίδα καγκελάριο –σύμφωνα με αξιόπιστες μαρτυρίες, θορυβείται και μόνο όταν ακούει τη λέξη Grexit– έχει θέσει σε κίνηση τους αμυντικούς μηχανισμούς της Κομισιόν. Καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι ο Μοσκοβισί προειδοποίησε τους δανειστές «να μην παίζουν με τη φωτιά». Ο Γάλλος επίτροπος είναι πλήρως ενήμερος ότι τα πράγματα βρίσκονται επί ξυρού ακμής, με τις παράλογες απαιτήσεις και τις προκλητικές δηλώσεις του Σόιμπλε, την έωλη στάση του ΔΝΤ και την ψυχρή οργή της ελληνικής πλευράς. Και ξέρει ότι όλα αυτά αποτελούν συνταγή κρίσης, σύγκρουσης και της «έκρυθμης» κατάστασης που φοβούνται όλοι.
Αλήθεια τρίτη
Η γερμανική πλευρά εμφανίζεται σκληρή απέναντι στην Ελλάδα, κυρίως με τη δημόσια στάση του κακού Γερμανού που έχει επιλέξει ο Σόιμπλε, ενώ η Μέρκελ, όπως το συνηθίζει, κινείται ως δήθεν πυροσβέστης και ειρηνοποιός. Στην ελληνική κυβέρνηση ωστόσο είναι σαφές ότι η καγκελάριος κινεί τα νήματα και στην υπόθεση αυτή, η οποία έχει αφήσει «λυτό» τον υπουργό της των Οικονομικών για λόγους σκοπιμότητας. Στο σχετικό μπρα ντε φερ ο Τσίπρας ξέρει ότι είναι ευάλωτος λόγω της οικονομικής κατάστασης της χώρας και της εξάρτησής της από τους δανειστές. Ξέρει όμως ότι και η Μέρκελ –με τον σκληρό της υπουργό– είναι ευάλωτη λόγω των επικείμενων εκλογών στη Γερμανία. Μια «έκρυθμη κατάσταση» στην Ευρώπη λόγω του ελληνικού προβλήματος θα ήταν ζημιογόνα όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την ΕΕ, και για την ευρωπαϊκή εικόνα της καγκελαρίου, ενώ θα μπορούσε να αποδειχτεί μοιραία για τις εκλογικές της επιδόσεις. Κι αυτή η ισορροπία του τρόμου μπορεί να οδηγήσει ή σε σύγκρουση και καταστροφή ή στον θετικό συμβιβασμό που η Ελλάδα επιδιώκει.
Αλήθεια τέταρτη
Κατόπιν όλων αυτών γίνεται σαφές γιατί ο Τσίπρας μπορεί βάσιμα να ελπίζει σε μια καθαρή και χωρίς γκρίζες ζώνες συμφωνία, μόνο εφόσον δεν αποκλείει τη χειρότερη εκδοχή, της σύγκρουσης και της γενικής κρίσης με όλες τις επιπτώσεις της. Και στις συζητήσεις του με τους Ευρωπαίους φροντίζει ακριβώς να μην αποκλείει το χειρότερο.
Αλήθεια πέμπτη
Για τους λοιπούς Ευρωπαίους, κυρίως τη Γαλλία, αλλά και τις άλλες χώρες του Νότου, η στάση της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία έσπευσε να τηρήσει έμπρακτα και με πολιτικό κόστος τα συμφωνημένα, προσδίνει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στην ψυχρή οργή της. Από τη μια είναι αρκετοί εκείνοι, με πρώτο τον Μακρόν, που θεωρούν ότι είναι ευκαιρία να «κοντύνουν» κάπως τις γερμανικές επιδιώξεις. Από την άλλη είναι ακόμη περισσότεροι εκείνοι που φοβούνται ότι, αν δεν υπάρξει λύση για την Ελλάδα, αυτό θα οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. «Το ζήτημα δεν είναι μόνο ότι η Ελλάδα έχει 100% δίκιο τη φορά αυτή» έλεγε Γάλλος διπλωμάτης στην Αθήνα. «Το ζήτημα είναι ότι οι δανειστές την έχουν στριμώξει τόσο, ώστε να φοβάμαι ότι ο Τσίπρας λίγα πράγματα έχει πια να χάσει με μια σύγκρουση. Απείρως περισσότερα θα χάσουν η Γερμανία και η Ευρώπη».
Αλήθεια έκτη
Μέχρι τις 15 Ιουνίου υπάρχει άπειρος πολιτικός χρόνος υποστηρίζουν αξιόπιστες πηγές στο Μαξίμου. Τα πράγματα όμως είναι σαφή. Αν η γερμανική πλευρά συνεχίσει το υπόγειο παιχνίδι με το ΔΝΤ σε βάρος της Ελλάδας και επιμείνει στον αέναο εκβιασμό της χώρας, τότε «η εποχή της συμμόρφωσης παίρνει τέλος». Με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει…
