Μαζική ήταν η ανταπόκριση των Αθηναίων την περασμένη Κυριακή, 7 Μαΐου 2023, στο άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνα, στην προσπάθεια να διασωθούν τα δέντρα και ο δημόσιος χαρακτήρα του πάρκου απέναντι στην πρόσφατη ανακοίνωση του Δήμου Αθηναίων σχετικά με την άμεση απομάκρυνση 314 δέντρων. Όπως έχει διαμορφωθεί η Αθήνα και με την κατεύθυνση που έχει πάρει με τους «Μεγάλους Περιπάτους» αντί της ανάπτυξης πάρκων, αλσυλλίων και προστασίας του υπάρχοντος πρασίνου, δεν αντέχει να χάσει ούτε ένα δέντρο και το πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα αποτελεί μοναδικό πνεύμονα πρασίνου για τον δυτικό τομέα της Αθήνας.
Την περασμένη Κυριακή, ο αγώνας ενάντια στον σχεδιασμό της εκτεταμένης αποψίλωσης στο πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα έγινε γιορτή. Μουσικά σχήματα, παιδαγωγικά εργαστήρια με θέμα τη φύση, περιηγήσεις με υπόδειξη των σημείων προς παρέμβαση, συνολική ενημέρωση για την επικείμενη ανάπλαση και μια πορεία-πομπή με μουσική και τη συνοδεία των ερώτων των Εξαρχείων (ακόμα ένα σύμβολο του εκτεταμένου αγώνα για τους δημόσιους χώρου) έγινε μέσα από το απειλούμενο άλσος.
Στις εκδηλώσεις συμμετείχαν η Ανοιχτή Ορχήστρα, ακροβάτες και ακροβάτισσες, η ομάδα Unima (Union International de la Marionnette), οι εκπαιδευτικές ομάδες Σκασιαρχείο, Η Παρέα του Δάσους και το Σπορείο, οι μουσικές ομάδες Τέττιγες, το Πολυφωνικό Καφενείο, τα Κρουστά της Τάκη και η Περπερούνα, οι Οιστρογόνες, η Ανοιχτή Φεμινιστική Συνέλευση, o Σύλλογος Εκαπιδευτικών «Ο Αριστοτέλης» και η Λαϊκή Συνέλευση Κολωνού – Σεπολίων – Ακαδημίας Πλάτωνα.
Οι φωτογραφίες είναι της φωτογράφου Πηνελόπης Θωμαΐδη.
Για την ημέρα εκείνη η Πρωτοβουλία Αγώνα για το πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:
Tην Κυριακή 7 Μάη 2023 το αρχαιολογικό άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνα γέμισε με κόσμο από τη γειτονιά, αλλά και από τις γύρω περιοχές της Αθήνας, κόσμο έτοιμο να υπερασπιστεί αυτόν τον πνεύμονα πρασίνου στο κέντρο της ευρωπαϊκής πρωτεύουσας με τα χαμηλότερα ποσοστά πρασίνου ανά κάτοικο.
Το κάλεσμα από την Πρωτοβουλία Αγώνα για το πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα αγκαλιάστηκε ευρύτατα και άνθρωποι όλων των ηλικιών, προσέτρεξαν θορυβημένοι από την απόφαση της δημοτικής αρχής να προχωρήσει στα έργα “ανάπλασης” του πάρκου. Σύμφωνα με δηλώσεις του δήμου Αθηναίων 264 υγιή δέντρα και 50 “ξερά”, 314 συνολικά, θα απομακρυνθούν από το αρχαιολογικό άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνα ΑΜΕΣΑ. 72 ακόμη θα κοπούν στη 2η φάση, ανεβάζοντας τον αριθμό των δέντρων που θα χάσει η Αθήνα σε 386 και αυτά μόνο για την ανάπλαση που αφορά την ενοποίηση των σκαμμάτων. Περισσότερα ακόμη δέντρα θα θυσιαστούν για την ανέγερση του νέου αρχαιολογικού μουσείου της Αθήνας, που έχει χωροθετηθεί εντός του πάρκου, αντί της θάλασσας τσιμέντου και αδόμητων χώρων στα δυτικά του αρχαιολογικού χώρου.
Την Κυριακή ο αγώνας ενάντια στο σχεδιασμό της εκτεταμένης αυτής αποψίλωσης έγινε γιορτή. Μουσικά σχήματα, παιδαγωγικά εργαστήρια με θέμα τη φύση, περιηγήσεις στο πάρκο με υπόδειξη των σημείων προς παρέμβαση, συνολική ενημέρωση για την επικείμενη ανάπλαση και μια πορεία – πομπή με μουσική και τη συνοδεία των ερώτων των Εξαρχείων (ένα ακόμα σύμβολο του εκτεταμένου αγώνα για τους δημόσιους χώρου) έγινε μέσα από το απειλούμενο άλσος.
Το άλσος της Ακ. Πλάτωνα έχει χαρακτήρα υπερτοπικό. Είναι γοητευτικό χάρη στο φυσικό του ανάγλυφο και ζωντανό λόγω της εκτεταμένης δημόσιας χρήσης του. Είναι φορέας ιστορίας και πολιτισμού, σημαντικότατος όμως και ως χώρος πρασίνου στο κέντρο της Αθήνας. Στην προγραμματιζόμενη ανάπλαση το έργο χωρίζεται σε 2 μέρη:
α. Για τη διάνοιξη των μονοπατιών και την ενοποίηση των αρχαιολογικών σκαμμάτων -και μόνο στην πρώτη φάση- θα απομακρυνθούν άμεσα 314 ώριμα δένδρα από το πιο πυκνό τμήμα του αρχαιολογικού άλσους. Θα ακολουθήσουν κι άλλα μαζί με εκτεταμένες αποχωματώσεις. Στην τελική φάση αυτού του τμήματος του έργου θα πραγματοποιηθεί η ενοποίηση των αρχαιολογικών σκαμμάτων, αποδίδοντας έναν χώρο αποκομμένο από τη δημόσια χρήση, μη προσβάσιμο και πλήρως αποψιλωμένο.
β. Το νέο μουσείο χωροθετείται εντός του αρχαιολογικού άλσους αποστερώντας πολύτιμο δημόσιο χώρο, δέντρα και αθλητικές εγκαταστάσεις. Καμία δημόσια διαβούλευση δεν έχει γίνει από το δήμο, παρά τις επιτακτικές εκκλήσεις των κατοίκων, οι οποίοι προτείνουν την κατασκευή του μουσείου στη γειτονική έκταση του παλιού ΒΙΟΠΑ. Η επιλογή του δήμου συρρικνώνει τον ζωτικό χώρο του πάρκου και καθυστά το ΒΙΟΠΑ, – αυτόν τον μη τόπο με τις αλάνες, τις αποθήκες, τις παράνομες χωματερές και τα σκραπατζίδικα-, εν δυνάμει φιλέτα real estate εν όψει της σχεδιαζόμενης ανάπλασης.
Στις 4 Μάη συνεργείο εργοληπτικής εταιρείας με εκσκαφέα επιχείρησε να ξεκινήσει τις εργασίες, όμως αναγκάστηκε να διακόψει μετά από επίμονες αντιδράσεις των κατοίκων. Οι εργαζόμενοι παραδέχτηκαν το αναπόφευκτο της κοπής στον συγκεκριμένο σχεδιασμό. Σύμφωνα με τον εργολάβο του έργου, εντολέας είναι το Ίδρυμα Ωνάση και υπήρξε από μεριάς του καθολική άρνηση στην προσκόμιση οποιασδήποτε άδειας εργασιών. Το ΑΤ Κολωνού -κατά την προσφιλή του τακτική- αρνήθηκε να ελέγξει τη νομιμότητα των εργασιών και κανένας σχετικός έλεγχος δεν έγινε για την παραμονή των μηχανημάτων εντός του αρχαιολογικού χώρου.
Στα σχέδια τους απαντάμε συλλογικά, με καλέσματα προς όλους και όλες όσους και όσες δεν βασίζονται σε μηχανάκια καθαρισμού αέρα για να αναπνεύσουν. Διεκδικούμε μια ήπια ανάδειξη των αρχαιολογικών ευρημάτων όπου η βλάστηση θα συνυπάρχει και θα εμπλουτίζει τα ευρήματα. Διεκδικούμε την επαναχωροθέτηση του μουσείου δίπλα στο πάρκο και όχι μέσα σε αυτό. Η ανέγερση του μουσείου στην γειτονιά μας να γίνει με γνώμονα και την ευημερία των κατοίκων και όχι μόνο για την εξυπηρέτηση του τουριστικού κεφαλαίου και του real estate. Η Αθήνα με 0.96 m2/κάτοικο δεν έχει την δυνατότητα να χάνει ελεύθερους χώρους και ώριμα δένδρα. Απαιτούμε απαλλοτριώσεις στην πρώην βιομηχανική περιοχή, νέες φυτεύσεις και επέκταση του πάρκου προς τα δυτικά.
Το κίνημα διεκδίκησης των δημόσιων χώρων στην Αθήνα είναι ένα εννιαίο μέτωπο αγώνα για το δικαίωμα στο δημόσιο χώρο και το περιβάλλον. Από το λόφο Στρέφη και την πλατεία Εξαρχείων, στο πάρκο Δρακοπούλου και το λόφο του Φιλοπάππου, το πάρκο Τρίτση και το Κύπρου & Πατησίων, μέχρι το αρχαιολογικό άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνα και το ρέμα της Ραφήνας, είναι οι ίδιες πολιτικές που εφαρμόζονται λεηλατώντας τη φύση και τις ελευθερίες μας.
Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους-ες όσοι-ες έκαναν την ημέρα υπεράσπισης του άλσους της Ακ. Πλάτωνα γιορτή, συμπορευόμενοι-ες στον αγώνα για το δημόσιο χώρο, το οξυγόνο, τις ζωές μας. Η Ανοιχτή Ορχήστρα, ακροβάτες και ακροβάτισσες, η Unima, το Σκασιαρχείο και η Παρέα του Δάσους, οι Τέττιγες και το Πολυφωνικό Καφενείο, τα Κρουστά της Τάκη, η Περπερούνα, το Συνεργατικό Καφενείο, η Ανοιχτή Φεμινιστική Συνέλευση, οι Οιστρογόνες, το Σπορείο, ο Αριστοτέλης και η λαϊκή συνέλευση Κολωνού, Σεπολίων, Ακαδημίας Πλάτωνα.
Δεν θα επιτρέψουμε να χαθούν άλλα δέντρα και δημόσιος χώρος!
Δεν θα αναπνεύσουμε παντεσπάνι!
